Brief regering : Stand van zaken over het team Werken Onder dekmantel

Nr. 1121
BRIEF VAN DE MINISTER VAN JUSTITIE EN VEILIGHEID

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 27 juli 2022

In aanvulling op mijn brieven van 4 april en 30 juni 2022, en de besprekingen met
uw Kamer tijdens het Commissiedebat Politie van 7 juli jl.1 bericht ik u over het besluit het team Werken Onder dekmantel (WOD) af te bouwen
en een nieuwe start voor te bereiden.

Bij de aanstelling van de nieuwe politiechef van de Landelijke Eenheid (LE) heeft
de korpschef hem gevraagd de situatie en implementaties van de maatregelen bij het
WOD van de LE nauwkeuring te volgen. Na overleg en in samenspraak met direct betrokkenen
heeft de politiechef van de LE moeten constateren dat de knelpunten en onderliggende
oorzaken van de problemen bij het WOD van de LE niet zijn op te lossen met een doorzetting
van de huidige koers. De ingezette verbetermaatregelen, hoe nuttig en noodzakelijk
deze ook zijn, bieden niet voldoende houvast voor een toekomstbestendige en professionele
organisatie.

Daarom heeft de korpschef mij bericht dat hij in samenspraak met de politiechef van
de LE het besluit neemt om op de korte termijn de huidige organisatie en werkwijze
van het team WOD te wijzigen. Hierbij zal gekozen worden voor een herontwerp van het
stelsel en de organisatie, in plaats van het aanpassen of hervormen van de bestaande
situatie. Gegeven de urgentie zal snel een begin worden gemaakt met deze omvorming.

De voorgestelde aanpak bestaat uit twee bewegingen:

• In samenspraak met het Openbaar Ministerie en met oog voor operationele consequenties
in nationaal en internationaal verband zal er gestart worden met een verantwoorde,
gecontroleerde en geleidelijke afbouw van het WOD-team. De duur van de afbouw zal
afhangen van lopende operaties, de veiligheid van onze politiemedewerkers is hierin
leidend. Ook de korpschef heeft aangegeven dat er tijdens deze afbouwfase de persoonlijke
aandacht en goede zorg voor alle betrokken medewerkers voorop staat.

• Er zal ruimte komen voor bezinning waarin op een zorgvuldige en constructieve wijze
zal worden gekeken hoe het WOD een doorstart kan vinden. De doorstart van het WOD
zal ook geïntegreerd dienen te worden in de brede visie op het domein van opsporing
en intelligence en onderdeel zijn van het voorgestelde transitieplan voor de hele
LE, dat uw Kamer in het najaar zal ontvangen. 2

De korpschef heeft aangegeven dat er brede steun bestaat voor een grondige herziening
van het WOD van de LE bij alle intern en extern betrokkenen, waaronder de Ondernemingsraad
LE, het Landelijk Parket van het Openbaar Ministerie, de voorzitter van de Commissie
Schneiders en de voorzitters van de politievakorganisaties.

Ik deel de opvatting van de korpschef en de politiechef van de LE dat stevige verbeteringen
noodzakelijke zijn bij het WOD bij de LE. De inzet van bevoegdheden in het heimelijk
domein is een zwaar middel in onze rechtsstaat en verplicht tot een hoge mate van
professionaliteit en integriteit, waarbij niet alleen de veiligheid en afscherming
van infiltranten voorop moet staan, maar ook hun mentale welzijn. Met het afbouwen
van het WOD-team wordt niet afgedaan aan de grote toewijding en inspanningen welke
zijn geleverd door alle betrokken medewerkers. Binnen het heimelijk domein zijn er
knappe prestaties geleverd. Dit is nu het enige juiste besluit om ook in de toekomst
een omgeving te creëren die de professionaliteit van alle betrokken medewerkers faciliteert
en hen een veilige werkomgeving biedt.

Deze beslissing onderschrijf ik, vooruitlopend op het rapport van de commissie Waarborgen
Werken Onder Dekmantel onder voorzitterschap mevrouw Sorgdrager. Deze commissie is
ingesteld na het onderzoek van de commissie Brouwer naar de suïcide van een infiltrant
bij de WOD-organisatie.3 De commissie Sorgdrager zal haar onderzoek naar de vraag op welke aspecten nadere
versterking van waarborgen nodig is vanzelfsprekend doorzetten, met daarbij aanvullend
aandacht voor de samenhang tussen organisatorische en ethische aspecten en het mentale
welzijn van medewerkers.4

De commissie Sorgdrager heeft de korpschef laten weten dat ook zij tot dezelfde conclusie
is gekomen en dat zij eveneens een nieuwe start voor het WOD noodzakelijk acht. De
commissie steunt de nieuwe opbouw van het WOD en geeft daarbij ook nadrukkelijk aan
voldoende tijd te nemen. De commissie zal naar verwachting in het najaar haar advies
presenteren.

De Minister van Justitie en Veiligheid,
D. Yeşilgöz-Zegerius