Brief regering : Tweede incidentele suppletoire begrotingen Defensie: versnelling aanschaf militair materieel F-35 en MQ-9

36 144
Wijziging van de begrotingsstaat van het Defensiematerieelbegrotingsfonds (K) voor
het jaar 2022 (Tweede incidentele suppletoire begroting)

Nr. 3
BRIEF VAN DE MINISTER VAN DEFENSIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 24 juni 2022

Hierbij bied ik u de tweede incidentele suppletoire begrotingen op de eerste suppletoire
begroting van de Defensiebegroting (hoofdstuk X) (Kamerstuk 36 143) en van het Defensiematerieelbegrotingsfonds (hoofdstuk K) (Kamerstuk 36 144) aan.

Door deze tweede incidentele suppletoire begrotingen ben ik in staat om twee investeringsprojecten,
die ik heb aangekondigd in de Defensienota (KMaerstuk 36 124, nr. 1), deze zomer op te starten. Het betreft concreet de bestelling van zes F-35 toestellen
en vier toestellen MQ-9. Ten tijde van het opstellen van de eerste suppletoire begroting
was nog niet duidelijk dat het Amerikaanse JSF Program Office (JPO) al in de zomer
2022 een definitief akkoord wilde hebben om de zes te bestellen F-35 toestellen mee
te kunnen laten lopen in de productieserie LOT 17. Hiervoor moet de eerste suppletoire
begroting worden gewijzigd en de ruimte uit het aanvullende 2-mld pakket eerder beschikbaar
worden gesteld. Voor de uitbreiding van de MQ-9 vliegtuigen is ook een versnelling
nodig uit de ruimte uit het aanvullende 2-mld pakket. De productielijn van de configuratie
van de MQ-9 (Type A) die Nederland in gebruikt heeft loopt namelijk op zijn eind en
ook het contract via Foreign Military Sales eindigt, waardoor bestelling voor 31 augustus noodzakelijk is. Er kan derhalve niet
worden gewacht op parlementaire goedkeuring en wijziging van de reeds ingediende eerste
suppletoire begroting en de ontwerpbegroting 2023, temeer omdat Defensie wil voorkomen
dat de voor Nederland optimale productieseries voor deze capaciteiten misgelopen worden.
Met deze incidentele suppletoire begrotingen worden de verplichtingenbudgetten in
het juiste ritme gezet zodat voldoende verplichtingenruimte beschikbaar is om tijdig
juridische toezeggingen te kunnen doen en contracten te kunnen tekenen. Met deze versnellingen
geef ik tevens invulling aan de motie van het lid Sjoerdsma c.s.1

Bestelling zes F-35 toestellen

In de Defensienota is de vervolmaking van het derde squadron F-35 aangekondigd. Om
het derde squadron te vervolmaken wordt geïnvesteerd in nog zes F-35 toestellen, inclusief
de aanschaf van additionele, initieel benodigde reservedelen, speciale gereedschappen,
meet- en testapparatuur en vliegtuig gebonden apparatuur.

In de geest van de motie van het lid Valstar c.s. van 10 mei jl. wil Defensie, in
het licht van de huidige veiligheidssituatie, versneld nieuw materieel aanschaffen
en onderhoudsachterstanden wegwerken.2

Nederland heeft tot uiterlijk medio juli aanstaande de mogelijkheid om bij het Amerikaanse
JSF Program Office (JPO) zes F-35 toestellen te bestellen in de productieserie LOT
17, waarbij levering is voorzien in 2025. Als de toestellen later worden besteld,
ontstaat een gat in het leveringsschema van de toestellen, waardoor de completering
van het derde squadron en de operationele voordelen die dit oplevert minimaal met
twee jaar vertraagt.

Ik acht deze vertraging onwenselijk en ben daarom voornemens de bestelling van de
zes extra toestellen richting het JPO definitief te maken.

Bestelling vier MQ-9 vliegtuigen

Met de uitbreiding van vier MQ-9 vliegtuigen naar acht toestellen wordt de capaciteit
verdubbeld ten opzichte van de initiële behoefte, zoals vermeld in de A-brief van
het project Medium Altitude Long Endurance Unmanned Aerial Vehicle (MALE UAV).3

Nederland zal tijdig tot aanschaf van deze toestellen moeten overgaan. De productielijn
van de configuratie van de MQ-9 (Type A) die Nederland in gebruikt heeft loopt op
zijn eind en ook het contract via Foreign Military Sales eindigt. Daarna produceert de fabrikant een andere configuratie van dit toestel.
Verwerving van MQ-9 vliegtuigen met een afwijkende configuratie heeft negatieve gevolgen
voor de implementatie in de huidige concepten voor operatie en instandhouding. Nederland
heeft tot uiterlijk 31 augustus aanstaande de mogelijkheid om bij het Amerikaanse
MQ-9 Program Office vier MQ-9 toestellen te bestellen met dezelfde configuratie, waarbij levering is
voorzien in 2025. De huidige configuratie kan binnen de bestaande contracten ten minste
een jaar eerder en tegen gunstiger financiële voorwaarden worden geleverd en biedt
naar verwachting de meeste operationele voordelen.

Ik acht vertraging van de verwerving van de additionele vier MQ-9 vliegtuigen derhalve
onwenselijk en ben daarom voornemens de bestelling van de vier extra toestellen definitief
te maken.

Ik geef uw Kamer in overweging om de besluitvorming over deze tweede incidentele suppletoire
begrotingen voor het zomerreces af te ronden zodat we deze versnellingen kunnen inzetten.
Ik breng graag de noodzaak van deze investeringen en de daarbij horende budgetten
onder uw aandacht en verwijs naar de memorie van toelichting van beide incidentele
suppletoire begrotingen.

De Minister van Defensie,
K.H. Ollongren