Lijst van vragen : Lijst van vragen over de kabinetsreactie resultaten Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik Studenten hoger onderwijs (Kamerstuk 31288-931)

De vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft een aantal vragen voorgelegd
aan de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en de Staatssecretaris van Volksgezondheid,
Welzijn en Sport over hun brief van 11 november 2021 inzake de kabinetsreactie resultaten
Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik Studenten hoger onderwijs (Kamerstuk
31 288, nr. 931). De daarop door de Minister en Staatssecretaris gegeven antwoorden zijn hierbij
afgedrukt.

De fungerend voorzitter van de commissie, Tellegen

De adjunct-griffier van de commissie, Bosnjakovic

Nr

Vraag

1

Waarom is het onderzoek over middelengebruik niet uitgezet op mbo1-instellingen? Bent u voornemens om dit te doen?

2

Zijn er cijfers over middelengebruik onder mbo-studenten tijdens de coronapandemie?

3

Heeft u een overzicht van de wachttijden per onderwijsinstelling om terecht te kunnen
bij de studentenpsycholoog?

4

Kunt u toelichten wat het effect is van de NPO2-middelen op de beschikbaarheid van de studentenpsychologen?

5

Welke gerichte acties lopen er op dit moment voor het voorkomen van problematisch
alcoholgebruik en risicovol middelengebruik onder studenten?

6

Op welke manier kunnen instellingen op dit moment hulp bieden als het gaat om risicovol
middelengebruik?

7

Op welke manier wilt u onderzoeken welke elementen in het onderwijssysteem, zoals
de duur van het studiejaar, de tentaminering, de financiering en het BSA3, bijdragen aan de hoge druk en stress en hoe dit verminderd kan worden?

8

Op welke manier denkt u dat de wachtlijsten in de jeugdzorg en de GGZ4 effect hebben op het mentale welzijn en het middelengebruik van studenten?

9

Wat gaat u doen met de aanbeveling uit de monitor om de prestatiedruk te verminderen?

10

Waaruit blijkt volgens u dat de mentale problemen bij studenten niet alleen zijn ontstaan
door corona?

11

Hoe representatief is de monitor voor de gehele studentenpopulatie? Wat wijst op die
representativiteit?

12

Heeft u de Monitor Mentale Gezondheid ook besproken met onderwijsinstellingen? Zo
ja, wat is er uit die gesprekken gekomen? Zo nee, waarom niet?

13

In hoeverre dragen instellingen bij aan de problemen die in de Monitor Mentale Gezondheid
naar voren komen?

14

Welke elementen van het onderwijssysteem dragen bij aan de problemen die in de Monitor
Mentale Gezondheid naar voren komen?

15

Welke middelen maakt OCW5 op dit moment beschikbaar voor de aanpak van de mentale problemen onder studenten?

16

Klopt het dat de auteurs publiekelijk hebben toegegeven dat bias een rol kan spelen
omdat verhoudingsgewijs meer studenten met psychische klachten de vragenlijst hebben
ingevuld?

17

Studenten ervaren vaak steun uit hun studentenvereniging, maar die hebben steeds vaker
geen plaats. Afgewezen worden voor een huis of vereniging heeft grote impact op eerstejaars
en is tijdens corona vaker voorgekomen. Is het effect hiervan onderzocht?

18

Wat zijn de verwachte resultaten van een dergelijk onderzoek buiten de coronapandemie?

19

Zijn er cijfers bekend van studenten die daadwerkelijk suïcide hebben gepleegd?

20

Zijn er cijfers van verloren levensjaren met betrekking tot studenten als gevolg van
de coronamaatregelen?

21

Zijn er ook cijfers voorhanden van het psychisch welbevinden van Nederlandse studenten
die in het buitenland studeren?

22

Is er gekeken naar de situatie in andere Europese landen? Is er gekeken of het daar
net zo slecht gesteld is en of zij eventuele oplossingen hebben?

23

Kunt u inzichtelijk maken welke concrete stappen er reeds zijn gezet ter uitvoering
van de motie van het lid Wassenberg c.s.6?

24

Kunt u een actuele stand van zaken geven van de voortgang van de gesprekken die worden
gevoerd en andere stappen die worden gezet ter uitvoering van de aanbevelingen uit
de monitor?

25

Hoe groot is het deel van de financiële middelen van het NPO dat ten goede komt aan
het verbeteren van de mentale gezondheid van studenten? Hoeveel komt ten goede aan
ondersteunend personeel dat zich richt op mentale gezondheid, zoals studieadviseurs
of mentoren?

26

In hoeverre is er zicht op de besteding door hogescholen en universiteiten van de
gelden van het NPO in het kader van mentaal welbevinden?

27

Wat wordt de insteek van het gesprek dat wordt gevoerd met hogescholen en universiteiten?
Wordt het een gesprek met de individuele hogescholen en universiteiten of met overkoepelende
organen? Wat voor uitkomst van het gesprek verwacht u? Op welke termijn gaat dit gesprek
plaatsvinden?

28

Hoe zijn internationale studenten vanuit de Nederlandse overheid het beste te benaderen
teneinde hun mentale gezondheid te verbeteren, aangezien zij vaker een verminderde
mentale gezondheid ervaren? Hoe kunnen zij nog beter op de hoogte raken van de mogelijkheden
tot zorg?

29

Hoe worden de uitkomsten en aanbevelingen van beide onderzoeken meegenomen in het
Nationaal Preventieakkoord Mentale Gezondheid?

30

Wordt er gewerkt aan een integrale aanpak voor het versterken van het welbevinden
van studenten, zoals de onderzoekers ook aanbevelen? Hoe kijkt u aan tegen het door
de onderzoekers aanbevolen Step Change Model dat in Engeland wordt gebruikt?

31

Waarom is in het onderzoek over middelengebruik niet onderzocht of en hoeveel studenten
gokken? Is het mogelijk om gokgebruik onder studenten in het vervolgonderzoek mee
te nemen?

32

Geeft de monitor nu al aanleiding om achterliggende oorzaken van stress onder studenten
aan te pakken, bijvoorbeeld door afschaffen van het BSA of door tentaminering na vakanties?

33

Hoe kunt u ouders van studenten die net uit huis gaan, benaderen in voorlichtingsaanbod
over middelengebruik- en preventie, zoals de onderzoekers aanbevelen?

34

Is het programma Helder op school, dat nu al wordt gebruikt op lagere scholen en middelbare
scholen, in aangepaste vorm geschikt voor het hoger onderwijs?

35

Welk effect heeft de 15% van de ondervraagden die ouder dan 25 jaar is, gehad op de
uitslagen in het onderzoek?

36

Hoeveel procent van de ondervraagden die studievertraging hebben opgelopen, heeft
deze studievertraging opgelopen tegen hun zin in?

37

Hoeveel procent van de ondervraagden die veel stress hebben ervaren door hun studie,
zat tijdens het invullen van de enquête in hun tentamenperiode of net daarna?

38

Vanuit wie ervaren de ondervraagden die aangeven een prestatiedruk vanuit anderen
te ervaren, die prestatiedruk?

39

Hebben de ondervraagden prestatiedruk ervaren vanuit de onderwijsinstelling?

40

Wat is de reden dat een deel van de ondervraagden binnen de onderwijsinstelling geen
hulp heeft ontvangen, terwijl zij hier wel naar hebben gezocht?

41

Hoeveel procent van de ondervraagden die online hebben gezocht naar informatie of
hulp voor psychische klachten, heeft werkelijk wat met de informatie gedaan en die
hulp uiteindelijk gekregen?

42

Kan de basisbeurs eerder dan 2024/2025 heringevoerd worden, aangezien de huidige generatie
studenten de studieschuld als één van de grote oorzaken van stress ervaart en deze
generatie waarschijnlijk al is afgestudeerd in 2024, terwijl zij wel de grootste last
van de coronamaatregelen ondervond?

43

Welke stappen worden op dit moment door u gezet om tot een

integrale aanpak voor het versterken van het mentale welzijn van studenten te komen?

44

Klopt het dat uit diverse onderzoeken blijkt dat FOMO7 een grote stressbron is voor jongeren en dat social media dit mogelijk maakt? FOMO
wordt één keer genoemd in de inleiding en verder niet meer. Heeft het onderzoek dit
element veronachtzaamd of is het onderzoek hiernaar in andere woorden?

45

Is de 12% van de respondenten die aangeeft zich als lhbtq+ te identificeren, representatief
voor de gehele studentenpopulatie?

46

Klopt het dat slechts 11,7% van de 250.000 benaderde studenten de vragenlijsten heeft
ingevuld?

47

Hoe verklaart u dat 31% van de studenten met mentale klachten hiervoor wel hulp heeft
gezocht binnen de onderwijsinstelling, maar geen hulp heeft ontvangen?

48

Welke drempels ervaren studenten die wel last hebben van aanwezige psychische klachten,
maar hierbij geen hulp of advies zoeken?

49

Vanuit ander onderzoek zijn er aanwijzingen voor het onvoldoende signaleren en herkennen
van psychische klachten vanwege onderontwikkelde mentale gezondheidsvaardigheden,
waaronder ook hulp vragen als vaardigheid. Hoe kunnen deze vaardigheden worden ontwikkeld?

50

Voor internationale studenten met een hulpbehoefte blijkt de drempel voor het ontvangen
van hulp of advies binnen een instelling hoger dan voor Nederlandse studenten zonder
migratieachtergrond met een hulpbehoefte. Hoe verklaart u dat? Bent u voornemens om
voor internationale studenten specifieker beleid te maken?

51

Hoe wilt u uitvoering geven aan het advies in deelrapport I om meer specifieke aandacht
voor het welzijn van studenten te hebben in het publieke mentale gezondheidsbeleid?

52

Waarom is het gebruik van andere soorten harddrugs, naast xtc, niet meegenomen in
het onderzoek? Heeft u cijfers van het gebruik van andere soorten harddrugs onder
studenten?

53

Waarom is ervoor gekozen om risicovol gamegedrag mee te nemen in het onderzoek, maar
niet andere gedragingen die ook risicovol kunnen zijn?

54

Is het overmatig alcoholgebruik en xtc-gebruik toegenomen door corona?

55

Hoe verklaart u dat deelnemende studenten aan deze studie gemiddeld een wat hogere
studieschuld lijken te hebben dan in de algemene studentenpopulatie het geval is?

X Noot

1

Mbo: middelbaar beroepsonderwijs

X Noot

2

NPO: nationaal programma onderwijs

X Noot

3

Bsa: bindend studieadvies

X Noot

4

GGZ: geestelijke gezondheidszorg

X Noot

5

OCW: Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

X Noot

6

Kamerstuk 35 925 VIII, nr. 59

X Noot

7

FOMO: Fear of Missing Out