Lijst van vragen : Lijst van vragen over de situatie grensregio's (Kamerstukken 32851/25295-59)

De vaste commissie voor Binnenlandse Zaken heeft een aantal vragen voorgelegd aan
de Minister van Binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties over zijn brief van 20 maart
2020 over de situatie in de grensregio’s in verband met de bestrijding van het coronavirus
(Kamerstukken 32 851 en 25 295, nr. 59).

De voorzitter van de commissie, Ziengs

De adjunct-griffier van de commissie, Hendrickx

Nr

Vraag

1

Wat is de stand van zaken om de gevolgen van de maatregelen van de Belgische autoriteiten
tot controle op de naleving van regelingen, wat betreft de vertragingen voor grensarbeiders
in vitale sectoren en cruciale beroepen, waaronder medisch personeel, tot het minimum
te beperken?

2

Wat zijn de ervaringen met goederen en (digitale) diensten die de grens over moeten?
Hoe verloopt dat? Zijn er verbeteringen mogelijk? Zo ja, welke? Zullen die verbeteringen
ook in gang worden gezet? Zo nee, waarom niet?

3

Informeert het kabinet grenswerkers in vitale sectoren zoals ziekenhuizen, huisartsenposten,
maar bijvoorbeeld ook de voedselketen actief over de mogelijkheid om een vignet aan
te vragen bij het Belgische Nationaal Crisiscentrum om zo snel mogelijk de grens te
kunnen passeren? Zo ja, op welke wijze? (https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2020/03/22/grensarbeiders-i…)

4

Is het juist dat er een mogelijkheid zou bestaan om grenswerkers en goederenvervoer
vrije doorgang te geven door bijvoorbeeld een vignet, terwijl personen bij de grens
gecontroleerd worden voor toegang? Zo ja: waarom kiest u niet voor deze optie?

5

Wat is het effect van het vignet voor grensarbeiders dat wordt gebruikt aan de grens
tussen België en Nederland? Klopt het dat zij nu minder lang hoeven te wachten bij
de grens? Zijn er verbeteringen mogelijk waarmee grensarbeiders die absoluut moeten
reizen makkelijker de grens over kunnen? Zo ja, welke?

6

Op welke wijze worden grenswerkers, die hard nodig zijn in oa de gezondheidszorg in
Nederland, gefaciliteerd in hun dagelijkse gang naar het werk? Hoe worden belemmeringen
weg genomen?

7

Denkt het Ministerie van Binnenlandse Zaken aan een vignet voor grenswerkers, maar
ook voor scholieren, studenten of familieleden die noodgedwongen de grens moeten passeren?
Zijn hierover afspraken gemaakt met de Länder en met de Vlaamse regering?

8

Kan het vignet-systeem, zoals dat nu geldt voor mensen met een vitale functie die
naar België reizen, eventueel ook op korte termijn andersom (een vignet voor mensen
met een vitale functie die vanuit België naar Nederland moeten reizen) worden ingevoerd?

9

Waarom gelden de restricties die Duitsland op 16 maart jl. heeft ingevoerd voor de
grenzen met Oostenrijk, Zwitserland, Denemarken, Frankrijk en Luxemburg nog niet voor
de grens met Nederland? Zijn er tekenen dat de grens met Nederland ook gesloten wordt?

10

Waarom heeft Duitsland wel grenscontroles ingevoerd voor de grenzen met Oostenrijk,
Zwitserland, Denemarken, Frankrijk en Luxemburg, maar niet met Nederland? Verwacht
het kabinet dat de Duitse regering op korte termijn ook grenscontroles zal invoeren
aan de Duits-Nederlandse grens en zo ja, welke voorbereidende maatregelen worden hiervoor
getroffen?

11

Hoe kunnen enerzijds belemmeringen voor grenswerkers voorkomen worden en een vrije
doorgang van het goederentransport gewaarborgd blijven en anderszijds onnodig grensverkeer
worden tegengegaan?

12

Kan de Nederlandse politie handhavend optreden in grensregio's als het niet-essentieel
grensverkeer betreft? Zo ja, op welke wijze? Zo nee, waarom niet en gaat u dit op
zeer korte termijn wel mogelijk maken?

13

Als afspraken op Europees niveau de noodzaak verminderen om nationale maatregelen
te nemen ten aanzien van de grenzen, wat is dan de reden dat veel andere EU-lidstaten
wel overgaan tot grenscontroles? Acht het kabinet de maatregelen die door EU-lidstaten
zijn genomen ten aanzien van grenscontroles proportioneel en ingeroepen op de juiste
gronden? (https://www.rijks-overheid.nl/documenten/beleidsnotas/2020/03/17/intern…, pagina 7)

14

Hoe controleert het kabinet of mensen zich houden aan de dringende oproep van het
kabinet om niet-essentiële reizen naar het buitenland te vermijden, zoals tanken,
winkelen en op vakantie gaan?

15

Is de marechaussee toegerust voor het moment dat u het proportioneel acht wel grenscontroles
in te voeren?

16

Welke maatregelen ten aanzien van het grensoverschrijdend verkeer hebben de Duitse
deelstaten en België sinds uw brief van 20 maart genomen?

17

Overweegt het kabinet om (door middel van de tijdelijke crisisstructuur) afspraken
te maken met Duitsland om de periode waarvoor de maatregelen gelden in Nederland en
Nedersaksen / Noordrijn-Westfalen zoveel mogelijk gelijk te trekken?

18

Hebben alle veiligheidsregio’s die grenzen aan een buurland (België of Duitsland)
een grensoverschrijdende crisisstructuur?

19

Is in alle veiligheidsregio’s aan de grens sprake van een grensoverschrijdend crisisoverleg?
Zo ja, kunt u per veiligheidsregio aangeven welke actoren hierin participeren?

20

Kunt u per veiligheidsregio aangeven hoe vaak het grensoverschrijdend crisisoverleg
plaatsvindt, wat er op de agenda staat, en of er een terugkoppeling plaatsvindt van
datgene dat is besproken en/of besloten?

21

Is sprake van een GRIP-6-structuur (grensoverschrijdend) en zo nee, waarom (nog) niet?

22

Is in de veiligheidsregio’s die grenzen aan onze buurlanden sprake van eenduidige
regels inzake noodverordeningen?

23

Hebben de regioburgemeesters van de grens-veiligheidsregio’s onderling of via de VNG
afspraken gemaakt over de inzet van deze noodverordeningen?

24

Klopt het dat de communicatie-infrastructuur in de grensregio’s beperkt is? Worden
alle operationele professionals van de veiligheidsregio’s voorzien van degelijke communicatieapparatuur
om in spoedsituaties met de professionals in de buurlanden te kunnen communiceren?
Zijn alle meldkamers in de veiligheidsregio’s aan de grens geschakeld met een meldkamer
in een van de buurlanden?

25

Kunt u schetsen hoe een eventueel (Nederlands) besluit tot het sluiten van de grenzen
tot stand komt (wie neemt welk besluit)?

26

Zijn de betrokken overheden en diensten goed voorbereid om, als het noodzakelijk wordt
geacht, snel tot het (tijdelijk) sluiten van de grenzen over te gaan? Zo ja, binnen
welke termijn kan dit worden georganiseerd?

27

Kunnen veiligheidsregio’s die geconfronteerd worden met veel niet-noodzakelijk grensverkeer
zelfstandig besluiten tot een (gedeeltelijke) tijdelijke sluiting van de grens?

28

Is er nog sprake van niet-essentieel grensoverschrijdende verkeer? Wat is de aard
en omvang daarvan? En hoe wordt dit concreet tegengegaan?

29

Hoe kan of gaat er gecontroleerd worden op niet essentiële grensverkeer? Is er genoeg
capaciteit bij de politie om de vele grensovergangen te controleren?

30

Op welke wijze wordt voorkomen dat er plaatselijk onduidelijkheid is over de geldende
maatregelen, bijvoorbeeld in de situatie van Baarle-Nassau en Baarle-Hertog, waar
de grens een grillig verloopt heeft?

31

Worden door Nederlandse veiligheidsregio’s noodverordeningen aangewend voor het weren
van dagjesmensen en toeristen uit onze buurlanden? Zo ja, hebben deze noodverordeningen
het gewenste effect?

32

Heeft Nederland op centraal niveau afspraken gemaakt over het sluiten van campings,
vakantieparken en vakantiehuisjes in de grensregio’s, om druk vanuit de buurlanden
te voorkomen en te dempen?

33

In sommige Zeeuwse gemeenten is het aanmeren van cruiseschepen verboden. Is dit slechts
een lokale maatregel? Of wordt een dergelijke maatregel ook overwogen voor andere
gemeenten en provincies in Nederland? Zo ja, per wanneer en hoe wordt dit gecommuniceerd?
Zo nee, waarom niet?

34

Klopt het dat co-ouders aan de Nederlands/Belgische grens waarvan de ene ouder in
Nederland woont en de ander in België hun kinderen niet meer bij elkaar langs kunnen
brengen?

35

Waarom kunnen co-ouders die in de Nederlands/Belgische grensstreek wonen en beiden
in een ander land wonen niet hun kinderen bij elkaar langs brengen?

36

Komen er nog ontheffingen met onmiddellijke ingang aan de Nederlands / Belgische grens
voor co-ouders die hun kinderen bij elkaar moeten langsbrengen?

37

Wat kunnen gemeenten die zich geconfronteerd zien met bijvoorbeeld veel winkeltoerisme
van over de grens maatregelen nemen om dit te voorkomen? Zo ja, welke maatregelen
zijn dit?

38

Hebben zzp’ers die in Nederland wonen maar hun bedrijf hebben in België en/of Duitsland,
dat nu noodgedwongen gesloten is of vrijwel geen omzet meer heeft, toegang tot de
bijzondere bijstand voor zelfstandigen in hun woongemeente? En geldt dat ook omgekeerd?

39

Is er overleg met de Europese Commissie over verlenging van Interreg-programma’s nu
deze vertraging oplopen als gevolg van de coronacrisis? Op welke wijze kunnen Interreg-projecten,
die kampen met vertraging en oplopende kosten, tegemoetgekomen worden?

40

Op welke wijze wordt er grensoverschrijdend samengewerkt, zodat er voldoende (seizoens)arbeidskracht
beschikbaar is in de agrofoodsector, bijvoorbeeld wanneer er geoogst moet worden?

41

Heeft de Nederlandse regering contacten met buurlanden om, als er een tekort dreigt
op het aantal IC bedden, patiënten naar een buitenlands ziekenhuis over te brengen?
Zoals Franse patiënten opgevangen worden in de Duitse deelstaat Saarland?

42

Hebben grensgemeenten zoals Enschede en Gronau afspraken kunnen maken over het tijdelijk
overnemen of reserveren van IC-capaciteit?

43

Is er door de veiligheidsregio’s een structuur opgezet om grensoverschrijdend IC-capaciteit,
spoedzorg en andere vormen van gezondheidszorg op elkaar af te stemmen en tijdens
crisisperioden zoals het coronavirus van elkaar over te nemen?

44

Wie in Nederland draagt de ministeriele coördinatie voor de grensover-schrijdende
afspraken inzake IC-capaciteit en gezondheidszorg?

45

Zijn de huisartsen(posten) en de GGD’s in de Nederlandse grensregio’s voldoende voorbereid
op de komst van (Nederlandse) patiënten die net over de grens wonen?

46

Op welke wijze worden Nederlandse grenswachtautoriteiten voorbereid om eventuele gevallen
waar sprake kan zijn van passagiers met ziekteverschijnselen te identificeren? Zijn
er ook concrete afspraken over de maatregelen die door grensbewakers genomen worden
wanneer blijkt dat iemand duidelijk ziek is?

47

Zijn er sectoren die voor Nederland van economische belang zijn, die door de maatregelen
van de Belgische regering zijn getroffen doordat zij niet voorkomen op de lijst van
vitale sectoren? Zo ja, welke maatregelen worden er getroffen om deze sectoren te
ondersteunen?

48

Nederlandse zzp’ers die in Duitsland wonen en in Nederland werken vallen «buiten de
boot» wat betreft de Nederlandse regelingen. Hoe kan er voor worden gezorgd dat ook
deze grensarbeiders een compensatie krijgen?

49

Klopt het dat op dit moment Nederlanders uit risicogebieden via Brussels Airport (Zaventem)
terugreizen naar Nederland, zonder dat er zicht op is wie dat zijn en om hoeveel mensen
het gaat? Geldt dit ook voor andere luchthavens in het buitenland?

50

Kunt u aangeven hoeveel asielzoekers zich in Nederland hebben gemeld sinds uw brief
op 16 maart over noodmaatregelen rond Covid-19?

51

Bestaat een risico dat door de aangescherpte grenscontroles in vele andere lidstaten
meer asielzoekers en illegalen ervoor kiezen naar Nederland te komen en bent u bereid
dit mogelijke effect te monitoren?

52

Wanneer acht het kabinet het wel nodig om grenscontroles in te voeren voor de grens
met België of Duitsland?

53

Is het waar dat de maatregelen die in Nedersaksen en Noordrijn-Westfalen zijn afgekondigd,
gelden tot en met 18 april, terwijl de maatregelen in Nederland (voorlopig) al op
6 april aflopen? Welke maatregelen worden er getroffen om te voorkomen dat na 6 april
Duitsers massaal de grens overgaan naar Nederland voor niet-essentiële activiteiten?

54

Zet de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties als coordinerend Minister
van grensoverschrijdende samenwerking per direct een evaluatie-structuur op om ervoor
te zorgen dat er bij een volgende pandemie of groot-schalige grensoverschrijdende
crisis een goed gestructureerd inzicht bestaat in de lessen die nu worden geleerd?
Zo ja, wie gaat deze monitoring en evaluatie met inbegrip van bevindingen en aanbevelingen
uitvoeren?

55

Investeert Nederland in een toekomstbestendige grensoverschrijdende structuur om grensoverschrijdende
of zelfs mondiale veiligheidsproblemen te voorkomen, te beheersen en te bestrijden,
zoals pandemieën, chemische, biologische, radiologische en nucleaire dreigingen (CBRN),
straling, terrorisme en klimatologische dreiging?