Brief regering : Stand van zaken mpox

Nr. 2221
BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 4 maart 2025

Met deze brief informeer ik uw Kamer over een aantal zaken betreffende mpox. Allereerst
ga ik in op de huidige epidemiologische situatie wereldwijd en voor Nederland en de
daarmee samenhangende vaccinatie. Ook geef ik een update over de vaccindonatie vanwege
de actuele uitbraak van mpox in Afrika.

Epidemiologie

Mpox is een virusinfectie die oorspronkelijk vooral in West- en Midden-Afrika voorkwam.
De ziekte is een zoönose: het kan van dier op mens overgaan. Er zijn twee hoofdgroepen
van het mpox-virus: clade I en clade II. Van de mpox-virussen uit clade II worden
mensen meestal minder ziek. Sinds 2023 zijn in Midden-Afrika meerdere uitbraken van
mpox-virussen uit clade I, hierbij speelt vooral clade Ib een rol.

Transmissie van mens-naar-mens verloopt via direct contact, maar kan ook het gevolg
zijn van contact met besmette materialen. Hoewel verspreiding van clade II in Nederland
vooral via seksueel contact verloopt, zien we dat clade I in Afrika ook verspreidt
via niet-seksuele contacten binnen een huishouden. Mpox clade Ib circuleert in meerdere
landen rondom de Democratische Republiek Congo. In diverse Europese landen zijn importgevallen
gevonden, waarbij af en toe ook besmettingen binnen het huishouden zijn gevonden.

Voor Nederland geldt dat tot op heden geen importgeval van clade Ib is gevonden. Wel
wordt door het RIVM een toename van clade II mpox gevallen gezien. Dit vormde aanleiding
voor het RIVM om een responsteam te organiseren en advies uit te brengen.

Vaccinatie

Het responsteam adviseert mensen die tot de hoogrisicogroep behoren zo goed mogelijk
te beschermen door vaccinatie én om hen te informeren.1 Naar aanleiding van het advies heb ik het RIVM gevraagd de uitvoeringsaspecten en kosten in beeld te brengen. Op basis daarvan heb ik besloten het RIVM
opdracht te geven om voor dit jaar vaccinatie tegen mpox te organiseren en vraag ik
de Centra Seksuele Gezondheid (CSGs) van de GGD hier invulling aan te geven. Dit zal
gebeuren door een vaccinatie tegen mpox voor deze risicogroep laagdrempelig aan te
bieden tijdens een consult op het CSG van de GGD. De uitvoering van de vaccinatie
zal dit voorjaar starten. Tevens zal door SOA-Aids NL, het RIVM en de uitvoerende
GGD’en publiekscommunicatie plaatsvinden om de mogelijkheid van mpox-vaccinatie onder
de aandacht te brengen van de doelgroep.

De Gezondheidsraad heeft eind 2023 geadviseerd om een structureel vaccinatieprogramma
tegen mpox in te richten voor de groepen waarin de virusinfectie het vaakst voorkomt.
De Staatssecretaris Jeugd, Preventie en Sport heeft het RIVM gevraagd de mogelijkheden
voor een structureel programma te verkennen. Hij zal de ervaringen met het aanbieden
van vaccinatie tegen mpox op basis van het responsteam advies betrekken bij besluitvorming
over het structureel aanbieden van mpox vaccinatie aan hoogrisicogroepen. De Staatssecretaris
zal u hierover in de eerste helft van 2025 nader informeren.

Stand van zaken vaccindonatie

Zoals ik in mijn brief van 16 december 2024 heb aangegeven, heb ik opdracht gegeven
aan het RIVM ca 35.000 vaccins uit onze nationale voorraad via de Health Emergency
Preparedness and Response Authority (HERA) van de Europese Commissie beschikbaar te
stellen voor gebruik in de getroffen regio in Afrika. Sindsdien is onder coördinatie
van de HERA overleg gevoerd tussen de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), de African
Centres for Disease Control (ACDC) en Unicef, alsook tussen de vaccinfabrikant en
de verschillende Europese lidstaten die vaccins willen doneren. Daarnaast heeft een
technische werkgroep van ACDC en WHO een verdelingsplan gemaakt voor de vaccins, op
basis van urgentie, behoefte, beschikbaarheid en houdbaarheid van de vaccins. De Nederlandse
vaccins zullen door Unicef, dat zorgdraagt voor aflevering in het land van bestemming,
op korte termijn opgehaald worden. Ze zullen vervolgens worden ingezet in Uganda,
waar de uitrol van de vaccinatiecampagne succesvol is opgepakt.

Tot slot

Ik vertrouw erop u met deze brief voldoende te hebben geïnformeerd. Als er relevante
ontwikkelingen zijn zal ik uw Kamer vanzelfsprekend weer informeren.

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, M-F. Agema