Brief regering : Tussenuitspraak van het College van Beroep voor het Bedrijfsleven (CBb) van 9 september 2025 in de beroepsprocedure over de gunning van de Concessie voor het Hoofdrailnet 2025-2033 (HRN-concessie)

Nr. 1262
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR EN WATERSTAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 23 september 2025

Tijdens de procedurevergadering van de Vaste commissie voor Infrastructuur en Waterstaat
op 10 september jl. heeft Kamerlid Veltman gevraagd om een Kamerbrief over de tussenuitspraak
van het College van Beroep voor het Bedrijfsleven (CBb)1. Met deze brief wordt de Kamer daarom geïnformeerd over de tussenuitspraak van het
CBb van 9 september jl. in de beroepsprocedure over de gunning van de Concessie voor
het Hoofdrailnet 2025–2033 (hierna: HRN-concessie)2. De tussenuitspraak is gedaan in het kader van het beroep van een aantal spoorvervoerders
en hun belangenorganisaties ingesteld tegen het besluit van 21 december 2023, waarbij
de HRN-concessie voor de periode 2025–2033 is gegund aan NS.

Het CBb verwijst de zaak door naar het Hof van Justitie van de Europese Unie (EU-Hof)
in Luxemburg om antwoord te krijgen op de prejudiciële vragen die het CBb in de tussenuitspraak
stelt over de uitleg van het EU-recht. Een procedure bij het EU-Hof duurt gemiddeld
anderhalf jaar. Na beantwoording van de prejudiciële vragen door het EU-Hof zal het
CBb de zaak voortzetten. Op basis van die antwoorden zal het CBb dan naar verwachting
een einduitspraak doen in de beroepsprocedure.

Zoals eerder met de Kamer gedeeld, heeft de Europese Commissie in juli aangekondigd
dat zij de inbreukprocedure tegen Nederland bij het EU-Hof aanhangig zal maken.3 Op dit moment heeft Nederland nog geen verzoekschrift met de klachten van de Commissie
ontvangen. Het is mogelijk dat zowel de inbreukprocedure als de prejudiciële procedure
naar aanleiding van de vragen van het CBb in dezelfde periode door het EU-Hof behandeld
worden. Het zijn niettemin twee afzonderlijke procedures met eigen procedureregels.

Het CBb legt in de tussenuitspraak IenW ook op om de onderhandelingen met Arriva over
de Noordelijke Lijnen te hervatten. Op 21 december 2023 informeerde4 mijn voorganger uw Kamer over de gesprekken met Arriva over de stoptreindiensten
op de trajecten Leeuwarden–Zwolle en Groningen–Zwolle, en de wijze waarop dit georganiseerd
zou kunnen worden. Naar aanleiding van het aanbod van Arriva om deze stoptreindiensten
in open toegang te rijden, is een intensief proces doorlopen. Deze stoptreindiensten
zijn uiteindelijk opgenomen in de HRN-concessie omdat opentoegangvervoer niet met
een voldoende mate van zekerheid kon voorzien in de vereiste continuïteit en de garantie
dat het vervoer gedurende de concessieperiode niet zou worden afgeschaald. Wel is
bij het vaststellen van de hoofdrailnetconcessie aangegeven in gesprek te gaan met
Arriva en andere aanbieders, wat zou kunnen leiden tot aanpassingen bij de midterm
review in 2029. Daarbij werd de mogelijkheid om de stoptreindiensten op duurzame wijze
in open toegang uit te voeren niet uitgesloten.5

In lijn met de uitspraak van het CBb zal ik de gesprekken met Arriva over de Noordelijke
Lijnen hervatten. Daarbij staan de continuïteit en kwaliteit van de dienstverlening
centraal, zodat de reiziger nu en in de toekomst kan blijven rekenen op een betrouwbare
treindienst.

De uitspraak is ook relevant voor de provincies Groningen, Friesland, Drenthe en Overijssel,
evenals voor de huidige concessiehouder NS. Ik zal met hen contact opnemen. Uiterlijk
8 december meld ik de uitkomsten aan het CBb, en wordt de Kamer nader geïnformeerd.

De Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat,
A.A. Aartsen