Brief regering : Lancering Tijdelijk Noodfonds Energie

36 200
Nota over de toestand van ’s Rijks Financiën

Nr. 391
BRIEF VAN DE MINISTER VOOR ARMOEDEBELEID, PARTICIPATIE EN PENSIOENEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 7 februari 2023

Het kabinet ondersteunt via diverse (koopkracht)maatregelen alle huishoudens en mensen
in een financieel kwetsbare positie in het bijzonder. Desalniettemin kan het voorkomen
dat er problematische schulden dreigen te ontstaan bij de energieleverancier. Het
kabinet vindt het belangrijke dat die groep financieel extra wordt ondersteund. Het
Noodfonds dat door de Stichting Tijdelijk Noodfonds Energie is vormgegeven, voorziet
hierin. Door het initiatief van de stichting kunnen kwetsbare huishoudens de aanvullende
financiële hulp ontvangen die noodzakelijk is.

Met mijn brief van 28 november jl. informeerde ik uw Kamer over het voornemen om het
Tijdelijk Noodfonds Energie voor een bedrag van maximaal € 50 miljoen te subsidiëren.1 Ook de energieleveranciers dragen maximaal € 50 miljoen bij. Inmiddels is het fonds
operationeel en kan ik uw Kamer melden dat de subsidie is toegekend. Het Tijdelijk
Noodfonds Energie is het private initiatief van energieleveranciers en maatschappelijke
organisaties2 en heeft als doel het financieel ondersteunen van deze huishoudens in Europees Nederland.
Ook in Caribisch Nederland kan het voorkomen dat er problematische schulden ontstaan
bij de energieleverancier op het eiland. De openbare lichamen kunnen daarbij kwetsbare
huishoudens reeds ondersteuning bieden vanuit het eilandelijke armoede- en schuldenbeleid.
Ik ben in gesprek met de openbare lichamen om te bezien of nadere ondersteuning wenselijk
is en zal, als dat het geval is, daarin voorzien.

Start Tijdelijk Noodfonds Energie

De afgelopen maanden heeft het Noodfonds, samen met gespecialiseerde partijen, hard
gewerkt om het fonds operationeel te krijgen. Sinds december wordt het bestuur van
de stichting Tijdelijk Noodfonds Energie gevormd door de heer W. Koolmees, de heer
G. Dubbeld en mevrouw J. Aanzi. De kwartiermeester van de organisatie is de heer L.A. Asscher.

Aanvankelijk verwachtte het Noodfonds eind 2022 operationeel te kunnen zijn. Het bestuur
van het fonds zag zich eind 2022 echter geconfronteerd met een aantal juridische (privacy)vraagstukken
waarvoor het fonds aanvullende technische voorzieningen heeft moeten treffen en testen.
Het Noodfonds heeft daarbij keuzes moeten maken tussen optimale en haalbare oplossingen.
Het voldoen aan wet- en regelgeving heeft daarbij steeds vooropgestaan. Op 27 januari
jl. heeft het bestuur van het Noodfonds vastgesteld dat het fonds aan alle voorwaarden
voldoet om vanaf 7 februari operationeel te worden. Huishoudens kunnen vanaf die datum
een aanvraag doen voor ondersteuning uit het Noodfonds over de periode oktober 2022
tot en met maart 2023.

Ik ben blij dat dankzij de inspanning van velen het is gelukt om het Noodfonds, zij
het later dan verwacht, operationeel te krijgen. Het kabinet heeft daarop positief
op de subsidieaanvraag kunnen beschikken.

Wie kunnen ondersteuning aanvragen?

Het Noodfonds is er voor huishoudens die de huidige hoge energierekening niet kunnen
betalen. Ook niet met de energietoeslag en het prijsplafond. Daarbij gelden de volgende
drie criteria:

− Het huishouden heeft een inkomen van maximaal 200% van het sociaal minimum. Dat betekent
dat het bruto inkomen per maand lager is dan € 2.980,- (alleenstaande) of € 3.794,-
(meer personen). De bedragen zijn inclusief 8% vakantiegeld.

− Huishoudens hebben zelf een contract voor gas, stroom en/of stadsverwarming bij een
energieleverancier.

− De rekening voor gas en stroom is hoger dan 10 procent van het bruto inkomen voor
huishouden met een inkomen tot 160 procent van het sociaal minimum, en 13 procent
voor huishoudens met een inkomen van 160 tot 200 procent van het sociaal minimum.
Het maakt niet uit welke energieleverancier een huishouden heeft.

Waaruit bestaat de steun en voor welke periode?

Het Noodfonds kijkt hoe hoog de energierekening is in vergelijking met het inkomen
van de volwassenen in het huishouden. Als een te groot deel van het inkomen over die
periode nodig was/is voor de energierekening, betaalt het Noodfonds een deel van de
energienota aan de energieleverancier. Huishoudens kunnen een aanvraag indienen tot
31 maart. Steun kan worden aangevraagd over de periode oktober 2022 tot en met maart
2023; een aanvraag over de periode oktober – december 2022 en/of een aanvraag over
de periode januari – maart 2023. De periode waarvoor steun kan worden verleend, blijft
daarmee ondanks de vertraging oktober 2022 tot en met maart 2023. Hiermee kunnen huishoudens
over de gehele winterperiode (met terugwerkende kracht) ondersteuning vanuit het fonds
ontvangen. Ik verwacht dat daarmee deze winter voor deze huishoudens problematische
schuldenopbouw bij hun energieleverancier wordt voorkomen.

Hoe werkt het Tijdelijk Noodfonds?

Het Noodfonds is gericht op het bereiken van die huishoudens die het ook echt nodig
hebben. Dit stelt bijzondere eisen aan de manier waarop het Noodfonds opereert en
communiceert. De aanvraag voor ondersteuning is, binnen de beschikbare mogelijkheden,
door het Noodfonds zo eenvoudig mogelijk gehouden.

Een huishouden doorloopt de volgende stappen om tot een aanvraag te komen:

− Stap 1: De Noodfonds-Check. Dat kan op de website www.geldfit.nl/energie. Deze korte check geeft advies of de aanvraag een kans maakt. Ook kan men hier checken
of men alle regelingen en voorzieningen gebruikt die er voor hen zijn.

− Stap 2: De berekening. Na de Noodfonds-check krijgt men instructies om de aanvraag
te starten. Het Noodfonds berekent dan automatisch of men in aanmerking komt voor
steun.

− Stap 3: Uitslag van de aanvraag. Men ziet de uitslag van de aanvraag direct en kan
de aanvraag versturen. Vervolgens controleert de energieleverancier de aanvraag. Als
dit klopt, wordt de energierekening verlaagd.

Het Noodfonds is vanaf 7 februari een gerichte communicatie- en voorlichtingscampagne
gestart zodat huishoudens waar het om gaat, worden bereikt. Ook gemeenten, klantcontactcentra
van de energieleveranciers en andere stakeholders worden tijdig voorzien van informatie
zodat zij huishoudens gericht kunnen verwijzen. Voor huishoudens die vragen hebben,
is aanvullende informatie beschikbaar op de website noodfondsenergie.nl.

Monitoring

Het Noodfonds houdt de vinger aan de pols, ook om inzicht te krijgen in welke mate
huishoudens daadwerkelijk een beroep op het fonds doen. Het bestuur van het fonds
hecht hieraan grote waarde, zodat het fonds op tijd kan bijsturen als dat nodig of
gewenst is. Het Noodfonds zal mij daarover, als een van de voorwaarden van de subsidieverlening,
informeren. Het kabinet zal aanloop naar de Voorjaarsbesluitvorming kijken wat er
nog nodig is voor huishoudens op het moment dat de compensatiemaatregelen aflopen.

Tot slot

Ik ben de initiatiefnemers, het bestuur van het Tijdelijk Noodfonds Energie en alle
andere partijen zeer erkentelijk voor hun inspanningen de afgelopen periode en ben
verheugd dat het Noodfonds nu operationeel is.

De Minister voor Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen, C.J. Schouten