Memorie van toelichting : Memorie van toelichting
Tweede Kamer der Staten-Generaal
InhoudsopgaveA. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL B. BEGROTINGSTOELICHTING1 Leeswijzer2 Beleid2.1 Overzicht belangrijke uitgaven- en ontvangstenmutaties3 BeleidsartikelenArtikel 1: Duurzame economische ontwikkeling, handel en investeringenArtikel 2: Duurzame ontwikkeling, voedselzekerheid, water en klimaatArtikel 3: Sociale vooruitgangArtikel 4: Vrede, veiligheid en duurzame ontwikkelingArtikel 5: Multilaterale samenwerking en overige inzet
36 250 XVII Wijziging van de begrotingsstaat van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking voor het jaar 2022(wijziging samenhangende met de Najaarsnota)
Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING
Vergaderjaar 2022‒2023
A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL
Wetsartikel 1
De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2022 wijzigingen aan te brengen in:
De begrotingsstaat van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking.
De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).
De Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking,E.N.A.J.Schreinemacher
B. BEGROTINGSTOELICHTING
1 Leeswijzer
De voorliggende Tweede suppletoire begroting bevat de voorgestelde wijzigingen ten opzichte van de Eerste suppletoire begroting 2022 van hoofdstuk XVII van de begroting van het Rijk.
In onderdeel 2 worden de belangrijkste mutaties op de begroting voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking toegelicht.
Onderdeel 3 bevat per beleidsartikel een tabel budgettaire gevolgen van beleid. Na de tabel «budgettaire gevolgen van beleid» wordt een toelichting op de mutaties gegeven. Hierbij worden per artikel de mutaties die groter of gelijk zijn aan de ondergrenzen in onderstaande staffel conform de Rijksbegrotingsvoorschriften toegelicht. De wijzigingen van de verplichtingen worden alleen toegelicht wanneer deze groter zijn dan 10% ten opzichte van de vorige stand op artikelniveau.
De budgetten zijn op het niveau van artikelonderdeel verdeeld over een aantal financiële instrumenten. Bij de uitvoering van BHOS-beleid wordt het meest effectieve instrument en de uitvoerende organisatie geselecteerd. De keuze van het instrument is daardoor vooraf meestal niet bekend en is bij het opstellen van de begroting niet goed te bepalen. Dit verklaart waarom de budgetten op instrumentniveau in deze suppletoire begroting veelvuldig wijzigen.
Tabel 1 Ondergrenzen conform RBV
Omvang begrotingsartikel (stand ontwerpbegroting) in € miljoen
Beleidsmatige mutaties (ondergrens in € miljoen)
Technische mutaties (ondergrens in € miljoen)
< 50
1
2
=> 50 en < 200
2
4
=> 200 en < 1000
5
10
=> 1000
10
20
2 Beleid
2.1 Overzicht belangrijke uitgaven- en ontvangstenmutaties
Uitgaven:
In dit wetsvoorstel zijn een aantal begrotingswijzigingen opgenomen die leiden tot een stijging van de geraamde uitgaven van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (XVII) met EUR 96,8 miljoen in 2022.
Hieronder vindt u een overzicht van de meest in het oog springende wijzigingen in de uitgaven ten opzichte van de Eerste suppletoire begroting 2022 voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (XVII):
Tabel 2 Belangrijkste suppletoire uitgavenmutaties 2022 (Tweede suppletoire begroting) (bedragen x € 1.000)
Art.
Uitgaven 2021
Vastgestelde begroting 2022
3.265.762
Stand 1e suppletoire begroting 2022
3.498.861
Belangrijkste suppletoire mutaties
1) Versterkte Nederlandse Handels- en Investeringspositie
1.2
17.514
2) Voedselzekerheid
2.1
10.000
3) Humanitaire hulp
4.1
6.000
4) Veiligheid en rechtsstaatontwikkeling
4.3
‒ 15.000
5) Multilaterale samenwerking
5.1
177.763
6) Overig armoedebeleid
5.2
‒ 41.136
7) Nog te verdelen i.v.m. BNI en/of toerekeningen
5,4
‒ 72.187
8) Overige mutaties
‒ 4.123
Stand 2e suppletoire begroting 2022
3.577.692
Artikelonderdeel 1.2 Versterkte Nederlandse Handels- en Investeringspositie
Per saldo neemt het budget voor artikelonderdeel 1.2 toe. Deze verhoging is toe te schrijven aan:
– Een ophoging van het budget voor de instrumenten van het Dutch Trade and Investment Fund (DTIF).
– Verschillende nieuwe programma’s voor internationaal ondernemen.
Artikelonderdeel 2.1 Voedselzekerheid
Het budget van artikelonderdeel 2.1 neemt toe. Deze verhoging is toe te schrijven aan een ophoging van het budget op het gebied van voedselzekerheid voor het PSNP V (Ethiopia’s Productive Safety Net Program) programma van de Wereldbank in Ethiopië.
Artikelonderdeel 4.1 Humanitaire Hulp
Per saldo neemt het budget van artikelonderdeel 4.1 toe. Deze verhoging is toe te schrijven aan:
– Een verhoogde bijdrage aan UNRWA.
– Bijdragen aan verschillende noodhulpprogramma’s voor het World Food Programma.
– Subsidies ten behoeve van het UN Central Emergency Response Fund.
Artikelonderdeel 4.3 Veiligheid en Rechtstaatontwikkeling
Het budget voor artikelonderdeel 4.3 wordt naar beneden bijgesteld omdat het landenbudget Afghanistan op het instrument functionerende rechtsorde is verlaagd.
Artikelonderdeel 5.1 Multilaterale samenwerking
Het uitgavenbudget van artikelonderdeel 5.1 (Multilaterale samenwerking) wordt verhoogd. Dit komt hoofdzakelijk door een bijdrage voor het voorbereiden van Oekraïne op de aankomende winter (winterization). Voor deze bijdrage heeft het kabinet EUR 180 miljoen vrijgemaakt uit de generale middelen.
Artikelonderdeel 5.2 Overig armoedebeleid
Het budget op artikelonderdeel artikel 5.2 wordt per saldo neerwaarts bijgesteld. Dit is vooral toe te schrijven aan:
– Een overheveling naar artikel 5.1 (Multilaterale samenwerking) ter dekking van de technische assistentie van de European Bank for Reconstruction and Development (EBRD) en bijdragen aan het Joint Fund 2030, UNICEF en UNDP.
– Een overheveling naar artikel 2 (Voedselzekerheid) en artikel 3 (SRGR) voor de herstart van sociale beschermingsprogramma’s in Ethiopië en Benin.
– Een overheveling van de Verdragsmiddelen voor Suriname naar het verdeelartikel 5.4. Deze Verdragsmiddelen komen in 2022 niet meer tot betaling. Deze middelen worden komend jaar opnieuw beschikbaar gesteld.
Artikelonderdeel 5.4 Nog te verdelen i.v.m. wijzigingen BNI en/of toerekeningen
Per saldo neemt de stand van het verdeelartikel 5.4 af. De negatieve bijstelling van artikel 5.4 wordt veroorzaakt door de raming van de ODA-toerekening voor eerstejaars opvang van asielzoekers uit DAC-landen 2022 (EUR -160 miljoen). In het voorjaar van 2023 wordt het meerjarige deel van de aangepaste raming verwerkt. Hiertegenover staat onder andere een verhoging vanuit artikel 5.2 vanwege de Verdragsmiddelen Suriname.
Ontvangsten:
In dit wetsvoorstel zijn een aantal begrotingswijzigingen opgenomen die leiden tot een stijging van de geraamde ontvangsten van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (XVII) met EUR 21,4 miljoen in 2022.
Hieronder vindt u de meest in het oog springende wijzigingen in de ontvangsten ten opzichte van de Eerste suppletoire begroting 2022 voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (XVII):
Tabel 3 Belangrijkste suppletoire ontvangstenmutaties 2022 (Tweede suppletoire begroting) (bedragen x € 1.000)
Art.
Ontvangsten 2022
Vastgestelde begroting 2022
51.574
Stand 1e suppletoire begroting 2022
53.304
Belangrijkste suppletoire mutaties
1) Ontvangsten duurzame economische ontwikkeling, handel en investeringen
1.10
15.336
2) Ontvangsten DGGF
1.30
7.000
3) Overige mutaties
‒ 918
Stand 2e suppletoire begroting 2022
74.722
Artikel 1
De ontvangsten op artikelonderdeel 1 zijn verhoogd door een onttrekking uit de begrotingsreserves ter dekking van uitbetaalde wisselfinancieringen en door hogere premieontvangsten en terugbetalingen op wisselfinancieringen voor het Dutch Good Growth Fund (DGGF) en het Dutch Trade and Investement Fund (DTIF).
3 Beleidsartikelen
Artikel 1: Duurzame economische ontwikkeling, handel en investeringen
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 4 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 1 Duurzame economische ontwikkeling, handel en investeringen (Tweede suppletoire begroting) (bedragen x € 1.000)
Stand ontwerp begroting
Stand 1e suppletoire begroting
Mutaties 2e suppletoire begroting (3)
Stand 2e suppletoire begroting
Mutaties Miljoenennota
Overige mutaties 2e suppletoire begroting
2022
2022
2022
2022
2022
(1)
(2)
(4)=(2+3)
Verplichtingen
575 216
624 319
399
6 507
631 225
waarvan garantieverplichtingen
100 000
100 000
100 000
waarvan overige verplichtingen
475 216
524 319
531 225
Uitgaven:
Programma-uitgaven totaal
550 199
555 346
399
15 707
571 452
waarvan juridisch verplicht
91%
100%
1.1
Duurzaam handels- en investeringssysteem, incl. MVO
31 525
31 412
257
‒ 1 265
30 404
Subsidies (regelingen)
MVO en beleidsondersteuning (ODA)
13 575
13 575
0
4 300
17 875
MVO en beleidsondersteuning (non-ODA)
2 611
2 511
257
‒ 1 380
1 388
Opdrachten
MVO en beleidsondersteuning (non-ODA)
2 294
2 281
0
‒ 55
2 226
Bijdrage aan agentschappen
Rijksdienst voor Ondernemend Nederland
1 850
1 850
0
0
1 850
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
MVO en beleidsondersteuning (ODA)
6 000
6 000
0
‒ 4 300
1 700
Contributies internationaal ondernemen (non-ODA)
5 195
5 195
0
170
5 365
1.2
Versterkte Nederlandse Handels- en Investeringspositie
86 665
93 425
142
17 372
110 939
Subsidies (regelingen)
Programma's internationaal ondernemen
10 000
10 200
0
8 380
18 580
Versterking concurrentiepositie Nederland
6 502
6 502
0
0
6 502
Invest Internationaal
9 000
9 000
0
‒ 4 000
5 000
Dutch Trade and Investment Fund
4 499
4 499
0
0
4 499
Garanties
Dutch Trade and Investment Fund
1 500
1 500
0
8 500
10 000
Opdrachten
Programma's internationaal ondernemen
11 566
11 566
0
3 450
15 016
Dutch Trade and Investment Fund
450
450
0
100
550
Wereldtentoonstelling Dubaï
0
3 500
0
‒ 500
3 000
Wereldtentoonstelling
0
0
0
500
500
Bijdrage aan agentschappen
Rijksdienst voor ondernemend Nederland
43 148
46 208
142
942
47 292
1.3
Versterkte private sector en arbeidsmarkt in ontwikkelingslanden
432 009
430 509
0
‒ 400
430 109
Subsidies (regelingen)
Marktontwikkeling en markttoegang
8 450
8 450
0
3 690
12 140
Economic governance and institutions
26 400
24 900
0
‒ 7 600
17 300
Financiële sector ontwikkeling
36 810
33 914
0
1 600
35 514
Infrastructuurontwikkeling
36 500
33 400
0
‒ 21 871
11 529
Duurzame productie en handel
39 700
39 700
0
14 000
53 700
(Jeugd)werkgelegenheid
6 000
6 000
0
4 800
10 800
Nexus onderwijs en werk
0
12 350
0
‒ 2 260
10 090
Lokale private sector ontwikkeling
0
1 470
0
965
2 435
Leningen
Infrastructuurontwikkeling
10 000
10 000
0
2 325
12 325
Financiële sector ontwikkeling
34 000
34 000
0
20 300
54 300
Garanties
Financiële sector ontwikkeling
1 000
1 000
0
9 000
10 000
Opdrachten
Marktontwikkeling en markttoegang
12 000
12 000
0
‒ 2 000
10 000
Economic governance and institutions
18 000
18 000
0
0
18 000
Financiële sector ontwikkeling
4 000
4 000
0
1 600
5 600
Infrastructuurontwikkeling
750
750
0
8 550
9 300
(Jeugd)werkgelegenheid
19 305
19 305
0
‒ 700
18 605
Bijdrage aan agentschappen
Rijksdienst voor Ondernemend Nederland
34 000
34 000
0
‒ 3 000
31 000
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
International Labour Organisation
5 700
5 700
0
‒ 1 149
4 551
Lokale private sector ontwikkeling
29 794
31 220
0
‒ 6 480
24 740
Marktontwikkeling en markttoegang
8 500
8 500
0
310
8 810
Partnershipprogramma ILO
5 500
5 500
0
690
6 190
Economic governance and institutions
10 000
10 000
0
‒ 6 000
4 000
Financiële sector ontwikkeling
3 000
3 000
0
13 200
16 200
Infrastructuurontwikkeling
57 000
57 000
0
‒ 27 400
29 600
(Jeugd)werkgelegenheid
3 000
3 000
0
‒ 3 000
0
Nexus onderwijs en werk
22 600
13 350
0
30
13 380
Ontvangsten
6 264
6 264
0
22 336
28 600
1.10
Ontvangsten duurzame economische ontwikkeling, handel en investeringen
3 264
3.264
0
15 336
18 600
1.30
Ontvangsten DGGF
3 000
3.000
0
7 000
10 000
Toelichting
Verplichtingen
Geen toelichting.
Uitgaven
Mutaties tweede suppletoire begroting 2022
Artikelonderdeel 1.1 Duurzaam handels- en investeringssysteem, incl. MVO
Het budget van artikel 1.1 (Duurzame handels- en investeringssysteem) is verlaagd met EUR 1,2 miljoen. Deze verlaging is voornamelijk toe te schrijven aan een overheveling vanuit Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) naar internationaal ondernemen op artikel 1.2 (Versterkte Nederlandse Handels- en Investeringspositie). Verder is het budget verlaagd door een interdepartementale overheveling naar het Ministerie voor Economische Zaken en Klimaat voor MVO en beleidsondersteuning.
Artikelonderdeel 1.2 Versterkte Nederlandse Handels- en Investeringspositie
De positieve bijstelling van artikel 1.2 (Versterkte Nederlandse Handels- en Investeringspositie) met EUR 17,3 miljoen is vooral toe te schrijven aan een ophoging van het budget voor de instrumenten van het Dutch Trade and Investement Fund (DTIF) en programma’s internationaal ondernemen. Deze verhoging is gedekt vanuit het MVO budget, hogere ontvangsten DTIF en een onttrekking aan de Faciliteit Opkomende Markten (FOM) reserve.
Ontvangsten
Het totaal aan ontvangsten op artikel 1 is verhoogd met een onttrekking uit de begrotingsreserves ter dekking van uitbetaalde wisselfinancieringen en door hogere premieontvangsten en terugbetalingen op wisselfinancieringen voor het Dutch Good Growth Fund (DGGF) en het Dutch Trade and Investement Fund (DTIF).
Artikel 2: Duurzame ontwikkeling, voedselzekerheid, water en klimaat
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 5 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 2 Duurzame ontwikkeling, voedselzekerheid, water en klimaat (Tweede suppletoire begroting) (bedragen x € 1.000)
Stand ontwerp begroting
Stand 1e suppletoire begroting
Mutaties 2e suppletoire begroting (3)
Stand 2e suppletoire begroting
Mutaties Miljoenennota
Overige mutaties 2e suppletoire begroting
2022
2022
2022
2022
2022
(1)
(2)
(4)=(2+3)
Verplichtingen
636 000
945 040
125
167 014
1 112 179
Uitgaven:
Programma-uitgaven totaal
776 880
806 435
125
10 000
816 560
waarvan juridisch verplicht
91%
100%
2.1
Voedselzekerheid
328 672
328 672
0
10 000
338 672
Subsidies (regelingen)
Realiseren ecologische houdbare voedselsystemen
20 000
18 000
0
‒ 10 000
8 000
Bevorderen inclusieve, duurzame groei in de agrarische sect.
38 000
15 500
0
8 500
24 000
Kennis & capaciteitsopbouw ten behoeve van voedselzekerheid
3 000
3 000
0
‒ 2 000
1 000
Uitbannen huidige honger en voeding
25 327
25 327
0
0
25 327
Voedselzekerheid
0
62 396
0
‒ 11 984
50 412
Opdrachten
Kennis & capaciteitsopbouw ten behoeve van voedselzekerheid
33 000
21 000
0
‒ 9 000
12 000
Realiseren ecologische houdbare voedselsystemen
10 000
10 000
0
‒ 9 000
1 000
Voedselzekerheid
0
2 200
0
0
2 200
Bijdrage aan agentschappen
Rijksdienst voor ondernemend Nederland
4 245
3 895
0
‒ 1 559
2 336
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
Voedselzekerheid
147 650
98 854
0
22 543
121 397
Realiseren ecologische houdbare voedselsystemen
5 000
5 000
0
8 000
13 000
Bevorderen inclusieve, duurzame groei in de agrarische sect.
18 450
39 500
0
4 000
43 500
Kennis & capaciteitsopbouw ten behoeve van voedselzekerheid
20 000
20 000
0
0
20 000
Uitbannen huidige honger en voeding
4 000
4 000
0
10 500
14 500
2.2
Water
188 619
187 619
0
0
187 619
Subsidies (regelingen)
Waterbeheer
17 045
27 854
0
‒ 7 800
20 054
Drinkwater en sanitatie
24 429
21 174
0
0
21 174
Opdrachten
Waterbeheer
0
7 391
0
‒ 4 891
2 500
Bijdrage aan agentschappen
Rijksdienst voor ondernemend Nederland
2 000
2 000
0
0
2 000
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
Waterbeheer
95 050
77 280
0
18 688
95 968
Drinkwater en sanitatie
50 095
51 920
0
‒ 5 997
45 923
2.3
Klimaat
259 589
290 144
125
0
290 269
Subsidies (regelingen)
Klimaat algemeen
32 400
34 150
0
300
34 450
Hernieuwbare energie
35 000
26 000
0
0
26 000
Dutch Fund for Climate and Development
40 000
40 000
0
0
40 000
Bijdrage aan agentschappen
Rijksdienst voor ondernemend Nederland
3 000
3 320
0
0
3 320
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
Contributie IZA/IZT
357
357
0
0
357
Klimaatprogramma's (non-ODA)
1 150
1 705
125
0
1 830
Klimaat algemeen
123 540
151 470
0
‒ 300
151 170
Hernieuwbare energie
17 000
26 000
0
0
26 000
UNEP
7 142
7 142
0
0
7 142
Toelichting
Verplichtingen
De verhoging van het verplichtingenbudget bedraagt per saldo EUR 167 miljoen. Deze toename is het gevolg van de per saldo positieve mutaties op artikelonderdelen 2.1 (voedselzekerheid), 2.2 (water) en 2.3 (klimaat).
Voor artikelonderdeel 2.1 (voedselzekerheid) is de per saldo verhoging toe te schrijven aan enerzijds meerjarige verplichtingen in het kader van het uitbannen van honger en ondervoeding met UNICEF en met CARE n.a.v. een subsidietender gericht op weerbaarheid door gezonde diëten. Anderzijds zijn er een aantal nieuwe verplichtingen aangegaan op het gebied van voedselzekerheid waaronder in Ethiopië voor het PSNP V (Ethiopia’s Productive Safety Net Program) programma van de Wereldbank. In het kader van het versterken van kennis & capaciteitsopbouw is daarnaast een nieuwe meerjarige ongeoormerkte verplichting aangegaan met de organisatie CGIAR (Consultative Group on International Agricultural Research) en zijn voor het bevorderen van inclusieve, duurzame groei in de agrarische sector een nieuwe verplichting aangegaan met IFAD CRI (International Fund for Agricultural Development – Crisis Response Initiative) en UNCTAD (United Nations Conference on Trade and Development). Daartegenover staat dat het verplichtingenbudget voor het realiseren van ecologisch houdbare voedselsystemen voor zowel opdrachten als subsidies is verlaagd.
De meest in het oog springende mutaties voor artikelonderdeel 2.2 (water) leiden tot een verhoging van het verplichtingenbudget. Dit zijn enerzijds mutaties op het gebied van drinkwater & sanitatie, waaronder in Mozambique voor een WASH activiteit op Ibo Island in verband met een toestroom van IDP’s (internally displaced persons). Anderzijds zijn dit mutaties in de Palestijnse gebieden voor een tweetal projecten voor het nieuwe WLRI (Water, Land and Road Investment) programma in opvolging van de kamerbrief van 5 januari jl. en in Jemen voor een optopping van reeds aangegane verplichtingen. Daarnaast is de verhoging het gevolg van nieuwe verplichtingen op het gebied van waterbeheer in onder andere Bangladesh voor het Small Scale Water Management Programma met de ADB (African Development Bank).
Voor artikelonderdeel 2.3 (klimaat) is de verlaging van het verplichtingenbudget het gevolg van de uitfasering van het bilaterale programma in Rwanda.
Uitgaven
Mutaties Miljoenennota
Artikelonderdeel 2.3 Klimaat
Er wordt in 2022 op klimaat non-ODA een additionele bijdrage gedaan aan de organisatie IRENA. Vanuit de begroting van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) wordt hiervoor in 2022 EUR 125.000 overgeheveld naar de BHOS-begroting.
Overige mutaties Tweede suppletoire begroting 2022
Artikelonderdeel 2.1 Voedselzekerheid
Het uitgavenbudget voor voedselzekerheid is per saldo met EUR 10 miljoen verhoogd als gevolg van een overheveling van artikelonderdeel 5.2 overig armoedebeleid. Dit betreft een aanvulling van een cash transfer programma in Ethiopië naar aanleiding van de BHOS-beleidsnota «Doen waar Nederland goed in is» zoals toegelicht in het bestedingsvoorstel Sociale Bescherming conform C.W. 3.1. Daarnaast zijn er technische herverdelingen over instrumenten op het gebied van ecologisch houdbare voedselsystemen.
Artikelonderdeel 2.2 Water
Het uitgavenbudget voor water wijzigt niet. Wel zijn er op het gebied van waterbeheer en drinkwater en sanitatie een aantal technische herverdelingen tussen instrumenten die leiden tot de mutaties in tabel 5.
Artikelonderdeel 2.3 Klimaat
Binnen het budget op artikel 2.3 (klimaat) is een extra bijdrage gedaan van EUR 7,5 miljoen voor de operatie rondom de verwaarloosde olieopslagtanker El Safer die voor de kust van Jemen ligt en potentieel kan zorgen voor een olieramp met gigantische humanitaire, ecologische en economische gevolgen. Hiermee is in totaal EUR 15 miljoen bijgedragen aan deze operatie.
Artikel 3: Sociale vooruitgang
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 6 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 3 Sociale vooruitgang (Tweede suppletoire begroting) (Bedragen x € 1.000)
Stand ontwerp begroting
Stand 1e suppletoire begroting
Mutaties 2e suppletoire begroting (3)
Stand 2e suppletoire begroting
Mutaties Miljoenennota
Overige mutaties 2e suppletoire begroting
2022
2022
2022
2022
2022
(1)
(2)
(4)=(2+3)
Verplichtingen
964 068
959 403
0
‒ 187 059
772 344
Uitgaven:
Programma-uitgaven totaal
855 456
905 456
0
‒ 2 840
902 616
waarvan juridisch verplicht
86%
100%
3.1
Seksuele en reproductieve gezondheid en rechten en hiv/aids
529 119
579 119
0
1 160
580 279
Subsidies (regelingen)
SRGR en hiv/aids
104 343
156 140
0
‒ 9 568
146 572
Global Fund to Fight Aids, Malaria and Tuberculosis
0
52 000
0
0
52 000
Opdrachten
SRGR en hiv/aids
22 000
15 000
0
‒ 5 175
9 825
Bijdrage aan agentschappen
Rijksdienst voor ondernemend Nederland
100
400
0
‒ 300
100
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
WHO/PAHO
6 713
6 713
0
‒ 1 000
5 713
SRGR en hiv/aids
171 950
193 191
0
2 915
196 106
UNFPA
75 000
75 000
0
‒ 11 152
63 848
UNAIDS
20 000
20 000
0
0
20 000
Partnershipprogramma WHO
12 013
15 216
0
557
15 773
Global Fund to Fight Aids, Malaria and Tuberculosis
52 000
0
0
0
0
UNICEF
9 000
9 000
0
0
9 000
Vrouwenrechten en keuzevrijheid
56 000
36 459
0
24 883
61 342
3.2
Vrouwenrechten en gendergelijkheid
51 643
51 643
0
0
51 643
Subsidies (regelingen)
Vrouwenrechten
36 243
36 912
0
2 928
39 840
Opdrachten
Vrouwenrechten
1 000
1 000
0
‒ 750
250
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
Vrouwenrechten
8 400
7 731
0
‒ 2 178
5 553
UNWOMEN
6 000
6 000
0
0
6 000
3.3
Maatschappelijk middenveld
205 144
205 144
0
‒ 4 000
201 144
Subsidies (regelingen)
Twinningsfaciliteit Suriname
700
960
0
‒ 858
102
Versterking maatschappelijk middenveld
191 861
182 802
0
‒ 3 618
179 184
Opdrachten
Versterking maatschappelijk middenveld
4 000
10 000
0
700
10 700
Versterking maatschappelijk middenveld Monitoringsfonds
0
1 000
0
‒ 820
180
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
Versterking maatschappelijk middenveld
8 583
10 382
0
596
10 978
3.4
Onderwijs
69 550
69 550
0
0
69 550
Subsidies (regelingen)
Onderzoeksprogramma's
1 500
1 500
0
0
1 500
Opdrachten
Onderwijs
0
200
0
‒ 140
60
Hoger Onderwijs
48 251
48 251
0
‒ 18 000
30 251
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
Onderwijs
9 799
9 599
0
‒ 7 128
2 471
Global partnership for education
10 000
10 000
0
25 268
35 268
Toelichting
Verplichtingen
De verlaging van het verplichtingenbudget van artikel 3 bedraagt per saldo EUR 187 miljoen. Deze afname is het gevolg van de per saldo neerwaartse mutaties op artikelonderdelen 3.1 (Seksuele en reproductieve gezondheid en rechten en hiv/aids) en 3.4 (Onderwijs).
Voor artikelonderdeel 3.1 (Seksuele en reproductieve gezondheid en rechten en hiv/aids) zijn er een aantal verplichtingen gewijzigd. Zo wordt een voorziene nieuwe bijdrage aan de World Health Organization (WHO) pas in 2023 aangegaan in plaats van 2022. Ook is een bijdrage aan UNFPA met een jaar verlengd, in plaats van meerjarig. Hierdoor vallen de verplichtingen lager uit dan verwacht.
Voor artikelonderdeel 3.4 (Onderwijs) vallen de verplichtingen voor het NUFFIC-programma lager uit door het aflopen van het programma.
Uitgaven
Geen toelichting.
Artikel 4: Vrede, veiligheid en duurzame ontwikkeling
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 7 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 4 Vrede, veiligheid en duurzame ontwikkeling (Tweede suppletoire begroting) (Bedragen x € 1.000)
Stand ontwerp begroting
Stand 1e suppletoire begroting
Mutaties 2e suppletoire begroting (3)
Stand 2e suppletoire begroting
Mutaties Miljoenennota
Overige mutaties 2e suppletoire begroting
2022
2022
2022
2022
2022
(1)
(2)
(4)=(2+3)
Verplichtingen
992 714
1 464 076
0
192 383
1 656 459
Uitgaven:
Programma-uitgaven totaal
807 652
951 914
0
‒ 9 000
942 914
waarvan juridisch verplicht
90%
100%
4.1
Humanitaire hulp
430 517
512 279
0
6 000
518 279
Subsidies (regelingen)
Noodhulpprogramma's
107 000
107 000
0
20 000
127 000
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
Noodhulpprogramma's
240 500
314 262
0
‒ 47 000
267 262
Noodhulpprogramma's non-ODA
1 017
1 017
0
0
1 017
UNHCR
33 000
33 000
0
0
33 000
UNRWA
13 000
13 000
0
6 000
19 000
Wereldvoedselprogramma
36 000
44 000
0
27 000
71 000
4.2
Opvang en bescherming in de regio en migratiesamenwerking
162 000
219 000
0
0
219 000
Subsidies (regelingen)
Opvang in de regio
5 000
5 000
0
0
5 000
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
Opvang in de regio
123 000
180 000
0
0
180 000
Migratie en ontwikkeling
34 000
34 000
0
0
34 000
4.3
Veiligheid en Rechtstaatontwikkeling
215 135
220 635
0
‒ 15 000
205 635
Subsidies (regelingen)
Legitieme stabiliteit
7 000
7 000
0
0
7 000
Inclusieve vredes- en politieke processen
8 000
13 500
0
‒ 2 400
11 100
Vredesdividend: werkgelegenheid en basisvoorzieningen
2 000
2 000
0
‒ 250
1 750
Functionerende rechtsorde
21 205
33 743
0
‒ 576
33 167
Opdrachten
Inclusieve vredes- en politieke processen
0
1 500
0
0
1 500
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
Legitieme stabiliteit
9 000
9 000
0
‒ 5 900
3 100
Functionerende rechtsorde
132 930
121 142
0
‒ 18 545
102 597
Inclusieve vredes- en politieke processen
35 000
32 750
0
12 671
45 421
Toelichting
Verplichtingen
Het verplichtingenbudget is met name verhoogd voor het aangaan van meerjarige committeringen voor het UN Peace Building Fund, het DPPA (Department of Political and Peacebuilding Affairs) Multi Year Appeal en het UNDP-DPPA Joined Programme. Daarnaast zijn er verhogingen voor UNRWA (zie toelichting onder uitgaven Humanitaire Hulp), Afghanistan in verband met committeringen voor het Afghanistan Reconstruction and TrustFund / Special TrustFund for Afghanistan, een nieuw cross border justice programma in de Grote Meren, Rule of Law en Justice for All programma's in Ethiopië en het vredesprogramma in Jemen. Verder zijn er technische ophogingen door in 2021 uitgestelde verplichtingen voor een Rule of Law programma in Tunesië en in Niger vanwege aanpassingen in de dollar wisselkoers.
Uitgaven
Mutaties Tweede suppletoire begroting 2022
Artikelonderdeel 4.1 Humanitaire Hulp
Een verhoging van de bijdrage aan UNRWA, de VN-organisatie voor hulp aan Palestijnse vluchtelingen. Deze bijdrage is - net als in voorgaande jaren - bedoeld om de continuiteit van de dienstverlening door UNRWA te helpen garanderen. Deze is extra onder druk komen te staan door prijsstijgingen vanwege de voedsel- en energiecrisis.
De verhoging met EUR 47 miljoen vanwege de toegenomen honger in de wereld als gevolg van de voedselcrisis wordt overgeheveld van het instrument bijdrage aan internationale organisaties voor Noodhulpprogramma's naar de instrumenten voor World Food Programme (bijdrage) en een subsidie voor Noodhulpprogramma's ten behoeve van het UN Central Emergency Response Fund.
Artikelonderdeel 4.3 Veiligheid en rechtsorde
De per saldo verlaging van artikelonderdeel 4.3 is toe te schrijven aan de verlaging van het landenbudget Afghanistan voor bijdragen aan internationale organisaties voor een goed functionerende rechtsorde. Het is vanwege de situatie daar niet mogelijk om voldoende activiteiten op het gebied van veiligheid en rechtsorde te implementeren. Het resterende saldo van mutaties op dit instrument komt door bijstellingen in de uitvoering van diverse landenprogramma's. De grootste mutaties betreffen verlagingen van het Justice Law and Order Sector programma in Oeganda en het Rule of Law programma in Tunesië, en een verhoging in verband met een cross border justice en MHPSS (Mental Health and Psychosocial Support) programma in het Grote Meren gebied.
Verder worden vanuit het instrument Legitieme stabiliteit bijdragen overgeheveld naar het instrument voor inclusieve vredes- en politieke processen. De verhoging op dit laatste instrument is nodig in verband met een programma van IOM (International Organization for Migration) in Jemen en diverse bijdragen vanuit centrale middelen, waaronder voor het Multi Year Appeal van het Peace Building Fund van de VN.
Artikel 5: Multilaterale samenwerking en overige inzet
Budgettaire gevolgen van beleid
Tabel 8 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 5 Multilaterale samenwerking en overige inzet (Tweede suppletoire begroting) (Bedragen x € 1.000)
Stand ontwerp begroting
Stand 1e suppletoire begroting
Mutaties 2e suppletoire begroting (3)
Stand 2e suppletoire begroting
Mutaties Miljoenennota
Overige mutaties 2e suppletoire begroting
2022
2022
2022
2022
2022
(1)
(2)
(4)=(2+3)
Verplichtingen
502 542
505 942
10 850
‒ 222 260
294 532
waarvan garantieverplichtingen
waarvan overige verplichtingen
502 542
505 942
294 532
Uitgaven:
Programma-uitgaven totaal
275 575
279 710
54 822
9 618
344 150
waarvan juridisch verplicht
85%
53%
5.1
Multilaterale samenwerking
151 410
155 090
0
177 763
332 853
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
UNIDO
1 950
1 950
0
‒ 583
1 367
UNDP
28 814
28 814
0
1 186
30 000
UNICEF
31 814
31 814
0
1 186
33 000
Speciale multilaterale activiteiten
4 077
4 077
0
4 000
8 077
Assistent deskundigenprogramma
9 000
9 000
0
‒ 500
8 500
Internationale Financiële Instellingen
5 490
5 490
0
10 474
15 964
Middelenaanvullingen multilaterale banken en fondsen
63 789
67 289
0
0
67 289
Kapitaalaanvullingen bij regionale ontwikkelingsbanken
6 476
6 656
0
0
6 656
Bijdrage aan IFI's voor steun Oekraine
0
0
0
162 000
162 000
5.2
Overig armoedebeleid
107 314
124 620
10 850
‒ 51 986
83 484
Subsidies (regelingen)
Kleine activiteiten posten en cultuur en ontwikkeling
9 905
8 325
0
155
8 480
Nationale SDG Implementatie
0
650
0
‒ 60
590
Opdrachten
Nationale SDG Implementatie
0
200
‒ 150
0
50
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
UNESCO
4 400
4 400
0
‒ 317
4 083
Diverse ondersteunende activiteiten
30 041
45 847
11 000
‒ 41 351
15 496
Kleine activiteiten posten en cultuur en ontwikkeling
410
2 590
0
‒ 155
2 435
Schuldverlichting
62 308
62 308
0
‒ 10 088
52 220
Voorlichting op het terrein van Ontwikkelingssamenwerking
250
300
0
‒ 170
130
5.4
Nog te verdelen i.v.m. wijzigingen BNI en/of toerekeningen
16 851
0
43 972
‒ 116 159
‒ 72 187
Ontvangsten
45 310
47 040
0
‒ 918
46 122
5.20
Ontvangsten en restituties met betrekking tot leningen
24 134
24 134
0
‒ 918
23 216
5.21
Ontvangsten OS
21 176
21 176
0
0
21 176
5.22
Koersverschillen OS
0
0
0
0
0
5.23
Diverse ontvangsten non-ODA
0
1 730
0
0
1 730
Toelichting
Verplichtingen
De verplichtingenruimte voor artikel 5 is per saldo verlaagd. Dit komt hoofdzakelijk doordat de verplichtingenruimte die gereserveerd stond voor de meerjarige committeringen voor UNDP, UNICEF en het African Development Fund naar 2023 zal doorschuiven.
Daarnaast wordt het verplichtingenbudget met EUR 162 miljoen verhoogd voor het voorbereiden van Oekraïne op de aankomende winter (winterization). Ook wordt het verplichtingenbudget verhoogd met EUR 25 miljoen voor het Resilience and Sustainability Trust (RST) van het IMF, EUR 2,5 miljoen voor technische assistentie voor de European Bank for Reconstruction and Development (EBRD) en EUR 5 miljoen voor het Joint Fund 2030.
Uitgaven
Artikelonderdeel 5.1 Multilaterale samenwerking
Mutaties Tweede suppletoire begroting 2022
Het uitgavenbudget van artikelonderdeel 5.1 (Multilaterale samenwerking) wordt verhoogd. Dit komt hoofdzakelijk door een bijdrage voor het voorbereiden van Oekraïne op de aankomende winter (winterization). Voor deze bijdrage heeft het kabinet EUR 162 miljoen vrij gemaakt uit de generale middelen. Deze uitgaven zijn daarmee beleidsmatig gereserveerd.
In 2022 wordt er een eenmalige betaling gedaan voor technische assistentie voor Oekraïne via de European Bank for Reconstruction and Development (EBRD). Ook wordt er een eenjarige committering aangegaan met het Joint Fund 2030. Daarnaast worden de bijdragen voor UNDP en UNICEF verhoogd en daarmee teruggebracht naar het gebruikelijke niveau.
Artikelonderdeel 5.2 Overig armoedebeleid
Miljoenennota mutaties
Bij Miljoenennota is het budget op artikel 5.2 verhoogd, hoofdzakelijk vanwege de geraamde koersverliezen van EUR 11 miljoen.
Overige mutaties Tweede suppletoire begroting 2022
Het uitgavenbudget op artikel 5.2 (Overig armoedebeleid) wordt naar beneden bijgesteld. Deze verlaging heeft een aantal oorzaken. Een deel van het budget wordt overgeheveld naar artikel 5.1 Multilaterale samenwerking ter dekking van de technische assistentie van de European Bank for Reconstruction and Development (EBRD) en bijdragen aan het het Joint Fund 2030, UNICEF en UNDP. Daarnaast wordt er EUR 20 miljoen overgeheveld naar artikel 2 (Voedselzekerheid) en artikel 3 (SRGR) voor de herstart van sociale bescherming programma’s in respectievelijk Ethiopië en Benin. Deze overheveling is in lijn met de BHOS-nota ("Doen waar Nederland goed in is") en het verdiepende bestedingsvoorstel. Ook is er sprake van onderuitputting op verschillende decentrale budgetten van kleine ODA-activiteiten.
Verder wordt het budget dat gereserveerd staat voor de Verdragsmiddelen Suriname (EUR 16,5 miljoen) overgeheveld naar verdeelartikel 5.4. De Verdragsmiddelen zullen in 2022 niet meer tot betaling komen en zullen in 2023 weer beschikbaar zijn
Artikelonderdeel 5.4 Nog te verdelen i.v.m. wijzigingen BNI en/of toerekeningen
Miljoenennota mutaties
Vanwege de positieve economische ontwikkeling volgens de op Prinsjesdag gepubliceerde Macro Economische Verkenning (MEV) wordt het verdeelartikel voor 2022 naar boven bijgesteld.
Overige mutaties Tweede suppletoire begroting 2022
Per saldo neemt de stand van het verdeelartikel 5.4 af. De belangrijkste oorzaak is een tegenvaller van EUR 160 miljoen voor de ODA-toerekening in 2022 van eerstejaarsopvang van asielzoekers uit DAC-landen. Het meerjarige deel van deze raming wordt komend voorjaar verwerkt. Hiertegenover staat ondere andere een overheveling vanuit artikel 5.2 vanwege de Verdragsmiddelen voor Suriname. Deze middelen blijven, conform de uitvoering van het verdrag, de komende jaren wel beschikbaar.
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
E.N.A.J. Schreinemacher, minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking
Stemmingsuitslagen
Aangenomen met handopsteken
| Fracties | Zetels | Voor/Tegen |
|---|---|---|
| VVD | 34 | Voor |
| D66 | 24 | Voor |
| PVV | 17 | Tegen |
| CDA | 14 | Voor |
| PvdA | 9 | Voor |
| SP | 9 | Voor |
| GroenLinks | 8 | Voor |
| PvdD | 6 | Voor |
| ChristenUnie | 5 | Voor |
| FVD | 5 | Tegen |
| DENK | 3 | Voor |
| Groep Van Haga | 3 | Tegen |
| JA21 | 3 | Voor |
| SGP | 3 | Voor |
| Volt | 2 | Voor |
| BBB | 1 | Voor |
| BIJ1 | 1 | Voor |
| Fractie Den Haan | 1 | Voor |
| Gündogan | 1 | Voor |
| Omtzigt | 1 | Voor |
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.