Brief regering : Reactie op verzoek commissie over het verslag inzake de toepassing van Verordening (EU) nr.1257/2013 over scheepsrecycling, en tot wijziging van Verordening (EG) nr.1013/2006 en van Richtlijn 2009/16/EG COM(2025)52

Nr. 28
BRIEF VAN DE MINISTER VAN INFRASTRUCTUUR EN WATERSTAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 7 mei 2025

Inleiding

De vaste Tweede Kamercommissie voor IenW heeft een verzoek ingediend waarin ze vragen
om een reactie op het verslag over de toepassing van Verordening (EU) nr.1257/2013
inzake scheepsrecycling, en tot wijziging van Verordening (EG) nr.1013/2006 en van
Richtlijn 2009/16/EG COM(2025)52.

Dit verslag gaat over de evaluatie door de Europese Commissie van de «EU-verordening
inzake scheepsrecyling» (hierna: de EU Verordening). Het doel van deze EU verordening
is het voorkomen, verminderen en minimaliseren van de negatieve effecten van scheepsrecycling
op de volksgezondheid en het milieu. Dit houdt onder andere in dat schepen die varen
onder een Europese vlag alleen gerecycled mogen worden in faciliteiten die voldoen
aan de Europese kwaliteitseisen.

Het Ministerie van I&W herkent zich over het algemeen in bevindingen voortkomend uit
de evaluatie. Hieronder worden de belangrijkste uitkomsten van de evaluatie toegelicht.
In de scheepsrecycling verordening zelf wordt op basis van de evaluatie geen concrete
aanpassingen uitgevoerd. De Commissie heeft aangegeven eerst de effecten van het Verdrag
van Hongkong te bekijken.

De scheepsrecyling verordening wordt omzeild door omvlaggen

De evaluatie van de Europese Commissie wijst uit dat de doeltreffendheid van de EU
verordening deels wordt ondermijnd door omvlaggen. Doordat schepen veranderen naar
een niet EU-vlag, kunnen rederijen gebruik maken van recycling faciliteiten die niet
voldoen aan de Europese kwaliteitseisen.

Nederland ziet ook dat omvlaggen plaatsvindt en dat dit een belemmering vormt voor
de doeltreffendheid van de EU verordening. Naast de EU verordening, die alleen van
toepassing is op het recyclen van Europees gevlagde schepen, treedt in juni 2025 het
Internationaal Verdrag van Hongkong in werking. Deze is in de Internationale Maritieme
Organisatie vastgesteld. Hierdoor zullen ook voor het recyclen van niet EU gevlagde
schepen gezondheids- en milieunormen worden gesteld. De normen in het Verdrag van
Hongkong zijn minder streng dan de normen die in de EU verordening zijn vastgesteld.
Wanneer het Verdrag van Hongkong in werking treedt geldt er een internationale standaard
voor het recyclen van schepen en kunnen we als Europa pleiten voor het verder aanscherpen
van de normen in Verdrag van Hongkong met die van de EU verordening. De verwachting
is dat omvlaggen dan reders minder aantrekkelijk wordt.

Daarnaast steunt het Ministerie van IenW de conclusie van de evaluatie waarin staat
dat de Europese Commissie in de tussentijd naar andere oplossingen moet kijken om
de doeltreffendheid van de Verordening te verbeteren.

Om de doeltreffendheid te verbeteren worden door de Europese Commissie twee potentiële
oplossingen voorgesteld. De eerste oplossing is om de verantwoordelijkheid voor het
voldoen aan de EU verordening bij de «begunstigde eigenaar» te leggen, onafhankelijk
van de vlag waaronder het schip vaart. De tweede oplossing betreft de mogelijke ontwikkeling
van een financiële stimulans waarmee de inkomstenkloof wordt gedicht die er bestaat
tussen ontmanteling in inrichtingen die op de EU-lijst staan en in inrichtingen die
niet op een veilige en milieu hygiënisch verantwoorde wijze werken. Beide opties hebben
aanvullende analyse nodig, voordat hierover een beslissing gemaakt kan worden.

De definities van de scheepsrecyling verordening ten aanzien van afval moeten verduidelijkt
worden

De Europese Commissie geeft in haar verslag aan dat het onduidelijk kan zijn welke
wetgeving van toepassing is bij het recyclen van schepen. Afhankelijk van het moment
waarop een schip afval wordt, kan de EU verordening of het Verdrag van Bazel1 van toepassing zijn. Het verdrag van Bazel stelt regels over de omgang met gevaarlijke
afvalstoffen. Dit moment wordt nu niet duidelijk beschreven in de EU Verordening.

Het moment waarop een schip afval wordt, is bepalend voor welke recycling faciliteiten
gebruikt mogen worden. Daarom pleit Nederland er in EU verband voor om in de EU verordening
duidelijker te omschrijven wanneer een schip als afval wordt beschouwd. Dit zal de
naleving en handhaving van de EU verordening verbeteren.

De Minister van Infrastructuur en Waterstaat,
B. Madlener