Brief regering : Geannoteerde agenda informele Landbouwraad te Kopenhagen, 7-9 september 2025

Nr. 1724
BRIEF VAN DE MINISTER VAN LANDBOUW, VISSERIJ, VOEDSELZEKERHEID EN NATUUR

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 27 augustus 2025

Van 7 tot en met 9 september a.s. vindt in Kopenhagen een informele Landbouwraad (hierna:
informele Raad) plaats met als hoofdthema «Concurrentievermogen en het versnellen
van de groene transitie in de EU agri-food sector». Met deze brief informeer ik de
Kamer over de agenda van de informele Raad en de Nederlandse inbreng. Ook informeer
ik de Kamer met deze brief over de onderhandelingen over het Omnibusvoorstel met betrekking
tot het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB).

I. Informele Raad: Verbeteren concurrentievermogen en versnellen groene transitie
in de EU agri-food sector

Het Deens voorzitterschap heeft als leidraad voor de discussie een tweetal vragen
geformuleerd. Het heeft de lidstaten gevraagd hoe de Europese Unie (hierna: EU) innovatie
en investeringen in de agri-food sector kan stimuleren om betaalbaar, veilig en gezond
eten te produceren en welke veranderingen in het EU rechtsstelsel nodig zijn om boeren
betere toegang te geven tot de nodige instrumenten om de groene transitie te realiseren.

Voor Nederland is het investeren in innovatie een speerpunt. Kennisontwikkeling en
innovatie zijn essentieel voor een toekomstbestendige land- en tuinbouw en visserij.
Nederland heeft goede ervaringen met het stimuleren van innovaties via het Gemeenschappelijk
Landbouwbeleid (GLB). Het Europees Innovatie Partnerschap (EIP) is daarbij een belangrijk
instrument. Daarmee ondersteunen we ondernemers om in samenwerkingsverbanden innovaties
te realiseren.

De Europese Commissie streeft met het nieuwe Gemeenschappelijke Landbouwbeleid (GLB)
naar een beter evenwicht tussen verschillende doelen: inkomenssteun, duurzaamheid,
klimaat, milieu, biodiversiteit, concurrentievermogen en vitaal platteland. Nederland
ziet daarbij kansen voor het versterken van het verdienvermogen van agrarisch ondernemers,
zodat het nieuwe GLB een bijdrage levert aan de betaalbaarheid van voedsel.

Het nieuwe GLB geeft bovendien goede mogelijkheden om kennisverspreiding te versterken
en het Agrarisch Kennis en Innovatie Systeem (AKIS) door te ontwikkelen, bijvoorbeeld
door te investeren in praktijknetwerken, experimenteerlocaties, demonstratiebedrijven
en scholing. Nederland steunt de Europese Commissie in haar ambitie om onderzoek dat
in het kader van Horizon Europe wordt uitgevoerd meer ondersteunend te laten zijn
aan innovatie.

Nederland heeft wat innovatie betreft ook interesse in biotechnologie. Dit is een
baanbrekende technologie met zeer diverse toepassingen, ook op het gebied van voedselproductie.
Innovatie in de plantenveredeling kan er bijvoorbeeld aan bijdragen dat gewassen beter
bestand zijn tegen droogte, ziekten en plagen. Door de veelheid aan toepassingen kan
biotechnologie een grote bijdrage leveren aan de maatschappelijke opgaven waar Nederland
en de EU voor staan. Daarnaast kan biotechnologie de economie van Nederland en de
EU nu en in de toekomst helpen versterken. Om die redenenheeft Nederland een positieve
grondhouding ten aanzien van de EU Biotech Act, die eind dit jaar wordt verwacht.

Wat betreft het EU rechtsstelsel streeft Nederland naar toekomstbestendige en proportionele
wetgeving en procedures voor biotechnologische innovaties. Daarbij hoort ook het evalueren
van toelatingsprocedures. Zo zal Nederland tijdens de Raad aandacht vragen voor het
versnellen van de markttoegang van biologische gewasbeschermingsmiddelen. Nederland
zet daarbij in op gerichte wijzigingen van de Verordening (EG) Nr. 1107/2009, waaronder
de toevoeging van een definitie van biologische actieve stoffen die breedwerkende
toxische stoffen uitsluit en vereenvoudigde procedures, waardoor biologische laag-risicoproducten
sneller de markt op kunnen worden gebracht.

II. Omnibusvoorstel Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB)

Zoals toegezegd in het schriftelijk overleg van 18 juni 2025, informeer ik uw Kamer
hierbij over de voortgang van de onderhandelingen over het Omnibusvoorstel met betrekking
tot het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). In de desbetreffende Raadswerkgroep
bestaat overeenstemming over de meeste voorstellen van de Commissie. Op vijf punten
lijkt echter een meerderheid van lidstaten voor aanpassing van het voorstel te zijn.
Ten eerste kan de «één controle per jaar»-regel beter uitvoerbaar worden als deze
wordt geformuleerd als een inspanningsverplichting voor lidstaten. Dit komt tegemoet
aan de wens van Nederland. Ook het tweede punt, wat betreft de verduidelijking in
het voorstel dat de prestatieverantwoording komt te vervallen per financieel jaar
2025, is iets waar Nederland voor heeft gepleit.

Bij de overige drie discussiepunten heeft Nederland aandachtspunten. Het betreft allereerst
het schrappen van de twee nieuwe crisisinterventies en de bijbehorende beperking van
het gebruik van de Europese landbouwreserve. Nederland steunt het oorspronkelijke
voorstel van de Commissie, maar een meerderheid van de lidstaten ziet hier dusdanig
ingrijpende wijzigingen in, dat die zouden moeten worden meegenomen in het GLB-voorstel
voor de volgende MFK-periode. Hetzelfde geldt voor het verbeteren van databeheer en
datasystemen. Ten derde wil een meerderheid van de lidstaten dat niet alleen volledig
biologisch gecertificeerde landbouwbedrijven automatisch voldoen aan de meeste goede
landbouw- en milieucondities, maar ook alle andere biologische gecertificeerde percelen.
Nederland kan met deze aanpassing instemmen, mits deze bepaling niet verder wordt
opgerekt.

Het is nog onduidelijk of met bovenstaande aanpassingen een compromis kan worden bereikt.
Nederland heeft een constructieve grondhouding en blijft pleiten voor snelle besluitvorming,
zodat de inzet op vereenvoudiging en verbetering al in 2026 effect kan hebben.

De Minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur, F.M. Wiersma