Inbreng verslag schriftelijk overleg : Inbreng verslag van een schriftelijk overleg over leningruil, splitsing en saneringsbesluit Vestia (Kamerstuk 29453-546)

De vaste commissie voor Binnenlandse Zaken heeft enkele vragen en opmerkingen over
de brief van de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties dd. 30 november
2021 inzake «Leningruil, splitsing en saneringsbesluit Vestia» (Kamerstuk 29 453, nr. 546).

De fungerend voorzitter van de commissie, Martin Bosma

De griffier van de commissie, Roovers

Leningruil, splitsing en saneringsbesluit Vestia

De leden van de VVD-fractie hebben kennisgenomen van de brief behorend bij het schriftelijk overleg Leningruil,
splitsing en saneringsbesluit Vestia en hebben hierover nog enkele vragen/opmerkingen.

De leden van de VVD-fractie vragen of de regering kan toelichten hoe erop wordt toegezien
dat de drie lokale corporaties, die voortkomen uit de splitsing van Vestia, hun volkshuisvestelijke
werkzaamheden kunnen uitvoeren?

De leden van de VVD-fractie vragen of de regering kan aangeven op welke wijze de Kamer
over de splitsing op de hoogte wordt gehouden? Hoe worden de huidige leningen verdeeld
over de drie op te splitsen lokale corporaties? Hoe kunnen deze leningen worden gedragen
door deze gesplitste onderdelen? Op welke wijze wordt erop toegezien dat de financiële
toestand van deze te splitsen lokale corporaties gezond is en blijft, inclusief deze
leningen? En wanneer wordt dit beoordeeld?

Daarnaast vragen de leden van de VVD-fractie of de regering kan toelichten op welke
manier wordt voorkomen dat in de toekomst een dergelijke situatie kan ontstaan bij
de drie lokale woningcorporaties die voortkomen uit de splitsing en bij andere woningcorporaties?
Welke maatregelen zijn genomen en welke instantie of aanwezen functie zal hierop toezien?

De leden van de VVD-fractie vragen of de regering kan aangeven hoe wordt omgegaan
met de situatie als de lopende procedures met banken anders verlopen dan ingeschat
en op welke manier deze lopende procedures worden overgenomen door de drie lokale
corporaties die ontstaan uit Vestia na de splitsing?

De leden van de VVD-fractie vragen of de regering kan toelichten wanneer de Kamer
zal worden geïnformeerd over de stand van zaken in de overgebleven maatwerkgemeenten
en hoe dit proces verder verloopt?

De leden van de VVD-fractie vragen of er eisen zijn gesteld aan de deelnemende corporaties?
Zijn er deelnemende corporaties die al onder verscherpt toezicht staan?

De leden van de VVD-fractie lezen dat belangrijke mijlpalen zijn behaald in de structurele
oplossing van Vestia, dat een periode van negen jaar sanering van Vestia definitief
is afgesloten en dat hiermee een risico in het borgingsstelsel wordt weggenomen. Deze
leden vragen de Minister of het hier gaat om een risico of om het totale risico in
het borgingsstelsel?

De leden van de VVD-fractie vragen of met de leningruil, de splitsing en de afronding
sanering het probleem rondom Vestia helemaal is opgelost? Bestaat er een kans dat
er alsnog zaken boven tafel komen die nieuwe problemen veroorzaken?

De leden van de CDA-fractie hebben kennisgenomen van de kabinetsbrief over de leningruil, de splitsing en het
saneringsbesluit Vestia. Deze leden hebben nog enkele vragen en opmerkingen.

De leden van de CDA-fractie spreken hun waardering uit voor de inzet van alle betrokken
partijen die deze leningruil mogelijk hebben gemaakt. In het bijzonder danken zij
de deelnemende woningcorporaties die solidariteit hebben getoond en bereid waren een
collega-corporatie uit de brand te helpen. De woningnood in de provincie Zuid-Holland
is hoog dus het is in eenieders belang dat woningbouwcorporaties ook hier de gewenste
volkshuisvestelijke bijdrage kunnen leveren.

De leden van de CDA-fractie lezen in de brief dat de splitsing van Vestia in drie
lokale corporaties onderdeel is van de structurele oplossing. De beoogde datum voor
de splitsing is 1 januari 2023. Ligt Vestia op schema om de splitsing nog dit jaar
te realiseren, vragen deze leden? Daarnaast zijn de leden benieuwd naar de stand van
zaken in de overgebleven maatwerkgemeenten (Brielle en Zuidplas).

De leden van de PvdA-fractie hebben met interesse kennis genomen van de brief van de Minister aangaande het verstrekken
van leningen en het splitsen en saneren van Vestia. Hierover hebben deze leden nog
enkele vragen en opmerkingen.

De leden van de PvdA-fractie hebben al geruimere tijd zorgen geuit over de mogelijkheid
van Vestia om betaalbare woningen te bouwen, woningen te renoveren en huren te matigen
door de schuldenlast die de corporatie al geruime tijd torst. Het is daarom positief
om te zien dat er stappen zijn gezet om Vestia te verlossen van deze penibele organisatie.
Deze leden zijn kritisch over het middel dat is toegepast. Waarom heeft de Minister
gekozen voor een leningruil? Andere corporaties in Nederland hebben door deze keuze
een kleiner budget om te investeren in betaalbare woningen. Kan de Minister aangeven
wat het effect is op de investeringsruimte van de corporaties die de duurdere leningen
hebben overgenomen van Vestia? Zijn er aanwijzingen dat bepaalde corporaties niet
meer aan hun taken kunnen voldoen vanwege de gereduceerde investeringsruimte? Kunt
u ook aangeven wat 13 euro per verhuureenheid per jaar voor een periode van 40 jaar
doet met de investeringscapaciteit? Deze leden lezen dat de splitsing van Vestia over
de drie lokale werkgebieden per 1 januari 2023 voltooid moet zijn. Kan de Minister
aangeven of het in de verwachting ligt dat Vestia in deze werkgebieden alsnog afstand
moet doen van betaalbare woningen om de financiële positie te verbeteren? De aan het
woord zijnde lenen zouden graag weten waarom er niet is gekozen voor een bijdrage
van het Rijk om de problemen bij Vestia te verhelpen en de last niet te verplaatsen
naar andere corporaties.

De leden van de PvdA-fractie zouden graag weten wat de saneringsbijdrage vanuit het
Centraal Fonds Volkshuisvesting doet met de rente op geborgde leningen die vanuit
het WSW verstrekt kunnen worden.

De leden van de PvdA-fractie spreken de wens uit de Vestia na tien jaar weer de mogelijkheid
krijgt om te investeren in betaalbare woningen en zorg te dragen voor de vele huurders.

De leden van de ChristenUnie-fractie hebben met interesse kennisgenomen van de brief over de leningruil, splitsing en
het saneringsbesluit met betrekking tot de woningcorporaties Vestia. Deze leden zijn
verheugd om te zien dat zoveel woningcorporaties de handen ineen hebben geslagen om
een mede-corporatie te ondersteunen. Zij hebben hierover nog de volgende vragen.

De leden van de ChristenUnie-fractie zien dat er nog enkele rechtszaken lopen tussen
Vestia en de grote internationale banken BNP Paribas en Barclays, betreffende enkele
honderden miljoenen schade die Vestia op hen verhaalt. In het verleden zijn er schikkingen
getroffen tussen Vestia en onder andere Citibank, Société Générale en accountantsorganisaties
KPMG en Deloitte. Deze leden vragen de Minister of er afspraken zijn gemaakt tussen
Vestia en de ondersteunende woningcorporaties over de (verdeling van de) mogelijke
opbrengsten van deze rechtszaken?

De leden van de ChristenUnie-fractie vragen zich ook af wat de status is van de overdracht
van Vestia-bezit naar lokaal werkzame corporaties in de maatwerkgemeenten. Is de overdracht
in Bergeijk inmiddels afgerond, en hoe staat het ervoor in Brielle en Zuidplas? En
wat merken bewoners van deze eigendomsoverdracht? Kan de Minister uiteenzetten wat
er voor hen veranderd op de korte, en (mogelijk) op de lange termijn?