Brief regering : Verkenning vrijstellingen overdrachtsbelasting

Nr. 79
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 2 oktober 2023

In de brief «Stand van zaken fiscale regelingen»1 van november 2017 is aangekondigd dat de fiscale regelingen in de overdrachtsbelasting
geëvalueerd zullen worden op doeltreffendheid en doelmatigheid. Een volwaardige evaluatie
van alle regelingen wordt echter bemoeilijkt door een gebrek aan beschikbare data.
Daarnaast verschilt de beleidsmatige relevantie van de regelingen sterk. Daarom is
in lijn met de conclusies van de Evaluatiedoorlichting fiscale regelingen2 besloten eerst een verkenning van de fiscale regelingen in de overdrachtsbelasting
uit te voeren. Doel van de verkenning is om in kaart te brengen of en in hoeverre
er aanleiding is om nader onderzoek te doen naar de fiscale regelingen binnen de overdrachtsbelasting.
Hierbij stuur ik u de resultaten van deze verkenning.

De verkenning heeft betrekking op alle vrijstellingen van overdrachtsbelasting. Het
per 2011 ingevoerde verlaagde tarief voor woningen (2%) wordt ook meegenomen, net
als de tariefdifferentiatie die per 2021 is ingevoerd. Voor alle regelingen is in
kaart gebracht wat het beleidsdoel is, welke kennis er beschikbaar is uit eerdere
onderzoeken, hoe vaak de regelingen gebruikt worden en hoe deze ervaren worden in
de uitvoering door de Belastingdienst. Ook is voor alle regelingen het toetsingskader
fiscale regelingen doorlopen. Op grond van dit onderzoek wordt de aanbeveling gedaan
om de komende jaren 20 vrijstellingen, het verlaagde tarief voor woningen en de tariefdifferentiatie
in de overdrachtsbelasting te evalueren. Op basis van deze resultaten is de evaluatieplanning
voor de komende jaren vastgesteld.

In 2024 wordt de Wet differentiatie van de overdrachtsbelasting geëvalueerd, inclusief
enkele andere vrijstellingen die betrekking hebben op de woningmarkt, zoals de startersvrijstelling.
In 2025 volgt een evaluatie van de vrijstellingen in de overdrachtsbelasting gericht
op ondernemerschap. In 2026 worden de vrijstellingen voor natuur en landbouw onderzocht,
en in 2027 zullen enkele vrijstellingen van technische en notariële aard geëvalueerd
worden. Eén vrijstelling, namelijk die voor samenloop met de omzetbelasting, wordt
bij de evaluatie van de btw-vrijstellingen in 2024 betrokken. Al deze voorgenomen
evaluaties zijn terug te vinden in de evaluatieplanning fiscale regelingen 2023–2027
die staat opgenomen in Bijlage 9 van de Miljoenennota 2024 (Kamerstuk 36 410, nr. 2). Over de resultaten van de evaluaties wordt u na afronding van de onderzoeken geïnformeerd.

De Staatssecretaris van Financiën,
M.L.A. van Rij