Memorie van toelichting : Memorie van toelichting
36 304 Wijziging van de begrotingsstaat van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (XIII) voor het jaar 2023 (Tweede incidentele suppletoire begroting inzake lening Invest-NL in verband met SIF)
Nr. 2
MEMORIE VAN TOELICHTING
A ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL
Wetsartikelen 1
De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van
artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel
strekt ertoe om voor het jaar 2023 wijzigingen aan te brengen in de departementale
begrotingsstaat van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat.
Normaliter wordt nieuw beleid in uitvoering genomen nadat de Staten- Generaal de begrotingswet
heeft geautoriseerd. Aangezien uitvoering van de spoedeisende maatregel lening Invest-NL
in verband met SIF die in deze incidentele suppletoire begroting is opgenomen in het
belang van het Rijk is, niet kan wachten tot formele autorisatie van beide Kamers
der Staten-Generaal, zal het kabinet de uitvoering van de maatregel starten. Hiermee
wordt gehandeld conform lid 2 van artikel 2.27 van de Comptabiliteitswet 2016. Voor de indiening van deze incidentele suppletoire begroting is uw Kamer vooraf
geïnformeerd via de Kamerbrief Lening SIF Group van 13 februari 2023.
De in de begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze
memorie van toelichting toegelicht.
Mede namens de Minister voor Klimaat en Energie,
De Minister van Economische Zaken en Klimaat,
M.A.M. Adriaansens
B ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ DE BEGROTINGSARTIKELEN
1. Leeswijzer
Ondergrenzen toelichtingen
Voor wat betreft het toelichten van significante verschillen in de uitgaven, ontvangsten
en verplichtingen zijn de ondergrenzen gehanteerd zoals opgenomen in de onderstaande
tabel.
Omvang begrotingsartikel (stand ontwerpbegroting) in € miljoen
Beleidsmatige mutaties (ondergrens in € miljoen)
Technische mutaties (ondergrens in € miljoen)
< 50
1
2
=> 50 en < 200
2
4
=> 200 < 1.000
5
10
=> 1.000
10
20
In sommige gevallen, waar politiek relevant, worden ook posten toegelicht beneden
deze ondergrenzen.
2. Beleidsartikelen
2.1 Beleidsartikel 4 Een doelmatige energievoorziening en beperking van de klimaatverandering
Tabel 1 Budgettaire gevolgen van beleid tweede incidentele suppletoire begroting (ISB)
(bedragen x € 1.000)
Stand ontwerpbegroting 2023 incl. ISB, NvW en amendementen
Mutaties 2eISB
Stand 2e ISB
Mutatie 2024
Mutatie 2025
Mutatie 2026
Mutatie 2027
Verplichtingen
14.512.688
0
14.512.688
0
5.418
21.666
21.666
Uitgaven
16.514.067
0
16.514.067
0
5.418
21.666
21.666
Subsidies (regelingen)
15.571.006
– 65.000
15.506.006
0
5.418
21.666
21.666
Missiegedraven Onderzoek Ontwikkeling en Innovatie (MOOI)
64.234
64.234
Hernieuwbare Energietransitie (HER+)
45.440
45.440
Energie-efficiency
2.368
2.368
Green Deals
500
500
Demonstratieregeling Klimaat- en Energie-innovatie (DEI+)
93.188
93.188
Subsidieregeling Duurzame Scheepsbouw (SDS)
7.596
7.596
Projecten Klimaat en Energieakkoord
10.345
10.345
SDE
591.000
591.000
SDE+
2.681.961
– 65.000
2.616.961
5.418
21.666
21.666
SDE++
52.600
52.600
Aardwarmte
17.500
17.500
ISDE-regeling
387.200
387.200
Compensatie Energie-intensieve bedrijven (ETS)
0
0
Carbon Capture Storage (CCS)
4.580
4.580
Hoge Flux Reactor
6.401
6.401
Caribisch Nederland
22.644
22.644
Overige subsidies
26.507
26.507
Opschalingsinstrument waterstof
21.100
21.100
Investeringen waterstofbackbone
233.320
233.320
Subsidieregeling Coöperatieve Energieopwekking (SCE)
4.000
4.000
Subsidieondersteuning verduurzaming MKB
15.800
15.800
IPCEI waterstof
160.000
160.000
Vulmaatregelen gasopslag
1.153.750
1.153.750
Infrastructuur Duurzame Industrie (PIDI)
12.140
12.140
Schadeafhandeling mijnbouw Limburg
3.337
3.337
Maatschappelijke Investeringssubsidie Warmtenetten (MIW)
130.000
130.000
NGF-project NieuweWarmteNu!
75.000
75.000
Tijdelijk prijsplafond energie kleinverbruikers 2023
9.748.495
9.748.495
Leningen
9.000
65.000
74.000
0
0
0
0
Lening EBN
9.000
9.000
Lening EBN voor vullen Bergermeer
0
0
Lening InvestNL
0
65.000
65.000
Garanties
175.600
0
175.600
0
0
0
0
Verliesdeclaratie aardwarmte
0
0
Garantie CCS/Porthos
175.600
175.600
Opdrachten
81.700
0
81.700
0
0
0
0
Onderzoek mijnbouwbodembeweging
3.410
3.410
SodM onderzoek
2.500
2.500
Uitvoeringsagenda klimaat
473
473
Klimaat mondiaal
347
347
Onderzoek en opdrachten
41.690
41.690
Programma Opwek Energie op Rijksvastgoed (OER)
15.280
15.280
Energiehulp Oekraïne
18.000
18.000
Bijdrage aan agentschappen
117.894
0
117.894
0
0
0
0
Bijdrage RVO.nl
92.134
92.134
Bijdrage Agentschap Telecom
7.492
7.492
Bijdrage NEa
13.030
13.030
Bijdrage KNMI
1.430
1.430
Bijdrage NVWA
914
914
Bijdrage RIVM
1.061
1.061
Bijdrage RWS
1.833
1.833
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
146.393
0
146.393
0
0
0
0
Doorsluis COVA-heffing
111.000
111.000
TNO kerndepartement
33.602
33.602
TNO SodM
1.791
1.791
Bijdrage aan medeoverheden
399.700
0
399.700
0
0
0
0
Uitkoopregeling
0
0
Regeling toezicht energiebesparingsplicht
13.200
13.200
Uitvoeringskosten klimaat medeoverheden
386.500
386.500
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
12.774
0
12.774
0
0
0
0
Nuclear Research Group (NRG)
7.930
7.930
Internationale contributies
1.681
1.681
PBL Rekenmeesterfunctie
2.156
2.156
ILT handhaving F-gassen
1.007
1.007
Storting/onttrekking begrotingsreserve
0
0
0
0
0
0
0
Storting in begrotingsreserve duurzame energie en klimaattransitie
0
0
Storting in begrotingsreserve aardwarmte
0
0
Ontvangsten
4.526.977
0
4.526.977
0
5.418
21.666
21.666
Ontvangsten COVA
111.000
111.000
Opbrengst heffing ODE (SDE++)
225.000
225.000
Ontvangsten zoutwinning
2.511
2.511
Onttrekking reserve duurzame energie en klimaattransitie
454.186
454.186
ETS-ontvangsten
1.400.000
1.400.000
Diverse ontvangsten
34.280
34.280
5.418
21.666
21.666
Heffing gasleveringszekerheid
0
0
Ontvangsten lening EBN Bergermeer
2.300.000
2.300.000
Tabel 2 Uitsplitsing verplichtingen (bedragen x € 1.000)
Stand ontwerpbegroting 2023 incl. ISB, NvW en amendementen
Mutaties 2eISB
Stand 2e ISB
Mutatie 2024
Mutatie 2025
Mutatie 2026
Mutatie 2027
Verplichtingen
14.512.688
0
14.512.688
0
5.418
21.666
21.666
waarvan garantieverplichtingen
219.800
219.800
waarvan overige verplichtingen
14.292.888
14.292.888
0
5.418
21.666
21.666
Budgetflexibiliteit
De budgetflexibiliteit bij de ontwerpbegroting 2023 was ongeveer 24%, ofwel 76% van
het beschikbare kasbudget 2023 was al juridisch verplicht. Gelet op de in werking
getreden regeling voor het tijdelijke prijsplafond voor de energiekosten en de hiervoor
in 2023 benodigde kasmiddelen (€ 9,75 mld) die per nota van wijziging aan de EZK begroting
zijn toegevoegd, stijgt het percentage juridisch verplicht naar 88%. Dit hoge percentage
wordt vooral veroorzaakt door de langjarige verplichtingen die onder de SDE en SDE+
zijn aangegaan. Ook voor de subsidieregelingen DEI+, HER+, MOOI en ISDE zijn verplichtingen
aangegaan die in 2023 uitbetaald dienen te worden.
Toelichting
In deze incidentele suppletoire begroting wordt het parlement om autorisatie verzocht
voor het aangaan van verplichtingen en doen van uitgaven voor het verstrekken van
een lening aan Invest-NL, zoals voorgesteld in de Kamerbrief Lening SIF Group van 13 februari 2023. De hiervoor benodigde middelen zijn binnen de EZK-begroting
vrijgemaakt door een verlaging van de raming van de subsidie SDE+ in 2023. De aflossingen
op de lening zullen toegevoegd worden aan de raming van de SDE+.
Verplichtingen en uitgaven
Subsidies
Dekking uit de SDE+
Dekking voor de aan Invest-NL te verstrekken lening komt uit de SDE+-middelen. Het
doel van de lening aan Invest-NL is de financiering van een uitbreidingsinvestering
van het bedrijf SIF Group NL. SIF Group NL is een bedrijf dat monopiles (funderingen)
maakt voor wind-op-zee projecten. De geplande uitbreidingsinvestering van SIF is van
groot belang voor de Nederlandse (en Europese) energietransitie en derhalve relevant
voor de CO2-reductie doelen van het kabinet.
Leningen
Lening aan Invest-NL
SIF Group NL een bedrijf dat monopiles (funderingen) maakt voor wind-op-zee projecten.
Gelet op de toenemende vraag naar grotere windmolens leidt dit eveneens tot vraag
naar grotere monopiles. Dit vergt van SIF een omvangrijke uitbreidingsinvestering
van de productiefaciliteiten. EZK verstrekt een lening van € 65 mln aan InvestNL die
InvestNL «doorleent» aan SIF ten einde deze uitbreidingsinvestering te financieren.
Hiervoor wordt een lening verstrekt tegen marktconforme condities.
Ontvangsten
Diverse ontvangsten
De aflossing zal bestaan uit 12 kwartaal betalingen van 8,33% van de totale lening,
waarbij de eerste betaling zal plaatsvinden op 31-12-2025. Op de lening zal tevens
een risicopremie ontvangen worden, waarover nog nadere afspraken gemaakt worden. De
raming wordt hier bij een volgende suppletoire begroting op aangepast.
2.2 Beleidsartikel 6 Bijdrage Nationaal Groeifonds
Tabel 3 Budgettaire gevolgen van beleid tweede incidentele suppletoire begroting (ISB)
(bedragen x € 1.000)
Stand ontwerpbegroting 2023 incl. ISB, NvW en amendementen
Mutaties 2eISB
Stand 2e ISB
Mutatie 2024
Mutatie 2025
Mutatie 2026
Mutatie 2027
Verplichtingen
7.702.871
0
7.702.871
0
0
0
0
Uitgaven
1.195.710
0
1.195.710
0
0
0
0
Bijdrage aan andere begrotingshoofdstukken
1.195.710
0
1.195.710
0
0
0
0
Bijdrage aan het Nationaal Groeifonds
1.195.710
1.195.710
Ontvangsten
1.572.633
– 1.572.633
0
0
0
0
0
Tabel 4 Uitsplitsing verplichtingen (bedragen x € 1.000)
Stand ontwerpbegroting 2023 incl. ISB, NvW en amendementen
Mutaties 2eISB
Stand 2e ISB
Mutatie 2024
Mutatie 2025
Mutatie 2026
Mutatie 2027
Verplichtingen
7.702.871
0
7.702.871
0
0
0
0
waarvan garantieverplichtingen
waarvan overige verplichtingen
7.702.871
7.702.871
Toelichting
Ontvangsten
Bij de nota van wijziging op de EZK-ontwerpbegroting 2023 en de daarop volgende ISB
voor het jaar 2023 is per abuis het ontvangstbedrag opgenomen van de Ontwerpbegroting
van het Nationaal Groeifonds onder de ontvangsten van artikel 6. Dit had 0 moeten
zijn. Met deze mutatie wordt dit gecorrigeerd.
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
M.A.M. Adriaansens, minister van Economische Zaken en Klimaat
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.