Memorie van toelichting : Memorie van toelichting
35 682 Wijziging van de begrotingsstaat van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (VIII) voor het jaar 2021 (Incidentele suppletoire begroting inzake extra middelen voor coronabanen in het hoger onderwijs in verband met COVID-19)
Nr. 2
MEMORIE VAN TOELICHTING
A ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL
Wetsartikelen 1 tot en met 3
Wetsartikel 1
De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van
artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel
strekt ertoe om voor het jaar 2021 wijzigingen aan te brengen in de departementale
begrotingsstaat van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.
De behandeling van de OCW-begroting in de Tweede Kamer der Staten-Generaal heeft plaatsgevonden
en is bij stemming op 8 december 2020 aangenomen. Vanwege de snelle opeenvolging van
begrotingswetsvoorstellen, om het budgetrecht van de Staten Generaal te waarborgen,
bevat de kolom «Vastgestelde begroting» zowel de vastgestelde stand bij ontwerpbegroting
als de aangenomen amendementen en de ingediende Nota's van Wijziging op de OCW-begroting
2021.
Normaliter wordt nieuw beleid in uitvoering genomen nadat de Staten-Generaal de begrotingswet
heeft geautoriseerd. Aangezien uitvoering van de spoedeisende maatregelen die in deze
Incidentele Suppletoire Begroting zijn opgenomen, te weten extra hulp en ondersteuning
voor het Hoger Onderwijs vanaf 1 januari t/m 30 juni 2021 in verband met COVID-19,
niet kan wachten tot formele autorisatie van beide Kamers der Staten-Generaal, zal
het kabinet de uitvoering van de maatregelen starten. Hiermee wordt gehandeld conform lid 2 van artikel 2.27 van de Comptabiliteitswet 2016. Voor de indiening van deze incidentele suppletoire begroting is uw Kamer vooraf
geïnformeerd per brief van 14 december 2020 over «Uitwerking ondersteuning cruciale
sectoren met tijdelijke coronabanen» (Kamerstukken II 2020/21, 35..., nr...).
De in de begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze
memorie van toelichting toegelicht.
Wetsartikel 2
De vaststelling van de begrotingsstaat geschiedt in duizenden euro's.
Wetsartikel 3
Dit artikel regelt de inwerkingtreding van deze wet.
De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,
I.K. van Engelshoven
De Minister voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media,
A. Slob
B BEGROTINGSTOELICHTING
1. Inhoudelijke toelichting
Dit onderdeel van de memorie van toelichting bestaat uit een inhoudelijk deel en een
artikelsgewijs deel. Per beleidsartikel wordt een overzicht van de wijzigingen gegeven,
inclusief toelichting. Daarbij worden mutaties groter of gelijk aan onderstaande staffel
toegelicht:
Omvang begrotingsartikel (stand ontwerpbegroting in € miljoen)
Beleidsmatige mutaties (ondergrens in € miljoen)
Technische mutaties (ondergrens in € miljoen)
< 50
1
2
=> 50 en < 200
2
4
=> 200 < 1.000
5
10
=> 1.000
10
20
De uitbraak van COVID-19 stelt het onderwijs voor grote uitdagingen. Voor hogescholen
en universiteiten is de werkdruk aanzienlijk. Instellingen moeten onderwijs verzorgen
dat deels op de instelling en deels op afstand plaats vindt. Dit vergt veel van de
organisatie. In het hoger onderwijs kunnen minder studenten tegelijk fysiek les krijgen,
omdat door alle aanwezigen anderhalve meter afstand moet worden gehouden. Dit leidt
in de praktijk tot het vaker aanbieden van dezelfde les en veel lessen op afstand.
Deze aanpassingen in het onderwijs kunnen niet altijd door het zittende personeel
worden ondervangen. Om die reden is er soms behoefte aan extra ondersteuning. Het
kabinet trekt daarom € 20,0 miljoen uit om het hoger onderwijs met 1.200 fte tijdelijke
coronabanen te ondersteunen. Hierover is de Tweede Kamer geïnformeerd per brief van
14 december 2020 over «Uitwerking ondersteuning cruciale sectoren met tijdelijke coronabanen»
(Kamerstukken II 2020/21, 35..., nr...).
Via een subsidieregeling van 1 januari t/m 30 juni 2021 wordt aan bekostigde instellingen
in het hoger onderwijs de benodigde extra hulp en ondersteuning gegeven. Het is derhalve
noodzakelijk dat het bedrag van € 20,0 miljoen zo spoedig mogelijk op de OCW-begroting
wordt geboekt.
Daarnaast worden middels deze Incidentele Suppletoire Begroting drie overlopende verplichtingen
verwerkt die voortkomen uit eerdere coronamiddelen van 2020. Het betreft twee keer
€ 0,25 miljoen voor de aanpak van de jeugdwerkloosheid op Artikel 1 (Primair onderwijs)
en Artikel 3 (Voortgezet onderwijs) voor leerlingen in het praktijkonderwijs en het
voortgezet speciaal onderwijs. Dit bedrag wordt samen met het bedrag bedoeld voor
2021 aan de scholen verstrekt. Ook betreft het € 3,97 miljoen op Artikel 11 (Studiefinanciering)
voor de kosten die gemaakt worden om studenten te compenseren van wie het recht op
basisbeurs en/of aanvullende beurs afliep in de maanden juli, augustus en september.
Deze in totaal € 4,47 miljoen wordt in de Slotwet 2020 van OCW afgeboekt.
2. Budgettaire consequenties beleidsartikelen
Beleidsartikel 1. Primair Onderwijs
Tabel 1 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 1 (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting incl. NvW, amendementen
Mutaties 1e ISB 2021
Stand 1e ISB 2021
Mutatie 2022
Mutatie 2023
Mutatie 2024
Mutatie 2025
Verplichtingen
12.274.752
250
12.275.002
waarvan garantieverplichtingen
waarvan overig
12.274.752
250
12.275.002
Totale uitgaven
12.244.752
250
12.245.002
waarvan juridisch verplicht (%)
99,89%
Bekostiging
11.466.146
250
11.466.396
Bekostiging po-instellingen
11.157.420
250
11.157.670
Bekostiging Caribisch Nederland
19.991
19.991
Prestatiebox
178.716
178.716
Aanvullende bekostiging
80.019
80.019
Aanpak lerarentekort G5
30.000
30.000
Subsidies (regelingen)
200.369
0
200.369
Onderwijsvoorziening jonggehandicapten
23.200
23.200
Nederlands onderwijs buitenland
12.600
12.600
Basis voor Presteren (School aan Zet en Bèta Techniek)
0
Humanistisch vormend en godsdienstonderwijs
13.130
13.130
Inhaal- en ondersteuningsprogramma's
0
0
Extra hulp voor de klas
102.000
102.000
Overige subsidies
49.439
49.439
Opdrachten
11.010
0
11.010
Bijdragen aan agentschappen
30.895
0
30.895
Dienst Uitvoering Onderwijs
30.895
30.895
Bijdragen aan ZBO's/RWT's
7.731
0
7.731
Stichting Vervangingsfonds en Participatiefonds
5.228
5.228
UWV
2.503
2.503
Bijdragen aan medeoverheden
528.601
0
528.601
Gemeentelijk onderwijsachterstandenbeleid
508.909
508.909
Caribisch Nederland
19.692
19.692
Bijdragen aan (andere) begrotingshoofdstukken
0
0
0
Brede scholen
0
0
BES(t)4kids
0
0
Ontvangsten
10.461
0
10.461
Toelichting
Het financieel instrument «Bekostiging» wordt in 2021 incidenteel verhoogd met € 0,25
miljoen.
Beleidsartikel 3. Voortgezet Onderwijs
Tabel 2 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 3 (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting incl. NvW, amendementen
Mutaties 1e ISB 2021
Stand 1e ISB 2021
Mutatie 2022
Mutatie 2023
Mutatie 2024
Mutatie 2025
Verplichtingen
8.962.351
250
8.962.601
waarvan garantieverplichtingen
waarvan overig
8.962.351
250
8.962.601
Totale uitgaven
9.026.169
250
9.026.419
waarvan juridisch verplicht (%)
99,2%
Bekostiging
8.763.676
250
8.763.926
Bekostiging vo-instellingen
8.616.767
250
8.617.017
Resultaatafhankelijke bekostiging vsv aan vo-instellingen
17.648
17.648
Bekostiging Caribisch Nederland
17.487
17.487
Prestatiebox
0
0
Aanvullende regeling strategisch personeelsbeleid, begeleiding starters en thuiszitters
107.234
107.234
Aanvullende regelingen leerlingendaling
4.540
4.540
Subsidies (regelingen)
156.664
0
156.664
Stichting Kennisnet (basissubsidie) po, vo, mbo
19.240
19.240
Regeling zomerscholen vo
9.000
9.000
Nieuwe leerweg
12.000
12.000
Inhaal- en ondersteuningsprogramma's
0
0
Extra hulp voor de klas
56.000
56.000
Overige subsidies
60.424
60.424
Opdrachten
7.095
0
7.095
Bijdragen aan agentschappen
54.096
0
54.096
Dienst Uitvoering Onderwijs
54.096
54.096
Bijdragen aan ZBO's/RWT's
44.358
0
44.358
College voor Toetsen en Examens
4.380
4.380
SLOA: onderwijs ondersteunende instellingen
39.978
39.978
Bijdragen aan (inter)nationale organisaties
280
0
280
GRAZ (ECML) en PISA
280
280
Ontvangsten
7.391
0
7.391
Toelichting
Het financieel instrument «Bekostiging» wordt in 2021 incidenteel verhoogd met € 0,25
miljoen.
Beleidsartikelen 6 en 7. Hoger Onderwijs
Tabel 3 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 6 (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting incl. NvW, amendementen
Mutaties 1e ISB 2021
Stand 1e ISB 2021
Mutatie 2022
Mutatie 2023
Mutatie 2024
Mutatie 2025
Verplichtingen
3.636.053
11.317
3.647.370
waarvan garantieverplichtingen
waarvan overig
3.636.053
11.317
3.647.370
Totale uitgaven
3.688.678
11.317
3.699.995
waarvan juridisch verplicht (%)
100,00%
Bekostiging
3.603.369
0
3.603.369
Bekostiging onderwijsdeel1
3.261.390
3.261.390
Bekostiging ontwerp en ontwikkeling
87.882
87.882
Studievoorschot kwaliteitsafspraken2
246.091
246.091
Studievoorschotvouchers
245
245
Bekostiging flexibel hoger onderwijs voor volwassenen
7.761
7.761
Subsidies (regelingen)
3.302
11.317
14.619
Tegemoetkoming 2e lerarenopleiding
2.500
2.500
Overige subsidies
802
11.317
12.119
Bijdrage aan agentschappen
13.174
0
13.174
Dienst Uitvoering Onderwijs
13.174
13.174
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
68.833
0
68.833
NWO: Praktijkgericht onderzoek
54.213
54.213
NWO: Promotiebeurs voor leraren
10.144
10.144
Nederland-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO)
4.476
4.476
Ontvangsten
1.213
0
1.213
X Noot
1
Inclusief de studievoorschotmiddelen voor specifieke stimulering van landelijke prioriteiten
(10% van de studievoorschotmiddelen).
X Noot
2
90% van de studievoorschotmiddelen die gekoppeld zijn aan de kwaliteitsafspraken.
Tabel 4 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 7 (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde begroting incl. NvW, amendementen
Mutaties 1e ISB 2021
Stand 1e ISB 2021
Mutatie 2022
Mutatie 2023
Mutatie 2024
Mutatie 2025
Verplichtingen
5.602.699
8.683
5.611.382
waarvan garantieverplichtingen
waarvan overig
5.602.699
8.683
5.611.382
Totale uitgaven
5.552.247
8.683
5.560.930
waarvan juridisch verplicht (%)
99,96%
Bekostiging
5.521.306
0
5.521.306
Bekostiging onderwijsdeel1
2.469.513
2.469.513
Bekostiging onderzoeksdeel
2.193.737
2.193.737
Bekostiging ondersteuning geneeskunde onderwijs en onderzoek
707.959
707.959
Studievoorschot kwaliteitsafspraken2
150.097
150.097
Studievoorschotvouchers
0
0
Profilering en zwaartepuntvorming3
0
0
Subsidies (regelingen)
25.183
8.683
33.866
Nuffic
14.419
14.419
Studiekeuze123
2.504
2.504
Vluchteling Studenten UAF
2.457
2.457
Handicap & Studie
698
698
Interstedelijk Studentenoverleg (ISO)
249
249
Landelijke Studenten Vakbond (LSVb)
249
249
Open en online onderwijs
1.965
1.965
Overige subsidies
2.642
8.683
11.325
Opdrachten
2.949
0
2.949
Bijdrage aan (inter)nationale organisaties
2.809
0
2.809
Europees Universitair Instituut Florence (EUI)
1.799
1.799
United Nations University (UNU)
1.010
1.010
Nuffic, SK123, UAF, H&S, ISO en LSVb
0
0
Ontvangsten
16
0
16
X Noot
1
1 Inclusief de studievoorschotmiddelen voor specifieke stimulering van landelijke
prioriteiten (10% van de studievoorschotmiddelen).
X Noot
2
1 90% van de studievoorschotmiddelen die gekoppeld zijn aan de kwaliteitsafspraken.
X Noot
3
De 2%-middelen profilering en zwaartepuntvorming die conform de kwaliteitsafspraken
tot en met 2022 zijn overgeheveld naar het onderwijsdeel van de hoofdbekostiging.
Toelichting
In Artikel 6 en 7 wordt het financieel instrument «Subsidies» incidenteel verhoogd
met respectievelijk € 11,3 miljoen en € 8,7 miljoen. Dit betreft de incidentele middelen
voor de subsidieregeling voor de coronabanen in het hoger onderwijs.
Beleidsartikel 11. Studiefinanciering
Tabel 5 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 11 (bedragen 1 € 1.000)
Vastgestelde begroting incl. NvW, amendementen
Mutaties 1e ISB 2021
Stand 1e ISB 2021
Mutatie 2022
Mutatie 2023
Mutatie 2024
Mutatie 2025
Verplichtingen
4.773.438
3.970
4.777.408
Totale uitgaven
4.773.438
3.970
4.777.408
waarvan juridisch verplicht (%)
100%
Inkomensoverdracht
1.583.740
3.970
1.587.710
Basisbeurs gift (R)
594.397
594.397
Aanvullende beurs gift (R)
713.061
713.061
Reisvoorziening gift (R)
27.293
27.293
Caribisch Nederland gift (R)
3.363
3.363
Overige uitgaven (R)
245.626
3.970
249.596
Leningen
3.051.863
0
3.051.863
Basisbeurs prestatiebeurs (NR)
– 368.918
– 368.918
Aanvullende beurs prestatiebeurs (NR)
89.366
89.366
Reisvoorziening (NR)
107.360
107.360
Rentedragende lening (NR)
2.807.246
2.807.246
Collegegeldkrediet (NR)
333.365
333.365
Leven lang leren krediet (NR)
42.771
42.771
Overige uitgaven (NR)
40.673
40.673
Bijdrage aan agentschappen
137.835
0
137.835
Dienst Uitvoering Onderwijs
137.835
137.835
Ontvangsten
1.005.737
0
1.005.737
Ontvangsten (R)
98.882
0
98.882
Ontvangen rente (R)
68.453
68.453
Overige ontvangsten (R)
30.429
30.429
Ontvangsten (NR)
906.855
0
906.855
Terugontvangen lening (NR)
906.855
906.855
Toelichting
Het financieel instrument «Inkomensoverdrachten» wordt in 2021 incidenteel verhoogd
met € 3,97 miljoen.
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
I.K. van Engelshoven, minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap -
Mede ondertekenaar
A. Slob, minister voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media
Stemmingsuitslagen
Aangenomen met handopsteken
Fracties | Zetels | Voor/Tegen |
---|---|---|
VVD | 34 | Voor |
D66 | 24 | Voor |
PVV | 17 | Voor |
CDA | 15 | Voor |
PvdA | 9 | Voor |
SP | 9 | Voor |
GroenLinks | 8 | Voor |
PvdD | 6 | Voor |
ChristenUnie | 5 | Voor |
FVD | 5 | Tegen |
DENK | 3 | Voor |
Groep Van Haga | 3 | Voor |
JA21 | 3 | Voor |
SGP | 3 | Voor |
Volt | 3 | Voor |
BBB | 1 | Voor |
BIJ1 | 1 | Voor |
Fractie Den Haan | 1 | Voor |
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.