Brief regering : Voortgang financiële arrangementen geneesmiddelen 2022

Nr. 810 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 28 maart 2023

Met deze brief doe ik u de jaarlijkse voortgangsbrief financiële arrangementen voor
geneesmiddelen toekomen. In deze brief vindt u informatie over de financiële uitkomsten
van de arrangementen.

Sinds 2012 sluit ik, of de destijds verantwoordelijke bewindspersoon bij het Ministerie
van VWS (hierna VWS), financiële arrangementen af met fabrikanten van (veelal nieuwe)
dure geneesmiddelen voordat VWS besluit over opname in het basispakket van de zorgverzekering.
Met deze prijsonderhandelingen beoogt VWS nieuwe, dure geneesmiddelen toegankelijk
te maken voor patiënten en tegelijkertijd de betaalbaarheid van deze middelen te waarborgen,
ook voor de lange termijn. Voor middelen die in het ziekenhuis worden toegepast (intramurale
middelen) is daarvoor de zogenaamde «sluis» ontwikkeld. Met de sluis kan VWS gericht
middelen uitsluiten die anders na marktregistratie automatisch zouden instromen in
het basispakket. Door een middel in de sluis te plaatsen kan VWS, na advies van het
Zorginstituut Nederland (hierna Zorginstituut), passende maatregelen treffen voor
betaalbare opname in het basispakket, zoals het afsluiten van een financieel arrangement.
Voor middelen die in het kader van farmaceutische zorg door apothekers worden verstrekt
(extramurale middelen) is geen sluis nodig, omdat deze middelen tot het «gesloten»
deel van het basispakket behoren. Dit betekent dat VWS, voorafgaand aan opname in
het geneesmiddelvergoedingensysteem (GVS) en daarmee opname in het basispakket, besluit
over de vergoeding. Het Zorginstituut kan VWS in het kader van dat besluit adviseren
om eerst een financieel arrangement af te sluiten.

Sinds de vorige voortgangsbrief van 16 december 20211 zijn er 16 nieuwe financiële arrangementen voor intramurale geneesmiddelen afgesloten.
Bij twee van deze 16 arrangementen gaat het om geneesmiddelen waarvoor een decentrale
prijsafspraak is overeengekomen tussen de fabrikant en veldpartijen. Voor de overige
14 geneesmiddelen is VWS een prijsafspraak overeengekomen met de fabrikant. Daarnaast
zijn er vier nieuwe extramurale arrangementen afgesloten. Er zijn na de vorige voortgangsbrief
16 sluisprocedures voor nieuwe intramurale geneesmiddelen gestart. Daarnaast is er
het afgelopen jaar vanuit het Beneluxa Initiatief samengewerkt aan de beoordeling
van één geneesmiddel en is er voor dit middel een gezamenlijke onderhandeling gestart.

In deze brief ga ik nader in op 1) uitgavenverlagingen door de financiële arrangementen
in 2020 en 2021, 2) transparantie van de onderhandelde prijzen, 3) een aantal specifieke
casussen in het jaar 2022, 4) verlengingen van de aflopende arrangementen en 5) doorlooptijden
van de sluisprocedures.

In bijlage 1 bij deze brief vindt u een overzicht van de lopende financiële arrangementen
en actieve sluisprocedures. In bijlage 2 is een overzicht opgenomen met aanvullende
informatie over de uitgaven per middel.

1. Uitgavenverlagingen door financiële arrangementen

Uw Kamer wordt jaarlijks geïnformeerd over de totale uitgavenverlagingen door de financiële
arrangementen voor geneesmiddelen.

In de voortgangsbrief 2021 bent u geïnformeerd over de uitkomsten voor het jaar 2020
op basis van voorlopige gegevens. Voor de extramurale arrangementen zijn deze nu vastgesteld
op basis van definitieve gegevens. Voor de intramurale arrangementen zijn deze uitkomsten
nu vastgesteld op basis van geactualiseerde gegevens. Mogelijk volgt er in de voortgangsbrief
van 2023 nog een (kleine) bijstelling van de intramurale uitkomsten voor 2020. De
uitkomsten voor 2021 zijn voor de extramurale arrangementen zo goed als definitief.
Voor de intramurale arrangementen zijn de uitkomsten vastgesteld op basis van voorlopige
gegevens.

Tot op heden werden de jaarlijkse bruto en netto uitgaven aan geneesmiddelen met een
financieel arrangement gerapporteerd als exclusief btw bedragen. Vanaf dit jaar worden
de jaarlijkse uitgaven gerapporteerd inclusief btw; in lijn met rapportages elders
van de totale zorguitgaven. Met behulp van de voetnoot ten aanzien van de btw onder
tabel 1, kan een vergelijk met de cijfers uit eerdere rapportages van deze voortgangsbrief
worden gemaakt.

De bruto en netto uitgaven, evenals de openbare en vertrouwelijke uitgavenverlaging
zijn uiteengezet in twee tabellen:

– In tabel 1 staan de resultaten van de financiële arrangementen van de afgelopen vier
jaar.

– In tabel 2 zijn de resultaten voor 2020 en 2021 nader uitgesplitst naar de intramurale
en extramurale arrangementen.

Toelichting op begrippen in de tabellen:

Uitgaven zonder arrangement: de (fictieve) uitgaven op basis van de door zorgaanbieders aan zorgverzekeraars gedeclareerde
volumes en de door de fabrikant ingediende prijs op het moment van de vergoedingsaanvraag
(zonder lijstprijsverlaging of korting). Met andere woorden: de uitgaven die potentieel
zouden worden gemaakt op basis van de prijs die de fabrikant vraagt zonder verlaging.

Openbare uitgavenverlaging: de verlaagde uitgaven door een openbare lijstprijsverlaging ten opzichte van de door
de fabrikant ingediende prijs op het moment van de vergoedingsaanvraag; dit kan het
resultaat zijn van de onderhandelingen, de Wet geneesmiddelenprijzen (Wgp) of op initiatief
van de fabrikant zelf.

Gerealiseerde uitgaven: de gerealiseerde uitgaven op basis van de door zorgaanbieders aan zorgverzekeraars
gedeclareerde volumes en de actuele openbare lijstprijzen.

Vertrouwelijke uitgavenverlaging: het totaal aan terugbetaalde kortingen (door fabrikanten aan zorgverzekeraars) op
basis van de vertrouwelijke afspraken in de financiële arrangementen. De vertrouwelijke
uitgavenverlaging is vrijgesteld van btw.

Uitgaven met arrangement: de gerealiseerde uitgaven minus de vertrouwelijke uitgavenverlaging.

Totale uitgavenverlaging: de optelsom van de openbare uitgavenverlaging en de vertrouwelijke uitgavenverlaging.

Tabel 1: Uitgavenverlagingen 2018–2021 (in miljoenen €)

Bedragen

2018

2019

2020

2021
1

Aantal actieve arrangementen

30

25

31

39

Uitgaven zonder arrangement
2

807,6

1.135,8

1.420,4

1.626,1

Openbare prijsverlaging2

109,8

192,9

222,6

319,7

Gerealiseerde uitgaven2

697,8

942,8

1.197,8

1.306,5

Vertrouwelijke uitgavenverlaging

166,0

262,8

376,4

425,2

Uitgaven met arrangement
2

531,8

680,0

821,4

881,2

Totale uitgavenverlaging

275,8

455,8

599,0

744,9

Noot. Door afronding kunnen er kleine verschillen in de optelling ontstaan.

X Noot

1

De bedragen voor 2021 zijn gebaseerd op voorlopige gegevens.11111

X Noot

2

De bedragen zijn inclusief btw. Over 2018 geldt een btw percentage van 6%, over 2019
en verder geldt een btw percentage van 9%.11111

Tabel 2: Uitgavenverlagingen uitgesplitst naar intra- en extramuraal (in miljoenen €)

 

Intramuraal

Extramuraal

Bedragen

2020

2021
1

2020

2021
1

Aantal actieve arrangementen

21

27

10

12

Uitgaven zonder arrangement
2

883,0

1.018,9

537,5

607,2

Openbare prijsverlaging2

169,8

229,1

52,8

90,5

Gerealiseerde uitgaven2

713,1

789,8

484,7

516,7

Vertrouwelijke uitgavenverlaging

219,7

268,8

156,7

156,4

Uitgaven met arrangement
2

493,5

520,9

327,9

360,3

Totale uitgavenverlaging

389,5

498,0

209,5

246,9

Noot. Door afronding kunnen er kleine verschillen in de optelling ontstaan.

X Noot

1

De bedragen voor 2021 zijn gebaseerd op voorlopige gegevens.22222

X Noot

2

De bedragen zijn inclusief btw.22222

Verschillen 2020 en 2021

In 2021 is wederom sprake van een fors hoger uitgavenbedrag ten opzichte van het voorgaande
jaar. De gerealiseerde uitgaven zijn met circa 9% toegenomen van circa € 1.198 mln.
naar circa € 1.307 mln. De totale uitgavenverlaging (waarvan circa 57% vertrouwelijk)
is in 2021 in totaal circa € 745 mln., een stijging van 24% ten opzichte van 2020.
De totale uitgavenverlaging (openbare verlaging en vertrouwelijke verlaging) ten opzichte
van de uitgaven zonder arrangement is verder toegenomen, van 42% in 2020 tot 46% in
2021.

De intramurale groei in gerealiseerde uitgaven is circa € 77 mln., deze wordt grotendeels
(65%) veroorzaakt door een toename in het volume van bestaande middelen binnen de
klasse immuuntherapieën (PD1/PDL1 remmers): de gerealiseerde uitgaven voor deze klasse
zijn met circa € 50 mln. gestegen van € 334 mln. in 2020 naar € 384 mln. in 2021.
Extramuraal zijn de gerealiseerde uitgaven aan de DOACs (Directe Orale Anticoagulantia)
verder toegenomen vanwege volumegroei: van € 265 mln. naar € 292 mln. De gerealiseerde
uitgaven aan de extramurale PCSK-9 remmers (Repatha en Praluent) zijn, ook door volumegroei,
toegenomen van € 101 mln. naar € 116 mln.

Prognoses van te verwachten uitgavenverlaging

In 2018 is er gestart met het informeren van zorgverzekeraars over de verwachte uitgavenverlagingen.
Dit gebeurt op basis van volume inschattingen die van de zorgverzekeraars zelf afkomstig
zijn. In 2022 is deze exercitie wederom uitgevoerd voor de jaren 2021 en 2022. Deze
uitkomsten zijn ook met de ziekenhuizen gedeeld.

2. Transparantie uitkomsten prijsonderhandelingen

In de voortgangsbrief 2021 heb ik uw Kamer meer inzicht gegeven in de resultaten van
de prijsonderhandelingen in relatie tot het advies van het Zorginstituut. Daarmee
gaf ik mede gehoor aan de aanbeveling van de Algemene Rekenkamer om uw Kamer meer
inzicht te geven in de mate waarin de adviesprijzen van het Zorginstituut door de
onderhandelingen zijn gerealiseerd.

In wil benadrukken dat ik het belangrijk vind om te streven naar meer transparantie
over de onderhandelde en werkelijk betaalde prijzen voor geneesmiddelen, waarover
VWS een vertrouwelijke prijsafspraak heeft gemaakt met fabrikanten. In de praktijk
blijkt dat fabrikanten vaak niet bereid zijn om openbare prijsafspraken te maken (of
slechts gedeeltelijk).

Met deze voortgangsbrief financiële arrangementen geef ik uw Kamer wederom inzage
in de totale uitgavenverlaging door onderhandelingen met de farmaceutische industrie.
Hierdoor ontstaat meer inzicht in de mate waarin prijsonderhandelingen bijdragen aan
het beheersen van de uitgaven aan dure geneesmiddelen. Om meer inzicht te geven in
de resultaten van de onderhandelingen laat ik dit jaar wederom zien in hoeverre bij
de onderhandelingen de adviesprijzen van het Zorginstituut zijn gerealiseerd. Ik vergelijk
de jaarlijkse uitgaven tegen de onderhandelde prijzen, met de jaarlijkse uitgaven
tegen de Zorginstituut adviesprijzen. Deze uitkomsten staan in tabel 3. Ter vergelijking
zijn ook de uitgaven zonder arrangementen opgenomen (dit zijn de uitgaven (excl. btw)
op basis van de door de fabrikant ingediende prijs voor vergoeding waarop het advies
van het Zorginstituut is gebaseerd).

Tabel 3. Uitgaven voor niet-kosteneffectieve geneesmiddelen tegen adviesprijs van
het Zorginstituut (in miljoenen € excl. BTW)

Bedragen

2018

2019

2020

2021
1

Aantal actieve arrangementen

12

14

16

15

Uitgaven zonder arrangement

457,3

712,3

858,6

958,1

Uitgaven met arrangement

254,2

362,3

419,4

440,0

Uitgaven op basis van de adviesprijzen van het Zorginstituut

255,4

413,6

492,4

555,5

Verschil uitgaven: adviesprijzen – arrangement

– 1,2

– 51,3

– 73,0

– 115,6

Noot. Door afronding kunnen er kleine verschillen in de optelling ontstaan.

X Noot

1

De bedragen voor 2021 zijn gebaseerd op voorlopige gegevens.33333

In de periode 2018 tot en met 2021 heeft het Zorginstituut voor in totaal 16 geneesmiddelen
waarvoor een financieel arrangement is afgesloten een concreet prijsniveau geadviseerd
als minimale uitkomst van een onderhandeling. Deze geadviseerde prijzen zijn vooral
ingegeven om in overeenstemming met de pakketcriteria een kosteneffectieve inzet van
het geneesmiddel te waarborgen. De adviezen varieerden van een expliciet kortingspercentage
tot adviezen dat pakketopname van een geneesmiddel niet mag leiden tot meerkosten
ten opzichte van andere, reeds beschikbare, geneesmiddelen binnen dezelfde klasse.

De door het Zorginstituut geadviseerde prijs voor een geneesmiddel betreft doorgaans
een advies voor één indicatie. Vaak kan een geneesmiddel ook in andere indicaties
worden ingezet. In een aantal gevallen heeft VWS in de onderhandeling ook korting
bedongen op al eerder, zonder onderhandeling, in het pakket ingestroomde indicaties(s).
Bij het bepalen of voor een nieuwe indicatie de Zorginstituut adviesprijs wordt behaald,
rekent VWS de kortingen op deze bestaande indicaties toe aan het resultaat van de
onderhandeling. Ik beschouw net als de eerdere verantwoordelijke bewindspersonen van
VWS deze kortingen ook als een onderhandelresultaat. Indien er na een initiële onderhandeling
een indicatie uitbreiding komt waarover het Zorginstituut niet separaat adviseert
dan hanteert VWS voor deze indicatie uitbreidingen hetzelfde kortingspercentage als
door het Zorginstituut geadviseerd in de voorgaande beoordeling.

Hoewel voor een aantal individuele arrangementen de door het Zorginstituut geadviseerde
prijs niet wordt behaald in de onderhandeling, laat tabel 3 zien dat het totaal door
VWS behaalde onderhandelresultaat per saldo in alle jaren lager uitvalt ten opzichte
van het Zorginstituut advies.

Het Zorginstituut geeft niet altijd een adviesprijs af, omdat het bijvoorbeeld niet
mogelijk is om een goede kosteneffectiviteitsanalyse te doen. Daarnaast zijn er ook
geneesmiddelen die bij de vraagprijs van de fabrikant al kosteneffectief zijn, maar
waar toch over wordt onderhandeld vanwege het hoge kostenbeslag dat met het geneesmiddel
gemoeid is. Ook dan is er veelal geen adviesprijs beschikbaar. In tabel 4 staan voor
geneesmiddelen waarvoor geen adviesprijs beschikbaar is de uitgaven met prijsafspraken
tegen de onderhandelde prijzen en uitgaven zonder prijsafspraken. Hieruit volgt dat
ook voor deze middelen in alle jaren (openbare en/of vertrouwelijke) uitgavenverlagingen
worden gerealiseerd.

Tabel 4. Uitgavenverlaging voor geneesmiddelen waarvoor geen adviesprijs van het Zorginstituut
beschikbaar is (in mln. € excl. BTW)

Bedragen

2018

2019

2020

2021
1

Aantal actieve arrangementen

18

11

15

24

Uitgaven zonder arrangement

304,6

329,7

444,5

533,7

Uitgaven met arrangement

238,1

239,9

303,2

333,4

Uitgaven verlaging

66,5

89,8

141,4

200,3

Noot. Door afronding kunnen er kleine verschillen in de optelling ontstaan.

X Noot

1

De bedragen voor 2021 zijn gebaseerd op voorlopige gegevens.44444

3. Specifieke casuïstiek in 2022

In deze passage ga ik in op een aantal specifieke casussen die hebben gespeeld sinds
de vorige voortgangsbrief die eind 2021 naar uw Kamer is verstuurd.

Geneesmiddelen voor multipel myeloom

In 2022 zijn er prijsafspraken gemaakt voor vier sluisgeneesmiddelen die worden ingezet
bij de behandeling van multipel myeloom. Het betreft de geneesmiddelen Darzalex, Imnovid,
Kyprolis en Sarclisa. Alle onderdelen van de sluisprocedure – inclusief de prijsonderhandelingen –
hebben voor deze geneesmiddelen substantieel langer geduurd dan gemiddeld. De beoordeling
en het advies van het Zorginstituut voor deze middelen zijn atypisch geweest. Het
Zorginstituut heeft geconstateerd dat door de snelle opeenvolging van nieuwe behandelmogelijkheden
een beoordeling van individuele behandelcombinaties bij multipel myeloom niet het
juiste instrument is om vraagstukken rond de inzet en betaalbaarheid van deze geneesmiddelen
aan te pakken. Daarom is het Zorginstituut een pilot «geneesmiddelen voor de behandeling
van multipel myeloom» gestart om samen met een taakgroep van belanghebbende partijen
een indicatie brede aanpak voor multipel myeloom uit te werken. In afwachting van
het advies over het indicatiegebied heeft het Zorginstituut geadviseerd de in de sluis
geplaatste geneesmiddelen na een scherpe prijsonderhandeling tijdelijk toe te laten
tot de basisverzekering.

Internationale samenwerking

In september 2022 hebben de landen België, Ierland en Nederland de gezamenlijke Health
Technology Assessment (HTA) van de gentherapie Libmeldy afgerond. Bij deze beoordeling
is gekeken naar de verhouding tussen de effecten en de kosten van de gentherapie.
Nadat de gezamenlijke HTA beoordeling was afgerond, is er een prijsonderhandeling
gestart tussen de drie landen en de leverancier van Libmeldy. Deze onderhandeling
is op dit moment nog gaande. Libmeldy is een éénmalige behandeling voor de ernstige
en zeer zeldzame stofwisselingsziekte metachromatische leukodystrofie (MLD). De behandeling
kost circa € 2,9 mln. per patiënt.

Vanuit de Beneluxa-samenwerking wordt beoogd om gezamenlijk duurzame toegang tot innovatieve
geneesmiddelen voor patiënten te waarborgen. Dat gaat verder dan alleen gezamenlijke
beoordelingen en prijsonderhandelingen, maar betreft ook bijvoorbeeld het internationale
horizontale scanning initiatief (IHSI) waarmee een permanent systeem wordt ingericht
dat landen en instellingen ondersteunt bij de vergoeding van nieuwe geneesmiddelen.

Decentrale prijsafspraken

Een geneesmiddel dat in de sluis zit kan het basispakket instromen wanneer een decentrale
prijsafspraak tussen de fabrikant en veldpartijen voldoende waarborgen biedt ten aanzien
van de kostenbeheersing van het middel. In het afgelopen jaar zijn twee toepassingen
van geneesmiddelen definitief toegelaten tot het basispakket waarvoor een decentrale
prijsafspraak is overeengekomen tussen de fabrikant en zorgverzekeraars. Het gaat
om het middel Calquence dat ingezet wordt bij chronische lymfatische leukemie (CLL)
en het middel Brukinsa dat ingezet wordt bij een zeldzame vorm van lymfeklierkanker
(de ziekte van Waldenström).

Calquence is vanaf 1 april 2022 ingestroomd voor de volgende indicaties: als monotherapie
voor de behandeling van volwassen patiënten die niet eerder zijn behandeld voor CLL
met een deletie op chromosoom 17p of een mutatie in het TP53 gen en als monotherapie
voor de behandeling van volwassen patiënten met CLL die ten minste één eerdere behandeling
voor CLL hebben gehad. Over de inzet van een aantal andere toepassingen van Calquence
werd in 2022 nog onderhandeld. Ten tijde van de publicatie maken ook deze deel uit
van het verzekerde pakket.

Brukinsa is vanaf 1 juli 2022 ingestroomd voor de volgende indicaties: voor de behandeling
van volwassen patiënten met Waldenströms macroglobulinemie die ten minste één eerdere
behandeling hebben gehad en voor de eerstelijnsbehandeling bij patiënten met Waldenströms
macroglobulinemie voor wie chemo-immunotherapie niet geschikt is.

Negatief pakketadvies

Tot slot zijn er drie sluisgeneesmiddelen waarvoor het Zorginstituut een (voorlopig)
negatief pakketadvies heeft gegeven. Voor het middel Carvykti (voor de behandeling
van multipel myeloom) en het middel Tecartus (voor de behandeling van mantelcellymfoom)
adviseerde het Zorginstituut om de behandeling niet te vergoeden omdat de analyse
van de kosteneffectiviteit die de fabrikanten hadden aangeleverd, niet van voldoende
kwaliteit is. Wanneer een analyse van de kosteneffectiviteit ontbreekt, kan het Zorginstituut
niet aangeven of er een korting nodig is om de kosteneffectieve inzet van het middel
te waarborgen. Het Zorginstituut heeft de fabrikanten van beide middelen uitgenodigd
om de farmaco-economische analyse aan te passen en de kosteneffectiviteit van de middelen
beter te onderbouwen. Ten aanzien van het middel Gavreto (voor de behandeling van
longkanker) adviseerde het Zorginstituut om de behandeling niet te vergoeden omdat
de behandeling niet voldoet aan de stand van de wetenschap en praktijk.

4. Aflopende arrangementen in 2022

Eind 2022 liepen er zeven financiële arrangementen af. Het betreft de financiële arrangementen
voor de intramurale geneesmiddelen Myozyme en Polivy, en de extramurale geneesmiddelen
Repatha, Praluent, Leqvio, Symkevi en Orkambi. Per 1 maart 2022 is het financieel
arrangement van het intramurale geneesmiddel Revlimid beëindigd.

Voor het intramurale middel Myozyme (voor de behandeling van de ziekte van Pompe)
zijn de heronderhandelingen afgerond en wordt het financieel arrangement (en daarmee
de vergoeding) voor een jaar verlengd.

Voor het intramurale middel Polivy (voor de behandeling van recidiverend/refractair
diffuus grootcellig B-cellymfoom(DLBCL)) zijn de heronderhandelingen afgerond en wordt
het financieel arrangement (en daarmee de vergoeding) voor een jaar verlengd.

De financiële afspraken voor de extramurale geneesmiddelen Repatha, Praluent en Leqvio
(voor de behandeling van hypercholesterolemie) zijn verlengd. De afspraken voor de
drie geneesmiddelen zijn verlengd tot 1 januari 2027.

Per 1 januari 2022 is met leverancier Vertex een financieel arrangement afgesloten
voor de extramurale geneesmiddelen Kaftrio, Symkevi en Orkambi (voor de behandeling
van cystische fibrose). Hiermee zijn de bestaande financiële arrangementen (en daarmee
de vergoeding) voor Orkambi en Symkevi verlengd tot 1 januari 2026.

Per 1 maart 2022 is het financieel arrangement van het intramurale geneesmiddel Revlimid
beëindigd omdat er door de komst van generieke varianten van dit geneesmiddel marktwerking
mogelijk is. Hierdoor kunnen risico’s van een hoog macrokostenbeslag worden afgedekt
door veldpartijen. Revlimid is daarom vanaf 1 maart 2022 voor de behandeltoepassingen
bij folliculair lymfoom, multipel myeloom en toekomstige indicaties, definitief onderdeel
van het basispakket.

5. Doorlooptijden sluisprocedures

In de vorige voortgangsbrief bent u geïnformeerd over de doorlooptijden van de sluisprocedures.
In deze brief geef ik wederom een overzicht van de doorlooptijden en zet ik de verschillen
met de totale doorlooptijden uit de brief van vorig jaar uiteen.

De gemiddelde doorlooptijd van de 50 sluizen die zijn afgerond is gemiddeld iets korter
dan 16 maanden vanaf de Europese handelsvergunning (markttoelating) tot opname in
het basispakket. Van deze 16 maanden betrof bijna drie maanden de tijd van markttoelating
tot indienen van het volledig vergoedingsdossier door de fabrikant bij het Zorginstituut,
terwijl het voor een fabrikant ook mogelijk is om op het moment van markttoelating
een volledig dossier in te dienen. Bij sommige sluizen kon de beoordeling door het
Zorginstituut starten bij registratie omdat de fabrikant direct een volledig dossier
had ingediend. Bij een aantal sluizen was er pas na zeven maanden een dossier op basis
waarvan een beoordeling kon starten. Eerder dan dat een fabrikant het dossier heeft
ingediend kan de beoordeling niet starten. Vanaf het moment dat de complete dossiers
ingediend waren, werd (voor de 50 afgeronde sluizen) gemiddeld ongeveer vijf maanden
gewerkt aan de beoordeling door het Zorginstituut. Bij de sluisprocedures waarin een
prijsonderhandeling nodig was duurden de onderhandelingen (de periode vanaf het advies
van het Zorginstituut tot aan opname in het basispakket) gemiddeld ongeveer zeven
maanden.

De gemiddelde doorlooptijd van al de sluisprocedures die tot en met 2022 zijn afgerond
is met bijna drie maanden toegenomen, ten opzichte van alle afgeronde sluisprocedures
tot en met 2021. Deze toename wordt met name veroorzaakt door de vier geneesmiddelen
voor de behandeling voor multipel myeloom waarvoor in 2022 prijsafspraken zijn gemaakt
(van de in totaal 14 behandelingen waarvoor in 2022 prijsafspraken zijn gemaakt).
Alle onderdelen van de sluisprocedure hebben voor deze geneesmiddelen substantieel
langer geduurd dan gemiddeld.

Ik heb uw Kamer begin 2023 een brief gestuurd2 die nader ingaat op de doorlooptijden van vergoedingsprocedures (inclusief de sluis)
en die informeert over mijn inzet op dit terrein. Ik blijf mij uiteraard inzetten
om doorlooptijden zo kort mogelijk te houden, en zie dit tegelijkertijd als een gezamenlijke
verantwoordelijkheid van alle betrokken partijen.

Vooruitblik

In het begin van 2024 zal ik uw Kamer opnieuw informeren over de financiële arrangementen
aan de hand van een nieuwe voortgangsbrief.

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, E.J. Kuipers