Verslag (initiatief)wetsvoorstel (nader) : Verslag

Nr. 5 VERSLAG

Vastgesteld 11 februari 2019

De vaste commissie voor Koninkrijksrelaties, belast met het voorbereidend onderzoek
van dit wetsvoorstel, heeft de eer als volgt verslag uit te brengen van haar bevindingen.

Onder het voorbehoud dat de regering op de gestelde vragen en de ge-maakte opmerkingen
tijdig en genoegzaam zal hebben geantwoord, acht de commissie de openbare beraadslaging
over dit wetsvoorstel voldoende voorbereid.

Inhoudsopgave

blz.

I

ALGEMEEN DEEL

1

1.

Inleiding

2

2.

Uitgangspunten wetsvoorstel

2

3.

De huidige stand van zaken met betrekking tot de Kadasters en de na te streven toekomstige
ontwikkelingen

2

4.

Uitvoering en budgettaire gevolgen van het wetvoorstel

3

5.

Advisering en consulatie

3

I ALGEMEEN DEEL

De leden van de VVD-fractie hebben met belangstelling kennisgenomen van het wetsvoorstel
Regels met betrekking tot de openbare registers voor registergoederen en de kadasters
op Bonaire, Sint Eustatius en Saba (Kadasterwet BES). Graag willen zij de regering
daarover enkele vragen stellen.

De leden van de CDA-fractie hebben met belangstelling kennisgenomen van het wetsvoorstel
Kadasterwet BES. Deze leden zijn van mening dat een goed functionerend Kadaster voor
Caribisch Nederland van groot belang is, zowel in juridisch als in economisch opzicht.
Zij onderschrijven het uitgangspunt van de regering dat Caribisch Nederland zoveel
mogelijk voordeel heeft van de voorliggende wetgeving, met daarbij zo weinig mogelijk
implementatielasten door inhoudelijke wijzigingen van de regelgeving. Graag stellen
de leden van de CDA-fractie de regering nog enkele vragen.

1. Inleiding

De leden van de CDA-fractie lezen dat de regering stelt dat reeds in 2011 werd geconstateerd
dat de eilanden er baat bij zouden hebben als de Dienst voor het kadaster en de openbare
registers (hierna: de Dienst) de verantwoordelijkheid voor de kadastrale functie op
zich zou nemen. Kan de regering aangeven op basis waarvan deze constatering in 2011
is gedaan? De regering stelt dat het besluit om de Kadasters onder verantwoordelijkheid
van de Dienst te brengen in 2011 is genomen. De leden van de CDA-fractie vragen of
de regering kan aangeven waarom het voorliggende wetsvoorstel na dat besluit nog zeven
jaar op zich heeft laten wachten.

2. Uitgangspunten wetsvoorstel

De leden van de VVD-fractie lezen dat ervoor is gekozen om per eiland een vestiging
aan te houden met eigen openbare registers. Er zijn ook registraties voor schepen
en luchtvaartuigen. Privéschepen kunnen worden teboekgesteld bij een Kadaster in een
openbaar lichaam, terwijl commerciële schepen voor teboekstelling op de Dienst zijn
aangewezen. Welke taak krijgt de Dienst daarmee? Betekent dit dat de Dienst straks
een apart register voor de BES-eilanden beheert? De leden van de VVD-fractie krijgen
graag een nadere verduidelijking.

De leden van de CDA-fractie lezen dat de regering stelt dat daar waar op dit moment
nog niet wordt voldaan aan bepalingen in het wetsvoorstel, het de verantwoordelijkheid
van de Dienst is om verbeteringen aan te brengen, zodat op termijn aan de beoogde
situatie zal worden voldaan. Op welke bepalingen in het wetsvoorstel heeft dit betrekking,
zo vragen de leden van de CDA-fractie.

3. De huidige stand van zaken met betrekking tot de Kadasters en de na te streven
toekomstige ontwikkelingen

De leden van de CDA-fractie lezen dat het voorliggende wetsvoorstel de mogelijkheid
schept om de dienstverlening op termijn verder te professionaliseren, onder andere
door verdere digitalisering. Kan de regering aangeven welke stappen nog gezet moeten
worden om de kadastrale functie op de eilanden op orde te brengen en welke prioriteiten
daarin worden aangebracht? Kan de regering hierbij ook aangeven wat de verschillen
tussen de eilanden zijn in de ontwikkeling van de kadasterfunctie en in hoeverre dit
– ook in financiële zin – in de nabije toekomst een rol zal spelen bij de invoering
van deze Wet?

De leden van de CDA-fractie lezen dat volledige digitalisering van de openbare registers
een geautomatiseerde kadastrale registratie en online ontsluiting van de essentialia
het uiteindelijke doel zijn van de Kadasters op de eilanden. Deze leden constateren
dat de stichting die op dit moment de kadasterfunctie uitvoert, op structurele wijze
samenwerkt met de Dienst in Nederland. Op grond daarvan gaan de leden van de CDA-fractie
ervan uit dat de Dienst inzicht heeft in de huidige stand van zaken en reeds een plan
van aanpak heeft opgesteld. Kan de regering aangeven wat voor elk van de eilanden
de planning in de tijd is voor het doorlopen van het geschetste ontwikkelpad?

De regering stelt dat voor gebruikers van de Kadasters als belangrijk voordeel van
het onderhavige wetsvoorstel geldt dat verdere automatisering en digitalisering zal
leiden tot verbetering van de dienstverlening, bijvoorbeeld door snellere informatieverstrekking.
Wanneer zullen burgers en bedrijven in Caribisch Nederland de vruchten kunnen plukken
van de overdracht van de kadastrale functie, zo vragen de leden van de CDA-fractie.

4. Uitvoering en budgettaire gevolgen van het wetvoorstel

De leden van de VVD-fractie lezen dat in de lijn der verwachting ligt dat in het verband
met het schaalvoordeel lagere tarieven in rekening kunnen worden gebracht. Kan worden
aangeven in welke mate er sprake zal zijn van lagere tarieven? In paragraaf 8 van
de memorie van toelichting wordt verder ingegaan op de tarieven. Daar staat: «In het
geval dat voor één of meer van de eilanden gekozen wordt voor een tariefstijging,
betekent dat een kostenverhoging voor burgers en bedrijven». De leden van de VVD-fractie
vragen hoe zij dat moeten lezen. Betekent een tariefstijging op één van de eilanden
automatisch een tariefstijging op de andere twee eilanden? Kostendekkende tarieven
zijn niet goed mogelijk voor Sint Eustatius en Saba. Waar komen de kosten dan te liggen?
Bij de Dienst voor het Kadaster of bij de andere eilanden? Graag krijgen deze leden
een reactie van de regering.

De leden van de VVD-fractie constateren dat wordt aangegeven dat de kosten voor de
openbare lichamen Sint Eustatius en Saba zullen dalen, maar dat de kosten voor de
gebruikers zullen stijgen. Hoe verhoudt dit zich tot de intentie om de kosten voor
de inwoners te beperken? Wat betekent een en ander voor de inwoners van deze eilanden,
zo vragen de leden van de VVD-fractie.

Naar de leden van de CDA-fractie begrijpen, zal onder de nieuwe wet een uniforme wijze
van het innen van de kosten tot stand komen. Om welke soorten kosten gaat het, komen
die in de nieuwe situatie geheel voor rekening van de gebruikers en op welke wijze
zullen deze geïnd worden? Waarom wordt ervoor gekozen in de nieuwe situatie tarieven
door de openbare lichamen te laten doorberekenen aan de gebruikers in plaats van door
het Kadaster zelf? Leidt dit niet tot extra administratieve lasten voor de overheid
op de BES-eilanden, zo vragen deze leden.

5. Advisering en consulatie

Sint Eustatius en Saba zijn positief over het wetsvoorstel, terwijl Bonaire kritisch
is. De reactie van Bonaire dateert van 31 oktober 2017. Hoe staat Bonaire er anno
2019 in? Zijn er naar aanleiding van de consultaties en het negatieve advies van het
bestuurscollege Bonaire alternatieven onderzocht? Zo ja, welke? Het lijkt er nu namelijk
op dat Bonaire zich heeft te schikken naar de Dienst die tariefgefinancierd is. Gaarne
krijgen de leden van de VVD-fractie een reactie van de regering.

De regering stelt tevens dat een Kadaster wordt gekenmerkt door een beleidsneutrale
uitvoering van zijn taken. Wil de regering daarmee zeggen dat het politieke karakter
van de verandering beperkt is? Waar blijkt dat uit? Op de eilanden is grond altijd
«politiek», zo menen de leden van de VVD-fractie. Gaarne krijgen zij een reactie van
de regering.

De voorzitter van de commissie, Paternotte

De adjunct-griffier van de commissie, De Vos