Brief regering : Geannoteerde Agenda Raad Buitenlandse Zaken van 23 juni 2025

Nr. 3163
BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 11 juni 2025

Hierbij bied ik u de geannoteerde agenda aan voor de Raad Buitenlandse Zaken van 23 juni
2025.

De Minister van Buitenlandse Zaken,
C.C.J. Veldkamp

Geannoteerde Agenda Raad Buitenlandse Zaken van 23 juni 2025

Op maandag 23 juni a.s. vindt de Raad Buitenlandse Zaken (RBZ) plaats in Brussel.
De Raad zal spreken over de Russische agressie tegen Oekraïne, de situatie in het
Midden-Oosten en China. Direct aansluitend op de Raad Buitenlandse Zaken zal een ministeriële
bijeenkomst plaatsvinden met de landen van het Zuidelijk Nabuurschap. Tevens vindt
op 23 juni de EU-Canada top plaats tussen de Europese Unie en de nieuwe Canadese regering.

Russische agressie tegen Oekraïne

De Raad zal spreken over de voortdurende Russische agressieoorlog tegen Oekraïne.
Hierbij zal naar verwachting worden gesproken over de urgentie van militaire en niet-militaire
steun aan Oekraïne. Het kabinet blijft Oekraïne actief en onverminderd steunen, zowel
politiek, militair, financieel en moreel, voor zo lang als dat nodig is. Duidelijk
is dat Europa en EU-lidstaten meer verantwoordelijkheid moeten nemen voor de veiligheid
op het eigen continent en de steun aan Oekraïne. Het is van belang Oekraïne in staat
te stellen zich te verdedigen tegen de voortdurende Russische agressie en het land
goed te positioneren in het kader van de gesprekken over een staakt-het-vuren en met
het oog op de mogelijke toekomstige vredesonderhandelingen. Het kabinet roept internationale
partners ertoe op om de militaire steun aan Oekraïne te intensiveren.

Ook zal het kabinet oproepen de druk op Rusland te maximaliseren, onder meer door
spoedige voortgang op een ambitieus achttiende sanctiepakket met een focus op de Russische
energie-inkomsten en banken in derde landen die sanctieomzeiling faciliteren. Het
kabinet blijft serieus kijken naar het onderzoeken van aanvullende maatregelen ten
aanzien van de bevroren Russische centrale banktegoeden rekening houdend met de bezwaren
van landen die op dit gebied terughoudend zijn.

Midden-Oosten

De Raad zal naar verwachting spreken over de situatie in het Midden-Oosten, waarbij
de Raad voornamelijk zal stilstaan bij de desastreuze situatie in de Gazastrook en
de fragiele situatie op de Westelijke Jordaanoever. Naar verwachting zal de Hoge Vertegenwoordiger
de evaluatie toelichten over de naleving door Israël van de afspraken onder artikel
2 van het Associatieakkoord tussen de EU en Israël. De evaluatie vindt plaats nadat
een meerderheid van de lidstaten het verzoek van Nederland hiertoe heeft gesteund
tijdens de Raad in mei jl. Nederland verwelkomt deze bespreking en zal zich actief
blijven inzetten voor opvolging hiervan.

Nederland blijft zich inzetten voor een nieuw staakt-het-vuren. Dit blijft van essentieel
belang voor de vrijlating van gijzelaars, een drastische toename van humanitaire hulp
en een duurzaam einde van dit conflict. Het kabinet blijft daarbij onderstrepen dat
het belangrijk is dat Hamas de wapens neerlegt. Nederland blijft zich inzetten voor
nieuwe sancties tegen Hamas en Palestijns Islamitisch Jihad.

Afgelopen weken heeft Israël via het VN-systeem enkele honderden vrachtwagens met
hulpgoederen toegelaten, maar dit is niet toereikend om de humanitaire crisis te verhelpen.
Dit blijft Nederland benadrukken.

De situatie op de Westelijke Jordaanoever blijft zorgwekkend. Ten aanzien van kolonistengeweld
op de Westelijke Jordaanoever blijft Nederland zich inzetten voor aanname van het
derde sanctiepakket dat is voorgesteld door Nederland en Frankrijk. Ook spreekt Nederland
zich uit tegen de uitbreiding van nederzettingen.

Voorts zal de Raad spreken over de situatie in Syrië. De overgangsregering kampt met
een ernstig capaciteitstekort en heeft nog geen controle over grote delen van het
land. Dat wekt zorgen over de veiligheidssituatie, onder andere voor kwetsbare gemeenschappen
zoals Alawieten, Druzen, Christenen en Koerden. Hoewel aangekondigde investeringen
door landen in de regio en de Wereldbank enige hoop bieden, blijft ook de economische
situatie zorgwekkend. De toekomst van Syrië blijft daarmee onzeker en de Raad zal
naar verwachting bespreken hoe de EU effectiever kan bijdragen aan een inclusieve
transitie opdat er stappen worden gezet richting meer duurzame veiligheid en stabiliteit
voor alle Syriërs. Nederland roept op tot een actieve en coördinerende rol van de
EU op dit vlak. Daarbij is het van belang dat de EU de situatie kritisch en nauwgezet
blijft volgen en optreedt als de situatie verslechtert, bijvoorbeeld door het opleggen
van sancties tegen schenders van mensenrechten.

Tevens zal de Raad spreken over de situatie in Libië. Vanwege de verschillende strijdende
milities en sociale onrust blijft de veiligheidssituatie volatiel.

China

De Raad zal spreken over China en de relatie met de EU, mede met oog op de aankomende
EU-China top die mogelijk in juli 2025 zal plaatsvinden. Naar verwachting zal de focus
van deze RBZ voornamelijk liggen op veiligheidsvraagstukken. Het is belangrijk dat
deze discussie op EU-niveau plaatsvindt. Het kabinet zal benoemen dat het China ziet
als partner, concurrent en systeemrivaal, maar dat de betrekkingen in toenemende mate
gekenmerkt worden door concurrentie, rivaliteit en risico’s voor de nationale veiligheid.
Het kabinet zal de Nederlandse veiligheidszorgen over China benoemen. Daarbij zal
worden ingegaan op de grootschalige Chinese materiële steun aan Rusland. Deze steun
is voor Rusland onmisbaar in het voortzettingsvermogen van de Russische agressieoorlog
tegen Oekraïne en is in toenemende mate militair van aard. Daarnaast hebben China’s
hybride activiteiten – zoals cyberaanvallen en ongewenste buitenlandse inmenging –
directe gevolgen voor de Europese veiligheid. Waar dat mogelijk is zullen ook nieuwe
samenwerkingsverbanden aan de orde komen waar er sprake is van een wederzijds belang,
bijvoorbeeld op het gebied van klimaat.

Ministeriële bijeenkomst Zuidelijk Nabuurschap

Direct aansluitend op de Raad Buitenlandse Zaken zal een ministeriële bijeenkomst
plaatsvinden met de landen van het Zuidelijk Nabuurschap. De bijeenkomst zal in het
teken staan van het New Pact for the Mediterranean, het nieuwe beleidskader van de EU ten aanzien van de regio dat de Commissie en de
Hoge Vertegenwoordiger naar verwachting dit najaar publiceren. Het kabinet verwelkomt
de mogelijkheid de relaties te versterken met de landen van het Zuidelijk Nabuurschap.
De regio is van groot belang voor Nederland en Europa, met name op het vlak van migratie,
veiligheid en stabiliteit, handel, investeringen en economische samenwerking. Het
kabinet is voorstander van het aangaan en versterken van brede en strategische partnerschappen,
zoals met Tunesië en Egypte, om deze belangen te borgen. Ook benadrukt het kabinet
dat EU optreden ten aanzien van de regio zo gecoördineerd als mogelijk dient te zijn
om de meeste gezamenlijke impact te behalen. De benadering van de landen in de regio
dient volgens het kabinet gestoeld te blijven op respect voor mensenrechten en de
rechtsstaat.

EU-Canada Top

Tevens vindt op 23 juni a.s. de EU-Canada Top plaats tussen de Europese Unie en de
nieuwe Canadese regering. Het doel van deze top is om in de snel veranderende geopolitieke
context afspraken te maken om de bestaande samenwerking tussen de EU en Canada te
intensiveren zoals veiligheids- en defensiesamenwerking als ook om nieuwe samenwerkingsgebieden
te benutten.

Overig

EU – Moldavië top

Op 4 juli a.s. zal in Chisinau de EU – Moldavië top plaatsvinden tussen de Europese
Unie en de Moldavische autoriteiten. Tijdens deze top staat een aantal thema’s centraal,
waaronder de weerbaarheid van Moldavië ten opzichte van hybride dreigingen, het Groeiplan
en het EU toetredingsproces. Middels deze top worden de goede relaties met Moldavië
bestendigd, evenals de steun van de EU aan het land.