Memorie van toelichting : Memorie van toelichting
Tweede Kamer der Staten-Generaal
InhoudsopgaveA. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL B. BEGROTINGSTOELICHTING1 Leeswijzer2 Het beleid2.1 Voorstel van wet2.2 Belangrijkste begrotingswijzigingen2.3 Ontvangsten- en uitgavenmutaties2.4 Budgettaire gevolgen van beleidBeleidsartikel 1 Defensiebreed MaterieelBeleidsartikel 2 Maritiem MaterieelBeleidsartikel 3 Land MaterieelBeleidsartikel 4 Lucht MaterieelBeleidsartikel 5 Infrastructuur en VastgoedBeleidsartikel 6 ITBeleidsartikel 7 Bijdrage andere begrotingshoofdstukken RijkBeleidsartikel 8 Overige uitgaven en ontvangsten3 Verdiepingsbijlage
36 120 K Wijziging van de begrotingsstaat van het Defensiematerieelbegrotingsfonds (K) voor het jaar 2022 (wijziging samenhangende met de Voorjaarsnota)
Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING
Vergaderjaar 2021‒2022
A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL
Artikel 1
De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2022 wijzigingen aan te brengen in de departementale begrotingsstaat van het van het Defensiematerieelbegrotingsfonds (K).
De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).
De Minister van Defensie,K.H.Ollongren
B. BEGROTINGSTOELICHTING
1 Leeswijzer
De voorliggende eerste suppletoire begroting bevat de voorgestelde wijzigingen ten opzichte van de ontwerpbegroting 2022 van hoofdstuk K van de begroting van het Rijk.
In deze eerste suppletoire begroting van het Defensiematerieelbegrotingsfonds zijn de besluiten van het kabinet uit de Voorjaarsnota verwerkt. Deze suppletoire wet dient dan ook in samenhang te worden gezien met de Voorjaarsnota. Als gevolg hiervan wordt het Defensiematerieelbegrotingsfonds (DMF) 2022 met € 602 miljoen verhoogd tot € 5,99 miljard.
In paragraaf 2.1 wordt de cijfermatige aansluiting ten opzichte van de ontwerpbegroting uiteengezet. Vervolgens worden in paragraaf 2.2 de belangrijkste begrotingswijzigingen op deze begroting van het Defensiematerieelbegrotingsfonds vermeld, waarna deze in paragraaf 2.3, overzicht ontvangsten- en uitgavenmutaties, worden toegelicht. Afsluitend is in paragraaf 2.4 per artikel een tabel opgenomen met daarin de budgettaire gevolgen van beleid en de uitgaven- en ontvangstenmutaties. Per artikel worden de mutaties groter dan of gelijk aan onderstaande staffel op het niveau van de financiële instrumenten (en eventueel artikelonderdeel) toegelicht.
Omvang begrotingsartikel (stand ontwerpbegroting) in € miljoen
Beleidsmatige mutaties (ondergrens in € miljoen)
Technische mutaties (ondergrens in € miljoen)
< 50
1
2
=> 50 en < 200
2
4
=> 200 < 1000
5
10
=> 1000
10
20
De toelichtingen op de uitgaven gelden ook voor de verplichtingen. Alleen indien sprake is van een groot verschil van de verplichtingenmutaties ten opzichte van de uitgavenmutaties wordt dit verschil apart toegelicht. Deze verschillen ontstaan bijvoorbeeld doordat verplichtingen zijn aangegaan die niet tot een uitgavenmutatie leiden of door regelingen waarvoor de verplichtingen dit jaar worden aangegaan terwijl de uitgaven pas volgend jaar (of in de jaren daarna) plaatsvinden.
De eerste suppletoire begroting geeft een totaaloverzicht van financiële afwijkingen ten opzichte van het DMF en wordt tegelijk met de Voorjaarsnota ingediend en uiterlijk 1 juni gepubliceerd. Gelijktijdig met het departementeel jaarverslag - aangeboden op Verantwoordingsdag - is de afwijkingsrapportage van het Defensie Projecten Overzicht (DPO) aangeboden aan de Kamer. Met het DPO geeft Defensie halfjaarlijks een integraal inzicht aan de Kamer in de lopende Defensie Materieel Proces (DMP) projecten, waarbij afwijkingen op product, tijd en / of geld van projecten gelijk aan of groter dan € 25 miljoen worden toegelicht.
2 Het beleid
2.1 Voorstel van wet
Met het onderhavige wetsvoorstel wordt voorgesteld de uitgavenbegroting 2022 van het Defensiematerieelbegrotingsfonds (K) ten opzichte van de vastgestelde begroting met een bedrag van € 602,1 miljoen te verhogen en het ontvangstenbudget met € 912,5 miljoen te verhogen. Dit leidt voor het Defensiematerieelbegrotingsfonds tot een uitgavenbudget van € 5.989,2 miljoen en een ontvangstenbudget van € 6.299,6 miljoen. De begroting voor de in 2022 aan te gane verplichtingen stijgt met € 2.658,0 miljoen tot € 7.476,3 miljoen. De cijfermatige aansluiting ten opzichte van de ontwerpbegroting 2022 is als volgt:
Uitgaven (in duizend euro)
Stand vastgestelde begroting 2022
€ 5.387.062
Wijzigingen 1e suppletoire begroting 2022
€ 602.118
Stand begroting Defensie (K) in de voorjaarsnota 2022
€ 5.989.180
Ontvangsten (in duizend euro)
Stand vastgestelde begroting 2022
€ 5.387.062
Wijzigingen 1e suppletoire begroting 2022
€ 912.485
Stand begroting Defensie (K) in de voorjaarsnota 2022
€ 6.299.547
2.2 Belangrijkste begrotingswijzigingen
Coalitieakkoord 2021-2025
De krijgsmacht staat in dienst van Nederland om onze vrijheid, veiligheid en welvaart te beschermen. De diversiteit en complexiteit van dreigingen maakt duidelijk dat de krijgsmacht in uiteenlopende scenario’s snel en daadkrachtig moet kunnen worden ingezet, vaak op meerdere plekken tegelijk, als onderdeel van internationale samenwerkingsverbanden en onder wisselende omstandigheden. We kunnen ons niet slechts op één bepaalde dreiging of één bepaald soort optreden richten. Door extra middelen beschikbaar te stellen kiest het kabinet voor het bouwen aan een toekomstbestendige krijgsmacht. Het kabinet investeert deze kabinetsperiode €10,7 miljard in onderhoud en intensivering van de defensie uitgaven en structureel trekt het kabinet €3 miljard uit.
Met de besluitvorming over de Voorjaarsnota 2022 heeft het kabinet besloten om aanvullend te investeren in Defensie. Het kabinet geeft hiermee invulling aan de motie Sjoerdsma c.s., waarin onder andere wordt verzocht om nog tijdens deze kabinetsperiode extra in Defensie te investeren. Het kabinet verhoogt de defensieuitgaven structureel met 2,2 miljard euro. Als onderdeel hiervan worden bestaande Rijksuitgaven voor 200 miljoen euro structureel als Defensie-uitgaven toegerekend aan de NAVO-norm, in aanvulling op de huidige toerekening. Met het aanvullend budget en de toerekening voldoet Nederland in 2024-2025 aan de NAVO-norm van 2%. Na 2025 zakt dit percentage terug tot onder de norm van 2%. De aanvullende investeringen worden verwerkt in de Defensiebegrotingen voor 2023, die op Prinsjesdag aankomende september worden gepresenteerd. Het aanvullend budget wordt samen het budget uit het coalitieakkoord verwerkt in de Defensienota.
We versterken onze krijgsmacht en verhogen de uitgaven richting de drie hoofdtaken en internationale verplichtingen. Hiermee wordt de basis van de krijgsmacht versterkt. Daarmee worden de gereedheid, inzetbaarheid en wendbaarheid zo snel mogelijk verhoogd. Concreet betekent dit een verdere versteviging van de bedrijfsvoering en versterking van de operationele ondersteuning van de gevechtseenheden, zoals:
– Ophoging van de inzetvoorraden;
– Versterking van de luchttransportcapaciteit;
– Versterking van de geneeskundige keten;
– Uitbreiding van vuursteuncapaciteiten;
– Uitbreiding van de capaciteiten voor intelligence, surveillance en reconnaissance (ISR);
– Verbeteren van de arbeidsvoorwaarden van het personeel. Daarnaast investeert Defensie in modern materieel (inclusief digitalisering, innovatie en benodigde nieuwe capaciteiten).
Naast het fundament wordt de gevechtskracht versterkt. De nadruk hierbij ligt op het multidomein optreden: het gezamenlijk bereiken van effecten. Zo wordt de geïntegreerde lucht- en raketverdediging versterkt, met uitbreiding van de grondgebonden luchtverdediging en het aantal jachtvliegtuigen, evenals aanschaf van langeafstand- en precisiewapens, die ook vanaf fregatten en onderzeeboten kunnen worden ingezet. Om snel te kunnen reageren op crisissituaties, worden de special operations forces van de marine en landmacht versterkt met ondersteunende eenheden en middelen, zoals speciale helikopters. Bovendien breidt Defensie capaciteiten uit die een bijdrage leveren aan de nationale veiligheid, waaronder de bescherming van vitale infrastructuur en processen.
De middelen vanuit het Coalitieakkoord worden met deze suppletoire begroting vanuit de Aanvullende Post (AP) overgemaakt naar de Defensiebegroting. Uitzondering hierop zijn de middelen voor vastgoed. Deze middelen zullen volgen na nadere uitwerking van de planning in de komende periode. Ook blijft een deel (€ 165 miljoen) van de middelen voor arbeidsvoorwaarden staan op de AP en schuift door van 2022 naar 2023.
De toelichting voor de jaren 2023 en verder op de middelen die defensie uit het CA ontvangt volgt eerst in de komende defensienota en daarna in de ontwerpbegroting 2023. De middelen die reeds in 2022 aan de begroting worden toegevoegd worden in deze suppletoire begroting reeds toegelicht. Dit betreft voor het CA voornamelijk het geld dat defensie ontvangt voor het verbeteren van de arbeidsvoorwaarden. De toelichting in deze suppletoire begroting is enkel op 2022 gericht.
Andere belangrijke begrotingswijzigingen
Naast de toevoeging vanuit het Coalitieakkoord wordt met deze eerste suppletoire begroting de prijsbijstelling en de eindejaarsmarge ter hoogte van respectievelijk € 104,9 en € 577,4 miljoen aan de begroting toegevoegd. De prijsbijstelling is reeds met deze suppletoire begroting verdeeld over de prijsgevoelige onderdelen van het DMF. Daarnaast wordt in deze suppletoire begroting het actualiseren van het Defensie Lifecycle Plan verwerkt. Met deze actualisatie zijn de projecten op basis van de meest actuele ramingen in het juiste kasritme gezet.
2.3 Ontvangsten- en uitgavenmutaties
Belangrijkste suppletoire mutaties 2022 (Eerste suppletoire begroting) (bedragen x € 1.000)
Toelichting
Omschrijving
Artikelen
Totaal
Begroting 2022 (incl. NvW, ISB, moties en amendementen)
5.387.062
Belangrijkste suppletoire mutaties
1
Prijsbijstelling DMF
1,2,3,4,5,6,7,8
265.086
2
Eindejaarsmarge DMF
1,2,3,4,5,6
577.406
3
Kasschuif IT
6
‒ 169.000
4
Kasschuif vastgoed
5
‒ 80.000
5
Kasschuif n.a.v. meerjarig munitieplan voor opleiding en training
1
‒ 61.369
6
Valuta
1
51.452
7
Interdepartementale budgetoverhevelingen
1,2,3,4,6,7,8
‒ 1.451
Overige mutaties
18.543
Stand 1e suppletoire begroting 2022
5.989.180
Toelichting belangrijkste mutaties
1. Prijsbijstelling DMF
De prijsbijstelling tranche 2022 voor het DMF van € 165,1 miljoen is toegevoegd aan de Defensiebegroting, waarna de toewijzing naar de diverse artikelen van het DMF heeft plaatsgevonden.
2. Eindejaarsmarge DMF
Dit betreft de toevoeging van de eindejaarsmarge 2021 van € 166,5 miljoen aan het DMF.
3. Kasschuif IT
Dit betreft een kasschuif voor investeringen in IT. Met deze kasschuif worden middelen vanuit 2022 naar latere jaren geschoven waardoor het kasritme in lijn gebracht wordt met de verwachte uitgaven.
4. Kasschuif vastgoed
Dit betreft een kasschuif voor investeringen in vastgoed. Met deze kasschuif worden middelen vanuit 2022 naar latere jaren geschoven waardoor het kasritme in lijn gebracht wordt met de verwachte uitgaven. Dit heeft geen betrekking op de middelen uit het Coalitieakkoord.
5. Kasschuif n.a.v. meerjarig munitieplan voor opleiding en training
Dit betreft o.a. een kasschuif ten behoeve van de aanschaf van munitie. De middelen worden vanuit 2022 en vanuit de jaren 2027 en 2028 naar de jaren 2023 t/m 2026 geschoven. Deze aanschaf staat los van de aanschaf van munitie waarvoor de eerste incidentele suppletoire begroting is ingediend (kamerstuk 36 092)
6. Valuta
Jaarlijks worden op basis van het CEP de effecten van de wisselkoersmutaties verwerkt op de begroting van Defensie. De meevaller die op basis van het CEP optreedt, komt ten gunste van het rijksbrede saldo.
7. Interdepartementale budgetoverhevelingen
Een aantal ministeries heeft budget overgeheveld naar Defensie voor het uitvoeren van activiteiten. Een deel daarvan is toegevoegd aan DMF. Het betreft onder meer € 4,4 miljoen van Buitenlandse Zaken ten behoeve van bescherming van diplomaten en ambassades door de BSB. Daarnaast is er vanuit het DMF € 6,0 miljoen bokgedragem aam I&W ten behoeve van het SAR contract voor de tweede helft 2022.
Per saldo daalt de begroting van het DMF als gevolg van de interdepartementale budgetoverhevelingen met € 1,5 miljoen.
2.4 Budgettaire gevolgen van beleid
Beleidsartikel 1 Defensiebreed Materieel
Artikel 1 Defensiebreed Materieel (bedragen x € 1.000)
Omschrijving
Ontwerpbegroting 2022 (1)
Mutaties via NvW, ISB, moties en amendementen (2)
Vastgestelde begroting 2022 (3)=(1)+(2)
Mutaties 1e suppletoire begroting (4)
Stand 1e suppletoire begroting (5)=(3)+(4)
Mutatie 2023
Mutatie 2024
Mutatie 2025
Mutatie 2026
Verplichtingen
922.760
59.100
981.860
305.795
1.287.655
10.747
204.686
511.582
436.831
Uitgaven
983.034
0
983.034
240.429
1.223.463
288.872
522.750
568.652
502.371
waarvan juridisch verplicht
65,7%
77,3%
Verwerving
Opdrachten
791.035
0
791.035
232.111
1.023.146
366.294
471.524
722.066
582.545
Verwerving: voorbereidingsfase
52.116
0
52.116
‒ 7.350
44.766
209.199
437.018
614.121
662.897
Verwerving: onderzoeksfase
0
0
0
3.185
3.185
0
‒ 14.010
‒ 70.232
‒ 93.679
Verwerving: realisatie
738.919
0
738.919
236.276
975.195
157.095
48.516
178.177
13.327
Instandhouding
Opdrachten
399.167
0
399.167
‒ 59.523
339.644
1.834
38.456
68.506
27.326
Instandhouding Materieel
399.167
0
399.167
‒ 59.523
339.644
1.834
38.456
68.506
27.326
Kennis en Innovatie
Bekostiging
32.794
0
32.794
4.593
37.387
65.998
74.998
83.498
84.998
Bijdrage grote onderzoeksfaciliteiten
2.521
0
2.521
‒ 757
1.764
30.998
39.998
48.498
49.998
Technologieontwikkeling
23.716
0
23.716
‒ 5.201
18.515
15.000
15.000
15.000
15.000
Kennisgebruik
3.072
0
3.072
6.775
9.847
‒
‒
‒
‒
Kort Cyclische Innovatie
3.485
0
3.485
3.776
7.261
20.000
20.000
20.000
20.000
Onzekerheidsreservering
3.735
0
3.735
19.348
23.083
‒ 400
0
0
400
Over-/ onderprogrammering
‒ 243.697
0
‒ 243.697
43.900
‒ 199.797
‒ 144.854
‒ 62.228
‒ 305.418
‒ 192.898
Ontvangsten
62.198
0
62.198
19.748
81.946
480
480
480
480
Overige ontvangsten materieel
62.198
0
62.198
19.748
81.946
480
480
480
480
Voor dit artikel worden mutaties met een grootte van € 5,0 miljoen of meer toegelicht.
Toelichting op de verplichtingen
De verplichtingen voor Defensiebreed materieel zijn met € 305,8 miljoen naar boven bijgesteld. Dit is een gevolg van het actualiseren van het Defensie Lifecycle Plan. Dit is bijvoorbeeld gebeurd bij het project Verbeterd Operationeel Soldaat Systeem (VOSS) voor een bedrag van € 21,9 miljoen. Verder is in 2022 een meerjarig munitieplan opgeleverd waarmee het extra budget meerjarig, rekening houdend met besteltermijnen en levertijden, in de begroting wordt opgenomen. Aanvullend op de incidentele suppletoire begroting (kamerstuk 36 092) is het verplichtingenbudget voor munitie daardoor in 2022 met € 96,4 miljoen verhoogd.
Toelichting op de uitgaven
Verwerving: voorbereidingsfaseDe voorbereidingsfase van Defensiebreed materieel is met € 7,4 miljoen naar beneden bijgesteld na herschikkingen in het Defensie Lifecycle Plan.
Verwerving: realisatie
De realisatiefase van Defensiebreed materieel is met € 236,3 miljoen naar boven bijgesteld. Dit is enerzijds een gevolg van het administratief verwerken van over- en onderrealisatie uit 2021. Anderzijds is dit een gevolg van het verwerken van herfaseringen uit het Defensie Lifecycle Plan waarmee alle projecten weer in het juiste kasritme zijn gezet. Het betreft hier onder andere de projecten «Defensiebrede Vervanging Operationele Wielvoertuigen (DVOW)» (+ € 15,4 miljoen), «Verbeterd Operationele Soldaat Systeem (VOSS)» (+ € 16,3 miljoen) en «BKI Conventionele Munitie» (+ € 22,7 miljoen), die als gevolg van COVID-19 afgelopen jaar veel last hebben gehad van vertraagde leveringen en betalingen. Het project "Defensie Beveiliging- en Bewakingssysteem» (+€ 33,5 miljoen) heeft in 2021 vertraging opgelopen in de verdere ontwikkeling waardoor vervolgstappen nog niet gezet konden worden. Verder betreft het «DOSCO Transport» (+ € 21,6 miljoen), «Verwerving HV-brillen» (+ € 16,2 miljoen), «MILSATCOM» (+ € 11,1 miljoen), «Counter Unmanned Aerial Systems (UAS)» (+ € 24,7 miljoen), en een aantal projecten waarvan de afwijking kleiner is dan € 10,0 miljoen.
Verder is het budget in 2022 met € 26,5 miljoen opgehoogd. Dit mede als gevolg van de uitwerking van motie Hermans (€ 9,0 miljoen). Daarnaast hebben de afgelopen twee jaar meerdere kleinere investeringen vertraging opgelopen, mede als gevolg van corona. Deze investeringen zijn doorgeschoven naar 2022 (€ 17,5 miljoen).
Instandhouding Materieel
Het budget voor de instandhouding van Defensiebreed materieel is met € 59,5 miljoen verlaagd. Bij NvW is o.a. structureel € 60 miljoen toegevoegd aan het munitiebudget om de geoefendheid te vergroten. In 2022 is er een meerjarig munitieplan opgeleverd waarmee dit extra budget meerjarig, rekening houdend met besteltermijnen en levertijden, in de begroting wordt opgenomen. Dit bedrag wordt daarop zodanig aangepast dat de geraamde uitgaven die volgen uit het meerjarig munitieplan aansluiten bij het budget. Als gevolg hiervan is in 2022 het munitiebudget verlaagd met een bedrag van € 61,4 miljoen. Dit komt in latere jaren beschikbaar.
Onzekerheidsreservering
De onzekerheidsreservering is bedoeld om meerkosten te dekken voor onzekerheden die buiten de invloedsfeer van defensie liggen. Voor materieel is de onzekerheidsresevering bedoeld voor het dekken van risico’s bij internationale samenwerking, wanneer een reële kans bestaat dat de situatie leidt tot extra kosten. Periodiek wordt gekeken of daadwerkelijk gebruik gemaakt moet worden van deze reservering. In 2021 bleek er minder budget nodig te zijn waardoor de onderrealisatie uit dat jaar is doorgeboekt naar 2022. Meerjarig zal het budget herfaseerd worden bij de ontwerpbegroting 2023.
Over- en onderprogrammering
Als gevolg van diverse aanpassingen in de budgetten van de Defensiebrede projecten die binnen dit artikel hebben plaatsgevonden, is de overprogrammering op Defensiebreed materieel met € 43,9 miljoen verlaagd. In 2021 bleek er minder budget nodig te zijn waardoor de onderrealisatie uit dat jaar is doorgeboekt naar 2022. Meerjarig zal het budget hergefaseerd worden bij de ontwerpbegroting 2023.
Toelichting op de ontvangsten
De ontvangsten stijgen met € 19,7 miljoen. Dit is een gevolg van het administratief verwerken van de niet gerealiseerde ontvangsten in 2021. De begroting wordt opgesteld aan de hand van diverse verwachte ontvangsten. Het toegevoegde budget bestaat uit meerdere kleine ontvangsafwijkingen. Hierbij gaat het om vertraagde ontvangsten maar ook lagere of hogere ontvangsten ten opzichte van de geprognotiseerde bedragen. Aan het einde van het jaar wordt de begroting bijgesteld aan de hand van de laatste inzichten en gerealiseerde cijfers.
Beleidsartikel 2 Maritiem Materieel
Artikel 2 Maritiem Materieel (bedragen x € 1.000)
Omschrijving
Ontwerpbegroting 2022 (1)
Mutaties via NvW, ISB, moties en amendementen (2)
Vastgestelde begroting 2022 (3)=(1)+(2)
Mutaties 1e suppletoire begroting (4)
Stand 1e suppletoire begroting (5)=(3)+(4)
Mutatie 2023
Mutatie 2024
Mutatie 2025
Mutatie 2026
Verplichtingen
439.731
40.000
479.731
447.053
926.784
3.581.137
115.850
244.510
791.789
Uitgaven
576.381
40.000
616.381
155.343
771.724
5.065
54.445
47.674
351.452
waarvan juridisch verplicht
65,1%
79,3%
Verwerving
Opdrachten
621.452
0
621.452
138.762
760.214
73.011
104.812
180.399
316.374
Verwerving: voorbereidingsfase
45.611
0
45.611
‒ 18.971
26.640
19.965
13.136
35.187
341.166
Verwerving: onderzoeksfase
68701
0
68.701
‒ 6.360
62.341
40.536
79.897
104.967
‒ 81.994
Verwerving: realisatie
507.140
0
507.140
164.093
671.233
12.510
11.779
40.245
57.202
Instandhouding
Opdrachten
138.525
40.000
178.525
43.353
221.878
506
10.638
24.659
37.591
Instandhouding Materieel
138.525
40.000
178.525
43.353
221.878
506
10.638
24.659
37.591
Over-/ onderprogrammering
‒ 183.596
0
‒ 183.596
‒ 26.772
‒ 210.368
‒ 68.452
‒ 61.005
‒ 157.384
‒ 2.513
Ontvangsten
9.684
0
9.684
11.816
21.500
0
0
0
0
Overige ontvangsten materieel
9.684
0
9.684
11.816
21.500
0
0
0
0
Voor dit artikel worden mutaties met een grootte van € 5,0 miljoen of meer toegelicht.
Toelichting op de verplichtingen
De verplichtingen voor maritiem materieel zijn met € 447,1 miljoen naar boven bijgesteld. Dit is een gevolg van het actualiseren van het Defensie Lifecycle Plan aan de hand van de over- en onderrealisatie in 2021. Dit is o.a. gebeurd bij het project Vervanging Onderzeeboten (Commerciel vertrouwelijk) waarbij € 100,0 ‒ € 250,0 miljoen vanuit 2021 aan het budget van 2022 is toegevoegd door vertragingen in het proces. Het gros van de verplichtingen voor de onderzeeboot zal pas in 2023 of later worden aangegaan. Daarnaast zijn bij het project Vervanging maritiem Surface-to surface missile (€ 159,2 miljoen) en het project Vervanging mijnenbestrijdingscapaciteit (€ -64,9 miljoen) ook de faseringen bijgesteld.
Toelichting op de uitgaven
Verwerving: voorbereidingsfase
De onderzoeksfase van maritiem materieel is met € 19,0 miljoen verlaagd. Dit is onder andere te verklaren door een herfasering van de kasreeksen van de projecten Beach Armoured Recovery Vehicle (BARV) en Future Littoral All Terrain Mobility Band Vagn (FLATM BV).
Verwerving: onderzoeksfase
De realisatie van de uitgaven voor verwerving in onderzoek van Defensiebreed materieel is € 6,4 miljoen lager dan begroot in de ontwerpbegroting. Een belangrijke oorzaak hiervoor is het vertragen van de planning van de onderzeeboten. Over de voortgang van de Vervanging van de onderzeeboten is de Tweede Kamer op 27 oktober 2021 met de brief X-34 225 nr. 34 geïnformeerd. Het resterende deel zijn relatief kleine afwijkingen bij diverse projecten.
Verwerving: realisatiefase
De realisatiefase van maritiem materieel is met € 164,1 miljoen verhoogd. Dit is enerzijds een gevolg van het adminstratief verwerken van over- en onderrealisatie uit 2021 (€ 43,8 miljoen). Anderzijds is dit een gevolg van het verwerken van herfaseringen uit het Defensie Lifecycle Plan. Het betreft hier onder andere het project «Combat Support Ship (CSS)» (+ € 25,0 miljoen) dat bijgesteld moest worden door een in 2021 geconstateerde afwijking in de fasering en hoogtes van (deel)betalingen tussen Defensie en Damen Schelde Naval Shipbuilding. Bij het project «Instandhouding Luchtverdediging en Commando Fregatten (LCF)» (+ € 14,3 miljoen) is de herfasering het gevolg van het instandhoudingsprogramma dat van 2021 is doorgeschoven naar dit jaar. Tot slot betreft het ook het project «Mid Life Update Zr.Ms. Johan de Witt (+19,8 miljoen)» en een groot aantal projecten waarvan de afwijking kleiner dan € 10 miljoen is.
Instandhouding
Het budget voor de instandhouding van materieel is per saldo gestegen met € 43,4 miljoen. Dit wordt met name veroorzaakt door een onderrealisatie op het betreffende budget in 2021, wat toegevoegd is aan het budget voor 2022 (€ 33,9 miljoen). Daarnaast is er voor € 9,1 miljoen aan prijsbijstelling aan het budget toegevoegd.
Over- en onderprogrammering
Als gevolg van alle aanpassingen die binnen dit artikel hebben plaatsgevonden, is de overprogrammering op maritiem materieel met € 26,8 miljoen verhoogd. In 2021 bleek er minder budget nodig te zijn waardoor de onderrealisatie uit dat jaar is doorgeboekt naar 2022. Meerjarig zal het budget herfaseerd worden bij de ontwerpbegroting 2023.
Toelichting op de ontvangsten
Het ontvangstenbudget is met € 12 miljoen naar boven bijgesteld in verband met verwachte extra incidentele ontvangsten. Een groot deel hiervan komt voort uit werkzaamheden aan de Portugese M-fregatten.
Beleidsartikel 3 Land Materieel
Artikel 3 Land Materieel (bedragen x € 1.000)
Omschrijving
Ontwerpbegroting 2022 (1)
Mutaties via NvW, ISB, moties en amendementen (2)
Vastgestelde begroting 2022 (3)=(1)+(2)
Mutaties 1e suppletoire begroting (4)
Stand 1e suppletoire begroting (5)=(3)+(4)
Mutatie 2023
Mutatie 2024
Mutatie 2025
Mutatie 2026
Verplichtingen
546.506
332.600
879.106
296.529
1.175.635
239.549
197.497
235.101
145.244
Uitgaven
666.136
48.800
714.936
76.796
791.732
80.933
325.873
436.797
402.650
waarvan juridisch verplicht
55,8%
79,6%
Verwerving
Opdrachten
587.824
8.800
596.624
21.240
617.864
112.206
262.925
411.193
450.036
Verwerving: voorbereidingsfase
5.689
0
5.689
2.344
8.033
41.117
189.331
367.470
407.420
Verwerving: onderzoeksfase
11.052
0
11.052
‒ 4.300
6.752
‒ 11.700
0
‒ 20.758
‒ 23.268
Verwerving: realisatie
571.083
8.800
579.883
23.196
603.079
82.789
73.594
64.481
65.884
Instandhouding
Opdrachten
251.974
40.000
291.974
56.350
348.324
33.441
52.681
73.534
74.669
Instandhouding Materieel
251.974
40.000
291.974
56.350
348.324
33.441
52.681
73.534
74.669
Over-/ onderprogrammering
‒ 173.662
0
‒ 173.662
‒ 794
‒ 174.456
‒ 64.714
10.267
‒ 47.930
‒ 122.055
Ontvangsten
2.500
0
2.500
0
2.500
0
0
0
0
Overige ontvangsten materieel
2.500
0
2.500
0
2.500
0
0
0
0
Voor dit artikel worden mutaties met een grootte van € 5,0 miljoen of meer toegelicht.
Toelichting op de verplichtingen De verplichtingen voor land materieel zijn met € 296,5 miljoen naar boven bijgesteld. Dit is een gevolg van het actualiseren van het Defensie Lifecycle Plan. Wijzigingen zijn o.a. opgetreden bij de volgende projecten: Midlife update voor het wapensysteem Infanterie Gevechtsvoertuig CV90 (€ 139,1 miljoen), Midlife Update Fennek (€ 46,3 miljoen) , Vervanging Vouwbrug (€ 45,5 miljoen) en Vervanging CBRN capaciteit (€ 25,2 miljoen).
Toelichting op de uitgaven
Verwerving: realisatiefase
Het budget voor de verwerving realisatiefase is per saldo met € 23,2 miljoen naar boven bijgesteld. Dit is voornamelijk te verklaren door de toevoeging van niet gerealiseerd budget 2021 (€ 22,4 miljoen) aan het budget KMar investeringen bandbreedte 2022.
Instandhouding Materieel
Het budget voor de instandhouding van materieel is per saldo gestegen met € 56,4 miljoen. Dit wordt met name veroorzaakt door een onderrealisatie op het betreffende budget in 2021, wat toegevoegd is aan het budget voor 2022 (€ 22,5 miljoen) en er is voor € 13,9 miljoen aan prijsbijstelling aan het budget toegevoegd. Daarnaast wordt het budget bijgesteld met € 30 miljoen. Dit heeft te maken met de defensiebrede herverdeling van de Motie Hermans Middelen o.b.v. uitgewerkte bestedingsplannen. Tevens heeft er in dit kader een bijstelling plaatsgevonden ten gunste van de MATLOG-keten problematiek.
Beleidsartikel 4 Lucht Materieel
Artikel 4 Lucht Materieel (bedragen x € 1.000)
Omschrijving
Ontwerpbegroting 2022 (1)
Mutaties via NvW, ISB, moties en amendementen (2)
Vastgestelde begroting 2022 (3)=(1)+(2)
Mutaties 1e suppletoire begroting (4)
Stand 1e suppletoire begroting (5)=(3)+(4)
Mutatie 2023
Mutatie 2024
Mutatie 2025
Mutatie 2026
Verplichtingen
636.913
146.400
783.313
891.845
1.675.158
‒ 185.201
277.942
392.846
267.689
Uitgaven
1.196.398
40.000
1.236.398
‒ 26.315
1.210.083
255.991
349.671
389.150
288.914
waarvan juridisch verplicht
82,7%
160,7%
Verwerving
Opdrachten
1.359.903
‒
1.359.903
174.726
1.534.629
243.537
420.002
504.490
373.706
Verwerving: voorbereidingsfase
13.117
‒
13.117
‒ 7.313
5.804
209.155
217.272
329.243
275.023
Verwerving: realisatie
1.346.786
‒
1.346.786
182.039
1.528.825
34.382
202.730
175.247
98.683
Instandhouding
Opdrachten
238.253
40.000
278.253
‒ 15.223
263.030
15.915
32.451
27.301
24.004
Instandhouding Materieel
238.253
40.000
278.253
‒ 15.223
263.030
15.915
32.451
27.301
24.004
Over-/ onderprogrammering
‒ 401.758
‒
‒ 401.758
‒ 185.818
‒ 587.576
‒ 3.461
‒ 102.782
‒ 142.641
‒ 108.796
Ontvangsten
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Overige ontvangsten materieel
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Voor dit artikel worden mutaties met een grootte van € 10,0 miljoen of meer toegelicht.
Toelichting op de verplichtingen
De verplichtingen voor lucht materieel zijn met € 891,8 miljoen naar boven bijgesteld. Dit is een gevolg van het actualiseren van het Defensie Lifecycle Plan. Wijzigingen zijn o.a. opgetreden bij de projecten Verwerving F-35 (€ 792,1 miljoen) en Chinook Vervanging en Modernisering (€ 139,8 miljoen).
Toelichting op de uitgaven
Verwerving: Realisatiefase
De realisatiefase van lucht materieel is met € 182,0 miljoen verhoogd. Dit is enerzijds een gevolg van het adminstratief verwerken van over- en onderrealisatie uit 2021. Anderzijds is dit een gevolg van het verwerken van herfaseringen uit het Defensie Lifecycle Plan. Het betreft hier onder andere het project «Apache Remanufacture» (+ € 55,0 miljoen), door vertragingen in 2021 als gevolg van de COVID-19 problematiek, «Instandhouding F-16 Vliegveiligheid en luchtwaardigheid» (+11,8), «Continuatie VIP Transport Defensie (Commerciel vertrouwelijk)» (+10 ‒ 100 miljoen) en meerdere projecten waarvan de afwijking kleiner dan € 10 miljoen is.
Instandhouding materieelHet budget voor de instandhouding van materieel is per saldo gedaald met € 15,2 miljoen. Dit wordt met name veroorzaakt door een negatieve bijstelling van € 20 miljoen als gevolg van een defensiebrede herverdeling van de Motie Hermans middelen o.b.v. uitgewerkte bestedingsplannen. Daarnaast wordt dit veroorzaakt door een ontvlechting uit het budget van de luchtmacht van het overtollige KDC-10 budget ten behoeve van de Multi-Role Tanker and Transport Aircraft (MRTT) Multinationale Unit (MMU) (€ 15,6 miljoen) en er is een tekort op vliegeropleidingen F-16 in 2021 opgelost vanuit de verminderde behoefte op instandhouding F-16 (€ 9,7 miljoen). Daarnaast zijn er enkele toevoegingen aan het budget voor de instandhouding van materieel gedaan: prijsbijstelling 2022 (€ 13,4 miljoen), onderrealisatie op MQ-9 budget in 2021 (€ 7,3 miljoen), compensatie voor de verbeterde koers van de Amerikaanse dollar (€ 5,8 miljoen) en de onderrealisatie op het budget voor instandhouding van materieel in 2021 (€ 2,1 miljoen).
Over-/ onderprogrammering
Als gevolg van alle aanpassingen die binnen dit artikel hebben plaatsgevonden, is de overprogrammering op lucht materieel met € 185,8 miljoen verhoogd. In 2021 bleek er minder budget nodig te zijn waardoor de onderrealisatie uit dat jaar is doorgeboekt naar 2022. Meerjarig zal het budget herfaseerd worden bij de ontwerpbegroting 2023.
Beleidsartikel 5 Infrastructuur en Vastgoed
Artikel 5 Infrastructuur en Vastgoed (bedragen x € 1.000)
Omschrijving
Ontwerpbegroting 2022 (1)
Mutaties via NvW, ISB, moties en amendementen (2)
Vastgestelde begroting 2022 (3)=(1)+(2)
Mutaties 1e suppletoire begroting (4)
Stand 1e suppletoire begroting (5)=(3)+(4)
Mutatie 2023
Mutatie 2024
Mutatie 2025
Mutatie 2026
Verplichtingen
812.035
97.900
909.935
49.803
959.738
330.249
453.526
400.794
242.202
Uitgaven
851.402
97.900
949.302
‒ 52.119
897.183
94.853
159.889
179.238
112.284
waarvan juridisch verplicht
18,8%
93,4%
Verwerving
Opdrachten
576.337
18.400
594.737
7.115
601.852
174.289
200.445
171.435
99.592
Verwerving: voorbereidingsfase
208.478
18.400
226.878
‒ 125.018
101.860
71.840
76.369
62.059
33.311
Verwerving: realisatie
367.859
‒
367.859
132.133
499.992
102.449
124.076
109.376
66.281
Instandhouding
Opdrachten
401.083
79.500
480.583
‒ 17.778
462.805
‒ 12.776
23.443
21.164
21.023
Instandhouding Infrastructuur
401.083
79.500
480.583
‒ 17.778
462.805
‒ 12.776
23.443
21.164
21.023
Over-/ onderprogrammering
‒ 126.018
‒
‒ 126.018
‒ 41.456
‒ 167.474
‒ 66.660
‒ 63.999
‒ 13.361
‒ 8.331
Ontvangsten
25.599
‒
25.599
341
25.940
341
341
341
341
Overige ontvangsten infrastructuur
25.599
‒
25.599
341
25.940
341
341
341
341
Voor dit artikel worden mutaties met een grootte van € 5,0 miljoen of meer toegelicht.
Toelichting op de verplichtingen
Het verplichtingenbudget is met € 49,8 miljoen gestegen met name als gevolg van de uitdeling van de prijsbijstelling (€ 19,5 miljoen).
Toelichting op de uitgaven
Verwerving: voorbereidingsfase
Het budget in de voorbereidingsfase daalt met € 125,0 miljoen. Het betreft projecten waarvan het budget van de voorbereidingsfase naar de realisatiefase schuiven, waaronder Legering Defensiebreed (€ 60,9 miljoen), Renovatie hoofdbaan Woensdrecht (€ 9,1 miljoen), reductie vastgoed footprint (€ 6,4 miljoen), EMVO Woensdrecht (€ 5,8 miljoen) en diverse kleinere projecten. Daarnaast vervalt een eerdere reservering van € 18,3 miljoen voor kostenkengetallen doordat de hogere kostenkengetallen in de projectbudgetten zijn verwerkt. Verder is er € 5,9 miljoen overgeheveld naar het artikel Defensiebreed Materieel voor aankoop van nul-emissie voertuigen.
Verwerving: realisatiefaseHet budget in de realisatiefase is met € 132,1 miljoen toegenomen. Het betreft projecten waarvan het budget van de voorbereidingsfase naar de realisatiefase schuiven, zoals hierboven bij de voorbereidingsfase genoemd. Daarnaast is de realisatie van een aantal projecten vanuit 2021 naar 2022 verschoven, waaronder de projecten aanpassen vastgoed als gevolg van wijziging van regelgeving (€ 16,1 miljoen), bouwtechnische verbeteringen ten behoeve van de brandveiligheid (€ 11 miljoen), NATO Communications and Information Agency (NCIA) (€ 5,7 miljoen) en diverse kleinere projecten.
Instandhouding InfrastructuurHet budget voor de instandhouding van het vastgoed is met € 17,8 miljoen gedaald. Dit wordt met name veroorzaakt door een herschikking van budget van instandhouding naar het programma Verbetering Defensiebrede legering fase 2 ten behoeve van het verminderen van het achterstallig onderhoud (€ 42 miljoen). Daarnaast is prijsbijstelling aan het instandhoudingsbudget toegevoegd (€ 19,5 miljoen).
Over-/ onderprogrammering
Als gevolg van de aanpassingen die binnen dit artikel hebben plaatsgevonden, waaronder een kasschuif naar 2024 en 2025 (€ 80 miljoen), is de overprogrammering op Infrastructuur en Vastgoed met € 41,5 miljoen verhoogd.
Beleidsartikel 6 IT
Artikel 6 IT (bedragen x € 1.000)
Omschrijving
Ontwerpbegroting 2022 (1)
Mutaties via NvW, ISB, moties en amendementen (2)
Vastgestelde begroting 2022 (3)=(1)+(2)
Mutaties 1e suppletoire begroting (4)
Stand 1e suppletoire begroting (5)=(3)+(4)
Mutatie 2023
Mutatie 2024
Mutatie 2025
Mutatie 2026
Verplichtingen
689.361
95.000
784.361
493.246
1.277.607
422.944
996.403
716.287
505.499
Uitgaven
792.011
95.000
887.011
34.259
921.270
231.246
755.774
518.675
373.335
waarvan juridisch verplicht
39,7%
72,4%
Verwerving
Opdrachten
773.237
‒
773.237
178.135
951.372
445.727
536.890
550.738
532.418
Verwerving: voorbereidingsfase
425.475
‒
425.475
‒ 12.981
412.494
404.961
486.884
515.566
531.320
Verwerving: realisatie
347.762
‒
347.762
191.116
538.878
40.766
50.006
35.172
1.098
Instandhouding
Opdrachten
303.866
95.000
398.866
‒ 30.315
368.551
‒ 28.277
29.274
61.561
85.863
Instandhouding IT
303.866
95.000
398.866
‒ 30.315
368.551
‒ 28.277
29.274
61.561
85.863
Onzekerheidsreservering
0
Over-/ onderprogrammering
‒ 285.092
‒
‒ 285.092
‒ 113.561
‒ 398.653
‒ 186.204
189.610
‒ 93.624
‒ 244.946
Ontvangsten
16.769
‒
16.769
0
16.769
0
0
0
0
Overige ontvangsten infrastructuur
16.769
‒
16.769
0
16.769
0
0
0
0
Voor dit artikel worden mutaties met een grootte van € 5,0 miljoen of meer toegelicht.
Toelichting op de verplichtingen
De verplichtingen voor IT zijn met € 493,3 miljoen naar boven bijgesteld. Dit is een gevolg van het actualiseren van het Defensie Lifecycle Plan. Wijzigingen zijn o.a. opgetreden bij de projecten Vervanging HF-radiosystemen (€ 57,2 miljoen), Satellietcapaciteit (€ 57,2 miljoen) en (Erp M&F S/4 HANA (€ 17,4 miljoen).
Toelichting op de uitgaven
Verwerving: voorbereidingsfase
Het budget in de voorbereidingsfase daalt met € 13,0 miljoen. Het betreft onder meer projecten waarvan budget van de voorbereidingsfase naar de realisatiefase schuift. Dit betreft voornamelijk kleinere projecten.
Verwerving: realisatie
De realisatiefase van IT is met € 191,1 miljoen verhoogd. Dit is enerzijds een gevolg van het adminstratief verwerken van over- en onderrealisatie uit 2021. Anderzijds is dit een gevolg van het verwerken van herfaseringen uit het Defensie Lifecycle Plan. Het betreft hier onder andere het project «GRIT» (+32,3 miljoen) in verband met de opbouw van een benodigd datacentrum. Verder betreft het ook de projecten «Grondterminal Milsatcom» (+ € 10,6 miljoen), «Erp M&F S/4 HANA» (+16,4) en «IT-Bandbreedte <5M€» (+ € 32,7 miljoen) en een groot aantal projecten waarvan de afwijking kleiner dan € 10 miljoen is.
Instandhouding
Het budget instandhouding IT is per saldo met € 30,3 miljoen neerwaarts bijgesteld. Met Motie Hermans is middels een Nota van Wijziging o.a. het tekort bij de Instandhouding IT grotendeels gerepareerd. Hiermee kan een interne herverdeling binnen het DMF die in 2021 met de 1e suppletoire begroting aan de kamer is gemeld weer worden teruggedraaid. Hierdoor wordt het budget met € 50 miljoen naar beneden bijgesteld. Daarnaast wordt het budget met € 17,1 miljoen naar boven bijgesteld als gevolg van het ontvangen van de prijsbijstelling.
Over-/ onderprogrammering
Als gevolg van de aanpassingen die binnen dit artikel hebben plaatsgevonden, is de overprogrammering voor IT met € 113,6 miljoen verhoogd.
Beleidsartikel 7 Bijdrage andere begrotingshoofdstukken Rijk
Artikel 7 Bijdrage andere begrotingshoofdstukken Rijk (bedragen x € 1.000)
Omschrijving
Ontwerpbegroting 2022 (1)
Mutaties via NvW, ISB, moties en amendementen (2)
Vastgestelde begroting 2022 (3)=(1)+(2)
Mutaties 1e suppletoire begroting (4)
Stand 1e suppletoire begroting (5)=(3)+(4)
Mutatie 2023
Mutatie 2024
Mutatie 2025
Mutatie 2026
Verplichtingen
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Uitgaven
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Ontvangsten
4.948.612
321.700
5.270.312
303.174
5.573.486
1.098.131
2.112.488
2.219.755
2.180.153
Ontvangsten
Ontvangsten
4.948.612
321.700
5.270.312
303.174
5.573.486
1.098.131
2.112.488
2.219.755
2.180.153
Voor dit artikel worden mutaties met een grootte van € 10,0 miljoen of meer toegelicht.
Toelichting op de uitgaven
Dit begrotingsartikel is technisch van aard. Op dit artikel worden de bijdragen verantwoord die vanuit de reguliere Defensiebegroting (Hoofdstuk X) overgeheveld worden naar het DMF.
Beleidsartikel 8 Overige uitgaven en ontvangsten
Artikel 8 Overige uitgaven en ontvangsten (bedragen x € 1.000)
Omschrijving
Ontwerpbegroting 2022 (1)
Mutaties via NvW, ISB, moties en amendementen (2)
Vastgestelde begroting 2022 (3)=(1)+(2)
Mutaties 1e suppletoire begroting (4)
Stand 1e suppletoire begroting (5)=(3)+(4)
Mutatie 2023
Mutatie 2024
Mutatie 2025
Mutatie 2026
Verplichtingen
0
0
0
173.725
173.725
164.766
172.451
169.277
158.418
Uitgaven
0
0
0
173.725
173.725
164.766
172.451
169.277
158.418
Nader toe te wijzen uitgaven
0
0
0
173.725
173.725
164.766
172.451
169.277
158.418
Ontvangsten
0
0
0
577.406
577.406
0
0
0
0
3 Verdiepingsbijlage
In de verdiepingsbijlage is per begrotingsartikel een meerjarige (voor de volledige planperiode) tabel met daarin de mutaties per jaar opgenomen.
Artikel 1 Defensiebreed Materieel (bedragen x € 1.000)
Omschrijving
Mutatie 2027
Mutatie 2028
Mutatie 2029
Mutatie 2030
Mutatie 2031
Mutatie 2032
Mutatie 2033
Mutatie 2034
Mutatie 2035
Mutatie 2036
Verplichtingen
741.515
941.718
302.645
313.321
605.577
651.553
458.274
624.511
371.283
620.057
Uitgaven
635.144
751.444
167.658
278.758
579.104
637.286
551.527
739.464
519.963
524.646
Verwerving
Opdrachten
585.659
548.781
385.095
384.436
320.695
187.088
180.767
147.300
233.423
138.027
Verwerving: voorbereidingsfase
568.577
520.989
371.870
371.148
307.417
173.732
167.411
133.944
220.591
117.308
Verwerving: onderzoeksfase
‒ 93.679
‒ 52
‒ 52
‒ 52
‒ 52
‒ 52
‒ 52
‒ 52
0
0
Verwerving: realisatie
110.761
27.844
13.277
13.340
13.330
13.408
13.408
13.408
12.832
20.719
Instandhouding
Opdrachten
6.555
‒ 2.803
21.792
21.757
21.751
21.751
21.735
21.735
21.735
21.735
Instandhouding Materieel
6.555
‒ 2.803
21.792
21.757
21.751
21.751
21.735
21.735
21.735
21.735
Kennis en Innovatie
Bekostiging
64.998
64.998
64.998
64.998
64.998
64.998
64.998
64.998
64.998
64.998
Bijdrage grote onderzoeksfaciliteiten
49.998
49.998
49.998
49.998
49.998
49.998
49.998
49.998
49.998
49.998
Technologieontwikkeling
15.000
15.000
15.000
15.000
15.000
15.000
15.000
15.000
15.000
15.000
Kennisgebruik
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Kort Cyclische Innovatie
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Onzekerheidsreservering
0
0
0
3.600
0
‒ 43.492
0
0
0
0
Over-/ onderprogrammering
‒ 22.068
140.468
‒ 304.227
‒ 196.033
171.660
406.941
284.027
505.431
199.807
299.886
Ontvangsten
480
480
480
480
480
480
480
480
480
480
Overige ontvangsten materieel
480
480
480
480
480
480
480
480
480
480
Artikel 2 Maritiem Materieel (bedragen x € 1.000)
Omschrijving
Mutatie 2027
Mutatie 2028
Mutatie 2029
Mutatie 2030
Mutatie 2031
Mutatie 2032
Mutatie 2033
Mutatie 2034
Mutatie 2035
Mutatie 2036
Verplichtingen
344.831
42.474
80.073
32.442
96.750
262.464
351.413
191.758
‒ 159.998
‒ 248.574
Uitgaven
60.329
101.254
200.627
262.251
263.059
268.557
248.364
65.293
‒ 86.267
10.469
Verwerving
Opdrachten
‒ 71.197
67.624
105.605
220.507
321.065
220.108
209.906
26.343
‒ 130.926
‒ 34.017
Verwerving: voorbereidingsfase
52.806
33.060
100.507
199.241
313.570
214.929
193.870
70.505
‒ 85.787
14.340
Verwerving: onderzoeksfase
‒ 153.381
3.977
1.512
1.803
0
0
0
0
0
0
Verwerving: realisatie
29.378
30.587
3.586
19.463
7.495
5.179
16.036
‒ 44.162
‒ 45.139
‒ 48.357
Instandhouding
Opdrachten
37.600
37.606
37.600
37.600
37.600
37.600
37.600
37.600
37.600
37.600
Instandhouding Materieel
37.600
37.606
37.600
37.600
37.600
37.600
37.600
37.600
37.600
37.600
Over-/ onderprogrammering
93.926
‒ 3.976
57.422
4.144
‒ 95.606
10.849
858
1.350
7.059
6.886
Ontvangsten
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Overige ontvangsten materieel
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Artikel 3 Land Materieel (bedragen x € 1.000)
Omschrijving
Mutatie 2027
Mutatie 2028
Mutatie 2029
Mutatie 2030
Mutatie 2031
Mutatie 2032
Mutatie 2033
Mutatie 2034
Mutatie 2035
Mutatie 2036
Verplichtingen
478.013
239.525
379.234
333.020
245.385
239.198
187.146
165.301
298.332
282.604
Uitgaven
384.859
197.145
238.200
251.044
160.441
179.225
208.894
229.492
292.121
253.204
Verwerving
Opdrachten
421.633
179.088
171.794
156.069
58.601
70.618
95.225
112.198
189.035
165.123
Verwerving: voorbereidingsfase
404.893
157.213
152.323
152.323
33.366
51.700
77.230
91.962
156.501
134.034
Verwerving: onderzoeksfase
‒ 28.654
0
0
0
0
0
0
‒ 7.721
0
‒ 212
Verwerving: realisatie
45.394
21.875
19.471
3.746
25.235
18.918
17.995
27.957
32.534
31.301
Instandhouding
Opdrachten
74.706
74.723
74.710
74.727
74.737
74.659
74.659
74.659
74.659
74.659
Instandhouding Materieel
74.706
74.723
74.710
74.727
74.737
74.659
74.659
74.659
74.659
74.659
Over-/ onderprogrammering
‒ 111.480
‒ 56.666
‒ 8.304
20.248
27.103
33.948
39.010
42.635
28.427
13.422
Ontvangsten
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Overige ontvangsten materieel
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Artikel 4 Lucht Materieel (bedragen x € 1.000)
Omschrijving
Mutatie 2027
Mutatie 2028
Mutatie 2029
Mutatie 2030
Mutatie 2031
Mutatie 2032
Mutatie 2033
Mutatie 2034
Mutatie 2035
Mutatie 2036
Verplichtingen
212.989
257.254
686.621
621.344
378.379
251.528
248.790
196.171
528.800
830.974
Uitgaven
312.638
342.876
645.501
564.740
345.341
232.514
299.541
254.866
563.539
542.203
Verwerving
Opdrachten
421.123
366.265
636.348
559.785
309.947
181.912
251.523
200.505
510.436
495.721
Verwerving: voorbereidingsfase
287.847
311.823
579.545
512.673
262.106
137.465
206.777
156.269
465.876
451.543
Verwerving: realisatie
133.276
54.442
56.803
47.112
47.841
44.447
44.746
44.236
44.560
44.178
Instandhouding
Opdrachten
25.063
25.087
25.037
25.037
25.037
25.037
25.037
25.037
25.037
25.037
Instandhouding Materieel
25.063
25.087
25.037
25.037
25.037
25.037
25.037
25.037
25.037
25.037
Over-/ onderprogrammering
‒ 133.548
‒ 48.476
‒ 15.884
‒ 20.082
10.357
25.565
22.981
29.324
28.066
21.445
Ontvangsten
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Overige ontvangsten materieel
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Artikel 5 Infrastructuur en Vastgoed (bedragen x € 1.000)
Omschrijving
Mutatie 2027
Mutatie 2028
Mutatie 2029
Mutatie 2030
Mutatie 2031
Mutatie 2032
Mutatie 2033
Mutatie 2034
Mutatie 2035
Mutatie 2036
Verplichtingen
234.438
225.568
133.159
‒ 36.118
‒ 69.837
‒ 64.410
‒ 52.411
‒ 60.391
‒ 86.675
‒ 51.238
Uitgaven
111.290
79.747
90.452
98.759
105.671
112.665
140.535
114.394
113.816
108.702
Verwerving
Opdrachten
98.341
86.009
48.574
95.406
83.406
81.856
63.127
81.856
81.856
81.856
Verwerving: voorbereidingsfase
25.772
56.541
39.128
84.260
84.260
82.710
63.981
82.710
82.710
82.710
Verwerving: realisatie
72.569
29.468
9.446
11.146
‒ 854
‒ 854
‒ 854
‒ 854
‒ 854
‒ 854
Instandhouding
Opdrachten
21.060
16.060
15.913
15.913
15.913
15.913
15.913
15.913
15.913
15.913
Instandhouding Infrastructuur
21.060
16.060
15.913
15.913
15.913
15.913
15.913
15.913
15.913
15.913
Over-/ onderprogrammering
‒ 8.111
‒ 22.322
25.965
‒ 12.560
6.352
14.896
61.495
16.625
16.047
10.933
Ontvangsten
341
341
341
341
341
341
341
341
341
341
Overige ontvangsten infrastructuur
341
341
341
341
341
341
341
341
341
341
Artikel 6 IT (bedragen x € 1.000)
Omschrijving
Mutatie 2027
Mutatie 2028
Mutatie 2029
Mutatie 2030
Mutatie 2031
Mutatie 2032
Mutatie 2033
Mutatie 2034
Mutatie 2035
Mutatie 2036
Verplichtingen
574.299
582.458
556.362
687.962
468.555
438.795
139.359
171.870
469.956
444.765
Uitgaven
502.683
520.789
647.604
530.320
536.836
556.654
572.929
588.885
593.850
547.570
Verwerving
Opdrachten
589.729
544.272
511.074
430.068
425.850
381.592
404.394
405.411
386.456
369.973
Verwerving: voorbereidingsfase
591.512
546.499
513.300
432.293
427.583
383.323
406.124
407.231
415.369
398.885
Verwerving: realisatie
‒ 1.783
‒ 2.227
‒ 2.226
‒ 2.225
‒ 1.733
‒ 1.731
‒ 1.730
‒ 1.820
‒ 28.913
‒ 28.912
Instandhouding
Opdrachten
99.185
103.595
103.720
102.330
102.330
102.330
102.330
101.155
101.155
101.155
Instandhouding IT
99.185
103.595
103.720
102.330
102.330
102.330
102.330
101.155
101.155
101.155
Onzekerheidsreservering
Over-/ onderprogrammering
‒ 186.231
‒ 127.078
32.810
‒ 2.078
8.656
72.732
66.205
82.319
106.239
76.442
Ontvangsten
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Overige ontvangsten infrastructuur
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Artikel 7 Bijdrage andere begrotingshoofdstukken Rijk (bedragen x € 1.000)
Omschrijving
Mutatie 2027
Mutatie 2028
Mutatie 2029
Mutatie 2030
Mutatie 2031
Mutatie 2032
Mutatie 2033
Mutatie 2034
Mutatie 2035
Mutatie 2036
Verplichtingen
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Uitgaven
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Ontvangsten
2.175.126
2.173.278
2.155.633
2.147.881
2.145.911
2.142.360
2.148.191
2.147.853
2.152.481
2.142.253
Artikel 8 Overige uitgaven en ontvangsten (bedragen x € 1.000)
Omschrijving
Mutatie 2027
Mutatie 2028
Mutatie 2029
Mutatie 2030
Mutatie 2031
Mutatie 2032
Mutatie 2033
Mutatie 2034
Mutatie 2035
Mutatie 2036
Verplichtingen
156.280
156.280
156.280
156.280
156.280
156.280
156.280
156.280
156.280
156.280
Uitgaven
156.280
156.280
156.280
156.280
156.280
156.280
156.280
156.280
156.280
156.280
Nader toe te wijzen uitgaven
156280
156280
156280
156280
156280
156280
156280
156280
156280
156280
Ontvangsten
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
K.H. Ollongren, minister van Defensie
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.