Inbreng verslag schriftelijk overleg : Inbreng van een schriftelijk overleg over de geannoteerde agenda Raad Werkgelegenheid en Sociaal Beleid (WSBVC) op 6 december 2018 (Kamerstuk 21501-31-499) en het verslag van een schriftelijk overleg over de Raad Werkgelegenheid en Sociaal Beleid (Kamerstuk 21501-31-498)

Binnen de vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid hebben enkele fracties
de behoefte om enkele vragen en opmerkingen voor te leggen aan de Minister van Sociale
Zaken en Werkgelegenheid over de geannoteerde agenda Raad Werkgelegenheid en Sociaal
Beleid (WSBVC) op 6 december 2018 (Kamerstuk 21 501-31, nr. 499) en het verslag van een schriftelijk overleg over de Raad Werkgelegenheid en Sociaal
Beleid (Kamerstuk 21 501-31, nr. 498).

De voorzitter van de commissie, Rog

De adjunct-griffier van de commissie, Kraaijenoord

Inhoudsopgave

blz.

I

Vragen en opmerkingen vanuit de fracties

2

Vragen en opmerkingen van de leden van de VVD-fractie

2

Vragen en opmerkingen van de leden van de PVV-fractie

3

Vragen en opmerkingen van de leden van de D66-fractie

4

Vragen en opmerkingen van de leden van de SP-fractie

4

Vragen en opmerkingen van de leden van de PvdA-fractie

5

Vragen en opmerkingen van de leden van de SGP-fractie

6

II

Antwoord / Reactie van de Minister

6

I Vragen en opmerkingen vanuit de fracties

Vragen en opmerkingen van de leden van de VVD-fractie

De leden van de VVD-fractie hebben kennisgenomen van de geannoteerde agenda van de
Formele Raad Werkgelegenheid en Sociaal Beleid op 6 december te Brussel. Zij hebben
hierbij een aantal vragen en opmerkingen.

Europese arbeidsautoriteit

De leden van de VVD-fractie hebben nog een aantal vragen met betrekking tot de Europese
Arbeidsautoriteit. Deze leden vragen de Minister of reeds bekend is of dit dossier
wordt geagendeerd als voortgangsrapportage of als een algemene oriëntatie en of hij
een update kan geven van de meest recente stand van zaken. Is het waar dat er geen
wezenlijke wijzigingen zijn opgenomen ten aanzien van het eerdere voorstel? De Minister
geeft aan dat er meer duidelijk is geworden over de budgettaire invulling van de Europese
Arbeidsautoriteit. Kan de Minister hier verder inzicht in geven? Kan de Minister het
verdere proces schetsen richting zowel besluitvorming als uitvoering?

Voorstel Europees Globaliseringsfonds (EGF)

Nederland is terecht kritisch binnen dit dossier, maar lijkt hier in de minderheid
te zijn. Kan de Minister aangeven hoe het krachtenveld eruit ziet en welke stappen
Nederland met andere lidstaten zet om de Europese Commissie tot een ander besluit
te brengen? Is de Minister bereid in antwoord op de voortgangsrapportage ook binnen
de geleding van de Raad het negatieve oordeel ten aanzien van subsidiariteit uit te
spreken?

Voortgangsrapportage Wijziging coördinatieverordening sociale zekerheidsstelsels

De leden van de VVD-fractie hebben met teleurstelling kennisgenomen van het feit dat
het niet gelukt is om de door Nederland gewenste aanpassingen in het hoofdstuk werkloosheid
opgenomen te krijgen. Deze leden hebben daarnaast met verbazing kennisgenomen van
het voorstel van de commissie Werkgelegenheid en Sociale Zaken (EMPL) van het Europees
Parlement om werknemers uit andere EU-lidstaten al na één dag werken in Nederland
het recht te geven op een werkloosheidsuitkering. Kan de Minister verder inzicht geven
in hoe de verschillende voorstellen zich verhouden tot zowel de inzet van Nederland
als de inzet van de Raad? Deelt de Minister de opvatting van de leden van de VVD-fractie
dat het verstandig zou zijn, gegeven het politieke gewicht van dit dossier en de inzet
van Nederland, dit dossier niet nog deze zittingsperiode af te handelen, maar dit
te laten aan de nieuwe Europese Commissie en de nieuwe politieke realiteit te zijner
tijd? Kan de Minister inzicht geven in de mogelijkheden die lidstaten hebben om de
kans op afronding in deze zittingsperiode maximaal te verkleinen? Is de Minister bereid
in de Raad aan te geven dat Nederland dit onderwerp dusdanig majeur vindt, dat dit
niet nog in deze zittingsperiode afgerond kan worden? Is de Minister bereid hiervoor
andere lidstaten als steunzender aan zijn zijde te organiseren? Kan de Minister inzicht
geven in het krachtenveld op dit punt? Welke andere lidstaten zijn kritisch op het
nog deze periode afronden van de deze verordening?

Hoe hoog bedraagt de Werkloosheidswet (WW)-uitkering van bijvoorbeeld een Poolse arbeidsmigrant
als hij in Polen een gemiddeld bruto maandsalaris van € 580 ontvangt en daar gedurende
tien jaar WW heeft opgebouwd, in Nederland een baan krijgt en hier het dubbele van
dat maandsalaris krijgt, maar na één dag wordt ontslagen? Hoe lang heeft de werknemer
recht op een WW-uitkering? Komen de kosten van deze uitkering geheel ten laste van
Nederland? Kan de Minister, mede in relatie tot de eerder geconstateerde fraude met
WW-uitkeringen, inzicht geven in welke mogelijkheden hij ziet om bij dergelijke mogelijkheden
«uitkeringstoerisme» te voorkomen? In hoeverre ziet de Minister nu nog mogelijkheid
om de onderhandelingen hierover te beïnvloeden richting een voor Nederland betere
uitkomst?

Voortgangsrapportage Richtlijn betreffende het evenwicht tussen werk en privéleven
voor ouders en mantelzorgers

Kan de Minister inzicht geven in de overwegingen van het Oostenrijkse voorzitterschap
om tot een ruimer mandaat te komen ten aanzien van het vaderschapsverlof? Kan de Minister,
los van de constatering dat dit voor Nederland in de praktijk geen gevolgen heeft,
toelichten hoe zich dit verhoudt tot de motie van het lid Wiersma c.s. (Kamerstuk
34 719, nr. 6) die oproept geen verdere inbreuk op de Nederlandse sociale zekerheid te accepteren?
Trekt de Minister in deze nog gezamenlijk op met andere kritische lidstaten?

Richtlijn transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden – update

De leden van de VVD-fractie constateren dat de Richtlijn transparante en voorspelbare
arbeidsvoorwaarden niet op de agenda van de Raad staat, maar wel al spoedig richting
eindonderhandelingen gaat. Kan de Minister inzicht geven in wat er nu op tafel ligt
en hoe hij de kansen van Nederland schat op het aangepast krijgen van de onderdelen
die botsen met de Nederlandse situatie? Kan de Minister toelichten waarom Duitsland,
Oostenrijk en België zich onthielden van stemming?

Vragen en opmerkingen van de leden van de PVV-fractie

De leden van de PVV-fractie hebben kennisgenomen van de onderliggende stukken van
het schriftelijk overleg met betrekking tot de formele Raad Werkgelegenheid en Sociaal
Beleid van 6 december 2018.

De leden van de PVV-fractie zijn van mening dat Nederland een soeverein land moet
zijn en zelf moet gaan over haar eigen arbeidsmarktbeleid en het Nederlands sociaal
beleid zoals kindregelingen. Het sociale domein behoort primair bij de lidstaten te
liggen. De Europese Commissie heeft zich dan ook niet te bemoeien met het Nederlandse
arbeidsmarktbeleid en de manier waarop Nederland wenst om te gaan met arbeidsmigranten
en fraudebestrijding. De leden van de PVV-fractie wijzen een Europese Arbeidsautoriteit
dan ook met klem af. De leden van de PVV-fractie verzoeken de Minister zich niet ondergeschikt
aan de Europese Commissie op te stellen, zich soeverein op te stellen en de Europese
Arbeidsautoriteit af te wijzen en derhalve iedere vorm van bemoeienis en invloed op
het Nederlandse beleid niet te accepteren.

Vragen en opmerkingen van de leden van de D66-fractie

De leden van de D66-fractie hebben kennisgenomen van de onderliggende stukken van
het schriftelijk overleg met betrekking tot de formele Raad Werkgelegenheid en Sociaal
Beleid van 6 december 2018.

Europese Arbeidsautoriteit

De leden van de D66-fractie vragen of de Minister het wenselijk zou vinden als de
Europese Arbeidsautoriteit (of het Agentschap) de Europese Commissie zou kunnen adviseren
om inbreukprocedures tegen lidstaten te starten. Wat zouden de voor- en nadelen kunnen
zijn van deze mogelijkheid? Hoe verhoudt dat zich tot het feit dat de inzet nu is
dat er alleen met instemming inspecties in een lidstaat kunnen plaatsvinden? Zorgt
dit voor voldoende mogelijkheden om fraudebestrijding serieus aan te pakken?

Raadsaanbeveling verbeteren toegang sociale bescherming werknemers en zelfstandigen.

De leden van de D66-fractie vragen wat de laatste stand van zaken is rond de Raadsaanbeveling
verbeteren toegang sociale bescherming werknemers en zelfstandigen. Deze leden vragen
wat naar verwachting de inzet van het Oostenrijks voorzitterschap zal zijn. Zij vragen
op welke punten, op basis van de laatste versie, de Minister nog wijzigingen zou willen
zien. Zijn dit ook punten waar meer lidstaten twijfels over hebben? Tot welke sociale
zekerheidsdekking roept de aanbeveling precies op?

Richtlijn transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden

De leden van de D66-fractie vragen wat de appreciatie is van het standpunt dat het
Europees Parlement heeft ingenomen. Op welke punten is dit een aanscherping van het
voorstel van de Europese Commissie? Hoe kijkt de Minister hiernaar? Hoe kijkt de Minister
naar het voorstel voor een recht op grotere voorspelbaarheid van de arbeidstijd voor
werknemers met variabele werkuren en de verplichting tot een redelijke aankondiging
vooraf van de te werken uren?

Vragen en opmerkingen van de leden van de SP-fractie

De leden van de SP-fractie hebben kennisgenomen van de onderliggende stukken van het
schriftelijk overleg met betrekking tot de Formele Raad Werkgelegenheid en Sociaal
Beleid op 6 december 2018. Zij hebben hierover nog de volgende vragen en opmerkingen.

Europese Arbeidsautoriteit

De leden van de SP-fractie herhalen nogmaals hun vraag wat de reactie van de Minister
is op de rapporteur in het Europees Parlement die erop aandringt dat lidstaten gedwongen
kunnen worden om mee te werken aan inspecties van de Europese Arbeidsautoriteit. Dit
terwijl de Minister aangeeft dat hij geen bevoegdheden wil overdragen. Hoe ziet de
Minister dit voor zich? Is de Minister evenals deze leden van mening dat dit de spagaat
weergeeft tussen enerzijds het niet willen overdragen van bevoegdheden en anderzijds
geen tandeloze tijger willen creëren? De leden merken op basis van eerdere inbrengen
van de leden van de VVD-fractie en de leden van de D66-fractie dat ook binnen de coalitie
deze tegenstelling aanwezig is. De leden van de SP-fractie zouden het betreuren dat,
om conflicten uit de weg te gaan, wordt ingestemd met een halfbakken Europese Arbeidsautoriteit,
dat niet meer is dan een bureaucratische moloch die in de praktijk niets voor elkaar
krijgt. Deze leden verwachten een uitgebreide reactie op de geuite zorgen en vragen.

Coördinatieverordening sociale zekerheid

Eerder al constateerden de leden van de SP-fractie dat het bereikte Raadsakkoord over
de Coördinatieverordening sociale zekerheid voor de Minister teleurstellend is. Zowel
voor wat betreft de wachttijd voor een WW-uitkering in het werkland als het werklandprincipe
is het de Minister niet gelukt resultaat te behalen. De leden van de SP-fractie hebben
de Minister recent aangesproken op de fraude met WW-uitkeringen door arbeidsmigranten
en gevraagd wat de invloed is van de in dit akkoord overeengekomen maatregelen op
het risico op fraude en handhaafbaarheid. Kan de Minister een aantal voorbeelden noemen
van individuele gevallen, indien het voorliggende voorstel praktijk wordt? Eerder
raamde de Minister de kosten van de wijzigingen waarop de Europese Commissie in het
oorspronkelijke voorstel inzette, op circa € 16 miljoen per jaar. Kan de Minister
een raming geven van de kosten waar Nederland mee geconfronteerd zou worden als de
positie van het Europees Parlement EU-wetgeving zou worden?

Hoe oordeelt de Minister over het plan van de EMPL-commissie van het Europees Parlement,
dat werknemers uit andere EU-lidstaten al na één dag werken in Nederland recht hebben
op een werkloosheidsuitkering op basis van hun in een ander land opgebouwd arbeidsverleden?

Raadsaanbeveling verbeteren toegang sociale bescherming werknemers en zelfstandigen

De leden van de SP-fractie merken op dat bij de Raadsaanbeveling verbeteren toegang
sociale bescherming werknemers en zelfstandigen besluitvorming bij unanimiteit geldt.
Wat wordt de inzet van de Minister gelet op het feit dat de Minister eerder aangaf
negatief te staan ten opzichte van delen van de aanbeveling? Denkt de Minister in
te kunnen stemmen met de nu voorliggende redactie van de tekst? Zo ja, op welke punten
en hoe is de tekst gewijzigd dat de Minister er nu akkoord mee kan gaan?

Vragen en opmerkingen van de leden van de PvdA-fractie

De leden van de PvdA-fractie hebben kennisgenomen van de onderliggende stukken van
het schriftelijk overleg met betrekking tot de Formele Raad Werkgelegenheid en Sociaal
Beleid van 6 december 2018.

Voortgangsrapportage Wijziging coördinatieverordening sociale zekerheidsstelsels

In de EMPL-commissie van het Europees Parlement is er voor het rapport van Balas over
de coördinatie van sociale zekerheid gestemd. Daarin is aangenomen dat sociale zekerheidsrechten
die opgebouwd zijn in een ander land direct geïmporteerd kunnen worden naar het Nederlandse
sociale zekerheidssysteem. Is de Minister het met de leden van de PvdA-fractie eens
dat iedereen eerst moet bijdragen aan het sociale zekerheidssysteem voordat er gebruik
van kan worden gemaakt en dat de kans op misbruik minimaal moet zijn? Wat gaat de
Minister eraan doen om in de Raad Werkgelegenheid en Sociaal Beleid tot een andere
uitkomst te komen?

Richtlijn transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden

Er zijn steeds meer flexibele contracten, ook als het aankomt op werkroosters. De
leden van de PvdA-fractie zijn verheugd om te zien dat aan deze onzekerheid voor mensen
in oproepcontracten een einde wordt gemaakt door het Commissievoorstel herziene Richtlijn
transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden. Is de Minister het met de leden van
de PvdA-fractie eens dat mensen met contracten van korter dan acht uur per week ook
recht hebben op alle informatie over hun arbeidsvoorwaarden? Zo ja, wat gaat de Minister
doen om dit in de Raad ook aangenomen te krijgen?

Vragen en opmerkingen van de leden van de SGP-fractie

De leden van de SGP-fractie hebben kennis genomen van de geannoteerde agenda en de
onderliggen stukken.

Europese Arbeidsautoriteit

De leden van de SGP-fractie hebben begrepen dat het Europees Parlement de voorgestelde
verordening zou willen aanpassen met de mogelijkheid voor de Autoriteit om beleidsaanbevelingen
te doen alsmede voorstellen voor inbreukprocedures. Deze leden vragen of zij uit de
reactie van de Minister mogen opmaken dat dergelijke voorstellen niet op steun van
Nederland kunnen rekenen. Zij zouden ook graag zien dat de Minister zich inspant om
verruiming van het bereik van de Europese Arbeidsautoriteit door meer open formulering
van de kerntaak van de Autoriteit tegen te gaan. Graag vernemen zij hierop reactie.

Gelijke behandeling

De leden van de SGP-fractie vragen waarom de Minister een positieve houding heeft
ten aanzien van de Richtlijn gelijke behandeling, terwijl de Nederlandse wetgeving
voorziet in een volledig kader ten aanzien van gelijke behandeling. Deze leden vragen
waarom de Minister de opvatting van andere lidstaten niet deelt dat het voorstel uit
het oogpunt van subsidiariteit onwenselijk is. Zij vragen of de Minister ook van mening
is dat de Richtlijn niet dient te leiden tot nieuwe verplichtingen die in de Nederlandse
regelgeving geïmplementeerd dienen te worden.

Raadsconclusie gendergelijkheid

De leden van de SGP-fractie vragen of de Minister nader kan duiden wat het precies
verstaat onder gelijkheid en hoe deze opvatting zich verhoudt tot de inzet van andere
lidstaten en de inhoud die voorligt. Deze leden constateren dat de term op uiteenlopende
wijzen wordt geïnterpreteerd en dat daardoor veel verwarring ontstaat. Zij vragen
waarom het met het oog op de voorstellen niet adequater is om te spreken van emancipatie
en gelijke behandeling.

Coördinatieverordening sociale zekerheid

De leden van de SGP-fractie vragen op welke wijze de Minister de ervaringen van Uitvoeringsinstituut
Werknemersverzekeringen (UWV) met WW-fraude door werknemers uit andere lidstaten gebruikt
om juist tot aanscherping van voorwaarden en termijnen te komen. Welke inspanningen
zijn en worden verricht om draagvlak bij andere lidstaten te kweken?

II Antwoord / Reactie van de Minister