Brief regering : Jaarrapportage Belastingdienst 2024

Nr. 1504
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 22 mei 2025

Hierbij bied ik uw Kamer de Jaarrapportage 2024 van de Belastingdienst aan. De Jaarrapportage
geeft inzicht in de realisatie van de doelstellingen en ambities die zijn vastgelegd
in het Jaarplan 2024 van de Belastingdienst. Naast de Jaarrapportage zend ik u ook
het In Control Statement van de Belastingdienst over 2024 en het jaarverslag over
rulings met een internationaal karakter.

Jaarrapportage

Sinds 2023 ontvangt uw Kamer jaarlijks één integrale Jaarrapportage over de voortgang
van de activiteiten en het realiseren van ambities uit het Jaarplan. Aanvullend informeer
ik u tweemaal per jaar met een stand-van-zakenbrief over de meest recente ontwikkelingen,
voorafgaand aan het commissiedebat over de Belastingdienst.

Voor burgers en bedrijven

In 2024 is de dienstverlening verder verbeterd. Burgers en bedrijven konden vaker
direct terecht bij de BelastingTelefoon: de bereikbaarheid steeg van 81,5% in 2023
naar 87,8% in 2024. Ook de webcare was beter bereikbaar, met een stijging van 68,4%
in 2023 naar 91,3% in 2024. Er is een succesvolle aangiftecampagne uitgevoerd, waarbij
9,9 miljoen aangiften inkomstenbelasting zijn verwerkt. De Belastingdienst ondersteunt
in het voorkomen van fouten in de aangifte door het aanbieden van verkorte en vooraf
ingevulde aangiften, begrijpelijke brieven, toegankelijke informatie en fysieke en
digitale loketten.

De Belastingdienst streeft ernaar dat zoveel mogelijk burgers en bedrijven uit zichzelf
regels naleven, zonder dwingende en kostbare acties van de zijde van de Belastingdienst,
maar besteedt ook aandacht aan toezicht en fraudeopsporing. In de Jaarrapportage wordt
ingegaan op het uitgevoerde toezicht in brede zin en is ook een overzicht opgenomen
van de controles en de fraudebestrijdingsinitiatieven over het afgelopen jaar. De
belastingmoraal ligt ook in 2024 stabiel op een hoog niveau: het overgrote deel van
de burgers en bedrijven hecht belang aan het naleven van de fiscale regels.

De basis op orde

In 2024 heeft de Belastingdienst een recordaantal nieuwe medewerkers aangetrokken:
in totaal stroomden 3.634 fte in. Na jaren van onderbezetting is de bezettingsgraad
weer op volle sterkte: deze is in 2024 toegenomen tot circa 100%. Het behoud van medewerkers
blijft een speerpunt. Door te investeren in de loopbaanondersteuning en talentontwikkeling
wordt gewerkt aan duurzame inzetbaarheid. Gezien de hoge verwachte uitstroom tot 2028
(9.000 fte in totaal) blijft werving en behoud van personeel een belangrijke doelstelling.

De arresten van de Hoge Raad in juni 2024 over box 3 maakt de invoering van een tegenbewijsregeling
noodzakelijk. Deze regeling biedt burgers de mogelijkheid hun werkelijk rendement
kunnen aantonen. De implementatie hiervan vergde aanpassing van de ICT-planning van
de Belastingdienst.1

Ondanks deze extra opgave is de modernisering van ICT-systemen in 2024 doorgezet.
Het oude ICT-systeem voor de motorrijtuigenbelasting is vervangen. De aanbesteding
voor een nieuw omzetbelastingsysteem is in 2024 uitgevoerd. Na een juridische procedure
is de opdracht op 20 maart 2025 definitief gegund. De Belastingdienst is erin geslaagd
de personele inzet op ICT te laten toenemen. De capaciteit (gemeten in zogeheten IV-dagen)
is met 8% toegenomen ten opzichte van 2023 en 15% ten opzichte van 2022.

Communicatie over handhavingsactiviteiten

In de aanbiedingsbrief bij de Jaarrapportage 2023 informeerde mijn ambtsvoorganger
uw Kamer over drie voorbeelden van buitenlandse belastingdiensten die publieke informatie
verstrekken over hun handhavingsactiviteiten (Kamerstuk 31 066, nr. 1387). Het ging hierbij om:

1. het uitgebreider communiceren over preventieve acties om onbedoelde betrokkenheid
bij fraude te voorkomen,

2. het rapporteren over het aantal ingetrokken nummers van belastingplichtigen voor de
omzetbelasting (OB) en loonheffing (LH)

3. het bieden van transparantie over onderwerpen waarop de informatiepositie van de Belastingdienst
in het toezicht en de fraudeaanpak is verbeterd.

Daarbij werd toegezegd te verkennen welke daarvan mogelijk overgenomen kunnen worden
in Nederland. Hierbij is de uitvoerings- en handhavingsstrategie van de Belastingdienst
als uitgangspunt genomen en het voorkómen van calculerend gedrag als randvoorwaarde
gehanteerd.

Na analyse bleek dat voorbeeld 1 en 2 niet geschikt zijn voor overname. Redenen hiervoor
zijn onder meer: een gering verwacht positief effect op de compliance; het onbedoeld
normaliseren van niet-compliant gedrag en het onbedoeld negatief beïnvloeden van de
relatie met belastingplichtigen.

Voorbeeld 3 biedt daarentegen wel kansen. Het bieden van transparantie kan een positieve
bijdrage leveren aan de compliance van burgers en bedrijven. Er wordt zo ingespeeld
op degenen die al calculerend gedrag vertonen zonder dat bij compliante burgers en
bedrijven calculerend gedag wordt uitgelokt.

De Belastingdienst ziet daarom mogelijkheden de communicatie te versterken over het
toezicht en de fraudeaanpak en de daarover beschikbare informatie. Voorbeelden hiervan
zijn:

– Communicatie over de EU-richtlijn DAC 7, die online platformexploitanten sinds 2024
verplicht om fiscale informatie over hun gebruikers aan de Belastingdienst te verstrekken,
zowel in de Jaarrapportage Belastingdienst als op de website. 100% van de ontvangen informatie van digitale platformen is op tijd uitgewisseld
met andere lidstaten.

– Communicatie over internationale samenwerking voor het verkrijgen van een betere informatiepositie.
De FIOD besteedt hier aandacht aan in zijn Jaarverslag 2024. Onder meer wordt gewezen
op deelname van het Anticorruptie Center (ACC) aan het International Anti-Corruption
Coordination Centre, waarmee informatie wordt ingewonnen die corruptie-signalen verder
versterkt; en op deelname aan het European Ports Intelligence Programme waar wordt
gewerkt aan het opbouwen van een informatiepositie over financiële facilitators rond
grote logistieke knooppunten in Nederland en in Europa.

Daarnaast rapporteert de Belastingdienst in de Jaarrapportage ook over het uitgevoerde
toezicht, waaronder ingezette uren en aantallen controles. Een ander initiatief waarvan
een positief effect op de compliance wordt verwacht is het inzetten van handhavingscommunicatie.
Dit wordt in de (handhavings)plannen voor doelgroepen of fenomenen opgenomen.

In Control Statement

Over 2024 is voor de derde keer een In Control Statement (ICS) afgegeven door de Belastingdienst
(bijlage 2). In het ICS staat hoe het eind 2024 gesteld is met de kwaliteit van beheersing
van de financiële processen en controles. Het ICS laat zien dat de Belastingdienst
een risicogericht systeem heeft ingericht voor de adequate en effectieve werking van
beheersingsmaatregelen, zodat fouten zoveel mogelijk worden voorkomen of ontdekt.
Ook is de Belastingdienst in het ICS transparant over de aspecten waarop het interne
beheersingssysteem nog verbeterd moet worden om zo te komen tot een optimale dienstverlening
aan burgers en bedrijven.

Ten opzichte van vorig jaar is het ICS uitgebreid met fiscale beheersing, zijn vrijwel
alle bevindingen uit 2023 opgevolgd en is risicobeheersing verder verankerd in de
besturing. Daarnaast zijn processen langs de hoofdlijnen van de AVG getoetst, zijn
pilots uitgevoerd op soft controls, en is gestart met de publicatie van kengetallen
per belastingmiddel.

Jaarverslag rulings met een internationaal karakter

Als bijlage 3 vindt u het «jaarverslag 2024 rulings met een internationaal karakter».
Rulings zijn afspraken tussen de Belastingdienst en een bepaalde onderneming of persoon
die zekerheid bieden over de toepassing van wet- en regelgeving op het gebied van
belastingen en duidelijkheid over de te betalen belasting. Het jaarverslag omvat alle
rulings met een internationaal karakter, zowel rulings met grote ondernemingen als
met ondernemingen uit het midden- en kleinbedrijf.

De Staatssecretaris van Financiën,
T. van Oostenbruggen