Brief regering : Planning en voortgang algoritmeregister

Nr. 1101
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN DEFENSIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 11 december 2023

In de verzamelbrief «Algoritmen reguleren» van 7 juli 2023 van de Staatssecretaris
van digitalisering (Kamerstuk 26 643, nr. 1056) aan uw Kamer is aangekondigd dat met departementen is afgesproken dat het algoritmeregister
up-to-date is in 2025 en dat ten minste de hoog-risico algoritmes geregistreerd zijn
in het algoritmeregister. Ook is gevraagd aan de ministeries om te komen tot een planning
per departement. In deze brief geef ik aan waar het Ministerie van Defensie aan werkt
om te komen tot een algoritmeregister zoals afgesproken in de Werkagenda Waardengedreven
Digitaliseren (Kamerstuk 26 643, nr. 940).

Aanpak en planning

Onderzoek naar veiligheidsrisico’s

Defensie onderschrijft het belang van transparantie over het gebruik van hoog-risico
algoritmes die burgers raken en zet in op publicatie van hoog-risico algoritmes die
burgers raken in het algoritmeregister in 2025. Het publiceren van informatie over
algoritmes moet echter zorgvuldig worden gedaan. Soms kan dit namelijk op gespannen
voet staan met de grondwettelijke taken van Defensie en voor veiligheidsrisico’s zorgen.
Defensie heeft dan ook op dit moment geen algoritmes gepubliceerd in het algoritmeregister.
Defensie onderneemt de volgende twee acties.

Ten eerste heeft Defensie advies gevraagd aan het Nationaal Bureau voor Verbindingsbeveiliging
(NBV)1 van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) over de mogelijke risico’s
van publicatie voor de kerntaak van Defensie. Dit advies wordt in Q1 2024 verwacht.
Ten tweede heeft Defensie opdracht gegeven voor een onderzoek naar risicoafwegingen
voor publicatie van algoritmen. Hieruit zal ook een risico-beoordelingsmodel volgen
dat zal ondersteunen bij het maken van de afweging om een algoritme wel of niet te
publiceren. Naar verwachting is dit onderzoek in Q2 2024 afgerond.

Inventarisatie en interne documentatie

Vooruitlopend op de aangekondigde wettelijke verplichting en bovengenoemde ontwikkelingen
is Defensie begonnen met een interne inventarisatie. In 2023 zijn alle defensieonderdelen
gevraagd om te inventariseren welke algoritmes worden gebruikt. Deze inventarisatie
loopt door in 2024. Er is een intern algoritmeregister beschikbaar gesteld waarin
de algoritmes vanuit deze inventarisatie moeten worden opgenomen. De eerder benoemde
veiligheidsrisico’s zijn niet van toepassing op dit interne register, omdat deze niet
publiek toegankelijk is. Het in 2024 verwachtte risico-beoordelingsmodel moet vervolgens
ondersteunen bij het besluiten welke algoritmes geschikt zijn om opgenomen te worden
in het rijksbrede, publieke algoritmeregister.

Capaciteit

Om het register te vullen, moeten defensieonderdelen verschillende stappen doorlopen.
Dit vraagt veel van de schaarse capaciteit van Defensieonderdelen op het gebied van
data en algoritmes. Daarom is er per januari 2024 aanvullend budget beschikbaar gesteld
om de capaciteit bij de defensieonderdelen voor het documenteren en registeren van
algoritmes te vergroten. Het vergroten van deze capaciteit zal, mede door krapte op
de arbeidsmarkt, enige tijd kosten.

Vervolg

Uw Kamer wordt eind 2024 geïnformeerd over de voortgang van het algoritmeregister.

De Staatssecretaris van Defensie,
C.A. van der Maat