Brief regering : Programma Stikstofreductie en Natuurverbetering en Nota van Antwoord

34 682
Nationale Omgevingsvisie

Nr. 213
BRIEF VAN DE MINISTER VOOR NATUUR EN STIKSTOF

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 19 december 2022

Voor de aanpak van de opgaven ten aanzien van stikstof en natuur is een belangrijke
stap gezet met de inwerkingtreding van de Wet stikstofreductie en natuurverbetering
(Wsn) op 1 juli 2021. De Wsn verplicht mij tot het vaststellen van een programma Stikstofreductie
en Natuurverbetering (programma SN). Het programma heeft tot doel om stikstofdepositie
te verminderen met het oog op de hierop gerichte landelijke omgevingswaarden en het
realiseren van een gunstige staat van instandhouding van de voor stikstofgevoelige
habitats in Natura 2000-gebieden. Het programma SN is in afstemming met de andere
departementen tot stand gekomen. Daarnaast zijn medeoverheden en belanghebbenden,
onder meer via het Maatschappelijk platform landelijk gebied en stikstof, betrokken
bij verschillende onderdelen van het programma. Het programma vormt een pakket maatregelen
van circa 7 miljard euro, waarvan ongeveer de helft besteed wordt aan natuurherstelmaatregelen
en de helft aan stikstofbronmaatregelen. Deze stikstofbronmaatregelen hebben betrekking
op meerdere sectoren, zoals landbouw, industrie en mobiliteit.

Deze eerste versie van het programma SN heeft betrekking op de maatregelen die zijn
vastgesteld (en grotendeels reeds in uitvoering zijn) in het kader van de structurele
aanpak stikstof die op 24 april 2020 is gepresenteerd (Kamerstuk 35 334, nr. 82). De versnelling en verbreding van de stikstofdoelen uit het coalitieakkoord 2022
«Omzien naar elkaar, vooruitkijken naar de toekomst» (Bijlage bij Kamerstuk 35 788, nr. 77) zijn nog niet opgenomen in deze versie van het programma SN. Het programma SN heeft
ook een beperktere scope dan het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG), over
de voortgang waarvan u onlangs bent geïnformeerd (Kamerstukken 34 682 en 35 334, nr. 105). Het NPLG gaat naast stikstof en natuur ook over water en klimaat en richt zich
wel op de stikstofdoelen die in het coalitieakkoord naar voren zijn gehaald (in 2030
74% van het areaal aan stikstofgevoelige habitats onder de KDW). Het programma SN
verankert de huidige maatregelen en afspraken daarover en is daarmee een forse stap
in de goede richting en heeft een wettelijke basis. Daarom is het belangrijk dat het
programma SN nu is vastgesteld.

Zienswijzeproces ontwerpprogramma

Van 25 mei tot 5 juli 2022 heeft het ontwerpprogramma ter inzage gelegen. Er zijn
109 zienswijzen ingediend op het ontwerpprogramma. Deze zijn beantwoord in de Nota
van Antwoord die als bijlage bij het definitieve programma is gevoegd.

Op 16 december 2022 is het programma SN en de Nota van Antwoord vastgesteld in de
ministerraad. Bij deze brief ontvangt u het programma SN en de Nota van Antwoord.

Onderzoek naar sociaaleconomische effecten en de staat van de natuur

De Wet stikstofreductie en natuurverbetering stelt dat het programma SN rekening moet
houden met de sociaaleconomische effecten van maatregelen en een beschrijving moet
bieden van hoe het gaat met de natuur in stikstofgevoelige gebieden. Bij het programma
zijn daarom twee bijlagen ter informatie opgenomen:

• Het onderzoeksrapport naar de sociaaleconomische effecten.1

• En een actuele inschatting van de staat van de natuur met het oog op stikstof (Quick
Scan).2

Via deze analyse naar sociaaleconomische effecten geef ik, zoals eerder aangekondigd
(Kamerstuk 35 334, nr. 160), invulling aan de motie van de leden Geurts (CDA) en Harbers (VVD), waarin de regering
onder andere is verzocht een maatschappelijke kosten-batenanalyse uit te voeren van
Natura 2000-gebieden in Nederland (Kamerstuk 35 600, nr. 30).

De Minister voor Natuur en Stikstof, Ch. van der Wal-Zeggelink