Brief regering : Openstelling 'Investeringen in een black-boxsysteem voor de garnalenvisserij'

Nr. 118
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN LANDBOUW, VISSERIJ, VOEDSELZEKERHEID EN NATUUR

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 28 april 2025

Met deze brief informeer ik uw Kamer dat ik de regeling «Investeringen in een blackbox-systeem
voor de garnalenvisserij» in het kader van het Europees fonds voor maritieme zaken,
visserij en aquacultuur (hierna: EMFAF) definitief heb vastgesteld en dat deze per
2 juni 2025 wordt opengesteld.

Het vernieuwde blackbox-systeem

Een blackbox-systeem zoals aangekondigd in een recente Kamerbrief (Kamerstuk 33 576, nr. 443) betreft een systeem dat de locatie, vis- en vaaractiviteit van een vissersvaartuig
registreert. Een dergelijk systeem wordt ingezet ten behoeve van een effectieve controle
en handhaving.

Naar aanleiding van een audit uitgevoerd door de NVWA op het functioneren van de huidige
blackbox is in 2023–2024 een nieuw blackbox-systeem met netsensoren getest en goed
werkbaar bevonden. Het nieuwe systeem maakt gebruik van netsensoren die een signaal
afgeven dat met de blackbox communiceert. Aangezien een signaal enkel wordt afgegeven
als de netten boven water zijn, kan het systeem goed het verschil tussen vissen en
varen waarnemen. Een en ander is vastgelegd in NTA 8390:2025 (Nederlands Technische
Afspraak). Wanneer er voor langere periode geen signaal van de netsensoren wordt ontvangen
door de blackbox, betekent dit dat er wordt gevist. De blackbox-gegevens worden verwerkt
in een centrale server: de Visserijmonitor. Toezichthouders en handhavers ontvangen
via de Visserijmonitor een signalering wanneer er mogelijk een overtreding wordt begaan
(bijvoorbeeld vissen in een voor garnalenvisserij gesloten gebied). De visser kan
zelf ook zijn eigen gegevens raadplegen in de Visserijmonitor. Daarnaast ontvangt
een visser ook een signalering wanneer het systeem registreert dat deze visser mogelijk
een overtreding begaat.

De subsidieregeling

Er zal een subsidieregeling onder het EMFAF opengesteld worden. Deze subsidieregeling
stimuleert ondernemers om de nieuwe blackbox aan te schaffen of een bestaand systeem
te updaten vanaf het moment van openstelling van de subsidieregeling. De investeringssubsidie
wordt verleend op volgorde van binnenkomst. De regeling wordt opengesteld van 2 juni
2025 tot en met 31 juli 2025. Met deze regeling worden ondernemers gestimuleerd om
in een vroeg stadium een blackbox-systeem aan te schaffen.

Het budget voor de openstelling bedraagt € 1,5 miljoen. Er kan subsidie worden verleend
voor 100% van de kosten voor de aanschaf of aanpassing en softwareupdate van een blackbox-systeem,
tot een maximum van € 10.000. De kosten van installatie vallen hier niet onder. Naar
verwachting zal een blackbox-systeem niet meer dan € 10.000 kosten. Een visser komt
in aanmerking voor subsidie indien deze eigenaar is van een vissersvaartuig en hij
op grond van de visserijregelgeving op garnalen mag vissen.

Om de administratieve lasten te verlagen zal de subsidie ambtshalve worden vastgesteld
nadat de begunstigde bij de NVWA heeft gemeld dat het systeem geïnstalleerd is en
de NVWA gecontroleerd heeft dat het systeem werkend is.

De aanvragers hebben tot uiterlijk 1 januari 2027 om het systeem werkend te hebben
om voor subsidie in aanmerking te komen. Uiterlijk voor 1 september 2026 zouden ze
het blackbox-systeem geïnstalleerd moeten hebben en hebben gemeld bij de NVWA. Ondernemers
die overwegen deel te nemen aan de voorgenomen vrijwillige saneringsregeling garnalenvisserij
wordt zo de tijd geboden om deze afweging te kunnen maken zonder dat zij het risico
lopen geen aanspraak meer te kunnen maken op de steun voor het blackbox-systeem onder
onderhavige subsidieregeling.

De Staatssecretaris van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur, J.F. Rummenie