Brief regering : WODC-onderzoek naar uitsluiting door religieuze gemeenschappen

Nr. 124 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR RECHTSBESCHERMING

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 14 februari 2023

In mijn reactie op de petitie «Bestraf het Sociaal Doodverklaren bij de Jehovah’s
Getuigen» en de geschetste problematiek van 17 mei 20221 heb ik een onderzoek naar uitsluiting aangekondigd. Naar aanleiding van een vraag
van het lid Van Nispen (SP) tijdens het commissiedebat Slachtofferbeleid van 1 juni
2022 (Kamerstuk 35 552, nr. 101), heb ik uw Kamer voorts toegezegd u te informeren over de opzet en reikwijdte van
het onderzoek naar uitsluiting. Met deze brief geef ik hier invulling aan.

Het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum heeft in december 2022 een
contract gesloten met de Open Universiteit om het onderzoek naar uitsluiting uit te
voeren. Het betreft een onderzoek naar het brede fenomeen van uitsluiting van ex-leden
door religieuze gemeenschappen. Daarbij is relevant dat tal van bewegingen onder de
noemer «religie» kunnen worden gebracht. Het is evenwel niet mogelijk om alle religieuze
en levensbeschouwelijke gemeenschappen die Nederland rijk is te betrekken in het onderzoek.
Om die reden maakt de onderzoeksgroep een selectie van religieuze gemeenschappen.

Het doel van het onderzoek is om zicht te krijgen op:

1) het fenomeen uitsluiting door religieuze gemeenschappen, de gevolgen voor betrokkenen,
en de hulpbehoefte die hierdoor ontstaat;

2) maatregelen in Nederland en in andere landen om met uitsluiting om te gaan dan wel
uitsluiting tegen te gaan, waaronder civielrechtelijke en strafrechtelijke mogelijkheden.

Om de onderzoeksdoelen te kunnen realiseren is een onderzoeksgroep samengesteld van
sociale wetenschappers en juristen die over expertise beschikken die relevant is voor
het onderhavige onderwerp. Het onderzoek omvat bureauonderzoek, interviews en een
internationale rechtsvergelijking. Naar verwachting worden de onderzoeksresultaten
in het najaar van 2023 opgeleverd.

De Minister voor Rechtsbescherming, F.M. Weerwind