Brief regering : Vijfde voortgangsrapportage programma vervanging onderzeebootcapaciteit

Nr. 77 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN DEFENSIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 2 oktober 2025

Bij deze bied ik u, mede namens de Minister van Economische Zaken (EZ), de vijfde
voortgangsrapportage aan over het programma vervanging onderzeebootcapaciteit (VOZBT)1. Deze rapportage beschrijft de ontwikkelingen vanaf 1 januari 2025 tot en met 30 juni
2025, aangevuld met belangrijke ontwikkelingen in de periode daarna. Deze rapportage
is in lijn met de eerdere rapportages, die hun basis hebben in de uitgangspuntennotitie
«groot project vervanging onderzeebootcapaciteit» (Bijlage bij Kamerstuk 34 225, nr. 28).

De ambitie van Defensie bij materieelprojecten is op dit moment vanwege de aanhoudende
dreiging zoveel mogelijk gericht op tijdige levering. Dit geldt ook bij het programma
VOZBT, waarvoor ik op 30 september 2024 het contract met de leverancier Naval Group
tekende. Het programma VOZBT is voortvarend uit de startblokken gekomen. De eerste
mijlpaal van de realisatiefase is afgerond. Er wordt conform planning gewerkt naar
de mijlpaal om vanaf 2027 het eerste staal te snijden, een volgend memorabel moment
bij de bouw van de Orka-klasse onderzeeboten.

Ook de werkzaamheden voor de instandhoudingsvoorbereiding zijn in volle gang. Het
doel hiervan is de CZSK-organisatie voor te bereiden op de introductie van de nieuwe
onderzeeboten en de instandhouding hiervan gedurende de gehele levensduur. Dit gebeurt
in samenwerking met Naval Group waarbij, in lijn met de Motie Tuinman / Erkens (motie met Kamerstuk 34 225 nr. 61) en met de strategische ambitie voor de inrichting van een maritieme Maintenance Valley, betrokkenheid van de Nederlandse industrie wordt bevorderd.

De betrokkenheid van Nederlandse bedrijven en kennisinstituten wordt steeds meer concreet,
zoals blijkt uit de bijdrage vanuit EZ aan deze voortgangsrapportage. Op 10 september
2024 sloot de toenmalige Minister van EZ de industriële samenwerkingsovereenkomst
met Naval Group. Sindsdien is het merendeel van de bedrijven die hierin zijn opgenomen,
gecontracteerd in de voorbereiding op de start van de bouwfase.

Defensie, het college van burgemeester en Wethouders van de gemeente Den Helder en
het college van gedeputeerde staten van de provincie Noord-Holland zijn alweer enige
tijd geleden een bestuursakkoord overeengekomen voor de ontwikkeling van het Maritiem
Cluster in Den Helder (het OMC). Defensie ontwikkelt een integraal infrastructuur
en vastgoed plan voor de Nieuwe Haven in Den Helder. Het OMC helpt als randvoorwaarde
de infrastructurele aanpassingen die nodig zijn voor de nieuwe onderzeebootcapaciteit
door Defensie te realiseren.

Sinds de start van de realisatiefase is er sprake van een intensivering van de samenwerking
tussen de Franse en Nederlandse onderzeediensten. Er zijn meerdere uitwisselmomenten
geweest. Zo doet CZSK-personeel ervaring op aan boord van Franse onderzeeboten en
nemen Franse en Nederlandse opvarenden deel aan elkaars opleidingen. Deze samenwerking
bevordert kennisopbouw, kennisbehoud en interoperabiliteit.

Naar aanleiding van mediaberichtgeving over een cybersecurity incident bij Naval Group
zijn geen aanwijzingen gevonden dat dit betrekking heeft op informatie van het programma
VOZBT. Op verzoek van Defensie heeft Naval Group nader onderzoek gedaan en dit beeld
nogmaals bevestigd.

De eerstvolgende halfjaarlijkse voortgangsrapportage ontvangt uw Kamer op 1 april
2026.

De Staatssecretaris van Defensie, G.P. Tuinman