Brief regering : Nationaal Versterkingsplan van Microchip-talent

Nr. 276
BRIEF VAN DE MINISTERS VAN ECONOMISCHE ZAKEN EN VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 16 juli 2024

De microchipsector is een essentiële industrie voor het verdienvermogen van Nederland,
nu en in de toekomst. De industrie draagt ook bij aan onze strategische autonomie.
Begin dit jaar heeft het vorige kabinet een reeks maatregelen aangekondigd ter versterking
van het ondernemingsklimaat voor de microchipsector in Nederland. Deze investeringen
zijn hard nodig, om de groei van de microchipsector en de bijbehorende investeringsbesluiten
van alle partijen in Nederland mogelijk te maken. In die zin heeft Beethoven nog niets
aan urgentie ingeboet.

Voor de talentopgave wordt op korte termijn – tot en met 2030 – voor de microchipindustrie
een groeiende vraag verwacht van 38.000 extra technisch opgeleide mensen, waarvan
26.000 mensen in de Brainportregio mede door de verwachte groei van ASML en haar toeleveranciers.
Het kabinet heeft Hans de Jong (voormalig president Philips Nederland) gevraagd om
als speciaal gezant met de vier in het convenant genoemde regio’s (Brainport, Delft,
Groningen en Twente) te werken aan een nationaal versterkingsplan van microchip-talent,
waarbij talentontwikkeling op mbo-, hbo- en wo-niveau centraal stond. Onder gezamenlijke
regie met OCW, EZ en Brainport Development is er een eerste advies hiertoe tot stand
gekomen. De kern van het advies is drieledig:

1. Reserveer per regio een bedrag ten aanzien van talent op mbo-, hbo- en wo-niveau,
gebaseerd op de huidige en toekomstige wervingspraktijk van de industrie gecombineerd
met relevante data over de demografie en de industrie. Dat betekent voor Brainport
63%, Delft 10%, Twente 17% en Groningen 7%.

2. Start zo snel mogelijk met het toekennen van goed onderbouwde plannen en activiteiten.

3. Richt een helder beoordelingsproces in, faseer de toekenning van middelen en koppel
die fasering aan de monitoring en evaluatie.

Appreciatie

Het kabinet is positief over het advies van de speciaal gezant en neemt de adviezen
over inclusief verdeling van de middelen. Het advies van De Jong en de voorgestelde
verdeling van middelen treft u bijgaand aan.

Op basis van het doorlopen proces is een helder onderbouwd en goed navolgbare reservering
van middelen per regio tot stand gekomen. Het advies reflecteert de inhoudelijke opdracht
die speciaal gezant De Jong is meegegeven. De uitkomsten zijn daarmee ook in lijn
met de motie Van Hijum cs.1 Deze motie Van Hijum verzoekt de regering om te borgen dat de beschikbare middelen
voor het opleiden van «talent» en onderzoek evenwichtig wordt verdeeld over de betrokken
regio’s. De in de motie genoemde evenwichtigheid moet gezien worden in het licht van
de talentopgave van de microchipsector, waarbij expliciet breder is gekeken dan alleen
de regio Brainport en een evenwichtige afweging is gemaakt op basis van een heldere
onderbouwing.

Om tot een daadwerkelijke toekenning van de regionale plannen te komen, is een nadere
uitwerking door betrokken regio’s nodig. Er wordt nu een bedrag per regio gereserveerd.
Op basis van de kwaliteit van de herijkte plannen zullen bedragen aan de regio’s worden
toegekend. Als de plannen (nog) niet van voldoende kwaliteit zijn, kan worden besloten
dat de middelen (nog) niet worden toegekend. Tot oktober wordt de tijd gebruikt om
de plannen van de regio’s verder aan te scherpen en binnen de gestelde budgettaire
kaders te brengen. In het najaar zal naar verwachting een eerste besluitvorming over
de toekenning plaatsvinden en daarna zal het kabinet uw Kamer hierover informeren.

De Minister van Economische Zaken,
D.S. Beljaarts

De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,
E.E.W. Bruins