Brief regering : Verlenging Algemene Maatregel van Rijksbestuur (Amvrb) Samenwerkingsregeling waarborging plannen van aanpak landstaken

Nr. 74 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 27 juni 2024

Sinds 10 oktober 2010 is de Algemene Maatregel van Rijksbestuur (Amvrb) Samenwerkingsregeling
waarborging plannen van aanpak landstaken Curaçao en Sint Maarten (hierna: Samenwerkingsregeling)
van kracht. Hierin is vastgelegd dat er voor de landstaken die Curaçao en Sint Maarten
op het moment van de staatkundige hervorming nog niet naar behoren konden uitvoeren,
een plan van aanpak is om toe te werken naar zelfstandige uitvoering van de landstaak.

De Samenwerkingsregeling geeft de mogelijkheid om de regeling te verlengen met twee
jaar wanneer niet alle plannen binnen de termijn afgerond zijn. Verlenging per koninklijk
besluit heeft eerder plaatsgevonden in 2012, 2014, 2016, 2018, 2020 en 2022. De huidige
werkingsduur van de Samenwerkingsregeling loopt tot 10 oktober 2024. Omdat de plannen
van aanpak Detentie en Politie van Sint Maarten nog niet zijn afgerond, wordt de Samenwerkingsregeling
opnieuw verlengd.

Stand van zaken Curaçao

De Voortgangscommissie Curaçao heeft in februari 2017 geconstateerd dat alle plannen
van aanpak landstaken Curaçao zijn uitgevoerd. De Voortgangscommissie Curaçao heeft
haar werkzaamheden per 1 juni 2017 beëindigd. Sindsdien heeft de Samenwerkingsregeling
geen betekenis meer voor Curaçao.

Stand van zaken Sint Maarten

Sint Maarten heeft drie van de oorspronkelijke vijf plannen van aanpak voor de uitvoering
van landstaken afgerond. De plannen van aanpak voor het gevangeniswezen en de politie
zijn nog in uitvoering.

Detentiewezen

In 2020 heeft Nederland eenmalig € 30 mln. beschikbaar gesteld, waarvan € 20 mln.
beschikbaar komt voor de bouw van een nieuwe gevangenis en de resterende € 10 mln.
voor structurele verbeteringen van de detentieomstandigheden.1 Met deze middelen heeft Sint Maarten de afgelopen jaren hard gewerkt om het plan
van aanpak detentie uit te voeren. Op 7 december 2021 zijn Sint Maarten en Nederland
een overeenkomst aangegaan met de United Nations Office for Project Services (UNOPS)
voor fase 1 van het project voor een nieuwe gevangenis op Sint Maarten: het ontwerp
van de faciliteiten en de voorbereiding van de aanbesteding.2 De ondertekening van de overeenkomst door Sint Maarten, Nederland en UNOPS voor fase 2
van het project, voor de daadwerkelijke bouw van de nieuwe gevangenis, is voorzien
voor later dit jaar. De bouw van een nieuwe gevangenis zou een belangrijke mijlpaal
betekenen in de verbetering van het gevangeniswezen. Op basis van het plan van aanpak
detentie werkt Sint Maarten ook aan de ontwikkeling en versterking van de organisatie
van de Point Blanche gevangenis. In 2023 heeft het National Recovery Program Bureau
(NRPB) een bijdrage ontvangen om het programmamanagement hiervan op zich te nemen,
waarmee de beperkte uitvoeringscapaciteit van het Ministerie van Justitie en de gevangenis
wordt versterkt.

Politie

Het Ministerie van Justitie en Veiligheid biedt daarnaast hulp en bijstand bij het
plan van aanpak politie door middel van ondersteuning van medewerkers van de Nationale
Politie aan het Korps Politie Sint Maarten (KPSM). De NRPB heeft in 2023 ook een bijdrage
ontvangen van BZK voor een grondige renovatie van de politiecellen in Philipsburg.
Dit project zal dit jaar van start gaan.

47e Voortgangsrapportage

Over de uitvoering van de plannen van aanpak wordt gerapporteerd door de voortgangscommissie
Sint Maarten. Op 1 februari 2023 zijn een nieuwe voorzitter en een nieuw lid namens
Nederland van de voortgangscommissie benoemd. Tevens bij deze brief bijgevoegd vindt
u de 47e voortgangsrapportage over de periode januari tot augustus 2023, de eerste voortgangsrapportage
van de commissie in haar nieuwe samenstelling. In deze rapportage benoemt de commissie
de samenwerking met UNOPS en de NRPB op het plan van aanpak detentie als positieve
stappen, maar ziet de commissie nog ruimte voor verbetering waar het gaat om verheldering
van onderlinge rol-, taak- en verantwoordelijkheidsverdeling. Wat betreft het plan
van aanpak politie noemt de commissie onder andere het belang van het formaliseren
van de politieorganisatie, het afronden van het functieboek en het werven om de minimale
bezetting van het Korps te realiseren.

De rapportage van de voortgangscommissie benadrukt dat ondanks de gemaakte stappen
de samenwerking met Nederland nog hard nodig is om de plannen van aanpak te kunnen
afronden. Aangezien de Samenwerkingsregeling voor Nederland een belangrijke grondslag
biedt voor deze samenwerking, is het van belang om deze regeling te verlengen.

Proces tot verlenging Amvrb

De Rijksministerraad heeft op 21 juni ingestemd met de verlenging van de Amvrb. Conform
artikel 42, vierde lid, van de Amvrb dienen beide Kamers van de Staten-Generaal gekend
te worden in ieder besluit tot beëindiging of verlenging van de Amvrb. Daarnaast dient
de verlenging van het besluit uiterlijk twee maanden voor het verstrijken van de huidige
termijn (10 augustus 2024) bekendgemaakt te worden. Het ontwerp van het koninklijk
besluit dat deze verlenging regelt treft u bij dit schrijven aan.

Op 21 oktober 2023 de Rijkswet aangenomen tot wijziging van de artikelen 14 en 38
van het Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden (Stb. 2023, 407), waarmee de mogelijkheid is beperkt een algemene maatregel van rijksbestuur uit
te vaardigen zonder wettelijke grondslag daartoe. In samenspraak met Aruba, Curaçao
en Sint Maarten wordt op dit moment gewerkt aan Rijkswetgeving die een grondslag biedt
voor zelfstandige algemene maatregelen van rijksbestuur die hun gelding dienen te
behouden, waaronder de Samenwerkingsregeling.

De Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, A.C. van Huffelen