Brief regering : Energietoeslag studenten

Nr. 17 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR ARMOEDEBELEID, PARTICIPATIE EN PENSIOENEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 5 oktober 2022

Met de Wetswijziging eenmalige energietoeslag 20221 wil het kabinet voorkomen dat mensen met een laag inkomen in ernstige financiële
problemen komen als gevolg van de stijgende energieprijzen. De wetswijziging geeft
gemeenten de bevoegdheid om in het jaar 2022 een eenmalige energietoeslag te verstrekken
aan huishoudens met een laag inkomen. Uit onder meer gesprekken met gemeenten blijkt
dat de toeslag een hoog bereik kent en dat gemeenten via deze weg ook groepen inwoners
leren kennen die eerder niet in beeld waren. Ik ben gemeenten dan ook zeer erkentelijk
voor hun bereidheid deze toeslag uit te keren. Ook zeker gezien de hoeveelheid taken
die gemeenten al hebben.

Naar aanleiding van de uitspraak van de Rechtbank Gelderland2 is bij gemeenten onduidelijkheid ontstaan over de wijze waarop zij om moeten gaan
met het toekennen van de energietoeslag aan studenten. Ik begrijp dat de onduidelijkheid
voor gemeenten lang heeft geduurd en ik waardeer hun constructieve houding als het
gaat om dit vraagstuk. In de brief Aanvullende maatregelen energierekening heb ik
aangegeven wat de implicaties van de uitspraak van de rechtbank zijn en in welke gevallen
en onder welke voorwaarden studenten in principe aanspraak kunnen maken op een financiële
tegemoetkoming voor de energiekosten.

In dit kader reageer ik hierbij ook op de gewijzigde motie van het lid Podt3 over de energietoelage voor studenten. Gezamenlijk met de VNG zal ik de voorwaarden
voor een financiële tegemoetkoming duidelijk richting studenten communiceren. Er zijn
hierover al berichten geplaatst op rijksoverheid.nl en social media. Voor studenten
die in ernstige financiële problemen dreigen te komen als gevolg van de energiekosten
heeft het kabinet extra middelen beschikbaar gesteld aan gemeenten (€ 35 miljoen in
2022). Over de wijze van toekenning en de verdeling van de middelen ben ik in overleg
met gemeenten.

In de motie verzoekt de Kamer de regering ook om bij de individuele bijzondere bijstand
niet te eisen dat studenten maximaal lenen bij DUO. Ik kan geen gehoor geven aan dit
onderdeel van de motie. De financiële tegemoetkoming die studenten kunnen ontvangen
voor stijgende energieprijzen is een vorm van individuele bijzondere bijstand en daarmee
onderdeel van de Participatiewet. De Participatiewet is een vangnet voor mensen die
geen eigen middelen hebben en ook geen beroep kunnen doen op andere regelingen, de
zogenoemde voorliggende voorzieningen. Het is vaste rechtspraak dat de tot de studiefinanciering
behorende component «rentedragende lening» bij de beoordeling van de draagkracht voor
de bijzondere bijstand moet worden meegenomen.4 Gemeenten zijn wettelijk verplicht om het normbedrag voor het levensonderhoud uit
de Wet studiefinanciering 2000 in aanmerking nemen. De student hoeft dit bedrag niet
daadwerkelijk te lenen, maar de leencapaciteit telt wel mee bij het bepalen van het
inkomen.

Hierbij zend ik u tevens de antwoorden op de volgende sets Kamervragen die ik heb
ontvangen die betrekking hebben op de energietoeslag voor studenten:

– Kamervragen van de leden Podt en Van der Laan (beiden D66) over het bericht «Rechter:
gemeente mag student niet uitsluiten van € 800 energietoeslag» (Aanhangsel Handelingen II
2022/23, nr. 177) (ingezonden 23 augustus 2022).

– Kamervragen van het lid Maatoug (GroenLinks) over «De uitspraak inzake de energietoeslag
voor studenten» (Aanhangsel Handelingen II 2022/23, nr. 178) (ingezonden 18 augustus 2022).

– Kamervragen van het lid Kathmann (PvdA) aan de Minister voor Armoedebeleid, Participatie
en Pensioenen over «uitsluiting studenten energietoeslag is onrechtmatig» (Aanhangsel
Handelingen II 2022/23, nr. 180) (ingezonden 22 juni 2022).

– Kamervragen van het lid Kathmann (PvdA) aan de Minister voor Armoedebeleid, Participatie
en Pensioenen over «uitsluiting studenten energietoeslag is onrechtmatig» (Aanhangsel
Handelingen II 2022/23, nr. 179) (ingezonden 22 juni 2022).

De Minister voor Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen, C.J. Schouten