Brief regering : Nadere uitwerking bijmengverplichting groen gas

Nr. 1283
BRIEF VAN DE MINISTER VOOR KLIMAAT EN ENERGIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 14 juli 2023

De productie van groen gas kan een onmisbare bijdrage leveren aan een schoon, robuust
en gediversifieerd Nederlands energiesysteem, en is daarmee een belangrijke bouwsteen
in het energie- en klimaatbeleid van dit kabinet1. Groen gas is een gasmengsel dat geproduceerd is door de vergisting of vergassing
van biogrondstoffen, en dat, na reiniging en opwerking tot de juiste kwaliteit, dezelfde
samenstelling heeft als aardgas2.

Het kabinet heeft de ambitie dat er per 2030 jaarlijks minstens twee miljard kubieke
meter (2 bcm) groen gas geproduceerd wordt in Nederland. Onderdeel van deze ambitie
vormt de afspraak uit het Coalitieakkoord (Bijlage bij Kamerstuk 35 788, nr. 77) dat er aan energieleveranciers een bijmengverplichting voor groen gas wordt opgelegd
ter hoogte van 20% van het gasverbruik in de gebouwde omgeving in 2030 (op dit moment
geschat op 1,6 bcm). De uitwerking op hoofdlijnen van deze verplichting heb ik geschetst
in mijn brief van 1 juli 2022 (Kamerstuk 32 813, nr. 1063).

Door middel van deze brief informeer ik u verder over de inhoudelijke beleidskeuzes
die ik gemaakt heb voor de vormgeving van de bijmengverplichting. Ten slotte schets
ik de planning en het proces om te komen tot deze verplichting.

Belangrijkste beleidskeuzes die zijn onderzocht door CE Delft

In opdracht van het Rijk heeft CE Delft onderzoek gedaan naar 1) samenhang en spanning
tussen de bijmengverplichting en de jaarverplichting in de mobiliteit, 2) het kunnen
beperken van hoge winsten in de groen-gasproductieketen, 3) het kunnen omgaan met
onzekere en tegenvallende productie van groen gas. Het onderzoek van CE Delft bevat
naast een antwoord op die vragen ook een update van het onderzoek van CE Delft van
juli 20223. Hieronder zal ik per onderwerp in gaan op de resultaten van het onderzoek van CE
Delft en de conclusies die ik hieraan verbind4. Het onderzoek zelf is bijgevoegd.

Volume- of CO2-sturing

Eén van de vormgevingsopties waar CE Delft naar heeft gekeken is het opleggen van
de verplichting in de vorm van een CO2-ketenreductiedoelstelling5. Met deze CO2-sturing wordt aan energieleveranciers een doel opgelegd in de vorm van CO2-ketenreductie6, te bereiken door de levering van groen gas, in plaats van een doel uitgedrukt in
het aantal geconsumeerde kuubs groen gas. Voor de bepaling van ketenemissiereductie
per eenheid groen gas wordt de Renewable Energy Directive (RED)7 rekenmethodiek als leidraad genomen.

Na weging van deze onderzoeksresultaten kies ik ervoor om in de bijmengverplichting
groen gas te gaan sturen op CO2-ketenreductie. CO2-sturing resulteert namelijk in een verbetering van de haalbaarheid van de verplichting
en een mogelijke reductie in winsten. Overstappen van volumesturing naar emissiesturing
sluit ook aan bij het advies Biomassa in Balans van de SER8, waarin gepleit wordt voor het belonen van daadwerkelijke ketenreductie van CO2-uitstoot en is in lijn met het Duurzaamheidskader Biogrondstoffen.

Een consequentie van CO2-sturing en potentieel nadeel is dat dit minder zekerheid geeft over de hoeveelheid
productie in volume groen gas die in de praktijk gerealiseerd zal worden onder de
bijmengverplichting. Wanneer het nieuwe CO2-doel immers gehaald wordt door een groter dan verwachte broeikasgasemissiereductie
in de keten dan betekent dit een lager volume aan groen gasproductie. Dit risico vind
ik acceptabel omdat het klimaatdoel wel beter haalbaar is door deze optie.

CO2-sturing vraagt meer van zowel publiek als privaat toezicht. De Nederlandse Emissieautoriteit
(NEa), de voorziene uitvoerder en toezichthouder, signaleert frauderisico’s in de
keuze voor CO2-ketenreductiesturing. Bij de verdere uitwerking van de regelgeving zal daarom samen met de Nea
extra gefocust worden op fraudebestendigheid en het handhavingsmechanisme van de toezichthouder.

Doelstelling richting 2030

In de kamerbrief in 2022 is een starthoogte van 0,15 bcm in 2025 gecommuniceerd. Deze
starthoogte blijft staan, uitgaande van invoering van de verplichting per 1 januari
2025. Als de verplichting pas een half jaar later in kan gaan wordt de starthoogte
gehalveerd. Omdat ik kies voor CO2-sturing zal ik de doelstelling van een productievolume (bcm) in 2030 uiteindelijk
in het wetsvoorstel omrekenen naar een CO2-doel. Ik zal komend half jaar werken aan een goede omrekening. Vooralsnog formuleer
ik daarom het doel in termen van bcm.

De modellering van CE Delft heeft geresulteerd in een bandbreedte van de geschatte
totale productie van groen gas in 2030, en het gedeelte dat hiervan beschikbaar is
voor de bijmengverplichting. De basis van deze potentie is de beschikbaarheid aan
biogrondstoffen. Voor het kunnen benutten van dit grondstofpotentieel is het van belang
dat er groen gas productie-installaties kunnen worden gebouwd. Voor de bouw van deze
vergisting- en vergassingsinstallaties is een aanzienlijke ontwikkeltijd nodig. Deze
doorlooptijd wordt significant hoger ingeschat voor grote, industriële vergisters,
onder andere vanwege de vereiste vergunningen en procedures en de beperkingen ten
aanzien van locatiegeschiktheid. Tot slot is voor de productie van groen gas uit vergassing
een aparte inschatting gemaakt van het potentieel op basis van opschaling van deze
techniek. Dit tezamen resulteert in een totaal doelbereik van de bijmengverplichting
van 1,2 bcm groen gas in 2030 als wordt gekozen voor een volumeverplichting. In de
modellering op basis van CO2-sturing neemt de totale productiepotentie bij CO2-sturing toe naar 1,4 bcm als gevolg van het beter benutten van het monomestvergistingspotentieel.

Voor de volume-inschatting als uitgangspunt voor 2030 houd ik vast aan 1,6 bcm. Dit
doe ik, omdat boven op de inschatting van CE Delft ten aanzien van het productiepotentieel
ook mogelijkheden zijn om tot meer potentie te komen als bijvoorbeeld weglek van groen
gas naar het buitenland of de ontwikkeltijden van installaties worden gereduceerd.
Ook een rol voor niet-biogene grondstoffen kan, wanneer het kabinet dit wenselijk
acht, bijdragen aan deze haalbaarheid. Deze ambitieuze doelstelling is in lijn met
eerder gecommuniceerd beleid en daagt de markt uit om een zo groot mogelijke groei
in productiecapaciteit te realiseren.

Niet-biogene grondstoffen

Het kabinet heeft eerder geconstateerd dat niet-biogene grondstoffen in potentie een
bijdrage kunnen leveren aan de groen gas ambities van Nederland en de haalbaarheid
en betaalbaarheid van de bijmengverplichting9. Om deze reden heeft het kabinet een studie uitgezet bij CE Delft naar de productie
van methaan uit niet-biogene grondstoffen en waterstof. Uit het onderzoek blijkt dat
voornamelijk gemengde afvalstromen (met een mix van biogeen- en niet biogeen afval)
interessant kunnen zijn voor vergassing. Op basis van die stroom kan methaan worden
geproduceerd dat voor een deel van biogene oorsprong is (groen gas) en deels van niet-biogene
oorsprong (een gas op basis van niet-biogene stromen10). De verwachte vraag naar deze afvalstromen is in 2030 wel groter dan het voorziene
aanbod.

Recent is ook een studie gepubliceerd door Roland Berger11, in opdracht van InvestNL, Gasunie en SCW Systems over het potentieel van groen gas
en gas op basis van niet-biogene stromen in Nederland. Deze studie richt zich op biogene,
niet-biogene en gemengde reststromen in Nederland (totaal 17 megaton) en kijkt daardoor
naar een breder potentieel dan het CE Delft rapport dat heeft ingezoomd op 1,2 megaton
plastics. Uit dit onderzoekt volgt een theoretisch potentieel voor de productie van
groen gas van 1,5 miljard kuub en van niet-biogeen gas oplopend tot ruim 4 miljard
kuub.

Het kabinet vindt op basis van beide studies de inzet van niet-biogene stromen voor
vergassing wenselijk onder specifieke condities (bij bepaalde vervuilde reststromen
die niet geschikt zijn voor recycling). Het komend half jaar zal in samenspraakt met
de sector worden bezien hoe dit kan bijdragen aan de bijmengsverplichting.

Plafond in de transportmarkt

CE Delft heeft gekeken naar de impact van het beperken van groen gas in de mobiliteit
voor de haalbaarheid en kosten van de bijmengverplichting groen gas. Gelet op de resultaten
van CE Delft is besloten om op dit moment geen aanpassing te maken in het systeem
Hernieuwbare Energie Vervoer. Ik schat in dat het lage vraagscenario van CE Delft
(0,1 bcm) in de huidige markt waarschijnlijker is dan het hoge vraagscenario (0,2
bcm). Het is voor de transportmarkt namelijk aantrekkelijker om bio-LNG te importeren
dan om nationaal geproduceerd bio-LNG te gebruiken. Ik verwacht dat import nog aantrekkelijker
wordt naarmate de prijzen voor Nederlands groen gas als gevolg van de bijmengverplichting
zullen stijgen, en de vraag naar nationaal geproduceerd groen gas vanuit de mobiliteit
daarom beperkt blijft. Op dit moment is de spanning tussen de bijmengverplichting
groen gas en Hernieuwbare Energie Vervoer dus beperkt en is een beperking van groen
gas in de mobiliteit onnodig. Mocht toch blijken dat er in de toekomst significante
vraag naar nationaal geproduceerd groen gas ontstaat vanuit de mobiliteit, door veranderende
marktomstandigheden, dan zal op dat moment bezien worden hoe het systeem Hernieuwbare
Energie Vervoer aangepast kan worden om de vraag vanuit de mobiliteit te doen afnemen.

Met een bijmengverplichting wordt niet ingegrepen in de vrije markt dynamiek, groen
gas kan dus nog steeds verkocht worden aan alle mogelijke consumenten en bedrijven.
Het betekent echter wel dat andere sectoren, zoals de industrie, zullen moeten concurreren
met de waarde van groen gas binnen de bijmengverplichting. Het is hierbij belangrijk
dat groen gas voldoende aantrekkelijk blijft voor bedrijven in de sectoren om te verduurzamen.
Binnen het Programma Groen Gas zal geanalyseerd worden op welke manier groen gas in
de toekomst optimaal ingezet kan worden. Hierbij moet zorgvuldig gekeken worden naar
de vraag naar groen gas vanuit verschillende sectoren, zoals naast de gebouwde omgeving
en mobiliteit ook de industrie en landbouw, en de mogelijke beschikbare alternatieven.
Naast inzet van groen gas zal hierbij ook worden gekeken naar optimale inzet van biogrondstoffen
voor de verduurzaming van de (chemische) industrie, zoals voor de productie van plastics
en de bouw. In het Nationaal Programma Energiesysteem (NPE), het Nationaal Programma
Verduurzaming Industrie (NPVI) en het Nationaal Programma Circulaire Economie (NPCE)
wordt daarom aandacht besteed aan de concurrentie om duurzame (bio)grondstoffen. Hierbij
wordt ook gekeken naar de effecten van de circulaire economie op de beschikbaarheid
van (plastic) afval, en de inzet hiervan voor de verduurzamingsmogelijkheden van bedrijven
en gebruikers in deze verschillende sectoren.

Flexibiliteit bij tegenvallende productie

Ik acht het onwenselijk, gelet op de voor- en nadelen die uit het CE Delft onderzoek
naar voren komen over het aanbrengen van flexibiliteit in de bijmengverplichting doelstelling,
om gedurende de looptijd van de bijmengverplichting tot 2030 aanpassingen te maken
in de hoogte van de doelstelling nadat deze dit najaar wordt bepaald. Hiermee wordt
voldoende zekerheid geboden aan producenten over, langjarig, voldoende verdienmodel.
Daarnaast hebben energieleveranciers hiermee de nodige zekerheid om een aankoop- of
productiestrategie vorm te geven en de verwachte kosten voor groen gas in rekening
te brengen binnen contracten met klanten. Er wordt daarnaast enige flexibiliteit en
stabiliteit geboden door het mogelijk te maken om een gedeelte van de in bezit zijnde
certificaten door te schuiven naar het volgende boekjaar. Om te voorkomen dat een
energieleverancier oneindig kan sparen en daarmee de markt verstoord door certificaten
op te potten, wordt een maximum percentage bepaald, ik denk hierbij aan maximaal 10%
van de verplichting in een bepaald boekjaar.

Buy-out

Een flexibiliteitsoptie waar ik daarnaast voor kies is het toevoegen van een buy-out
mogelijkheid. Deze optie houdt in dat gasleveranciers de mogelijkheid krijgen om hun
verplichting (gedeeltelijk) af te kopen. Een buy-out geeft zekerheid over de maximale
impact op de energierekening van consumenten; dit komt omdat er een bovengrens is
aan de kosten van groen gas voor eindgebruikers. De inkomsten uit een buy-out vloeien
terug naar de overheid. Een buy-out geeft producenten meer zekerheid over de maximale
inkomsten, waardoor ze bijvoorbeeld beter kunnen inschatten of een bepaalde investering
in een installatie terugverdiend kan worden, en geeft gasleveranciers meer zekerheid
over de maximaal door te berekenen kosten voor het ingekochte of geproduceerde groene
gas. De buy-out zorgt bovendien voor een duidelijke prikkel voor gasleveranciers om
groen gas te produceren of in te kopen. Het verlagen van het verplichtingniveau kan
tot effect kan hebben dat koplopers bestraft worden, de partijen die zich maximaal
hebben ingezet om aan de verplichting te voldoen zien zichzelf in dat geval geconfronteerd
met een teveel aan verhandelbare eenheden die bovendien minder waard zijn door de
verschuiving in vraag en aanbod. Een buy-out daarentegen zorgt ervoor dat het loont
om maximaal (tot aan het niveau van de buy-out) in te zetten op het voldoen aan de
verplichting middels het realiseren van productie van groen gas.

Naast de buy-out zal de NEa verschillende bestuursrechtelijke handhavingsinstrumenten
tot haar beschikking krijgen wanneer niet voldaan wordt aan de verplichting, bijvoorbeeld
in gevallen van verkeerde rapportage of inboeking of het onterecht claimen van verhandelbare
eenheden. Een van deze instrumenten is een bestuurlijke boete. Als een leverancier
bij een tekort aan verhandelbare eenheden geen (of onvoldoende) gebruik maakt van
de buy-out mogelijkheid, dan zal deze te maken krijgen met een boete die hoger is
dan het buy-out bedrag.

CE Delft heeft berekend wat de hoogte van de buy-out voor impact heeft op de totale
productiepotentie en de meerkosten van groen gas, en raadt een buy-out niveau van
550 €/ton CO2-ketenemissiereductie aan omdat dit niveau nodig is om de volledige potentie in de
markt te benutten. De extra productie die gerealiseerd wordt bij 550 €/ton CO2 t.o.v. 500 €/ton CO2 is echter zeer beperkt, maar hier staan wél iets hogere kosten per kuub groen gas
tegenover. Ik voorzie nu een buy-out voor van 500 €/ton vermeden CO2, deze wordt dan vastgesteld voor de beginjaren (2025 én 2026). In 2025 wordt de hoogte
geëvalueerd voor een eventuele herziening vanaf 2027.

Impact op kosten

Als gevolg van de bijmengverplichting groen gas zullen de meerkosten voor kleinverbruikers
naar verwachting oplopen, groen gas is immers duurder dan aardgas. In de modellering
van CE Delft heeft de hoogte van de buy-out impact op de totale meerkosten omdat dit
de maximale prijs van groen gas beïnvloedt. Bij een buy-out niveau van 500 €/ton CO2 modelleert CE Delft een stijging van de meerkosten voor kleinverbruikers tot 28 cent
per kuub gas in 2030, of circa € 19 per maand voor een gemiddeld huishouden in 2030.
Dit is exclusief het jaarlijkse compensatiebedrag van € 225 miljoen dat met het Coalitieakkoord
is gereserveerd ter compensatie voor de verwachte stijging van de leveringstarieven
door de bijmengverplichting groen gas. Inclusief deze compensatie komen de meerkosten
uit op circa € 17 per maand per huishouden in 2030. De kosten per vermeden ton CO2 worden door CE Delft geschat op zo’n 240 €/ton vermeden CO2 (berekend bij een buy-out niveau van 550 €/ton CO2). Hoewel de kosten per vermeden ton CO2 volgens CE Delft hoger liggen dan in sommige andere sectoren is het voor de gebouwde
omgeving een optie met beperkte meerkosten ten opzichte van alternatieven12. Bij de verdere uitwerking van de bijmengverplichting zal ik extra aandacht besteden
aan het, waar mogelijk, reduceren van de kosten voor eindgebruikers. Hierbij kan gedacht
worden aan een combinatie met een vorm van subsidiëring, het op termijn toestaan van
goedkoop groen gas uit het buitenland zodra de Nederlandse productie voldoende is
opgeschaald en het analyseren van mogelijkheden om overwinsten te reduceren als deze
plaatsvinden.

Overige beleidskeuzes vormgeving bijmengverplichting

Hierboven heb ik een aantal beleidskeuzes toegelicht aan de hand van de studie van
CE Delft. Hieronder werk ik voor een aantal andere beleidsonderwerpen uit welke keuzes
ik heb gemaakt en licht deze toe.

Uitsluiten van buitenlands groen gas

Buitenlandse garanties van oorsprong (GvO)’s worden uitgesloten van de bijmengverplichting13. De bijmengverplichting wordt ingesteld om bij te dragen aan de Nederlandse sectorale
doelstellingen. Daarnaast wordt er met de invoeding van groen gas in het Nederlandse
gasnet bijgedragen aan de hernieuwbare energie doelstelling die volgt uit de RED14.

Type verplichting

De bijmengverplichting wordt in principe opgelegd aan alle leveranciers met een vergunning
die leveren aan kleinverbruikers. De absolute verplichting is proportioneel aan het
marktaandeel van leveranciers in de totale leveringen, in kuub gas, aan kleinverbruikers.
Om te voldoen aan een verplichting moeten verhandelbare eenheden ingeboekt worden
in een apart register van de NEa. Groen gas eenheden kunnen verhandeld worden tussen
producenten en leveranciers, en leveranciers onderling. Om te waarborgen dat de verplichting
doet wat het beleidsmatig beoogt, is het noodzakelijk dat in dit systeem de CO2-reductie in de keten kan worden vastgelegd en dat op een effectieve wijze toezicht
wordt gehouden op het functioneren van het systeem.

In de uitwerking van het systeem wordt een aparte verhandelbare eenheid opgericht,
de Groen Gas Eenheid (GGE). De basis voor het verkrijgen van een GGE blijft de bestaande
Garantie van Oorsprong (GvO) van VertiCer. Als een GvO voldoet aan een aantal vooraf
bepaalde voorwaarden, bijvoorbeeld dat er geen subsidie is verleend over die eenheid
groen gas, dan kan het worden ingeboekt in het register onder beheer van de NEa, waarna
er een GGE wordt verkregen op basis van de hoeveelheid CO2-ketenemissiereductie. In tegenstelling tot een GvO zal een GGE langer dan een jaar
geldig zijn om zo sparen mogelijk te maken.

Additionaliteit

Om te voldoen aan de bijmengverplichting is het afdoende om groen gas in te boeken
waarvoor geen exploitatiesubsidie is verkregen; ook productie uit bestaande installaties
mag meetellen. Het moet wel gaan om inzet van GvO’s die niet al zijn ingezet t.b.v.
bijvoorbeeld HBE’s (hernieuwbare brandstofeenheden), en er mag geen (exploitatie)subsidie
zoals SDE++ ontvangen zijn voor de desbetreffende hoeveelheid groen gas. Het is mijn
bedoeling dat projecten die op dit moment een vergoeding krijgen vanuit de SDE++ of
HBE-markt over kunnen stappen naar de bijmengverplichting. Het is naar verwachting
een te grote stap voor projecten om hierbij de zekerheden van de SDE++ beschikking
los te laten. Om deze overstap toch te faciliteren maak ik het mogelijk voor projecten
om op maandelijkse basis een keuze te maken tussen deelname aan één van de verschillende
vormen van stimulering. Een combinatie van instrumenten per eenheid groen gas is daarmee
uitgesloten om overstimulering te voorkomen. Ik heb dit mede besloten omdat er onvoldoende
zekerheid is dat de marktwaarde van groen gas eenheden goed bepaald kan worden om
op te kunnen nemen in het correctiebedrag van de SDE++ regeling. Dat zou nodig zijn
om een passende stimulering vanuit de SDE++ in combinatie met de bijmengverplichting
te bepalen. Deze werkwijze zal ook gelden voor groen gasprojecten die in de komende
rondes nog gebruik zullen maken van de SDE++. Wanneer de bijmengverplichting voldoende
zekerheid biedt aan marktpartijen om (externe) financiering te verkrijgen, zal de
afgifte van nieuwe SDE++-beschikkingen gestopt worden.

Duurzaamheidscriteria

Het kabinet vindt dat alleen duurzame biogrondstoffen een bijdrage leveren aan de
klimaattransitie. Op 12 mei jl. hebben de Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat
en ik uw Kamer dan ook geïnformeerd over de wettelijke vastlegging van duurzaamheidscriteria
voor biogrondstoffen15. We sluiten aan bij de criteria die reeds gelden onder de RED. Deze worden in beginsel
aangevuld met nationale criteria ten aanzien van waterbeschikbaarheid, omgang met
afval en emissies naar bodem en lucht16. Het kabinet verwacht het nieuwe besluit waarmee de duurzaamheidscriteria en bijbehorende
systematiek worden vastgelegd in de tweede helft van 2023 in procedure te brengen.
Het kabinet beziet in dit traject de exacte invulling die gegeven zal worden aan deze
criteria en hoe conformiteit met deze criteria aangetoond kan worden.

Proces en planning wetsvoorstel

Het is de verwachting dat het wetsvoorstel eind juli, voor een periode van zes weken,
gepubliceerd wordt op www.internetconsultatie.nl. Deze consultatie biedt de mogelijkheid aan bedrijven, burgers, medeoverheden en
maatschappelijke organisaties om te reageren op dit voorstel. Een aantal punten die
in het wetsvoorstel benoemd worden, zoals de precieze hoogte van de verplichting per
jaar, worden uitgewerkt in lagere regelgeving en dit zal naar verwachting volgend
jaar geconsulteerd worden.

De beoogde inwerkingtreding van het wetsvoorstel is 1 januari 2025. Dit biedt de uitvoerende
instantie, de NEa, en de verplichtinghouder, de energieleveranciers, voldoende tijd
om zich voor te bereiden op dit wetsvoorstel. De NEa zal via haar website tijdig communiceren
over de verplichting, net zoals bij het systeem Hernieuwbare Energie Vervoer.

Tot slot

Het kabinet zet met de bijmengverplichting groen gas een grote stap richting het realiseren
van de opschaling van groen gasproductie. Het Programma Groen Gas is gericht op onder
andere marktontwikkeling, ruimtelijke inpassing en grondstoffen17. Recentelijk heeft uw Kamer een tweetal moties aangenomen ten aanzien van groen gas.

De motie van het lid Bontenbal c.s.18 verzoekt het kabinet te komen met een concrete strategie voor de uitrol van monomestvergisting.
De motie van de leden Grinwis en Erkens19 verzoekt de regering in beleid en wetgeving groen gas een prominente plek te geven
en een gelijker, en daarmee beter, speelveld te creëren voor groen gas. Met bovengenoemde
keuze voor CO2-sturing binnen de bijmengverplichting zorgt het kabinet voor gerichte ondersteuning
van monomestvergisting. Daarnaast werkt het kabinet samen met het Platform Groen Gas,
IPO en VNG aan een handreiking voor de versnelling van vergunningverlening voor kleinschalige
monomestvergisters. De beleidsmaatregelen die uitgewerkt worden binnen het Programma
Groen Gas geven de opschaling van groen gas een gerichte impuls. Naast bovenstaande
maatregelen gaat het hierbij ook om acties op het gebied van ruimtelijke inpassing
en netbeheer. Het kabinet zal uw Kamer aan het einde van dit jaar nader informeren
over de stand van zaken van dit Programma.

De Minister voor Klimaat en Energie, R.A.A. Jetten