Brief regering : Aanvulling op brief ambities wet maatschappelijke ondersteuning

Nr. 366 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 21 februari 2025

Op 20 december 2024 heb ik uw Kamer geïnformeerd1 over de toekomst van de wet maatschappelijke ondersteuning. Per abuis is gebleken
dat de brief niet volledig was. Met deze brief wil ik uw Kamer alsnog informeren over
het rapport van I&O over de cliëntervaringen met de Wmo in 2023 en over verlof- en
ondersteuningsregelingen voor mantelzorgers.

Cliëntervaringsonderzoek 2023

In de brief wet maatschappelijke ondersteuning noem ik het cliëntervaringsonderzoek
over de Wmo 2015. Door I&O research is een rapport opgesteld waarin een landelijk
beeld wordt geschetst van de cliëntervaringen met de Wmo in 2023. Dit rapport was
niet toegevoegd als bijlage aan de brief wet maatschappelijke ondersteuning van 20 december
2024. Het onderzoek is alsnog bijgevoegd bij deze brief.

Mantelzorg

Uw Kamer heeft mij, via de motie van het lid van den Hil (VVD)2, opgeroepen om samen met de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW),
werkgevers, werknemers en gemeenten de bekendheid en samenhang van bestaande verlof-
en ondersteuningsregelingen voor mantelzorgers te verbeteren. In de brief wet maatschappelijke
ondersteuning noem ik financiële ondersteuning voor mantelzorgers en het onderzoek
van de Sociaaleconomische Raad (SER) naar werk en mantelzorg, maar ben ik niet dieper
ingegaan op de verlof- en ondersteuningsregelingen. Ik geef op de volgende manier
uitvoering aan deze motie.

Aan het verzoek van uw Kamer om de bestaande verlof- en ondersteuningsregelingen te
verbeteren wordt reeds uitvoering gegeven met de uitvoering van de Mantelzorgagenda
2023–2026. Verschillende acties zijn specifiek gericht op het verbeteren van deze
ondersteuning en de bekendheid daarvan. Het Adviesteam Mantelzorg is beschikbaar voor
gemeenten en helpt gemeenten om dit ondersteuningsaanbod verder te ontwikkelen. Ieder
gemeente heeft op basis van de Wmo2015 de verantwoordelijkheid om een ondersteuningsaanbod
voor mantelzorgers in te richten. In de uitvoeringspraktijk blijkt dat dit aanbod
niet altijd voldoet aan de vraag of onvoldoende vindbaar is. Daarom ben ik voornemens
om hierover in het hoofdlijnenakkoord ouderenzorg aanvullende afspraken te maken over
mantelzorgondersteuning. De Stichting Werk & Mantelzorg voert het programma «Mantelzorgvriendelijk
werkt!» uit. Dit programma is gericht op het ondersteunen van werkgevers en werknemers.
Deze stichting werkt per sector een ondersteuningsaanpak uit. Op dit moment worden
met een aantal branches (bijvoorbeeld met de metalektro sector) afspraken gemaakt
over de combinatie van werken en zorgen. Werkgevers en werknemers zijn hier actief
bij betrokken zodat passende afspraken (bijvoorbeeld over bewustwording en toerusting)
gemaakt kunnen worden. Ook wordt helder wat de betreffende kaders zijn per branche
of worden aanvullende afspraken gemaakt in CAO’s als dit mogelijk is.

Daarnaast heeft de Minister van SZW uw Kamer op 10 april 2024 geïnformeerd over de
mogelijkheden tot vereenvoudiging van het verlofstelsel3. Het advies over maatschappelijk verlof van de SER4 is betrokken bij deze inventarisatie. Momenteel wordt vanuit het Ministerie van SZW
gewerkt aan een wetsvoorstel om het verlofstelsel te vereenvoudigen. Het streven is
dat dit voorstel eind 2025 aangeleverd wordt aan de Raad van State.

De verwachting is dat in 2040 elke Nederlander met zorg voor een naaste in aanraking
komt. Mede naar aanleiding daarvan is aan de SER gevraagd advies uit te brengen over
de toekomstbestendige combinatie van werk en mantelzorg. Dit advies wordt in het najaar
van 2025 verwacht.

De Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, V. Maeijer