Brief regering : Adviezen Gezondheidsraad COVID-19-vaccinatie 2025 en RSV-vaccinatie voor ouderen

Nr. 2229
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 12 mei 2025

Op 27 maart 2025 heeft de Gezondheidsraad (GR) twee adviezen gepubliceerd. Het eerste
advies «COVID-19-vaccinatie in 2025» betreft een actualisatie van het advies «Structureel
vaccinatieprogramma tegen COVID-19», d.d. 28 juni 2023.

Het tweede advies is «RSV-vaccinatie voor ouderen». In deze brief informeer ik uw
Kamer over beide adviezen en mijn reactie daarop.

COVID-19-vaccinatie

Op 24 oktober 2024 heeft VWS de Gezondheidsraad gevraagd of het advies «Structureel
vaccinatieprogramma tegen COVID-19» van 28 juni 2023 geactualiseerd dient te worden.
Dit is in lijn met de in dit advies opgenomen aanbeveling om het programma jaarlijks
te evalueren. Daarbij is de Gezondheidsraad specifiek gevraagd of de COVID-19-vaccinatie
in 2025 aan dezelfde doelgroepen als in 2024 zou moeten worden aangeboden.

Samenvatting advies

De GR adviseert voor komend najaar een COVID-19-vaccinatie voor de volgende groepen:

− Mensen van 60 jaar en ouder;

− Volwassenen en kinderen uit medische hoog-risicogroepen (bijvoorbeeld mensen met een
ernstige afweerstoornis en bewoners van instellingen met langdurige zorg);

− Volwassenen van 50 jaar en ouder uit medische risicogroepen die jaarlijks een uitnodiging
krijgen voor de griepprik;

− Zorgmedewerkers die direct contact hebben met kwetsbare patiënten.

Dit zijn dezelfde doelgroepen als in 2024, met uitzondering van volwassenen van 18
t/m 49 jaar uit de medische risicogroep die jaarlijks een uitnodiging krijgen voor
de griepprik. Voor deze groep vervalt het advies om een coronavaccinatie te halen
in het najaar. De GR benoemt dat de ziektelast de afgelopen jaren minder is geworden
en afgelopen winter laag was. Ook is het risico op ernstige ziekte en sterfte als
gevolg van COVID-19 bij mensen tussen de 18 t/m 49 jaar uit de medische risicogroep
lager dan bij mensen met een medisch risico vanaf 50 jaar. Als gevolg stelt de GR
dat voor de groep mensen 18 t/m 49 jaar in de huidige situatie de toegevoegde waarde
van vaccinatie te beperkt is. De GR geeft verder aan dat er altijd individuele situaties
kunnen bestaan waarin besloten kan worden om een vaccinatie aan te bieden aan personen
buiten de gespecificeerde doelgroepen.

Verder blijft het GR-advies om de vaccinatie in het (vroege) najaar aan te bieden
en te vaccineren met het meest recent beschikbare vaccin ongewijzigd.

Tot slot geeft de GR aan dat er belemmeringen worden ervaren op het gebied van gegevensverzameling
en -uitwisseling die ertoe leiden dat er onvoldoende zicht is op de resultaten en
effectiviteit van het vaccinatieprogramma en raadt aan om deze belemmeringen zoveel
mogelijk weg te nemen.

Besluit

Ik heb besloten om het geactualiseerde advies over COVID-19-vaccinatie over te nemen.
In navolging van dit advies, zullen de komende najaarsronde de eerder genoemde doelgroepen
in aanmerking komen voor een COVID-19-vaccinatie:

− Mensen van 60 jaar en ouder;

− Volwassenen en kinderen uit medische hoog-risicogroepen (bijvoorbeeld mensen met een
ernstige afweerstoornis en bewoners van instellingen met langdurige zorg);

− Volwassenen van 50 jaar en ouder uit medische risicogroepen die jaarlijks een uitnodiging
krijgen voor de griepprik;

− Zorgmedewerkers die direct contact hebben met kwetsbare patiënten

In specifieke situaties komen mensen die niet tot de bovenvermelde doelgroepen behoren,
maar bijvoorbeeld vanwege een kwetsbaar gezinslid of op advies van een behandelend
arts een COVID-19-vaccinatie willen ontvangen, ook in aanmerking voor een COVID-19-vaccinatie
in de najaarsronde.

Aanbod buiten najaarsronde

Voor mensen die op individuele basis worden doorverwezen door hun behandelend arts,
blijft de mogelijkheid bestaan het gehele jaar door een COVID-19-vaccinatie te halen.

Uitvoering najaarsronde en vaccinkeuze

Ik heb het RIVM, GGD’en en GGD GHOR Nederland gevraagd voorbereidingen te treffen
voor de uitvoering van de najaarsronde 2025 en hierbij de geleerde lessen uit de eerdere
rondes te betrekken. Voor Caribisch Nederland (Bonaire, Sint Eustatius, Saba) geldt
dezelfde aanpak als in Nederland. De uitvoering van de najaarsronde en de start- en
einddatum, zullen vergelijkbaar zijn met 2024. Op dit moment is het nog niet bekend
of vaccins worden aangepast naar aanleiding van nieuwe (omikron)varianten van het
SARS-CoV-2-virus. Hierover zal onder andere de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO)
en het Europees Medicijn Agentschap (EMA) nog een advies uitbrengen. Het streven is
om bij de najaarsronde gebruik te maken van de op dat moment meest recente vaccins
in lijn met de verkregen adviezen van de WHO en de EMA.

Gegevensverzameling en -uitwisseling

In het advies wordt gesproken over het belang van de gegevensverzameling en -uitwisseling
tussen verschillende (uitvoerende) organisaties. Dit aandachtspunt wordt door de Minister
van Volksgezondheid, Welzijn en Sport meegenomen in de wijziging van de Wet publieke
gezondheid (3e tranche wijziging Wpg).

Programmatische vaccinatiezorg voor volwassenen

Voor de huidige programmatische vaccinatiezorg voor volwassenen ben ik in samenwerking
met het RIVM aan het verkennen hoe deze zorg zo kan worden uitgevoerd dat het zo toegankelijk
mogelijk voor burgers en doelmatig is. Hierbij worden ook de resultaten van de uitvoeringstoets1 meegenomen. Daarbij zullen de verschillende uitvoerende partijen betrokken worden
om te zorgen dat er aansluiting is bij wat in de praktijk mogelijk is. In deze verkenning
worden verschillende uitvoeringsmogelijkheden onderzocht. De resultaten van dit onderzoek
zullen worden meegenomen in de besluitvorming over de vaccinatiezorg.

RSV-vaccinatie voor ouderen

Vanaf mei 2023 heeft het Europees Medicijnagentschap (EMA) drie vaccins tegen het
respirator syncytieel virus (RSV) goedgekeurd voor mensen vanaf 50 en vanaf 60 jaar.
Naar aanleiding daarvan heeft VWS de GR gevraagd of het wenselijk is vaccinatie tegen
RSV programmatisch aan te bieden aan ouderen.

Samenvatting advies

De GR concludeert dat vaccinatie ouderen kan beschermen tegen ernstige ziekte door
RSV. De GR staat daarom in principe positief tegenover een aanbod van RSV-vaccinatie
voor 75-plussers en voor medische risicogroepen en bewoners van instellingen voor
langdurige zorg van 60 tot 75 jaar, maar geeft daarbij aan dat definitieve besluitvorming
over de invoering van een programma pas kan plaatsvinden als de verwachte beschermingsduur
van de vaccinatie en de timing van eventuele herhaalvaccinaties bekend is. De GR geeft
tevens aan dat de kosteneffectiviteitsratio van vaccinatie voor mensen van 75 jaar
en ouder ver boven de referentiewaarde voor preventieve interventies ligt en daarmee
niet passend is bij een programmatisch vaccinatieaanbod. De kosteneffectiviteitsratio
van vaccinatie voor medische risicogroepen is onbekend, maar ligt waarschijnlijk niet
in de buurt van de referentiewaarde voor preventieve interventies.

Besluit

Ik heb besloten om het advies van de GR over te nemen en vooralsnog geen programmatische
vaccinatiecampagne RSV voor ouderen op te starten. Hiervoor dient eerst meer duidelijkheid
te bestaan over de verwachte beschermingsduur en de frequentie van eventuele herhaalvaccinaties.
Deze inzichten zullen een preciezer beeld geven van de mogelijke vaccinatiestrategie
en de kosteneffectiviteitsratio’s van de verschillende vaccins. Zodra zich relevante
ontwikkelingen voordoen, zal ik de GR opnieuw om advies vragen.

De Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,
V.P.G. Karremans