Brief regering : Vogelgriepuitbraak in Putten op 18 november 2024

Nr. 304
BRIEF VAN DE MINISTER VAN LANDBOUW, VISSERIJ, VOEDSELZEKERHEID EN NATUUR

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 19 november 2024

Met deze brief informeer ik de Tweede Kamer over de uitbraak van vogelgriep op een
biologisch legbedrijf in Putten, in de provincie Gelderland. Het was lange tijd rustig
wat betreft het aantal vogelgriepuitbraken in Nederland. De laatste uitbraak bij gehouden
vogels was op 2 december 2023. Deze uitbraak van 18 november is zeer teleurstellend,
maar komt niet helemaal onverwacht. Eind oktober had de Deskundigengroep Dierziekten
aangegeven dat de kans op een besmetting laag tot matig was, met een grote mate van
onzekerheid. Een incidentele besmetting kan daarbij passen.

Het bedrijf met 23.000 leghennen is op 18 november door de NVWA geruimd. Er zijn maatregelen
opgelegd in de beperkingszone van 10 kilometer rondom de uitbraak. Dit zijn onder
andere een vervoersverbod voor pluimvee en pluimveeproducten en een ophok- en afschermplicht.
Met deze maatregelen wil ik de kans op een volgende uitbraak in die zone verkleinen.
Daarnaast heb ik besloten om de bedrijven in de 3 kilometer rond de uitbraak door
de Gezondheidsdienst voor Dieren (Royal GD) gedurende 10 dagen te laten monitoren,
door kadaverbemonstering en telefonische monitoring. Dit besluit heb ik genomen, omdat
het de eerste vogelgriepuitbraak is in 11 maanden en vanwege de locatie, aan de rand
van een pluimveedicht gebied. Mocht zich een volgende besmetting in die zone voordoen,
dan wordt op deze wijze de besmetting snel opgespoord. Wageningen Bioveterinary Research
zal het virus nog nader karakteriseren en de informatie delen met andere onderzoekers
wereldwijd.

Ik heb besloten om de ophok- en afschermplicht alleen in stellen in de beperkingszone
van 10 kilometer rond de uitbraak. Er zijn geen aanwijzingen dat er veel wilde vogels
in Nederland besmet zijn. In Nederland is het een maatschappelijke wens om kippen
buiten te kunnen houden, onder andere vanwege dierenwelzijn. Aan die wens wil ik,
rekening houdend met het risico van uitbraken met dierziekten, gehoor geven. Het instellen
van een regionale of landelijke ophokplicht heeft grote gevolgen voor de leefomstandigheden
voor heel veel pluimveekoppels en dient zorgvuldig te worden afgewogen. Woensdag 20 november
komt de Deskundigengroep Dierziekten opnieuw bijeen. Zij nemen daarbij altijd de situatie
rondom wilde vogels en uitbraken in de EU mee in hun duiding en beoordeling. Hun risicobeoordeling
zal ik mede gebruiken om te bezien of nog extra maatregelen in Nederland nodig zijn
om de kans op een uitbraak te verkleinen. Ik zal de Tweede Kamer daarover informeren.

In de Europese Unie zijn de afgelopen weken uitbraken geweest bij commerciële houderijen.
Hongarije heeft tientallen besmettingen gehad, en ook in Polen, Bulgarije, Frankrijk,
Tsjechië, Slowakije, Oostenrijk, Duitsland, Kroatië en Italië zijn uitbraken geweest.
Ook in het Verenigd Koninkrijk zijn besmettingen gemeld.

Ik houd de situatie nauwlettend in de gaten. Als er nieuwe informatie volgt die leidt
tot een aanpassing van mijn beleid, zal ik de Tweede Kamer daarover informeren. De
mogelijkheid van vogelgriepbesmettingen, als gevolg van de aanwezigheid van het virus
bij wilde vogels, bestaat helaas nog steeds. Ik wil, wellicht ten overvloede, aangeven
hoe belangrijk het is dat alle houders in heel Nederland passende hygiënemaatregelen
in acht blijven nemen en verdenkingen snel te melden, zoals ze de afgelopen jaren
steeds hebben gedaan.

De Minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur, F.M. Wiersma