Memorie van toelichting : Memorie van toelichting
35 669 Wijziging van de begrotingsstaat van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (XV) voor het jaar 2021 (Incidentele suppletoire begroting inzake de herijking van het Steun- en herstelpakket)
Nr. 2
MEMORIE VAN TOELICHTING
A Artikelgewijze toelichting bij het wetsvoorstel
Wetsartikelen 1 tot en met 3
De begrotingsstaat die onderdeel is van de Rijksbegroting, wordt op grond van artikel
2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel
strekt ertoe om voor het jaar 2021 wijzigingen aan te brengen in:
de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid;
De in de begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze
memorie van toelichting toegelicht.
Nieuw beleid wordt pas in uitvoering genomen nadat het parlement de Ontwerpbegrotingswet
2021 heeft geautoriseerd. De spoedeisende maatregelen in deze incidentele suppletoire
begroting 2021 gaan in vanaf 1 januari 2021 en kunnen vanaf dat moment tot betalingen
leiden. Indien de formele autorisatie van beide Kamers op dat moment niet is afgerond
zal het kabinet de uitvoering van de voorgenomen maatregelen in het belang van het
Rijk conform artikel 2.27, tweede lid, van de Comptabiliteitswet 2016 starten. Voor
de indiening van deze Incidentele suppletoire begroting is uw Kamer vooraf geïnformeerd
via de brief «Aanpassingen in het economische steun -en herstelpakket als gevolg van
de ontwikkeling in de bestrijding van het coronavirus».
De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, W. Koolmees
B Artikelgewijze toelichting bij de begrotingsartikelen
1. Leeswijzer
1.1 De departementale begroting
In deze eerste Incidentele suppletoire begroting (ISB) van 2021 wordt de begroting
voor het jaar 2021 van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (XV) gecorrigeerd
in verband met de aanvullende maatregelen die genomen zijn ten aanzien van het coronavirus.
Uitgaven en verplichtingen
– De uitgaven van beleidsartikel 1 Arbeidsmarkt worden voor de bijstelling en intensivering
van de tijdelijke regeling NOW voor 2021 verhoogd met € 2,3 miljard.
– Op artikel 1 worden de uitgaven 2021 verhoogd met € 10,2 miljoen voor de kasschuif
NL leert door.
– Daarnaast wordt op artikel 1 de uitgaven aan de tijdelijke subsidie loonkosten en
inkomensverlies Caribisch Nederland met € 0,950 miljoen verhoogd in 2021.
– Op artikel 2 bijstand, participatiewet en toeslagenwet wordt voor de bijstelling van
de Tozo de uitgaven met € 102,4 miljoen verhoogd in 2021.
– Op artikel 99 Nog te verdelen worden de uitgaven voor 2021 met € 131,0 miljoen verhoogd
voor de tijdelijke ondersteuning noodzakelijke kosten en aanvullend eilandelijk beleid
op Caribisch Nederland.
Waar van toepassing lopen de uitgaven voor alle noodmaatregelen door in verdere jaren.
Omvang begrotingsartikel (stand ontwerpbegroting) in € miljoen
Beleidsmatige mutaties (ondergrens in € miljoen)
Technische mutaties (ondergrens in € miljoen)
< 50
1
2
=> 50 en < 200
2
4
=> 200 < 1000
5
10
=> 1000
10
20
1.2 Beleid
1.2.1 Overzicht belangrijkste uitgaven mutaties.
Tabel 1 Overzicht belangrijkste uitgaven mutaties ISB (bedragen x € 1.000)
uitgaven 2021
artikel nr
Stand begroting 2021 incl NvW en amendementen1
53.723.417
alle
Belangrijkste suppletoire mutaties:
Bijstelling en intensivering NOW
2.272.322
1
Subsidie NL leert door
10.200
1
Tijdelijke subsreg loonkosten en inkomensverlies CN
950
1
Bijstelling Tozo
102.400
2
Aanvullend eilandelijk beleid
1.000
99
Tijdelijke ondersteuning noodzakelijke kosten
130.000
99
Stand begroting 2021 na 1e ISB
56.240.289
X Noot
1
Enkel de bij de begrotingsbehandeling van SZW ingediende en aangenomen amendementen
zijn hierin meegenomen. Overige amendementen worden bij Voorjaarsnota / 1e suppletoire
begroting budgettair verwerkt.
2. Beleidsartikelen
2.1 Artikel 1
Tabel 2 Budgettaire gevolgen van beleid incidentele suppletoire begroting (ISB) artikel
1 Arbeidsmarkt (bedragen x € 1.000)
Stand ontwerpbegroting
Mutaties ISB
Stand ISB
Mutatie
Mutatie
Mutatie
Mutatie
2021 incl. NvW en amendementen
2022
2023
2024
2025
Verplichtingen:
7.207.349
2.283.472
9.490.821
0
0
0
0
Uitgaven:
7.237.680
2.283.472
9.521.152
0
0
0
0
waarvan juridisch verplicht
99,80%
Inkomensoverdrachten
578.672
0
578.672
0
0
0
0
Lage-inkomensvoordeel
391.198
0
391.198
0
0
0
0
Minimumjeugdloonvoordeel
18.767
0
18.767
0
0
0
0
Loonkostenvoordelen
168.707
0
168.707
0
0
0
0
Subsidies
6.635.950
2.283.472
8.919.422
0
0
0
0
Overige subsidies algemeen
2.893
0
2.893
0
0
0
0
Duurzame inzetbaarheid en leven lang ontwikkelen
9.870
0
9.870
0
0
0
0
Stimuleringsregeling LLO in MKB
28.356
0
28.356
0
0
0
0
Stimulering Arbeidsmarkt Positie
0
0
0
0
0
0
0
Tijd. noodmaatregel overbrugging werkbehoud
6.063.678
2.272.322
8.336.000
0
0
0
0
Compensatie loonkosten en inkomstenverlies CN
16.500
950
17.450
0
0
0
0
NL leert door
164.653
10.200
174.853
0
0
0
0
Tofa
0
0
0
0
0
0
0
Duurzame Inzetbaarheid en Eerder Uittreden
350.000
0
350.000
0
0
0
0
Opdrachten
17.532
0
17.532
0
0
0
0
Bekostiging
550
0
550
0
0
0
0
Bijdrage aan andere begrotingen
792
0
792
0
0
0
0
Ministerie van VWS
692
0
692
0
0
0
0
Ministerie van EZK
100
0
100
0
0
0
0
Bijdrage agentschappen
4.184
0
4.184
0
0
0
0
RIVM
4.017
0
4.017
0
0
0
0
CJIB
167
0
167
0
0
0
0
Ontvangsten
24.975
0
24.975
0
0
0
0
Toelichting
Tijdelijke noodmaatregel overbrugging voor werkbehoud (NOW)
Op basis van de eerste realisatiecijfers van de NOW 3 en doorwerking van de nieuwe
macro-economische prognose van het CPB nemen de uitgaven aan de NOW 3 toe met € 1,8
miljard voor de totale subsidieduur van 9 maanden. Hiervan slaat € 1,5 miljard in
2021 neer. Het effect van de 2e golf op het gebruik op de NOW is hierin verwerkt.
Het niet-afbouwen van de NOW in het eerste kwartaal van 2021 leidt aanvullend tot
€ 0,8 miljard aan meerkosten. De totale uitgaven voor NOW 3 nemen daarmee toe met
€ 2,6 miljard ten opzichte van de stand bij ontwerpbegroting. Hiervan slaat € 2,3
miljard in 2021 neer, de rest in 2020 (dit wordt budgettair verwerkt bij Slotwet 2020).
In totaliteit komen de uitgaven aan NOW 3 uit op ca. € 8 miljard voor de hele periode
van negen maanden.
Compensatie loonkosten en inkomstenverlies CN
De gekozen lijn voor Europees Nederland wordt doorgetrokken naar Caribisch Nederland
(CN), rekening houdend met de lokale situatie. Het besluit om het afbouwen van de
subsidie voor Europees Nederland uit te stellen, kan onverkort worden toegepast op
Caribisch Nederland. Het subsidiepercentage in de Tijdelijke subsidieregeling loonkosten
en inkomensverlies CN blijft daarmee voor een periode gelijk aan die in de NOW, gehandhaafd
op 80%. De hiermee gepaard gaande kosten bedragen naar verwachting ca. € 1 mln. in
2021.
Kasschuif NL leert door
Een kasschuif is nodig omdat het niet lukt om voor 2020 alle aanvragen van samenwerkingsverbanden
(ingediend tussen 2 en 16 november) voor de regeling NL leert door met inzet van scholing
te beoordelen. Uit de eerste analyse door UVB blijkt dat niet alle aanvragen volledig
zijn. De corresponderende afboeking in het jaar 2020 vindt plaats bij Slotwet 2020.
Het gaat om € 10,2 miljoen.
2.2 Artikel 2
Tabel 3 Budgettaire gevolgen van beleid incidentele suppletoire begroting (ISB) artikel
2 Bijstand, Participatie en Toeslagenwet (bedragen x € 1.000)
Stand ontwerpbegroting
Mutaties ISB
Stand ISB
Mutatie
Mutatie
Mutatie
Mutatie
2021 incl. NvW en amendementen
2022
2023
2024
2025
Verplichtingen:
8.243.719
102.400
8.346.119
0
0
0
0
Uitgaven:
8.261.204
102.400
8.363.604
0
0
0
0
waarvan juridisch verplicht
99,60%
Inkomensoverdrachten
8.190.148
102.400
8.292.548
0
0
0
0
Macrobudget participatiewet uitkeringen
6.845.226
0
6.845.226
0
0
0
0
en intertemporele tegemoetkoming
Bijstand zelfstandigen bedrijfskrediet en Tozo
475.029
102.400
577.429
0
0
0
0
AIO
365.962
0
365.962
0
0
0
0
Toeslagenwet
496.673
0
496.673
0
0
0
0
Bijstand overig
960
0
960
0
0
0
0
Onderstand en re-integratie (Caribisch Nederland)
6.298
0
6.298
0
0
0
0
Subsidies
26.489
0
26.489
0
0
0
0
Europees fonds meestbehoeftigen
100
0
100
0
0
0
0
SBCM
2.800
0
2.800
0
0
0
0
Nibud
314
0
314
0
0
0
0
Overige subsidies algemeen
8.704
0
8.704
0
0
0
0
Armoedeschulden
1.140
0
1.140
0
0
0
0
Alle kinderen doen mee
13.431
0
13.431
0
0
0
0
Opdrachten
33.089
0
33.089
0
0
0
0
0
Bekostiging
1.297
0
1.297
0
0
0
0
ZonMw
1.297
0
1.297
0
0
0
0
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
172
0
172
0
0
0
0
ZonMw
172
0
172
0
0
0
0
Bijdrage B&S fondsen
10.000
0
10.000
0
0
0
0
Pensioenfonds PRWI
10.000
0
10.000
0
0
0
0
Bijdrage aan internationale organisaties
9
0
9
0
0
0
0
Contributie CASS
9
0
9
0
0
0
0
Ontvangsten
4.415
0
4.415
0
0
0
0
Toelichting
Tijdelijke overbruggingsregeling voor zelfstandige ondernemers (Tozo)
Als gevolg van het hogere beroep op Tozo-3 in 2020 is de verwachting dat het Tozo-gebruik
in 2021 ook hoger zal liggen. De raming voor de uitgaven van de Tozo in 2021 is hierop
aangepast. De verwachte uitgaven in 2021 voor de Tozo komen uit op € 575 miljoen,
ongeveer € 100 miljoen meer dan eerder geraamd. De werkelijke uitgaven zullen sterk
afhangen van het verdere verloop van de maatregelen in het kader van corona.
2.3 Artikel 99
Tabel 4 Budgettaire gevolgen van beleid Incidentele suppletoire begroting (ISB) artikel
99 Nog te verdelen (bedragen x € 1.000)
Stand ontwerpbegroting
Mutaties ISB
Stand ISB
Mutatie
Mutatie
Mutatie
Mutatie
2021 incl. NvW en amendementen
2022
2023
2024
2025
Verplichtingen:
271.724
131.000
402.724
0
0
0
0
Uitgaven:
271.724
131.000
402.724
0
0
0
0
Overige beleidsuitgaven
271.724
131.000
402.724
0
0
0
0
Loonbijstelling
0
0
0
0
0
0
0
Prijsbijstelling
0
0
0
0
0
0
0
Onvoorzien
271.724
131.000
402.724
0
0
0
0
Ontvangsten
0
0
0
0
0
0
0
Toelichting
Tijdelijke Ondersteuning Noodzakelijke Kosten (TONK)
Om mensen die in de knel komen met onvermijdelijke kosten toch te kunnen bereiken,
heeft het kabinet besloten om extra ondersteuning te bieden via de Tijdelijke Ondersteuning
Noodzakelijke Kosten (TONK). Er is een diverse groep huishoudens die door de contact
beperkende maatregelen te maken hebben met een onvoorzienbare, onvermijdelijke en
plotselinge terugval in het huishoudinkomen. Zij kunnen daardoor in problemen komen
met de betaling van vaste lasten. Met gemeenten worden afspraken gemaakt hoe deze
groep beter en eenvoudiger door gemeenten kan worden bereikt via de bijzondere bijstand.
In totaal is een bedrag van maximaal € 130 miljoen gereserveerd voor het eerste halfjaar
van 2021. Voor het eerste kwartaal komt € 65 miljoen beschikbaar. Aan het einde van
het eerste kwartaal van 2021 zal op basis van de dan geldende situatie rondom de maatregelen
tegen het coronavirus de inzet voor het tweede kwartaal van 2021 worden gewogen. De
middelen worden op een later moment van artikel 99 overgeboekt naar het Gemeentefonds.
Aanvullend eilandelijk beleid
Aansluitend aan het besluit om in Europees Nederland extra middelen toe te kennen
aan gemeenten voor de TONK, worden voor Caribisch Nederland extra middelen vrijgemaakt
voor aanvullend eilandelijk beleid. De hoogte van deze middelen voor aanvullend eilandelijk
beleid, waarvan de omvang in de huidige tranche ten opzichte van de voorgaande periode
was verlaagd van € 1 miljoen per kwartaal naar € 0,5 miljoen per kwartaal, wordt voor
het eerste kwartaal van 2021 weer op het oorspronkelijke niveau gebracht. Net als
bij TONK wordt voor de extra middelen voor aanvullend eilandelijk beleid, na Q1 een
weegmoment toegepast en zal op basis van de dan geldende situatie rondom de maatregelen
tegen het coronavirus de inzet voor het tweede kwartaal van 2021 worden gewogen. In
totaal wordt dus € 1 miljoen gereserveerd voor de eerste jaarhelft van 2021. De middelen
worden op een later moment van artikel 99 overgeboekt naar het BES-fonds.
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
W. Koolmees, minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
Stemmingsuitslagen
Aangenomen met handopsteken
| Fracties | Zetels | Voor/Tegen |
|---|---|---|
| VVD | 32 | Voor |
| PVV | 20 | Voor |
| CDA | 19 | Voor |
| D66 | 19 | Voor |
| GroenLinks | 14 | Voor |
| SP | 14 | Voor |
| PvdA | 9 | Voor |
| ChristenUnie | 5 | Voor |
| PvdD | 4 | Tegen |
| 50PLUS | 3 | Voor |
| DENK | 3 | Voor |
| SGP | 3 | Voor |
| FVD | 2 | Voor |
| Krol | 1 | Voor |
| Van Kooten-Arissen | 1 | Voor |
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.