Inbreng verslag schriftelijk overleg : Inbreng verslag van een schriftelijk overleg over fiscale moties en toezeggingenbrief Prinsjesdag Tweede Kamer (Kamerstuk 35570-IX-5)

De vaste commissie voor Financiën heeft op 12 oktober 2020 enkele vragen en opmerkingen
aan de Staatssecretaris van Financiën – Fiscaliteit en Belastingdienst voorgelegd
over zijn brief van 15 september 2020 over fiscale moties en toezeggingen (Kamerstuk
35 570 IX, nr. 5).

De voorzitter van de commissie, Tielen

De adjunct-griffier van de commissie, Buisman

I Vragen en opmerkingen vanuit de fracties

Vragen en opmerkingen van de leden van de fractie van de VVD

De leden van de VVD-fractie hebben met interesse kennisgenomen van de fiscale moties
en toezeggingenbrief 2020. De leden hebben enkele vragen en opmerkingen en zullen
specifiek ingaan op de ICT-achterstanden, IV-capaciteit en de gevolgen van de invoering
vliegbelasting.

De leden van de VVD-fractie vragen of het kabinet evengoed een overzicht kan geven
van de afgedane moties en toezeggingen in de verschillende genoemde Kamerbrieven,
te weten; «Aanpak versterking besturing Belastingdienst, Toeslagen en Douane», «Informatie
over de Fraude Signalering Voorzieningen» en «Verbeterd inzicht in de begroting van
Financiën (IXB)».

De leden maken zich in de breedte zorgen over de IV-voorzieningen bij de Belastingdienst.
Zoals door de Staatssecretaris van Financiën – Fiscaliteit en Belastingdienst zelf
ook aangegeven, wordt er de komende periode veel gebruik gemaakt van de beschikbare
IV-capaciteit. Heeft de Belastingdienst voldoende IV-capaciteit? De leden van de VVD-fractie
vragen naar de houdbaarheid van de tijdelijke oplossing voor het belasting toegevoegde
waarde (btw)-identificatienummer. Is de tijdelijke oplossing uitvoerbaar voor zowel
de dienst als de ondernemer? Zo nee, waarom niet? Hoe vindt implementatie van een
definitief systeem in 2023 plaats? Waarom duurt het nog tot 2023 voordat er kan worden
begonnen met de nieuwbouw van het permanente systeem tot een btw-identificatienummer?
Betekent nieuwbouw in 2023 ook dat het nieuwe systeem in 2023 kan worden ingevoerd?
Zo nee, waarom niet? De leden van de VVD-fractie vragen zich af waarom dit onderdeel
is opgenomen onder het kopje afgedane moties en toezeggingen, terwijl er nog geen
definitieve oplossing voor het btw-identificatienummer is.

De leden van de VVD-fractie vinden het opvallend dat een kabinetsreactie op het gevraagde
rapport over de effecten van de vliegbelasting voor de luchtvrachtsector ontbreekt.
Kan het kabinet uitgebreid reageren op de bevindingen? De leden van de VVD-fractie
schrikken van de mogelijke gevolgen voor de kosten, de verslechterende concurrentiepositie
en het verlies van maximaal mogelijk 6500 arbeidsplaatsen en het geheel verdwijnen
van de cargoafdeling op Maastricht Aachen Airport. Deelt het kabinet deze zorg?

De leden van de VVD-fractie roepen in herinnering dat de Staatssecretaris van Financiën
– Fiscaliteit en Belastingdienst tijdens het debat over de vliegbelasting heeft aangegeven
verder «onderzoek laten doen naar wat het tarief nou betekent voor de positie van Maastricht
Aachen (...). Als daar dingen uit zouden komen die verontrustend zijn, kunnen we daar
altijd nog rekening mee houden als we de wet in werkelijkheid gaan implementeren».1 Zij vragen of de bevindingen uit het SEO-rapport voor het kabinet «verontrustend» genoeg zijn om rekening mee te houden. Zo nee, waarom niet? Zo ja, op welke manier
gaat het kabinet hier rekening mee houden?

Wat zeggen de conclusies uit het SEO-rapport over de belangrijke hub-functie van Schiphol
en het kunnen continueren van deze functie wanneer Nederland een luchtvrachtbelasting
invoert?

De leden van de VVD-fractie vragen welke rol de huidige coronacrisis speelt in de
opbrengsten en vormgeving van de vlieg- en de luchtvrachtbelasting.

Hoeveel geld verwacht het kabinet de komende jaren op te halen met een luchtvrachtbelasting,
ervan uitgaande dat de heffing per 1 januari 2021 ingaat? Hoe maakt het kabinet de
afweging tussen de inkomsten van gelden uit de luchtvrachtbelasting en het mogelijk
verlies aan duizenden banen en de verslechterende concurrentiepositie van de Nederlandse
luchthavens? Wie betaalt welk deel aan luchtvrachtbelasting, uitgesplitst in vrachtbedrijven,
verladers, vliegvelden, et cetera?

De leden van de VVD-fractie vragen welke stappen er in Europees verband zijn gezet
om te komen tot een Europese luchtvrachtbelasting.

De leden van de VVD-fractie vragen naar welke verduurzamingstappen bedrijven binnen
de luchtvrachtsector reeds hebben gezet. Kan het kabinet een vergelijking maken tussen
de al gezette verduurzamingsstappen en het gewenste milieueffect van de maatregel
van een luchtvrachtbelasting? Wat zegt de geringe milieuwinst over het effect en het
doel van de maatregel?

De leden van de VVD-fractie vragen wanneer het kabinet, gezien de grote gevolgen voor
de sector en impact van de coronacrisis, de vliegbelasting (voor luchtvracht) wil
invoeren en waarom op dat moment. Zij zijn van mening dat het kabinet op korte termijn
duidelijkheid moet geven aan de sector. 1 januari 2021 is het al snel, bedrijven moeten
zich kunnen voorbereiden en worden door de onduidelijkheid vanuit het kabinet in onzekerheid
gelaten.

De leden de VVD-fractie hebben over verschillende onderwerpen nog een enkele vraag.

Zij vragen naar de effectiviteit van de CO2-reducerende stimuleringsmaatregelen voor elektrische auto’s. Wanneer ontvangt de
Kamer de «hand aan de kraan»-systematiek?

Wat doet het kabinet met de «hand aan de kraan»-systematiek? Kan het kabinet een toelichting
geven op het Europese waterbedeffect en specifiek ook het Nederlandse waterbedeffect?

Kan het kabinet toelichten of het kabinetsbeleid ter stimulering van elektrische auto’s
nu echt effectief is?

De leden van de VVD-fractie vragen naar de handhaving Wet deregulering beoordeling
arbeidsrelaties (DBA). Start het kabinet met handhaving? Zo ja, op welke manier, waarom
en waar is de voorgestelde manier van handhaven op gebaseerd? De leden vragen het
kabinet om de Kamer op de hoogte te houden van het eventueel verlengen of laten aflopen
van het handhavingsmoratorium wanneer het kabinet een besluit heeft genomen.

De leden van de VVD-fractie vragen wanneer het kabinet voornemens is om de gesprekken
met België op te starten over de problematiek rond de hooglerarenbepaling. België
heeft reeds een nieuwe regering en zoals beschreven is dat de voorwaarde waaronder
België weer in overleg wil treden.

De leden van de VVD-fractie lezen dat de situatie rond de belastingaangifte wordt
gemonitord. Gebeurt er ook meer dan «monitoren»? Wat houdt het monitoren precies in?
Hoe wordt de belastingplichtige burger die hulp nodig heeft bij het doen van aangifte
hiermee geholpen? Hoe groot is de groep mensen die toeslagen en/of kortingen misloopt
door het niet correct doen van de aangifte? Kan het kabinet een verklaring delen over
de grootte van de groep? Wat kan het kabinet doen, en wat doet het kabinet al, om
het aantal mensen dat toeslagen en/of kortingen misloopt te verkleinen?

De leden van de VVD-fractie vragen of de teveel betaalde box 3 belasting niet kan
worden verrekend met de belastingaanslag in het jaar erna. Zij erkennen dat de bedragen
niet al te groot zijn, maar benadrukken dat het hier gaat om teveel betaalde belasting.

De leden van de VVD-fractie vragen naar de uitvoering van de motie Omtzigt/Lodders
over het specifiek informeren van de Kamer over de kosten, CO2-reductie en positieve en negatieve neveneffecten per fiscale maatregel van het Klimaatakkoord.2 Zij zien in de vraag naar monitoring van het klimaatbeleid door het Planbureau voor
de Leefomgeving (PBL) geen acceptabele uitvoering van de motie. Is het kabinet zelf
bereid is de monitoring uit te voeren? Zo ja, waarom wel; zo nee, waarom niet?

Vragen en opmerkingen van de leden van de fractie van de PVV

Systeem nieuw btw-identificatiemiddel

Kan de Staatssecretaris van Financiën – Fiscaliteit en Belastingdienst nader toelichten
waarom het niet mogelijk is een definitief systeem voor het btw-identificatienummer
te implementeren naast de inpassing in het informatievoorzieningsportfolio (IV-portfolio)
van de Belastingdienst van de EU-regelgeving inzake e-commerce, nu het laatste vrijwel
op schema ligt3

Overzicht discoördinatie belastingheffing/premieheffing

Kan de Staatssecretaris van Financiën de Kamer nader informeren omtrent de voortgang
van de vormgeving van de belastingverdragen met België en Duitsland? In hoeverre zijn
de lopende onderhandelingen gevorderd en wanneer is het de verwachting dat de nieuwe
belastingverdragen in werking zullen treden?

Verjaarde schulden

Kan de Staatssecretaris van Financiën aangeven of de realisatiedatum van 1 oktober
2020 is gehaald? Zo niet, kan de Staatssecretaris van Financiën dan aangeven waarom
niet? Kan de Staatssecretaris van Financiën aangeven of de realisatiedatum van 31 december
2020 onder ii en iii naar verwachting wordt gehaald?

Misstanden melden bij een onafhankelijke instantie

Kan de Staatssecretaris van Financiën aangeven in hoeverre de onafhankelijkheid van
de personeelsraadpersonen wordt gewaarborgd?

Ten onrechte niet-verminderende vervolgingskosten

Kan de Staatssecretaris van Financiën een indicatie geven van de tijdspanne waarbinnen
alle ten onrechte niet-verminderende vervolgingskosten zijn afgehandeld?

Vragen en opmerkingen van de leden van de fractie van het CDA

De leden van de CDA-fractie hebben kennisgenomen van de fiscale moties en toezeggingenbrief
van Prinsjesdag. Deze leden hebben over enkele onderwerpen nog aanvullende vragen.

Het kabinet schrijft: «Deze zomer zijn veel moties en toezeggingen afgedaan in onder
meer de Kamerbrief «Aanpak versterking besturing Belastingdienst, Toeslagen en Douane»4, Kamerbrief «Informatie over de Fraude Signalering Voorzieningen»5 en «Verbeterd inzicht in de begroting van Financiën (IXB)».6 Deze afgedane moties en toezeggingen komen in deze brief niet meer aan bod. De leden
van de CDA-fractie vernemen graag welke moties daar zijn afgedaan. Want zij kunnen
bijvoorbeeld daarover geen zinnen vinden in de brief over FSV.

Bescherming van klokkenluiders

De leden van de CDA-fractie vragen de Staatssecretaris van Financiën – Fiscaliteit
en Belastingdienst op welke wijze de vereisten uit het rapport Protection of Whistleblowers bij de Belastingdienst zijn geregeld.7 Zij merken daarbij in het bijzonder op dat de bescherming van klokkenluiders ook
voor uitzendkrachten – en alle andere tijdelijk ingehuurde krachten – moet gelden,
dat het veel makkelijker gemaakt dient te worden om als klokkenluider voor een extern
meldingspunt te kiezen en dat er meer bescherming moet zijn voor klokkenluiders tegen
sancties dan nu aangegeven in de CAO, wanneer dit vergeleken wordt met de richtlijnen
van de Raad van Europa. De leden van de CDA-fractie verzoeken het kabinet de hele
richtlijn te implementeren.

Vliegbelasting

De leden van de CDA-fractie achten de toezegging om onderzoek te doen naar de effecten
van een vliegbelasting nog niet afgedaan en zij verwijzen verder naar het verslag
op het Belastingplan 2021.

Overzicht discoördinatie belastingheffing/premieheffing

De leden van de CDA-fractie vragen de Staatssecretaris van Financiën – Fiscaliteit
en Belastingdienst wat zijn inzet is om de in de bijlage uiteengezette discoördinaties
tegen te gaan. Is de inzet bijvoorbeeld dat thuiswerk altijd door de werkstaat mag
worden belast, zodat er geen verschil is tussen de belastingheffing en de premieheffing?
Is de inzet om te proberen Verordening (EG) nr. 883/2004 zo aangepast te krijgen dat
de premieheffing niet afhangt van de vlag van een schip, maar van de vestigingsplaats
van de exploitant van het schip? De leden van de CDA-fractie vragen het kabinet om
een antwoord per punt wat de inzet is om de discoördinatie op te lossen.

Misstanden melden bij een onafhankelijke instantie

De leden van de CDA-fractie zijn positief dat de personeelsraadspersonen zijn ingesteld.
Op welke wijze is dit binnen de organisatie kenbaar gemaakt en zijn de raadspersonen
binnen de organisatie in gesprek gegaan? Hoe verhoudt de functie van personeelsraadspersoon
zich tot een vertrouwenspersoon? In het instellingsbesluit is geregeld dat de personeelsraadspersonen
de vertrouwelijkheid van een signaal niet kunnen handhaven in het geval van een wettelijke
(aangifte)verplichting. Kan de Staatssecretaris van Financiën – Fiscaliteit en Belastingdienst
aangeven welke wettelijke (aangifte)verplichtingen dit zijn? Betekent dit dat als
de klokkenluiders in de kinderopvangtoeslagaffaire naar de personeelsraadspersonen
waren gegaan zij dit signaal niet vertrouwelijk hadden kunnen behandelen?

Hulp bij belastingaangifte

De leden van de CDA-fractie vragen hoe de hulp bij belastingaangifte (HUBA) in coronatijd
plaatsvindt. Worden wel eenzelfde aantal belastingplichtigen geholpen maar meer gespreid?
Zijn de hulplocaties zo ingericht zodat belastingplichtigen rekening houdend met de
corona-voorschriften toch geholpen kunnen worden?

Country-by-country reporting

De leden van de CDA-fractie vragen of de Staatssecretaris van Financiën – Fiscaliteit
en Belastingdienst de ervaringen met de landenrapporten wat verder kan toelichten.
In hoeveel gevallen is aan de hand hiervan nadere informatie opgevraagd? Wordt de
beoordeling van aangiften hierdoor makkelijker of beter? Hoe heeft de Belastingdienst
gemerkt dat er een preventieve werking uitging van de aandacht voor verrekenprijzen?

Voortgang belastingverdrag met België en problematiek hooglerarenbepaling

De Staatssecretaris van Financiën – Fiscaliteit en Belastingdienst geeft aan dat België
de problematiek van de hooglerarenbepaling pas weer wilde bespreken als er een federale
regering was gevormd. De leden van de CDA-fractie merken op dat België inmiddels weer
een regering heeft. Kan de Staatssecretaris van Financiën – Fiscaliteit en Belastingdienst
het bespreken van deze onderwerpen nogmaals onder de aandacht brengen?

Thuiswerkdagen bij grensarbeiders

De leden van de CDA-fractie begrijpen dat het het mooist zou zijn als een nieuwe regeling
voor thuiswerkdagen zou worden opgenomen in het Organisatie voor Economische Samenwerking
en Ontwikkeling (OESO)-modelverdrag. De Staatssecretaris van Financiën – Fiscaliteit
en Belastingdienst geeft echter aan dat dat niet op korte termijn zal lukken. De leden
van de CDA-fractie menen echter dat een onderwerp wat zo lokaal is ook best op een
lager niveau besproken zou kunnen worden. Als in de Europese Unie of zelfs maar in
een kopgroep hierover nagedacht wordt, zou dat veel sneller tot een oplossing kunnen
leiden. Het gaat immers alleen om grensarbeiders, dus niet zozeer om mensen die thuiswerken
bij een bedrijf dat gevestigd is aan de andere kant van de wereld. Ziet de Staatssecretaris
van Financiën – Fiscaliteit en Belastingdienst mogelijkheden om het probleem van thuiswerkdagen
bij grensarbeiders in de Europese Unie aan te kaarten?

Evaluatie parameters box 3

De leden van de CDA-fractie danken het kabinet voor de uitwerking. Zij merken echter
op dat een aantal percentages boven de 100% uitkomt. Dat kan als er ook schulden in
zitten. Kan het kabinet een uitsplitsing maken naar spaargeld, overige bezittingen
en schulden en kan het kabinet aangeven wat het gemiddelde percentage rendement is
dat over elk van deze drie categorieën gerekend is? Indien op schulden hetzelfde rendement
geïmputeerd wordt als op spaargeld, dan vragen de leden van de CDA-fractie waar particulieren
gratis kunnen lenen en of nu niet juist die aanname vraagt om een heroverweging

De leden van de CDA-fractie zouden graag voor het jaar 2016 zien hoe de vermogens
verdeeld zijn zoals weergegeven in tabel zes van de memorie van toelichting van het
Belastingplan 2016 en hoe vanuit daaruit de percentages zijn afgeleid. Zij merken
namelijk op dat er relatief meer spaargeld lijkt te zijn in die tabel en dat er relatief
meer als zakelijke waarden belast wordt.

Symposium economische modellen

De leden van de CDA-fractie merken op dat er ook tussen de toezegging in 2018 en nu
behoorlijk wat tijd verstreken is en vragen het kabinet of er al een tentatief programma
klaarligt.8

Voortgangsmonitor klimaatakkoord

De leden van de CDA-fractie vragen waarom niet jaarlijks wordt voorzien in een rapportage
van kosten, reductie en positieve en/of negatieve neveneffecten van de fiscale regelingen.
Zij merken op dat het op die manier mogelijk is tussentijds bij te sturen en een vergelijking
over de tijd te maken. Zij verzoeken het kabinet zo’n voortgangsrapportage samen te
stellen.

Vragen en opmerkingen van de leden van de fractie van D66

De leden van de fractie van D66 hebben met belangstelling kennisgenomen van de brief
over de invulling van fiscale moties en toezeggingen. Deze leden hebben een aantal
vragen.

De leden van de fractie van D66 lezen dat België, onder voorwaarde dat er een nieuwe
federale regering gevormd zou zijn, bereid is om de problematiek bij de hooglerarenbepaling
te bespreken. Welke acties zijn dit najaar voorzien, nu die nieuwe federale regering
gevormd is?

De leden van de fractie van D66 vragen of het Nederlandse kabinet bilateraal medestanders
wil zoeken om met die landen gezamenlijk het maken van een drempelregeling voor thuiswerkdagen
van grensarbeiders onder de aandacht te brengen van de OESO. Welke mogelijkheden ziet
het kabinet om in EU- of Benelux-verband spreken over de problematiek rond thuiswerken
bij grensarbeiders, bijvoorbeeld nu Nederland nog enkele maanden voorzitter is van
de Benelux-Unie?

De leden van de fractie van D66 vragen welke stappen het kabinet na de conferentie
over de tax governance code wil zetten om te zorgen dat de essaybundel en conferentie zich vertalen tot een praktijk
waarin blijvende aandacht is voor de maatschappelijke verantwoordelijkheid van het
bedrijfsleven en belastingadviseurs. Welke rol speelt transparantie in deze tax governance code, bijvoorbeeld ten aanzien van het belastingbeleid van bedrijven en ten aanzien van
de vraag in welke landen zij hoeveel belasting betalen? De leden van de fractie van
D66 vragen hoeveel procent van de grootste Nederlandse bedrijven nu publiceert hoeveel
belasting ze in welk land betalen en hoe deze praktijk zich ontwikkelt.

De leden van de fractie van D66 vragen of in het verdragsbeleid kan worden opgenomen
dat bij onderhandelingen van verdragen zoveel mogelijk discoördinatie van belastingheffing
en premieheffing moet worden voorkomen en dat dit ook actief onder de aandacht wordt
gebracht bij de onderhandelingspartner.

De leden van de fractie van D66 vragen tot welke nieuwe inzichten country-by-country-reporting heeft geleid wat betreft het toepassen van de verrekenprijssystematiek.

De leden van de fractie van D66 vragen of de Europese Commissie ook bezig is met de
evaluatie van de implementatie van Anti Tax Avoidance Directive
– II (ATAD2) in de Nederlandse wetgeving.

II Reactie van de Staatssecretaris van Financiën – Fiscaliteit en Belastingdienst