Brief regering : Verslag G20 top New Delhi 9 en 10 september 2023

Nr. 27 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 24 november 2023

Op 9 en 10 september jl. vond de top van de G20-regeringsleiders (hierna G20) plaats
in New Delhi, waaraan Nederland op uitnodiging van het Indiase voorzitterschap heeft
deelgenomen. Namens het kabinet waren de Minister-President en de Minister van Financiën
aanwezig. De Nederlandse inzet met betrekking tot de G20 dit jaar kwam uw Kamer eerder
toe.1

In deze brief wordt uw Kamer, mede namens de Minister-President, geïnformeerd over
de uitkomsten van deze G20-top. Deelname aan de G20 biedt Nederland de kans om banden
te versterken met verschillende partners zoals de G7 landen en de opkomende economieën.
Nederland heeft actief ingezet op het voeren van gesprekken met landen uit het mondiale
zuiden over o.a. samenwerking op het gebied van klimaat, energietransitie, economie,
gezondheidszorg en voedselzekerheid. Dit is in lijn met de inzet op versterkt engagement
in een tijd van grote geopolitieke uitdagingen. De G20 besprak onder meer de Russische
oorlog in Oekraïne, sterke en duurzame groei, duurzame ontwikkelingsdoelstellingen,
klimaat en milieu, digitale transitie en gender equality. De Afrikaanse Unie, vertegenwoordigd door voorzitter Comoren, werd verwelkomd als
nieuw G20 lid. Uw Kamer werd hier in de voorbereiding van de Europese Raad van 29
en 30 juni jl. over geïnformeerd.2 Verder kwamen de G20 regeringsleiders tot een gezamenlijke verklaring. Deze (Engelstalige)
verklaring, de G20 New Delhi Leaders’ Declaration, is bij deze brief gevoegd.

De G20 vervult als overlegforum een nuttige rol in het bespreken van de economische
samenwerking in de wereld. In dat licht is het kabinet verheugd dat de top heeft geresulteerd
in overeenstemming over een gezamenlijke verklaring die de volledige breedte van de
G20-agenda bestrijkt. Deze gezamenlijke verklaring is de uitkomst van een op consensus
gericht proces en is een weerslag van verschillende perspectieven en ambitieniveaus
van de G20-leden. Het stabiliseren van de wereldeconomie en de financiële markten
is sinds de oprichting de kern van de G20. Anno 2023 wordt de agenda mede beïnvloed
door de Russische oorlog in Oekraïne, waar verschillende visies op zijn. De G20-leiders
zeggen dat ze gezamenlijk willen laten zien welke negatieve gevolgen de oorlog in
Oekraïne heeft voor de wereldwijde economie. Ondanks de verschillen zijn de G20-leiders
overeengekomen dat alle landen, in overeenstemming met het VN-Handvest, zich moeten
onthouden van het dreigen met of gebruiken van geweld of het streven naar territoriale
verwerving die ingaat tegen de territoriale integriteit en soevereiniteit of de politieke
onafhankelijkheid van welke staat dan ook. Ook verwelkomt de G20 alle relevante en
constructieve initiatieven die een alomvattende, rechtvaardige en duurzame vrede in
Oekraïne ondersteunen en alle doeleinden en beginselen van het VN-Handvest hoog houden.
Daarnaast roept de G20 op tot de implementatie van initiatieven zoals de graandeal
(Black Sea Grain Initiative) om onmiddellijke en ongehinderde leveringen van graan te garanderen. Ook noemt de
G20 de dreiging en het gebruik van kernwapens ontoelaatbaar. Het kabinet heeft met
gelijkgezinde partners ingezet op een zo sterk mogelijke tekst over Oekraïne. Hoewel
deze inzet niet volledig is behaald, verwelkomt het kabinet dat de G20, bestaande
uit een groep zeer uiteenlopende landen, op veel onderwerpen tot overeenstemming is
gekomen.

India agendeerde drie werksessies met als onderwerpen One Earth, One Family, One Future, die gezamenlijk het Indiase G20 thema vormen. Naast Nederland waren er meer landen
door India uitgenodigd als gast, te weten Bangladesh, Egypte, Mauritius, Nigeria,
Oman, Singapore, Spanje, de Verenigde Arabische Emiraten.

Een belangrijk onderwerp tijdens de werksessie One Earth was klimaat en milieu, en de verantwoordelijkheid die de G20 hierin moet nemen. De
G20 heeft afgesproken een lage koolstofuitstoot na te streven, evenals klimaatbestendige
en ecologisch duurzame ontwikkelingstrajecten te volgen. Bij dit laatste is het versterken
van duurzame consumptie en productie van plastics in relatie tot tegengaan van oceanen
vervuiling alsmede de inzet van resource efficiency en de toepassing van een circulaire
economie aanpak benadrukt in de G20-verklaring. Ook zullen de G20-landen zich inspannen
de capaciteit voor hernieuwbare energie wereldwijd tegen 2030 te verdrievoudigen en
het Akkoord van Parijs en de bijbehorende temperatuurdoelstelling te verwezenlijken.
Verder erkent de G20 de bevindingen van het VN-klimaatpanel IPCC omtrent de mondiale
emissiereducties die nodig zijn om onder de 1,5 graad opwarming te blijven. Nederland
riep op tot G20-leiderschap in de klimaat- en energietransitie en ging vervolgens
in op het belang van samenwerking op het gebied van offshore windtechnologieën, elektrische
mobiliteit en waterstofinfrastructuur.

De focus van de sessie One Family was een inclusieve aanpak van mondiale uitdagingen. De gezamenlijke verklaring had
ook, meer dan andere jaren, een sterke focus op de Duurzame Ontwikkelingsdoelen (Sustainable Development Goals – SDG’s). In dat kader kwamen verschillende (internationale) initiatieven op het
terrein van o.a. womenempowerment, gezondheidszorg en sociale zekerheid aan bod. De
G20 was verenigd in zijn zorgen over de gebrekkige voortgang op de SDG’s. Door de
overlappende crises van de afgelopen jaren lijkt de mogelijkheid om de SDG’s te behalen
uit het zich te verdwijnen. De G20 heeft zich gecommitteerd aan het versnellen van
sterke, duurzame, evenwichtige en inclusieve groei evenals voortgang op het gebied
van de brede SDG implementatie, bijvoorbeeld door hervormingen in te stellen voor
betere, grotere en effectievere multilaterale ontwikkelingsbanken (hierna MDB's) om
mondiale problemen aan te pakken. De G20 zal zich inzetten om de financieringscapaciteit
van MDB's substantieel te vergroten.

In het kader van One Future onderstreepten veel G20 leiders de digitale transitie, met name hoe de technologie
de bestaande digitale kloof kan helpen overbruggen en de vooruitgang op het gebied
van inclusieve en duurzame ontwikkeling kan versnellen. Hierbij speelt cybersecurity
een essentiële rol. Binnen de G20 wordt kunstmatige intelligentie (AI) als een belangrijk
onderwerp beschouwd, waarbij stappen worden gezet in de richting van AI governance.
Nederland benadrukte de kansen die AI biedt; zoals het versnellen van de ontwikkeling
van geneesmiddelen, meer mogelijkheden tot e-health evenals meer onderzoek naar nieuwe en koolstofneutrale materialen. Ook gaf Nederland
aan dat internationale samenwerking belangrijk is om te profiteren van de kansen die
AI biedt. Door de juiste regels te bepalen en implementeren kan AI op een veilige
en inclusieve manier in onze samenleving worden ingebed. Daarbij moet echter steeds
de mens als eindgebruiker centraal staan (Human Centered Approach).

In de afsluitende opmerkingen noemde de Indiase Minister-President Modi een mogelijke
virtuele G20 top van regeringsleiders om na te gaan in hoeverre de afspraken van de
G20 New Delhi Leaders Declaration zijn opgevolgd. Deze virtuele top zal plaatsvinden op 22 november. Uw Kamer zal hierover
worden geïnformeerd. Brazilië zal per 1 december 2023 het G20 voorzitterschap van
India overnemen. Als Nederland een uitnodiging voor deelname aan het Braziliaanse
G20 jaar ontvangt, zal ook hierover uw Kamer zo spoedig mogelijk worden geïnformeerd.

De Minister van Buitenlandse Zaken, H.G.J. Bruins Slot