Memorie van toelichting : Memorie van toelichting
36 082 Wijziging van de begrotingsstaat van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (VIII) voor het jaar 2022 (Zesde incidentele suppletoire begroting inzake suppletieregeling cultuur, ventilatie in scholen en Nationaal Programma Onderwijs)
Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING
A Artikelgewijze toelichting bij het wetsvoorstel
Wetsartikelen 1 tot en met 3
Wetsartikel 1
De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van
artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel
strekt ertoe om voor het jaar 2022 wijzigingen aan te brengen in de departementale
begrotingsstaat van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.
Aangezien alle besluiten in deze zesde Incidentele Suppletoire Begroting niet kunnen
wachten tot de reguliere Eerste Suppletoire Begroting worden de middelen die benodigd
zijn nu toegevoegd aan de OCW-begroting. De middelen worden nu overgeboekt zodat deze
zo spoedig mogelijk kunnen worden uitgegeven voor bijvoorbeeld de suppletieregeling
cultuur. Maar ook zodat richting de scholen kan worden gecommuniceerd wat de bedragen
zijn waar zij op kunnen rekenen voor het schooljaar 2022/2023 in het kader van het
Nationaal Programma Onderwijs.
Normaliter wordt nieuw beleid pas in uitvoering genomen nadat de Staten-Generaal de
begrotingswet heeft geautoriseerd. De uitvoering van de maatregelen die in deze zesde
Incidentele Suppletoire Begroting zijn opgenomen kunnen echter niet wachten. Dit komt
doordat er moet worden overgegaan tot het verplichten en uitgeven van bedragen en
doordat scholen moeten weten waar zij aan toe zijn. Daarom zal het kabinet de uitvoering
van de maatregelen starten. Met het voorgaande wordt gehandeld conform artikel 2.27,
tweede lid, van de Comptabiliteitswet. Voor de indiening van deze Incidentele Suppletoire
Begroting is uw Kamer vooraf geïnformeerd per brief van 25 februari 2022 over Bijsturing NP Onderwijs: verdeling middelen en verlenging van de bestedingstermijn (Kamerstukken II, 2021/22, 35 925, nr. 155). De suppletieregeling is ook in eerdere brieven aan bod gekomen. De laatste brief
die over de verlenging van de suppletieregeling ging is op 31 januari 2022 verstuurd
aan de Tweede Kamer over Vijfde specifieke steunpakket voor de culturele en creatieve sector (Kamerstukken II, 2021/22, 32 820 nr. 458). Tot slot is uw Kamer ook vooraf geïnformeerd per brief van 3 februari 2022 over
Uitwerking aanpak verbetering ventilatie in scholen (Kamerstukken II, 2021/22, 31 293, nr. 609).
De in de begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze
memorie van toelichting toegelicht.
Wetsartikel 2
De vaststelling van de begrotingsstaat geschiedt in duizenden euro's.
Wetsartikel 3
Dit artikel regelt de inwerkingtreding van deze wet.
De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, R.H. Dijkgraaf
De Minister voor Primair en Voortgezet Onderwijs, A.D. Wiersma
B Begrotingstoelichting
1. Inhoudelijke toelichting
Dit onderdeel van de memorie van toelichting bestaat uit een inhoudelijk deel en een
artikelsgewijs deel. Per beleidsartikel wordt een overzicht van de wijzigingen gegeven,
inclusief toelichting. Daarbij worden mutaties groter of gelijk aan onderstaande staffel
toegelicht:
Omvang begrotingsartikel
Beleidsmatige mutaties
Technische mutaties
(stand ontwerpbegroting in € miljoen)
(ondergrens in € miljoen)
(ondergrens in € miljoen)
< 50
1
2
=> 50 en < 200
2
4
=> 200 < 1.000
5
10
=> 1.000
10
20
Suppletieregeling cultuur
Met het samenstellen van de steunpakketten voor de culturele en creatieve sector is
een suppletieregeling opgezet. Deze regeling biedt een compensatie voor producenten
en organisatoren van concerten en/of voorstellingen die te maken kregen met geleden
verlies door covid-19-maatregelen bij concerten en voorstellingen. Binnen deze regeling
is voor professionele podiumkunst activiteiten een compensatie voorzien tot 85% van
verloren kaartverkoop inkomsten minus de wel ontvangen kaartverkoop. Op deze regeling
is overtekend, waardoor er extra middelen benodigd zijn om iedereen te kunnen compenseren.
Het betreft € 41,7 miljoen. Deze middelen worden via deze Incidentele Suppletoire
Begroting toegevoegd aan de OCW-begroting.
Ventilatie in scholen
Voor optimale leerprestaties is het belangrijk dat scholen zo verantwoordelijk mogelijk
fysiek onderwijs kunnen blijven organiseren. Goede luchtkwaliteit maakt hier onderdeel
van uit, om het risico op covid-19 besmettingen te verkleinen. Daarnaast dient onderwijspersoneel
les te geven onder goede arbeidsomstandigheden, goede luchtkwaliteit is hierbij van
groot belang. Via de begroting van BZK liep reeds de specifieke uitkering ventilatie
in scholen voor gemeenten (SUViS-regeling), waarmee het Rijk een bijdrage levert om
de ventilatie op orde te krijgen. Deze specifieke uitkering is bedoeld om het binnenklimaat
en daarmee de ventilatie van bestaande schoolgebouwen te verbeteren en loopt tot en
met 30 april 2022. Momenteel wordt een nieuwe maatwerkoplossing uitgewerkt. Via deze
Incidentele Suppletoire Begroting wordt in totaal € 140,0 miljoen overgeheveld van
de Aanvullende Post naar de OCW-begroting ten behoeve van de maatwerkoplossing.
Nationaal Programma Onderwijs
Het Nationaal Programma Onderwijs (NP Onderwijs) beoogt via een tijdelijke investering
in het onderwijs corona-gerelateerde leervertragingen, zowel cognitief als sociaal-emotioneel,
aan te pakken. Via deze Incidentele Suppletoire Begroting wordt het tweede deel, wat
nog op de Aanvullende Post stond voor het NP Onderwijs, overgeheveld naar de OCW-begroting.
Het betreft in totaal ruim € 700,0 miljoen. Daarnaast wordt de in totaal € 1,2 miljard
die op Artikel 91 (nog onverdeeld) stond op de juiste plekken in de OCW-begroting
gezet. In totaal wordt er ongeveer € 1,9 miljard toegevoegd aan (hoofdzakelijk) de
aanvullende bekostiging op Artikel 1 (primair onderwijs) en Artikel 3 (voortgezet
onderwijs). Bij de start van het NP Onderwijs is aangegeven dat het de bedoeling is
dat scholen de extra middelen besteden in de schooljaren 2021/2022 en 2022/2023. Per
brief van 25 februari 2022 over Bijsturing NP Onderwijs: verdeling middelen en verlenging van de bestedingstermijn (Kamerstukken 2021/2022, 35 925, nr. 155) is aangegeven dat scholen de middelen die zij ontvangen voor schooljaar 2022/2023
ook in schooljaar 2023/2024 en in schooljaar 2024/2025 kunnen besteden aan de interventies
van de menukaart. Daarom zijn er middelen naar 2023 tot en met 2025 geschoven, zodat
de ondersteuning aan scholen en de monitoring gedurende de gehele looptijd van het
NP Onderwijs in stand kan worden gehouden.
2. Budgettaire consequenties beleidsartikelen
Beleidsartikel 1
Tabel 1 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 1 (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting 2022 (incl. NvW, amendementen en ISB)
Mutaties 6e Incidentele Suppletoire Begroting
Stand na 6e Incidentele Suppletoire Begroting
Mutatie 2023
Mutatie 2024
Mutatie 2025
Mutatie 2026
Verplichtingen
13.097.404
1.068.429
14.165.833
30.000
4.535
3.905
0
Totale uitgaven
14.010.291
447.430
14.457.721
650.999
4.535
3.905
0
waarvan juridisch verplicht (%)
99,89%
Bekostiging
13.153.913
349.617
13.503.530
617.493
0
0
0
Bekostiging po-instellingen
11.988.547
11.988.547
Bekostiging Caribisch Nederland
22.346
3.151
25.497
Prestatiebox
0
0
Aanvullende bekostiging
155.536
155.536
Aanpak lerarentekort G5
30.696
30.696
Aanvullende bekostiging NP Onderwijs
956.788
346.466
1.303.254
617.493
Subsidies (regelingen)
114.755
0
114.755
3.506
0
0
0
Onderwijsvoorziening jonggehandicapten
23.724
23.724
Nederlands onderwijs buitenland
13.489
13.489
Humanistisch vormend en godsdienstonderwijs
15.008
15.008
Inhaal- en ondersteuningsprogramma's
0
0
Extra hulp voor de klas
0
0
Overige subsidies
62.534
62.534
3.506
Opdrachten
63.461
– 12.187
51.274
0
4.535
3.905
0
Opdrachten
34.218
– 12.187
22.031
4.535
3.905
Zelftesten
29.243
29.243
Bijdrage aan agentschappen
32.246
0
32.246
0
0
0
0
Dienst Uitvoering Onderwijs
32.246
32.246
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
7.260
0
7.260
0
0
0
0
Stichting Vervangingsfonds en Particpatiefonds
4.702
4.702
UWV
2.558
2.558
Bijdrage aan medeoverheden
638.503
110.000
748.503
30.000
0
0
0
Gemeentelijk onderwijsachterstandenbeleid
521.212
521.212
Caribisch Nederland
20.394
20.394
Scholenprogramma Groningen
3.000
3.000
Nationaal Programma Onderwijs
93.897
93.897
Ventilatie in scholen
0
110.000
110.000
30.000
Bijdrage aan (andere) begrotingshoofdstukken
153
0
153
0
0
0
0
Brede scholen
0
0
BES(t)4kids
153
153
Ontvangsten
9.308
0
9.308
0
0
0
0
Toelichting
Het financieel instrument bekostiging wordt in 2022 verhoogd met € 349,6 miljoen en
in 2023 met € 617,5 miljoen. Het betreft hier de middelen voor de aanvullende bekostiging
op het NP Onderwijs. Het instrument bijdrage aan medeoverheden wordt in 2022 verhoogd
met € 110,0 miljoen en in 2023 met € 30,0 miljoen. Dit betreft de middelen voor de
specifieke uitkering ventilatie in scholen. Op het instrument opdrachten worden middelen
doorgeschoven naar latere jaren, zodat de ondersteuning aan scholen en de monitoring
gedurende de gehele looptijd van het NP Onderwijs in stand kan worden gehouden.
Beleidsartikel 3
Tabel 2 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 3 (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting 2022 (incl. NvW, amendementen en ISB)
Mutaties 6e Incidentele Suppletoire Begroting
Stand na 6e Incidentele Suppletoire Begroting
Mutatie 2023
Mutatie 2024
Mutatie 2025
Mutatie 2026
Verplichtingen
9.244.248
928.129
10.172.377
0
2.438
2.769
0
Totale uitgaven
9.815.031
349.921
10.164.952
578.208
2.438
2.769
0
waarvan juridisch verplicht (%)
99,0%
Bekostiging
9.315.303
352.981
9.668.284
578.208
0
0
0
Bekostiging vo-instellingen
8.895.477
8.895.477
Resultaatafhankelijke bekostiging vsv aan vo-instellingen
18.057
18.057
Bekostiging Caribisch Nederland
17.336
3.975
21.311
Prestatiebox
0
0
Aanvullende regeling strategisch personeelsbeleid, begeleiding starters en thuiszitters
109.931
109.931
Aanvullende regelingen leerlingendaling
4.540
4.540
Aanvullende bekostiging Nationaal Programma Onderwijs
269.962
349.006
618.968
578.208
Subsidies (regelingen)
210.679
0
210.679
0
0
0
0
Stichting Kennisnet (basissubsidie) po, vo, mbo
19.755
19.755
Pilots lente- en zomerscholen vo
9.000
9.000
Nieuwe leerweg
9.825
9.825
Inhaal- en ondersteuningsprogramma's
0
0
Extra hulp voor de klas
0
0
Regeling brede brugklas
102.000
102.000
Overige subsidies
70.099
70.099
Opdrachten
115.945
– 3.060
112.885
0
2.438
2.769
0
Opdrachten
22.080
– 3.060
19.020
2.438
2.769
Zelftesten
93865
93.865
Bijdrage aan agentschappen
65.086
0
65.086
0
0
0
0
Dienst Uitvoering Onderwijs
65.086
65.086
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
47.700
0
47.700
0
0
0
0
College voor Toetsen en Examens
4.767
4.767
SLOA: onderwijs ondersteunende instellingen
42.933
42.933
Bijdrage aan medeoverheden
60.032
0
60.032
0
0
0
0
Nationaal Programma Onderwijs
60.032
60.032
Bijdrage aan (inter)nationale organisaties
286
0
286
0
0
0
0
GRAZ (ECML) en PISA
286
286
Ontvangsten
7.391
0
7.391
0
0
0
0
Toelichting
Het financieel instrument bekostiging wordt in 2022 verhoogd met € 353,0 miljoen en
in 2023 met ruim € 578,2 miljoen. Het betreft hier de middelen voor de aanvullende
bekostiging op het Nationaal Programma Onderwijs. Op het instrument opdrachten worden
middelen doorgeschoven naar latere jaren, zodat de ondersteuning aan scholen en de
monitoring gedurende de gehele looptijd van het NP Onderwijs in stand kan worden gehouden.
Beleidsartikel 14
Tabel 3 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 14 (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting 2022 (incl. NvW, amendementen en ISB)
Mutaties 6e Incidentele Suppletoire Begroting
Stand na 6e Incidentele Suppletoire Begroting
Mutatie 2023
Mutatie 2024
Mutatie 2025
Mutatie 2026
Verplichtingen
743.166
41.742
784.908
0
0
0
0
Totale uitgaven
1.409.837
41.742
1.451.579
0
0
0
0
waarvan juridisch verplicht (%)
82,7%
Bekostiging
1.002.323
0
1.002.323
0
0
0
0
Culturele basisinfrastructuur vierjaarlijkse instellingen
242.967
242.967
Culturele basisinfrastructuur vierjaarlijkse fondsen
272.701
272.701
Museale instellingen met een wettelijke taak
247.611
247.611
Stelseltaken openbare bibliotheekvoorzieningen
24.092
24.092
Digitale openbare bibliotheek
18.368
18.368
Bibliotheekvoorziening leesgehandicapten
12.537
12.537
Monumentenzorg
148.583
148.583
Archieven incl. Regionale Historische Centra
29.650
29.650
Flankerend beleid huisvesting
5.813
5.813
Cultuureducatie met Kwaliteit
1
1
Subsidies (regelingen)
165.703
41.742
207.445
0
0
0
0
Verbreden inzet cultuur
9.331
9.331
Internationaal cultuurbeleid (incl. HGIS)
8.356
8.356
Programma leesbevordering
3.967
3.967
Creatieve Industrie
1.728
1.728
Specifiek cultuurbeleid
139.909
41.742
181.651
Subsidies Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
2.412
2.412
Opdrachten
194.416
0
194.416
0
0
0
0
Beleidsonderzoek, evaluaties en kennisbasis
2.068
2.068
Monumentenzorg
0
0
Archeologie
0
0
Erfgoed en fysieke leefomgeving
0
0
Opdrachten Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
10.024
10.024
Overige opdrachten
182.324
182.324
Bijdragen aan agentschappen
44.438
0
44.438
0
0
0
0
Nationaal Archief
44.438
44.438
Bijdragen aan (inter)nationale organisaties
2.957
0
2.957
0
0
0
0
Ontvangsten
47.043
0
47.043
0
0
0
0
Toelichting
Het financieel instrument Subsidies(regelingen) wordt in 2022 incidenteel met € 41,7 miljoen
verhoogd. Dit betreft de middelen voor de suppletieregeling.
Artikel 91
Tabel 4 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 91 (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting 2022 (incl. NvW, amendementen en ISB)
Mutaties 6e Incidentele Suppletoire Begroting
Stand na 6e Incidentele Suppletoire Begroting
Mutatie 2023
Mutatie 2024
Mutatie 2025
Mutatie 2026
Verplichtingen
585.126
– 585.126
0
– 614.383
0
0
0
Uitgaven
585.126
– 585.126
0
– 614.383
0
0
0
Loonbijstelling
0
0
0
0
0
0
0
waarvan programma
0
0
0
0
0
0
0
waarvan apparaat
0
0
0
0
0
0
0
Prijsbijstelling
0
0
0
0
0
0
0
waarvan programma
0
0
0
0
0
0
0
waarvan apparaat
0
0
0
0
0
0
0
Onvoorzien
585.126
– 585.126
0
– 614.383
0
0
0
Ontvangsten
0
0
0
0
0
0
0
Toelichting
De middelen die op de post onvoorzien stonden gereserveerd voor het NP Onderwijs worden
voor zowel 2022 als 2023 geheel afgeboekt. Deze zijn overgeheveld naar Artikel 1 en 3.
Artikel 95
Tabel 5 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 95 (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting 2022 (incl. NvW, amendementen en ISB)
Mutaties 6e Incidentele Suppletoire Begroting
Stand na 6e Incidentele Suppletoire Begroting
Mutatie 2023
Mutatie 2024
Mutatie 2025
Mutatie 2026
Verplichtingen
276.492
– 400
276.092
0
1.000
1.000
0
Uitgaven
278.242
– 400
277.842
0
1.000
1.000
0
Personele uitgaven
218.059
– 400
217.659
0
1.000
1.000
0
waarvan eigen personeel
207.778
– 400
207.378
1.000
1.000
waarvan externe inhuur
6.029
6.029
waarvan overige personele uitgaven
4.252
4.252
Materiële uitgaven
60.183
0
60.183
0
0
0
0
waarvan ICT
10.170
10.170
waarvan bijdrage aan SSO's
21.155
21.155
waarvan overige materiële uitgaven
28.858
28.858
Begrotingsreserve schatkistbankieren
0
0
0
0
0
0
0
Ontvangsten
567
0
567
0
0
0
0
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
R.H. Dijkgraaf, minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap -
Mede ondertekenaar
A.D. Wiersma, minister voor Primair en Voortgezet Onderwijs
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.