Brief regering : Reactie op vragen, gesteld tijdens het debat over oversterfte van 15 februari 2024, over de koppeling van medische gegevens die in de coronaperiode zouden zijn gedeeld, ondanks dat hier nadrukkelijk geen toestemming voor was gegeven door de patiënt

25 295 Infectieziektenbestrijding

Nr. 314 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR MEDISCHE ZORG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 27 februari 2024

Tijdens het plenaire debat over oversterfte van 15 februari jl. heeft het lid Agema
(PVV) mij verzocht uw Kamer schriftelijk te informeren over de koppeling van medische
gegevens die in de coronaperiode zouden zijn gedeeld, ondanks dat hier nadrukkelijk
geen toestemming voor was gegeven door de patiënt. Met deze brief voldoe ik aan dit
verzoek. Daarnaast kom ik in deze brief graag nog terug op de vraag van het lid Tielen
(VVD) over de tijdshorizon voor de ontsluiting van vaccinatiegegevens naar één centraal
overzicht, naar aanleiding van de ingediende motie-Tielen c.s. (Kamerstuk 25 295, nr. 2163).

Beantwoording vraag van het lid Agema

Naar aanleiding van mijn appreciatie van de bovengenoemde motie heeft het lid Agema
gevraagd hoe wordt omgegaan met het koppelen van gegevens van personen die nadrukkelijk
hebben aangegeven dit niet te willen, maar van wie die wens zou zijn overruled in
de coronaperiode. Hierbij lijkt te worden gedoeld op de tijdelijke «Corona Opt-in»
die werd ingesteld om de toenemende druk op de zorg tijdens de COVID-19-pandemie te
verlichten.

De Corona Opt-in was een maatregel die ertoe leidde dat tijdens de coronapandemie
een samenvatting uit het medisch dossier door de huisarts (de professionele samenvatting)
beschikbaar kon worden gesteld via een elektronisch uitwisselingssysteem aan zorgverleners
op de huisartsposten en spoedeisende-hulpafdelingen, zonder voorafgaande toestemming
van de patiënt. Deze maatregel heeft er tijdens de coronapandemie toe geleid dat zorgverleners
minder tijd kwijt waren aan het opvragen van gegevens en in sommige gevallen sneller
en betere zorg konden verlenen. De Corona Opt-in was met de nodige waarborgen omkleed
om de privacy van patiënten en de vrije toegang tot de zorg zoveel mogelijk te respecteren.
Zo moesten zorgverleners ter plaatse vooraf wel toestemming vragen aan de patiënt
om de gegevens te raadplegen. Over het stopzetten van de Corona Opt-in heeft de toenmalige
Minister van VWS uw Kamer op 9 mei 20231 geïnformeerd.

Belangrijk om te benoemen is dat deze maatregel zag op gegevens van patiënten die
niet vooraf hadden vastgelegd of zij wel of geen toestemming geven voor het delen
van hun gegevens. Hierbij dient te worden opgemerkt dat gegevens van patiënten die
hier vooraf nadrukkelijk géén toestemming voor hadden gegeven, ondanks de invoering
van de Corona Opt-in, niet werden uitgewisseld. Daarmee was en is er geen sprake van
het delen van gegevens tegen de nadrukkelijke wens van patiënten in.

Ten aanzien van de ontsluiting van vaccinatiegegevens naar centrale vaccinatieoverzichten,
geldt dat deze gegevens alleen door de zorgverlener (bijvoorbeeld de GGD) met derde
partijen gedeeld mogen worden als hier toestemming voor is gegeven door de patiënt.
Als er geen toestemming is gegeven voor het delen van vaccinatiegegevens, dan zijn
deze gegevens alleen door de patiënt op te vragen en in te zien bij de zorgverlener
die de vaccinatie heeft toegediend.

Tijdshorizon voor centraal vaccinatieoverzicht

In reactie op vragen van het lid Tielen heb ik in het debat aangegeven dat er gewerkt
wordt aan het ontsluiten van vaccinatiegegevens voor COVID-19 en HPV naar de persoonlijke
gezondheidsomgevingen (PGO’s). Zoals ook aangegeven door de Staatssecretaris van VWS
in de brief van 5 februari 20242, gaan we op dit moment de laatste fase van implementatie in. Daarnaast zal de komende
tijd de ontsluiting naar PGO’s geleidelijk worden uitgebreid met andere RVP-vaccinatiegegevens
die bij het RIVM bekend zijn. De vervolgstap is om te bezien of ook voor andere vaccinatiegegevens,
zoals reizigersvaccinaties en vaccinatiegegevens van huisartsen en arbodiensten, kunnen
worden ontsloten, zodat Nederlanders gemakkelijk een overzicht van al hun ontvangen
vaccinaties kunnen opvragen en inzien.

Het lid Tielen vroeg mij naar een tijdshorizon hiervoor. Voor de bij het RIVM bekende
vaccinatiegegevens verwachten we eind 2024 een overzicht te kunnen bieden dat zo compleet
als mogelijk is. Voor de andere vaccinatiegegevens, zoals reizigersvaccinaties en
vaccinatiegegevens van huisartsen en arbodiensten, onderzoek ik wat de mogelijkheden
zijn om deze gegevens eind 2025 in PGO’s te ontsluiten. De haalbaarheid van deze planning
is echter afhankelijk van meerdere zaken, waaronder in hoeverre bijvoorbeeld de ICT-leveranciers
capaciteit vrij kunnen maken.

Daarnaast zouden hiervoor financiële middelen moeten worden vrijgemaakt. Indien dit
niet mogelijk is, zal dit direct leiden tot vertraging in de realisatie en implementatie.

De Minister voor Medische Zorg, P.A. Dijkstra