Brief regering : SCoPAFF-vergadering gewasbeschermingsmiddelen 14 en 15 juli 2022

Nr. 577
BRIEF VAN DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 12 juli 2022

Hierbij informeer ik uw Kamer over de voorgenomen Nederlandse standpunten inzake de
onderwerpen die ter stemming worden voorgelegd aan het eerstvolgende Standing Committee
on Plants, Animals, Food and Feed (SCoPAFF) over regelgeving voor gewasbescherming.
Het overleg vindt plaats op 14 en 15 juli 2022. De standpunten zijn ambtelijk voorbereid
met de Ministeries van Infrastructuur en Waterstaat (lenW), Sociale Zaken en Werkgelegenheid
(SZW) en Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), op basis van advisering door het
College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb).

Ik informeer uw Kamer daarnaast over de uitkomst van de discussie over de voorstel
van de Europese Commissie (EC) over de te hanteren beschermdoelen voor hommels en
solitaire bijen binnen het bijenrichtsnoer.

De onderstaande punten staan op de agenda ter (mogelijke) stemming (de zogenaamde
B-punten).

De basisstof Calcium Propionaat

Deze nieuwe basisstof wordt gebruikt als fungicide in openbaar groen, bloembollen-
en bloemknollenteelt. De EC stelt voor deze stof niet goed te keuren, omdat er indicaties
zijn dat deze stof de ogen zou kunnen beschadigen, er onvoldoende data was om een
risicobeoordeling voor mensen te kunnen uitvoeren en vanwege zorgen dat het beoogde
gebruik en dosering nadelige gevolgen heeft voor niet-doelwit organismen. Het Ctgb
adviseert positief op dit voorstel. De Nederlandse delegatie is voornemens om in te
stemmen met het voorstel van de EC.

De basisstof Black soap E470

Deze nieuwe basisstof is bestemd om te worden gebruikt als insecticide en fungicide
in akkerbouwgewassen, fruit en sierteelt. De EC stelt voor deze stof niet goed te
keuren omdat deze onder andere irriterende en corrosieve eigenschappen heeft en omdat
het door het ontbreken van data niet mogelijk om de risico’s te beoordelen van de
blootstelling van toepassers, werkers, omstanders, omwonenden en consumenten. Het
Ctgb adviseert positief op dit voorstel. De Nederlandse delegatie is voornemens om
in te stemmen met het voorstel van de EC.

De laagrisico stof Fish oil (visolie)

Deze laagrisico stof wordt gebruikt als afweermiddel tegen wild. In Nederland zijn
geen middelen toegelaten op basis van deze stof. De EC stelt voor de goedkeuring van
deze laagrisico stof te hernieuwen. Het Ctgb adviseert positief op dit voorstel. De
Nederlandse delegatie is voornemens om in te stemmen met het voorstel van de EC.

De laagrisico stof Sheep fat (schapenvet)

Deze laagrisico stof wordt gebruikt als afweermiddel tegen wild. In Nederland zijn
geen middelen toegelaten op basis van deze stof. De EC stelt voor de goedkeuring van
deze laagrisico stof te hernieuwen. Het Ctgb adviseert positief op dit voorstel. De
Nederlandse delegatie is voornemens om in te stemmen met het voorstel van de EC.

De werkzame stof Penflufen

Deze stof wordt gebruikt als fungicide. In Nederland zijn geen middelen meer toegelaten
op basis van deze werkzame stof. De EC stelt voor de goedkeuring van deze stof te
hernieuwen met restrictie tot toepassingen op zaden van graan voor of tijdens het
zaaien, waarbij de toepassing is gelimiteerd tot één maal per drie jaar toepassen
op hetzelfde veld. De EC doet dit voorstel om mogelijke risico’s voor grondwater weg
te nemen. Het Ctgb adviseert positief op dit voorstel. De Nederlandse delegatie is
voornemens om in te stemmen met het voorstel van de EC.

Tijdelijke verlenging goedkeuringsperiode van 45 werkzame stoffen

De EC stelt voor om de goedkeuring van 45 werkzame stoffen tijdelijk te verlengen
met één jaar omdat de besluitvorming buiten de schuld van de aanvrager niet tijdig
is afgerond. Deze procedure is vastgelegd in verordening EG 1107/2009 (artikel 17).
De herbeoordeling van werkzame stoffen is zeer complex en vraagt grote zorgvuldigheid
waardoor de procedure soms langer duurt dan voorzien en gewenst. Zonder tijdelijke
verlenging zouden al deze werkzame stoffen van de markt worden gehaald zonder dat
een zorgvuldig beoordelings- en besluitvormingsproces is doorlopen.

In het pakket van 45 stoffen bevindt zich de werkzame stof difenoconazool. Dit is
één van de vijf azolen waarover uw Kamer in 2013 een nader gewijzigde motie van het
lid Ouwehand (PvdD) heeft aangenomen om deze stoffen van de markt te weren (Kamerstuk
27 858, nr. 222). De Nederlandse delegatie is daarom voornemens om, in lijn met de reactie op de
motie (Kamerstuk 21 501-32, nr. 1181), het voorstel van de EC te steunen maar zich met een stemverklaring te verzetten
tegen de tijdelijke verlenging van de werkzame stof difenoconazool.

Beschermdoelen voor hommels en solitaire bijen

Ik heb uw Kamer op 16 mei 2022 geïnformeerd (Kamerstuk 27 858, nr. 567) over het voorstel van de EC over te hanteren beschermdoelen voor hommels en solitaire
bijen binnen het bijenrichtsnoer. Hierbij heb ik uw Kamer laten weten dat mijn inzet
een maximaal toelaatbare sterfte van 7% is, conform de nader gewijzigde motie van
het lid Ouwehand (Kamerstuk 21 501-32, nr. 1175) en de motie van het lid Wassenberg c.s. (Kamerstuk 35 570 XIV, nr. 50). Deze inzet heb ik meerdere malen (zowel mondeling als schriftelijk) ingebracht
bij de EC.

Tijdens de SCoPAFF-vergadering van 17 en 18 mei 2022 bleek echter dat een meerderheid
van de lidstaten, in tegenstelling tot Nederland, akkoord gaat met het voorstel van
de EC om geen vooraf vastgestelde drempelwaarde voor hommels en solitaire bijen aan
te houden totdat meer data beschikbaar komt. De EC heeft hierbij aangegeven altijd
aanvullende veldstudies te vereisen, behalve:

• Voor hommels en solitaire bijen wanneer uit de beoordeling voor honingbijen en niet-doelwit
arthodpoden blijkt dat de betreffende stof geen effect heeft.

• Voor hommels en solitaire bijen wanneer semi-veldstudies (kooi- of tunnelstudies)
uitwijzen dat er geen effecten optreden.

• Voor hommels wanneer uit laboratoriumtesten blijkt dat de werkzame stof niet toxisch
is.

De EC zal EFSA nu vragen om het bijenrichtsnoer verder uit te werken aan de hand van
deze beschermdoelen. EFSA zal tevens op korte termijn een publieke consultatie op
het gehele bijenrichtsnoer starten. Wanneer de uitwerking en de publieke consultatie
zijn afgerond, zal het gehele bijenrichtsnoer ter besluitvorming worden voorgelegd
aan de lidstaten. De EC streeft ernaar om de besluitvorming, waar ik uw Kamer vooraf
over zal informeren, eind dit jaar te laten plaatsvinden.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit,
H. Staghouwer