Brief regering : Vervoerplannen Waddenveren 2025

Nr. 829
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR EN WATERSTAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 8 oktober 2024

De rederijen van de Vervoerconcessie Waddenveren West, B.V. Terschellinger Stoomboot
Maatschappij (hierna: TSM) en de Vervoerconcessie Waddenveren Oost, Wagenborg Passagiersdiensten
B.V. (hierna: WPD), hebben de vervoerplannen voor 2025 bij mij ingediend (respectievelijk
bijlage 1 en 2). Als concessieverlener dient het Ministerie van IenW te besluiten
in hoeverre het instemt met deze vervoerplannen. Met deze brief informeert mijn ministerie
uw Kamer hierover.

Vervoerplannen 2025 TSM en WPD

Allereerst worden hieronder de belangrijkste wijzigingen ten opzichte van 2024 beschreven.

Tarieven

De tarieven van beide rederijen worden in 2025 met 4,0% verhoogd. De voorgestelde
tariefstijging komt overeen met maximumtariefniveau voor 2025, deze wordt jaarlijks
door mijn ministerie volgens de eisen van de concessies vastgesteld.

Dienstregeling

De dienstregeling 2025 van TSM bevat minder afvaarten dan in 2024, omdat er sprake
is van structurele onderbezetting op een aantal afvaarten die nu nog wel in de dienstregeling
opgenomen zijn. Het gaat vooral om minder afvaarten van beide sneldiensten en van
de veerdienst naar Terschelling. Consumentenorganisaties en Decentrale Overheden hebben
hun zorgen geuit over de gevolgen van het lagere aantal afvaarten voor de passagiers
en de leefbaarheid van de eilanden. TSM heeft naar aanleiding van deze zorgen meer
afvaarten behouden dan in het concept vervoerplan en geeft voor de overige afvaarten
aan dat schrappen nodig is om financieel gezond te blijven. Ook duurzaamheidsoverwegingen
spelen hierbij een rol. Mijn ministerie heeft begrip voor de zorgen van de betrokkenen,
maar begrijpt ook de redenen van TSM. Daarnaast is het goed om te noemen dat TSM ondanks
de aanpassing van de dienstregeling aan de concessie blijft voldoen.

De dienstregeling van WPD wordt voortgezet in lijn met het advies vanuit de evaluatie
van de vijfkwartiersdienstregeling Ameland.1 Dat betekent dat er met één schip zes keer per dag per richting wordt gevaren op
basis van een vijfkwartiersdienstregeling en dat er met een tweede schip wordt gevaren
afhankelijk van de waterstand tot vijf keer per dag. De dienstregeling is na afstemming
met de adviesorganen en de bus vervoerder licht gewijzigd, zodat een betere aansluiting
op het OV naar Leeuwarden mogelijk is en reizigers makkelijker met het OV verder kunnen
reizen. De dienstregeling tussen Lauwersoog en Schiermonnikoog is ongewijzigd ten
opzichte van 2024.

Overige wijzigingen TSM

De belangrijkste wijzigingen bij TSM bestaan uit het verduurzamen van de brandstof
waarop de schepen varen en het vereenvoudigen van het sneldiensttarief.

TSM zal volgens het vervoerplan vanaf 2025 beide snelboten laten varen op een nieuwe,
schonere brandstof. Recentelijk heeft TSM mijn Ministerie laten weten dat zij de kans
zag deze verduurzamingsmaatregel naar voren te halen: de snelboten varen nu al op
de schonere brandstof. Inmiddels varen binnen de reguliere veerdienst de Ms Friesland
en Ms Vlieland hier ook op. Om geen risico te nemen voor de continuïteit schakelt
TSM hier stapsgewijs op over. Het Ministerie vindt deze vorm van verduurzaming een
goede ontwikkeling.

TSM versimpelt daarnaast het tarief voor de sneldienst. Momenteel is dat gebaseerd
op het huidige winter-basistarief plus de sneldiensttoeslag. Dit geeft in de zomer
verwarring bij de passagiers en daarom zal TSM vanaf 2025 het tarief van de sneldienst
in de zomer baseren op het hogere zomertarief van de veerboot. Zodoende worden reizigers
niet meer geconfronteerd met kleine prijsverschillen die weinig uitlegbaar zijn. Om
de wijziging omzetneutraal te laten verlopen, verlaagt TSM de verhoging voor personen
op populaire afvaarttijden tijdens de zomerdienstregeling van 3,4% naar 2,7%. Hiermee
voldoet TSM aan de eisen uit de concessie.

Overige wijzigingen WPD

Ook WPD benoemt verschillende wijzigingen voor 2025.

In 2024 heeft WPD het reserveren voor personen, fietsen en motoren ingevoerd op de
veerdiensten. Het havenkantoor op Schiermonnikoog wordt samen met de revitalisatie
van het haventerrein aangepakt en voorzien van toegangspoortjes, zodat ook hier toegangscontrole
uitgevoerd kan worden en de logistiek verbetert. Het Ministerie ziet reserveren als
een verbetering, waarbij wel rekening gehouden moet worden met eilanders: zij zijn
afhankelijk van de veerverbinding en het is van belang dat er genoeg ruimte voor hen
is, mocht een last minute overtocht nodig zijn.

WPD gaat daarnaast in 2025 verder met het vervoersconcept, dat een beeld geeft van
hoe het vervoer van en naar Schiermonnikoog en Ameland er in de toekomst uit kan zien.
Het doel voor 2025 is om hier een verdere richting voor te bepalen. Naar verwachting
wordt er dan ook een architect gecontracteerd om schepen te ontwerpen. Om het level
playing field tijdens de aanbesteding van de nieuwe concessies te borgen, overlegt
WPD in dit traject met de concessieverlener.

Daarnaast wil WPD, los van de al bestaande overlegstructuren, initiatieven die ervoor
zorgen dat eilandbewoners en eilandgemeenten meer betrokken kunnen worden bij besluitvorming
die hun dagelijks leven beïnvloedt gaan ontwikkelen. Het Ministerie denkt dat het
waardevol is om de afstemming met betrokkenen te verbeteren en moedigt dit aan.

Instemming vervoerplannen TSM en WPD 2025

Het ministerie heeft besloten in te stemmen met beide vervoerplannen. Beiden voldoen
aan de eisen uit de vervoersconcessies en zijn door de rederijen voorgelegd aan de
consumentenorganisaties en decentrale overheden. De rederijen hebben daarbij de zienswijzen
en adviezen van deze partijen overgenomen, of hebben duidelijk aangegeven waarom zij
hiervan af zijn geweken. Teksten in de vervoerplannen die geen betrekking hebben op
de eisen uit de concessies heeft mijn Ministerie enkel ter kennisgeving aangenomen.

De Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat,
Ch.A. Jansen