Memorie van toelichting : Memorie van toelichting
36 144 Wijziging van de begrotingsstaat van het Defensiematerieelbegrotingsfonds (K) voor het jaar 2022 (Tweede incidentele suppletoire begroting)
Nr. 2
MEMORIE VAN TOELICHTING
A ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL
Wetsartikelen 1 tot en met 3
De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van
artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel
strekt ertoe om voor het jaar 2022 wijzigingen aan te brengen in de begrotingsstaat
van het Defensiematerieelbegrotingsfonds.
De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van
deze memorie van toelichting toegelicht.
De Minister van Defensie, K.H. Ollongren
B ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ DE BEGROTINGSARTIKELEN
1 Leeswijzer
De voorliggende incidentele suppletoire begroting bevat de voorgestelde wijzigingen
ten opzichte van de ontwerpbegroting 2022 van hoofdstuk K van de begroting van het
Rijk.
Per artikel worden de mutaties groter dan of gelijk aan onderstaande staffel op het
niveau van de financiële instrumenten (en eventueel artikelonderdeel) toegelicht.
Omvang begrotingsartikel (stand ontwerpbegroting) in € miljoen
Beleidsmatige mutaties (ondergrens in € miljoen)
Technische mutaties (ondergrens in € miljoen)
< 50
1
2
=> 50 en < 200
2
4
=> 200 < 1.000
5
10
=> 1.000
10
20
2 Beleid
Het uitvoeren van extra investeringen vanuit de Defensienota vraagt om versnelling
van een tweetal investeringsprojecten.
In de eerste suppletoire begroting van het Defensiematerieelbegrotingsfonds (DMF)
zijn de besluiten van het kabinet uit de Voorjaarsnota (€ 3 miljard) verwerkt. Zoals
aangekondigd in de memorie van toelichting van betreffende begroting worden de aanvullende
investeringen (€ 2 miljard) opgenomen in de defensiebegrotingen voor 2023, die op
Prinsjesdag in september zullen worden gepresenteerd.
Op 1 juni 2022 heeft het Kabinet u de Defensienota (Kamerstuk 36 124, nr. 1) toegestuurd. Met de Defensienota geeft Defensie invulling aan de extra investeringen.
Door deze tweede incidentele suppletoire begrotingen (voor de begrotingshoofdstukken
X en K) kunnen twee investeringsprojecten, die zijn aangekondigd in de Defensienota,
deze zomer opstarten. Het betreft concreet de bestelling van zes F-35 toestellen en
vier extra toestellen MQ-9. Ten tijde van het opstellen van de eerste suppletoire
begroting was nog niet duidelijk dat het Amerikaanse JSF Program Office (JPO) al in
de zomer 2022 een definitief akkoord wilde hebben om de zes te bestellen F-35 toestellen
mee te kunnen laten lopen in de productieserie LOT 17. Hiervoor moet dus de eerste
suppletoire begroting worden gewijzigd en de ruimte uit het aanvullende € 2 miljard
pakket eerder beschikbaar worden gesteld. Voor de uitbreiding van de MQ-9 vliegtuigen
is ook een versnelling nodig uit de ruimte uit het aanvullende € 2 miljard pakket
omdat de productielijn van de configuratie van de MQ-9 (Type A) die Nederland in gebruik
heeft op zijn eind loopt en ook het contract via Foreign Military Sales eindigt, is
bestelling voor 31 augustus noodzakelijk. Er kan derhalve niet worden gewacht op parlementaire
goedkeuring en wijziging van de reeds ingediende eerste suppletoire begroting en de
ontwerpbegroting 2023, temeer omdat Defensie wil voorkomen dat de voor Nederland optimale
productieseries voor deze capaciteiten misgelopen worden.
Bestelling zes F-35 toestellen
Met de negen F-35 vliegtuigen die Nederland in 2019 heeft besteld is de basis gelegd
voor een derde F-35 squadron. In de Defensienota is de vervolmaking van het derde
squadron F-35 aangekondigd. Om het derde squadron te vervolmaken zijn nog zes F-35
toestellen nodig, naast de aanschaf van additionele, initieel benodigde reservedelen,
speciale gereedschappen, meet- en testapparatuur en vliegtuig gebonden apparatuur.
In de geest van de motie Valstar van 21 april jongstleden wil Defensie, mede gezien
de toenemende dreigingen, zo snel mogelijk nieuw materieel aanschaffen en onderhoudsachterstanden
wegwerken. Nederland heeft de optie om bij het Amerikaanse JSF Program Office (JPO) zes toestellen te bestellen in de productieserie LOT 17, waarbij levering is
voorzien in 2025. Defensie heeft reeds richting het JPO aangegeven gebruik te maken
van deze optie, maar heeft daarbij kenbaar gemaakt deze bestelling niet definitief
te kunnen maken voordat parlementaire behandeling van het besluit heeft plaatsgevonden.
Gezien het feit dat het JPO en de leveranciers de contractonderhandelingen voor de
productieseries LOT 15 tot en met LOT 17 op korte termijn afronden, is het zaak dat
Nederland uiterlijk in juli de zes vliegtuigen bij het JPO bestelt. Indien Defensie
deze toestellen niet tijdig bestelt, betekent dit dat Defensie de toestellen pas op
zijn vroegst in LOT 18 kan bestellen. Als de toestellen later worden besteld, ontstaat
een gat in het leveringsschema van de toestellen, waardoor de completering van het
derde squadron en de operationele voordelen die dit oplevert minimaal met twee jaar
vertraagt. Vertraging is derhalve onwenselijk.
Bestelling vier MQ-9
Met de uitbreiding van vier MQ-9 vliegtuigen naar acht toestellen wordt de capaciteit
verdubbeld ten opzichte van de initiële behoefte, zoals vermeld in de A-brief van
het project Medium Altitude Long Endurance Unmanned Aerial Vehicle (MALE UAV).
Nederland zal echter tijdig tot aanschaf van deze toestellen over moeten gaan. De
productielijn van de configuratie van de MQ-9 (Type A) die Nederland in gebruikt heeft
loopt op zijn eind en ook het contract via Foreign Military Sales eindigt. Daarna
produceert de fabrikant een andere configuratie van dit toestel. De verwerving van
de vier MQ-9 vliegtuigen met een afwijkende configuratie heeft negatieve gevolgen
voor de implementatie in de huidige concepten voor operatie en instandhouding. Nederland
heeft tot uiterlijk 31 augustus aanstaande de mogelijkheid om bij het Amerikaanse
MQ-9 Program Office vier MQ-9 toestellen te bestellen met dezelfde configuratie, waarbij
levering is voorzien in 2025. De huidige configuratie kan binnen de bestaande contracten
ten minste een jaar eerder en tegen gunstiger financiële voorwaarden worden geleverd
en biedt naar verwachting de meeste operationele voordelen.
Vertraging van de verwerving van de additionele vier MQ-9 vliegtuigen is derhalve
onwenselijk en Defensie is daarom voornemens de bestelling van de vier extra toestellen
definitief te maken.
Hogere verplichtingen
Het verplichtingenbudget voor 2022 wordt verhoogd met € 1,1 miljard. Het merendeel
van de bijhorende uitgaven zal plaatsvinden in de jaren 2023 tot en met 2028.
3 Artikelen
3.1 Artikel 4 Lucht materieel
Tabel 1 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 4 Lucht materieel (bedragen x € 1.000)
Omschrijving
1e suppletoire begroting
Mutaties 2e ISB
Stand 2e ISB
Mutatie 2023
Mutatie 2024
Mutatie 2025
Mutatie 2026
Mutatie 2027
Mutatie 2028
Mutatie 2029
Mutatie 2030
Mutatie 2031
Mutatie 2032
Mutatie 2033
Mutatie 2034
Mutatie 2035
Mutatie 2036
Mutatie 2037
Verplichtingen
1.675.158
1.095.000
2.770.158
– 88.000
– 57.799
86.070
100.065
79.065
121.065
171.065
118.065
118.065
119.065
129.065
125.065
122.065
172.065
198.065
Uitgaven
1.210.083
1.210.083
19.000
93.201
235.070
382.065
359.065
247.065
171.065
118.065
118.065
119.065
129.065
125.065
122.065
172.065
198.065
Verwerving
Opdrachten
1.534.629
1.534.629
19.000
93.201
235.070
382.065
359.065
247.065
171.065
118.065
118.065
119.065
129.065
125.065
122.065
172.065
198.065
Verwerving: voorbereidingsfase
5.804
5.804
– 108.608
– 85.275
– 38.707
– 35.081
– 55.301
– 18.306
– 18.306
– 20.000
– 26.938
– 23.388
– 21.694
– 21.694
– 21.856
– 18.306
– 38.604
Verwerving: realisatie
1.528.825
1.528.825
127.608
178.476
273.777
417.146
414.366
265.371
189.371
138.065
145.003
142.453
150.759
146.759
143.921
190.371
236.669
Instandhouding
Opdrachten
263.030
263.030
Instandhouding Materieel
263.030
263.030
Over-/ onderprogrammering
– 587.576
– 587.576
Ontvangsten
0
0
Overige ontvangsten materieel
0
0
Toelichting
Hogere verplichtingen
Het verplichtingenbudget voor 2022 wordt verhoogd met € 1,1 miljard. Het merendeel
van de bijhorende uitgaven zal plaatsvinden in de jaren 2023 tot en met 2028.
3.2 Artikel 7 Bijdrage andere begrotingshoofdstukken Rijk
Tabel 2 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 7 Bijdrage andere begrotingshoofdstukken
Rijk (bedragen x € 1.000)
Omschrijving
1e suppletoire begroting
Mutaties 2e ISB
Stand 2e ISB
Mutatie 2023
Mutatie 2024
Mutatie 2025
Mutatie 2026
Mutatie 2027
Mutatie 2028
Mutatie 2029
Mutatie 2030
Mutatie 2031
Mutatie 2032
Mutatie 2033
Mutatie 2034
Mutatie 2035
Mutatie 2036
Mutatie 2037
Verplichtingen
Uitgaven
Ontvangsten
5.573.486
5.573.486
19.000
93.201
235.070
382.065
359.065
247.065
171.065
118.065
118.065
119.065
129.065
125.065
122.065
172.065
198.065
Ontvangsten
Ontvangsten
5.573.486
5.573.486
19.000
75.000
220.563
381.558
358.558
246.558
170.558
117.558
117.558
118.558
128.558
124.558
121.558
171.558
197.558
Toelichting
Hogere ontvangsten
Het ontvangstenbudget voor de periode 2023 – 2037 wordt verhoogd met € 2,6 miljard.
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
K.H. Ollongren, minister van Defensie
Stemmingsuitslagen
Aangenomen met handopsteken
| Fracties | Zetels | Voor/Tegen |
|---|---|---|
| VVD | 34 | Voor |
| D66 | 24 | Voor |
| PVV | 17 | Tegen |
| CDA | 14 | Voor |
| PvdA | 9 | Voor |
| SP | 9 | Tegen |
| GroenLinks | 8 | Voor |
| PvdD | 6 | Tegen |
| ChristenUnie | 5 | Voor |
| FVD | 5 | Voor |
| DENK | 3 | Tegen |
| Groep Van Haga | 3 | Voor |
| JA21 | 3 | Voor |
| SGP | 3 | Voor |
| Volt | 2 | Voor |
| BBB | 1 | Voor |
| BIJ1 | 1 | Tegen |
| Fractie Den Haan | 1 | Voor |
| Gündogan | 1 | Voor |
| Omtzigt | 1 | Voor |
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.