Memorie van toelichting : Memorie van toelichting

36 100 B Jaarverslag en slotwet gemeentefonds 2021

Nr. 4 MEMORIE VAN TOELICHTING

Vergaderjaar 2021–2022

A ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikel 1 (verplichtingen, uitgaven en ontvangsten)

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 afzonderlijk bij wet vastgesteld en ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2021 wijzigingen aan te brengen in de begrotingsstaat van het gemeentefonds.

Het in de begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikel wordt in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht.

Wetsartikel 3 (verplichtingenbedrag als bedoeld in artikel 5 van de Fvw)

Ingevolge artikel 5, eerste lid, van de Financiële-verhoudingswet hebben gemeenten gezamenlijk recht op het bedrag dat in de begroting als verplichting voor het totaal van de algemene uitkering en de aanvullende uitkeringen is opgenomen. Ingevolge artikel 5, tweede lid, van de Financiële-verhoudingswet hebben de gemeenten gezamenlijk recht op de bedragen die in de begroting als verplichting voor het totaal van de integratie-uitkeringen en het totaal van de decentralisatie-uitkeringen zijn opgenomen.

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, H.G.J. Bruins Slot

De Staatssecretaris van Financiën, M.L.A. van Rij

B ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ DE BEGROTINGSARTIKELEN (SLOTVERSCHILLEN)

Artikel 1 Gemeentefonds

Uitgaven

In onderstaande tabel wordt een nadere uitsplitsing gegeven van de totstandkoming van het uitgavenbedrag van het gemeentefonds. Ten opzichte van de 2e suppletoire begroting 2021 is het uitgavenbedrag van het gemeentefonds met € 262,4 mln. verlaagd. De in de tabel weergegeven mutaties worden onder de tabel nader verklaard.

Tabel 1 Totstandkoming uitgavenbedrag gemeentefonds 2021 (bedragen x € 1.000)

Stand uitgavenbedrag vastgestelde begroting 20211

 

33.449.975

Stand uitgavenbedrag eerste suppletoire begroting 2021

 

34.388.197

Stand uitgavenbedrag tweede suppletoire begroting 2021

 

35.290.513

   

Voorgestelde mutaties bij slotwet 2021

  

1) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingswet opdrachten

‒ 396

 

2) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingswet bijdragen

97

 

3) Wijziging betalingsverloop algemene uitkering 2021

‒ 251.073

 

4) Wijziging betalingsverloop integratie-uitkering participatie 2021

‒ 1

 

5) Wijziging betalingsverloop integratie-uitkeringen overig 2021

‒ 1

 

6) Afboeken oude verplichting decentralisatie-uitkeringen 2018

‒ 643

 

7) Wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen 2021

‒ 10.373

    

Totaal mutaties bij slotwet

 

‒ 262.390

   

Stand uitgavenbedrag slotwet 2021

 

35.028.123

Waarvan uitgavenbedrag Algemene uitkering

 

29.139.098

Waarvan uitgavenbedrag Decentralisatie-uitkeringen

 

1.645.290

Waarvan uitgavenbedrag Integratie-uitkering Voogdij 18+

 

731.492

Waarvan uitgavenbedrag Integratie-uitkering Beschermd wonen

 

1.488.899

Waarvan uitgavenbedrag Integratie-uitkering Participatie

 

1.982.603

Waarvan uitgavenbedrag Integratie-uitkeringen Overig

 

39.588

Waarvan uitgavenbedrag Kosten Financiële-verhoudingswet opdrachten

 

456

Waarvan uitgavenbedrag Kosten Financiële-verhoudingswet bijdragen

 

697

X Noot

1

Inclusief ISB's: Kamerstukken II 2020/21, 35679, nr. 1, Kamerstukken II 2020/21, 35731, nr. 1 en Kamerstukken II 2020/21, 35767, nr. 1

De wijziging van het uitgavenbedrag is het saldo van een aantal mutaties:

1) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingwet opdrachten

Het gerealiseerde bedrag komt totaal € 0,4 mln. lager uit dan bij 2e suppletoire begroting 2021 werd geraamd. Het budget voor 2021 is daarmee niet volledig tot besteding gekomen. Deze uitgaven zullen in 2022 alsnog worden gedaan. Daarom zullen de uitgaven «Kosten financiële-verhou dingswet» bij Voorjaarsnota 2022 opwaarts worden bijgesteld, conform de bestaande afspraken hierover met het Ministerie van Financiën.

2) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingwet bijdragen

Het gerealiseerde bedrag komt totaal € 0,1 mln. hoger uit dan bij 2e suppletoire begroting 2021 werd geraamd.

3) Wijziging betalingsverloop algemene uitkering 2021

De uitbetalingen aan gemeenten in 2021 blijken lager te zijn dan het beschikbare uitgavenbudget bij 2e suppletoire begroting 2021. Het gaat hierbij om een verschil van € 251 mln. De belangrijkste reden voor het verschil ligt in het feit dat er in een laat stadium van het besluitvormingsproces nog extra middelen beschikbaar zijn gekomen voor de algemene uitkering gemeentefonds. Daardoor kon de laatste betaaltermijn in 2021 niet meer gehaald worden. Het uitgavenbudget voor de algemene uitkering zal bij Voorjaarsnota 2022 met dit bedrag opwaarts worden bijgesteld.

4) Wijziging betalingsverloop integratie-uitkering participtie 2021

De uitbetalingen aan gemeenten in 2021 blijken lager te zijn dan het beschikbare uitgavenbudget bij 2e suppletoire begroting 2021. Het gaat hierbij om een verschil van € 1.000. Het uitgavenbudget voor de integratie-uitkeringen zal bij Voorjaarsnota 2022 met dit bedrag opwaarts worden bijgesteld.

5) Wijziging betalingsverloop integratie-uitkeringen overig 2021

De uitbetalingen aan gemeenten in 2021 blijken lager te zijn dan het beschikbare uitgavenbudget bij 2e suppletoire begroting 2021. Het gaat hierbij om een verschil van € 1.000. Het uitgavenbudget voor de integratie-uitkeringen zal bij Voorjaarsnota 2022 met dit bedrag opwaarts worden bijgesteld.

6) Afboeken oude verplichtingen Decentralisatie-uitkeringen 2018

Deze boeking hangt samen met het afboeken van een oude verplichting samenhangend met decentralisatie-uitkeringen uit 2018.

7) Wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen 2021

De uitbetalingen aan gemeenten in 2021 blijken lager te zijn dan het beschikbare uitgavenbudget bij 2e suppletoire begroting 2021. Het gaat hierbij om een verschil van € 10,4 mln. Een specificatie van dit bedrag is opgenomen in de bijlage bij deze slotwet. Het uitgavenbudget voor de decentralisatie-uitkeringen zal bij Voorjaarsnota 2022 met dit bedrag opwaarts worden bijgesteld.

Verplichtingen

In de volgende tabel wordt ter toelichting een nadere uitsplitsing gegeven van de totstandkoming van het verplichtingenbedrag van het gemeentefonds. Ten opzichte van de 2e suppletoire begroting 2021 is het verplichtingenbedrag met € 0,5 mln. verlaagd.

Tabel 2 Totstandkoming verplichtingenbedrag gemeentefonds 2021 (bedragen x € 1.000)

Stand verplichtingenbedrag vastgestelde begroting 20211

 

33.449.975

Stand verplichtingenbedrag eerste suppletoire begroting 2021

 

34.226.513

Stand verplichtingenbedrag tweede suppletoire begroting 2021

 

35.128.829

   

Voorgestelde mutaties bij slotwet 2021

  

1) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingswet opdrachten

‒ 362

 

2) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingswet bijdragen

543

 

3) Afboeken oude verplichting decentralisatie-uitkeringen 2018

‒ 643

    

Totaal mutaties bij slotwet

 

‒ 462

   

Stand verplichtingenbedrag slotwet 2021

 

35.128.367

      

Waarvan verplichtingenbedrag Algemene uitkering

 

29.238.583

Waarvan verplichtingenbedrag Decentralisatie-uitkeringen

 

1.645.569

Waarvan verplichtingenbedrag Integratie-uitkering Voogdij 18+

 

731.492

Waarvan verplichtingenbedrag Integratie-uitkering Beschermd wonen

 

1.488.899

Waarvan verplichtingenbedrag Integratie-uitkering Participatie

 

1.982.603

Waarvan verplichtingenbedrag Integratie-uitkeringen Overig

 

39.588

Waarvan verplichtingenbedrag Kosten Financiële-verhoudingswet opdrachten

 

490

Waarvan verplichtingenbedrag Kosten Financiële-verhoudingswet bijdragen

 

1.143

X Noot

1

Inclusief ISB's: Kamerstukken II 2020/21, 35679, nr. 1, Kamerstukken II 2020/21, 35731, nr. 1 en Kamerstukken II 2020/21, 35767, nr. 1

De wijziging van het verplichtingenbedrag is als volgt te verklaren:

1) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingwet opdrachten

Het gerealiseerde bedrag komt totaal € 0,4 mln. lager uit dan bij 2e suppletoire begroting 2021 werd geraamd. Dit is veroorzaakt doordat in 2021 minder opdrachten zijn aangegaan dan vooraf geraamd.

2) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingwet bijdragen

Het gerealiseerde bedrag komt totaal € 0,5 mln. hoger uit dan bij 2e suppletoire begroting 2021 werd geraamd. Dit is veroorzaakt doordat in 2021 meer bijdragen zijn verleend dan vooraf geraamd.

3) Afboeken oude verplichtingen Decentralisatie-uitkeringen 2018

Deze boeking hangt samen met het afboeken van een oude verplichting samenhangend met decentralisatie-uitkeringen uit 2018.

Ontvangsten

Sinds de invoering van de Financiële-verhoudingswet zijn de uitgaven en de inkomsten op grond van artikel 4 van die wet over ieder uitkeringsjaar aan elkaar gelijk. Ten opzichte van de 2e suppletoire begrotig 2021 worden de ontvangsten met € 262,4 mln. verlaagd.

Bijlage Specificatie integratie- en decentralisatie-uitkeringen

Tabel 3 Specificatie integratie- en decentralisatie-uitkeringen gemeentefonds 2021 (bedragen x € 1.000) 

Budget na NJN

Slotwet

Budget totaal

Uitgegeven

Verschil

      

Integratie-uitkeringen

     

Voogdij 18+

731.492

 

731.492

731.492

0

Beschermd wonen

1.488.899

 

1.488.899

1.488.899

0

Participatie

1.982.603

 

1.982.603

1.982.603

0

Verhoging raadsledenvergoeding kleine gemeenten

10.067

 

10.067

10.067

0

Uitvoeringskosten inburgering

29.521

 

29.521

29.521

0

Wijziging betalingsverloop integratie-uitkeringen

2

 

2

0

‒ 2

      

SUBTOTAAL IU

4.242.584

0

4.242.584

4.242.582

‒ 2

            

Decentralisatie-uitkeringen

     

Aanpak discriminatie en bevorderen samenleven

219

 

219

218

‒ 1

Aanpak laaggeletterdheid

5.500

 

5.500

5.500

0

Aanpak lerarentekort G4

4.000

 

4.000

4.000

0

Actieprogramma Dak- en thuisloze jongeren

256

 

256

256

0

Beeldende kunst en vormgeving

13.500

 

13.500

13.501

1

Bevolkingsdaling

11.245

 

11.245

11.245

‒ 1

Bibliotheekmiddelen

1.000

 

1.000

1.000

0

Bodembescherming

16.765

 

16.765

16.765

0

Brede aanpak dak- en thuisloosheid

123.000

 

123.000

123.000

0

BRP centralisering inschrijving vergunninghouders

4.731

 

4.731

4.731

0

Buurtsportcoaches

75.005

 

75.005

75.004

‒ 1

Centrale stemopneming

650

 

650

650

0

City deal

25

 

25

25

0

Correctie Waterschapswegen (Knelpunten verdeelproblematiek)

3.780

 

3.780

3.780

0

Crisisdienstverlening

48.460

 

48.460

48.460

0

Duurzaam ergoed

500

 

500

500

0

Einde lening inburgeringsplichtig

3.428

 

3.428

3.427

‒ 1

Erfgoed Deal

5.200

 

5.200

5.200

0

Experiment gesloten coffeshopketen

1.378

 

1.378

1.378

‒ 1

Faciliteitenbesluit opvangcentra

8.084

 

8.084

8.084

0

Geweld hoort nergens thuis

3.600

 

3.600

3.600

0

Gezond in de stad

24.042

 

24.042

24.042

0

Handhaving quarantaine (covid-19)

3.000

 

3.000

3.000

0

Herindelingsverkiezingen

700

 

700

699

‒ 1

Herorientatie zelfstandigen

6.387

 

6.387

6.387

0

Inkomstenderving gemeenten 2020 (covid-19)

84.381

 

84.381

84.381

0

Jeugd

21.700

 

21.700

21.700

0

Jeugd aan zet

3.090

 

3.090

3.090

0

Jeugdhulp aan kinderen in een AZC

5.100

 

5.100

5.100

0

Kansen voor alle kinderen

85.000

 

85.000

85.000

0

Kerkenvisies

2.800

 

2.800

2.500

‒ 300

Koplopergemeenten clientondersteuning

4.628

 

4.628

4.628

0

Landelijke voorziening vreemdelingen

16.400

 

16.400

16.400

0

LHBTI beleid regenboogsteden

1.393

 

1.393

1.393

0

Maatschappelijke begeleiding

20.830

 

20.830

20.830

0

Maatschappelijke opvang

475.857

 

475.857

475.857

0

Mantelzorgbeleid

2.000

 

2.000

2.000

0

Museale voorzieningen slavernijverleden

958

 

958

958

0

Ondersteunen lokale culturele infrastructuur

149.700

 

149.700

149.700

0

Ongeadresseerde briefstembiljetenveloppen

42

 

42

42

0

Personen met verward gedrag (VDG)

10.000

 

10.000

10.000

0

Pilots Roma en Sinti

239

 

239

239

0

Programmabureau Sociaal domein

200

 

200

200

0

Regionale Energie Strategieën (RES)

3.098

 

3.098

3.098

0

Regionale opgaven

25.500

 

25.500

25.500

0

Stedelijke vernieuwingsgebieden

1.600

 

1.600

1.600

0

Systeemleren (VDG)

5.000

 

5.000

5.000

0

Uitstapprogramma prostituees

4.000

 

4.000

4.000

0

Veilige steden

391

 

391

391

0

Veiligheidshuizen

7.699

 

7.699

7.699

0

Verdiepingstraject onderwijssegregatie

150

 

150

150

0

Verkiezingeen 2021

22.035

 

22.035

22.035

0

Versterken aanbod dementie

1.700

 

1.700

1.700

0

Versterken lokale werkgelegenheid Groningen

1.130

 

1.130

1.130

0

Versterking arbeidsmarktregio's

13.756

 

13.756

13.756

0

Versterking omgevingsveiligheidsdiensten

3.825

 

3.825

3.825

0

Voorschoolse voorziening peuters

35.100

 

35.100

35.100

0

Voortzetting pleegzorg AMV's

10.000

 

10.000

0

‒ 10.000

Vrouwenopvang

215.755

 

215.755

215.754

‒ 1

VTH-taken

46.700

 

46.700

46.700

0

Wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen

10.094

‒ 643

9.451

9.383

‒ 68

      

TOTAAL DU

1.656.306

‒ 643

1.655.663

1.645.290

‒ 10.373

      

TOTAAL IU en DU

5.898.890

‒ 643

5.898.247

5.887.872

‒ 10.375