Memorie van toelichting : Memorie van toelichting
35 793 Wijziging van de begrotingsstaten van Koninkrijksrelaties (IV) en het BES-fonds (H) voor het jaar 2021 (Tweede incidentele suppletoire begroting inzake voedselhulp, vijfde tranche liquiditeitssteun Aruba en steunmaatregelen Caribisch Nederland)
Nr. 2
MEMORIE VAN TOELICHTING
A ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL
Wetsartikelen 1 tot en met 3
De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van
artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel
strekt ertoe om voor het jaar 2021 wijzigingen aan te brengen in:
de begrotingsstaat van Koninkrijksrelaties;
de begrotingsstaat voor het BES-fonds.
Op 25 januari 2021 is vanwege de steunmaatregelen in het kader van Covid-19 de eerste
incidentele suppletoire begroting 2021 naar de Tweede Kamer verzonden (Kamerstukken
II 2020/21, 35712, nr. 1).
Normaliter wordt nieuw beleid in uitvoering genomen nadat de Staten-Generaal de begrotingswet
heeft geautoriseerd. Aangezien uitvoering van de spoedeisende maatregelen die in deze
tweede incidentele suppletoire begroting zijn opgenomen in het belang van het Rijk
zijn, niet kan wachten tot formele autorisatie van beide Kamers der Staten-Generaal,
zal het kabinet de uitvoering van de maatregelen starten. Hiermee wordt gehandeld
conform lid 2 van artikel 2.27 van de Comptabiliteitswet 2016. Voor de indiening van deze tweede incidentele suppletoire begroting is uw Kamer
vooraf geïnformeerd via de volgende Kamerbrieven:
– «Vervolg voedselhulpprogramma Aruba, Curaçao en Sint Maarten» naar aanleiding van
de rijksministerraad van 12 maart 2021 (Kamerstukken II 2020/21, 35 420, nr. 240);
– «Besluitvorming rijksministerraad 26 maart 2021 inzake liquiditeitsbehoefte ACS tweede
kwartaal 2021» (Kamerstukken II 2020/21, 35 420, nr. 245).
Voor de maatregelen voor het BES-fonds wordt in deze tweede incidentele suppletoire
begroting geen beroep gedaan op lid 2 van artikel 2.27 van de Comptabiliteitswet 2016.
Hierbij zal gewacht worden op formele autorisatie van de Staten-Generaal. Over deze
maatregelen is de Kamer geïnformeerd via de volgende Kamerbrief:
– «Uitbreiding economisch steun- en herstelpakket Caribisch Nederland (noodpakket 4.0)»
van 12 februari 2021 (Kamerstukken II, 2020/21, 35 420, nr. 226).
In verband met de spoedeisendheid van de voedselhulpprogramma en de liquiditeitssteun
treedt de wet in werking met terugwerkende kracht per de datum waarop de ministerraad
akkoord ging met het vervolg op het voedselhulpprogramma.
De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van
deze memorie van toelichting toegelicht.
De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,
K.H. Ollongren
B ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ DE BEGROTINGSARTIKELEN
1. Leeswijzer
Uitgangspunt bij de tabel budgettaire gevolgen van beleid is dat per artikel de beleidsmatige
en technische mutaties toegelicht worden, die groter dan of gelijk zijn aan de ondergrens
zoals deze in de Rijksbegrotingsvoorschriften (RBV) zijn opgenomen op basis van de
stand van de ontwerpbegroting, de zogenaamde staffel. In het kader van transparantie
of anderszins kan het voorkomen dat mutaties beneden deze ondergrenzen ook worden
toegelicht.
Tabel 1 Ondergrenzen conform RBV 2021
Begrotingsartikel
Beleidsmatige mutaties (ondergrens in € mln.)
Technische mutaties (ondergrens in € mln.)
1. Versterken rechtsstaat
Verplichtingen/Uitgaven: 1 mln.
Ontvangsten: 1 mln.
Verplichtingen/Uitgaven: 2 mln.
Ontvangsten: 2 mln.
4. Bevorderen sociaaleconomische structuur
Verplichtingen/Uitgaven: 1 mln.
Ontvangsten: 1 mln.
Verplichtingen/Uitgaven: 2 mln.
Ontvangsten: 2 mln.
5. Schuldsanering/lopende inschrijving/leningen
Verplichtingen/Uitgaven: 2 mln.
Ontvangsten: 1 mln.
Verplichtingen/Uitgaven: 4 mln.
Ontvangsten: 2 mln.
8. Wederopbouw Bovenwindse Eilanden
Verplichtingen/Uitgaven: 1 mln.
Ontvangsten: 1 mln.
Verplichtingen/Uitgaven: 2 mln.
Ontvangsten: 2 mln.
6. Apparaat
Verplichtingen/Uitgaven: 1 mln.
Ontvangsten: 1 mln.
Verplichtingen/Uitgaven: 2 mln.
Ontvangsten: 2 mln.
7. Nog onverdeeld
Verplichtingen/Uitgaven: 1 mln.
Ontvangsten: 1 mln.
Verplichtingen/Uitgaven: 2 mln.
Ontvangsten: 2 mln.
1. BES-fonds
Verplichtingen/Uitgaven: 1 mln.
Ontvangsten: 1 mln.
Verplichtingen/Uitgaven: 2 mln.
Ontvangsten: 2 mln.
2. Beleidsartikelen Koninkrijksrelaties
De coronacrisis laat diepe sporen achter op de Caribische delen van het Koninkrijk.
De landen hebben op grond van artikel 36 van het Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden een beroep gedaan op de solidariteit binnen het Koninkrijk. Op 12 maart 2021 heeft
de ministerraad besloten de verstrekking van voedselpakketten en hygiëneproducten
in de landen te verlengen. Aruba heeft tijdens de Rijksministerraad van 26 maart 2020
ingestemd met de voorwaarden behorende bij de vijfde tranche liquiditeitssteun. Daarop
is op basis van advies van het College Aruba financieel toezicht (CAft) besloten tot
het verstrekken van een vijfde tranche liquiditeitssteun voor Aruba voor het tweede
kwartaal 2021. Daarnaast worden de openbare lichamen via het BES-fonds gecompenseerd
voor inkomstenderving vanwege corona over de eerste helft van 2021.
2.1 Artikel 4. Bevorderen sociaaleconomische structuur
Tabel 2 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 4 Bevorderen sociaaleconomische structuur
(tweede incidentele suppletoire begroting) (bedragen x € 1.000)
Stand vastgestelde begroting 2020 incl. NvW, amendementen en ISB1
Mutaties 2e ISB
Stand 2e ISB
Mutatie 2022
Mutatie 2023
Mutatie 2024
Mutatie 2025
Verplichtingen
61.559
15.200
76.759
0
0
0
0
Uitgaven
60.559
15.200
75.759
0
0
0
0
waarvan juridisch verplicht
76,8%
100,0%
81,5%
4.1 Curaçao, Sint Maarten en Aruba
50.691
15.200
65.891
0
0
0
0
Subsidies (regelingen)
Diverse subsidies
1.600
0
1.600
0
0
0
0
Noodpakketten
14.900
15.200
30.100
0
0
0
0
Opdrachten
Opdrachten landen
214
0
214
0
0
0
0
Inkomensoverdrachten
Toeslagen op pensioenen NA
1.950
0
1.950
0
0
0
0
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
Caribisch orgaan voor hervorming en ontwikkeling
14.700
0
14.700
0
0
0
0
Bijdrage aan medeoverheden
Bijdrage aan landen
2.191
0
2.191
0
0
0
0
Onderwijshuisvesting Curaçao
15.000
0
15.000
0
0
0
0
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
Diverse bijdragen
136
0
136
0
0
0
0
4.2 Caribisch Nederland
9.868
0
9.868
0
0
0
0
Subsidies (regelingen)
Subsidies Caribisch Nederland
500
0
500
0
0
0
0
Opdrachten
Versterken bestuurs- en uitvoeringskracht
800
0
800
0
0
0
0
Opdrachten Caribisch Nederland
591
0
591
0
0
0
0
Inkomensoverdrachten
Pensioenen en uitkeringen politieke ambtsdragers
2.477
0
2.477
0
0
0
0
Bijdrage aan medeoverheden
Versterken bestuurs- en uitvoeringskracht
5.500
0
5.500
0
0
0
0
Ontvangsten
0
0
0
0
0
0
0
Toelichting
4.1 Curaçao, Sint Maarten en Aruba
Subsidies
Noodpakketten
De derde fase van de voedselhulp aan Curaçao, Aruba en Sint Maarten loopt tot eind
april 2021. De voedselhulp blijft voorlopig echter hard nodig en wordt daarom voortgezet.
Voor de periode mei-juni 2021 stelt het Kabinet € 15,2 mln. beschikbaar. De overheden
nemen het programma van het Rode Kruis over. Curaçao en Sint Maarten nemen in principe
het programma per 1 mei 2021 over. De voedselhulp aan Aruba loopt tot 1 juli 2021
nog via het Rode Kruis, waarna dit ook door Aruba wordt overgenomen. De financiering
aan de landen wordt enkel verstrekt op het moment dat volstrekt helder is dat de lokale
overheden het voedselhulpprogramma kunnen verzorgen.
2.2 Artikel 5. Schuldsanering/lopende inschrijving/leningen
Tabel 3 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 5 Schuldsanering/lopende inschrijving/leningen
(tweede incidentele suppletoire begroting) (bedragen x € 1.000)
Stand vastgestelde begroting 2020 incl. NvW, amendementen en ISB1
Mutaties 2e ISB
Stand 2e ISB
Mutatie 2022
Mutatie 2023
Mutatie 2024
Mutatie Mutatie 2025
2025
Verplichtingen
210.854
116.130
326.984
0
0
0
0
Uitgaven
239.370
116.130
355.500
0
0
0
0
waarvan juridisch verplicht
100,0%
100,0%
100,0%
5.1 Schuldsanering Curaçao en Sint Maarten
28.517
0
28.517
0
0
0
0
Leningen
Schuldsanering
28.517
0
28.517
0
0
0
0
5.2 Leningen/ garantie Curaçao, Sint Maarten en Aruba
210.853
116.130
326.983
0
0
0
0
Leningen
Leningen aan Aruba
123.290
116.130
239.420
0
0
0
0
Lopende inschrijving en leningen Curaçao en Sint Maarten
87.563
0
87.563
0
0
0
0
Ontvangsten
37.896
0
37.896
0
0
0
0
Toelichting
5.2. Leningen/ garanties landen Curaçao, Sint Maarten en Aruba
Leningen
Leningen aan Aruba
In de Rijksministerraad van 26 maart 2021 is besloten om Aruba op advies van het Collega
Aruba financieel toezicht (CAft) een vijfde tranche liquiditeitssteun te verlenen
van € 116,1 mln. (AWG 237 mln.). Onderdeel van dit bedrag is AWG 20 mln. aan aflossing
van schatkistpromessen. Indien Aruba aanvullende schatkistpromessen uitgeeft in 2021,
zal dit gedeelte van de lening moeten worden terugbetaald. De liquiditeitssteun heeft
de vorm van een kortlopende bulletlening. De lening loopt af op hetzelfde moment als
de eerdere liquiditeitsleningen (april 2022). De lening heeft een rentepercentage
van 0%. Conform het advies van het CAft bestaat de mogelijkheid om in april 2022 de
lening te herfinancieren.
3. Beleidsartikelen BES-fonds
3.1 Artikel 1. BES-fonds
Tabel 4 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 1 BES-fonds (tweede incidentele suppletoire
begroting) (bedragen x € 1.000)
Stand vastgestelde begroting 2020 incl. NvW, amendementen en ISB1
Mutaties 2e ISB
Stand 2e ISB
Mutatie 2022
Mutatie 2023
Mutatie 2024
Mutatie Mutatie 2025
2025
Verplichtingen
48.225
2.897
51.122
0
0
0
0
Uitgaven
48.225
2.897
51.122
0
0
0
0
Bijdrage aan medeoverheden
Vrije uitkering
48.225
2.897
51.122
0
0
0
0
Ontvangsten
48.225
2.897
51.122
0
0
0
0
Toelichting
Bijdrage aan medeoverheden
Vrije uitkering
De openbare lichamen hebben in 2020 compensatie gekregen voor inkomstenderving en
voor extra kosten. In lijn met de besluitvorming ten aanzien van Europees Nederlandse
gemeenten ontvangen de Openbare Lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba € 2,9 mln.
compensatie voor inkomstenderving over de eerste helft van 2021. Deze compensatie
wordt via de vrije uitkering verstrekt aan de openbare lichamen, na formele autorisatie
van beide Kamers der Staten-Generaal.
Ontvangsten
Artikel 88, derde lid van de Wet financiën openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius
en Saba (FinBES) regelt dat bij (begrotings-)wet voor ieder uitkeringsjaar middelen van het
Rijk worden afgezonderd ten behoeve van het BES-fonds. De uitgaven en de afgezonderde
inkomsten over ieder uitkeringsjaar zijn aan elkaar gelijk. Gelet hierop is ten behoeve
van de dekking van de uitgaven ten laste van het BES-fonds een post ontvangsten geraamd.
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
K.H. Ollongren, minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.