Brief regering : Reactie op verzoek commissie over de brief van Recycling Netwerk Benelux met betrekking tot de handhaafbaarheid van de 90% inzameldoelstelling in de statiegeldregelgeving

Nr. 151
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR EN WATERSTAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 25 februari 2022

Op 23 februari ontving ik van de vaste Kamercommissie voor Infrastructuur en Waterstaat
een verzoek om een reactie op een brief van Recycling Netwerk Benelux, met betrekking
tot de handhaafbaarheid van de 90% inzameldoelstelling in de statiegeldregelgeving.

Het Besluit maatregelen kunststof drankflessen en het Besluit maatregelen metalen
drankverpakkingen maken een producent die een drank in een kunststof fles of metalen
drankverpakking in de handel brengt, wettelijk verantwoordelijk 90% van die flessen
en metalen drankverpakkingen gescheiden in te zamelen. De regelgeving voor uitgebreide
producentenverantwoordelijkheid legt de verantwoordelijkheid in bij individuele producenten,
maar staat hen toe hun doel gezamenlijk te halen. De besluiten verplichten producenten
tevens om kunststof flessen en metalen drankverpakkingen in te nemen met een statiegeldsysteem.

Bovenstaande wettelijke verplichtingen zijn uitsluitend gericht op producenten. Het
is de exclusieve verantwoordelijkheid van producenten om hun wettelijke verantwoordelijkheden
na te komen, in lijn met de notie van producentenverantwoordelijkheid en het «de vervuiler
betaalt»-principe.

De genoemde regelgeving kent geen bepalingen die producenten verplichtingen oplegt
ten aanzien van de locatie van inname via statiegeld. De 90%-doelstelling borgt dat
producenten moeten voorzien in een fijnmazig en landelijk systeem. Het is aan producenten
om met mogelijke innamepunten afspraken te maken en het is aan producenten om ervoor
te zorgen dat er voldoende innamepunten zijn en de 90% doelstelling wordt gehaald.
Het kabinet heeft als wetgever met de genoemde besluiten het standpunt dat producenten
eigenstandig in staat zijn de 90% inzameldoelstelling na te komen.

Mocht de doelstelling niet behaald worden, dan is er sprake van het overtreden van
een wettelijk voorschrift en dan zal het bestuursorgaan dat bevoegd is om met een
last onder bestuursdwang of dwangsom op te treden, van deze bevoegdheid gebruik moeten
maken. Dat is door de Raad van State in een vergelijkbare casus, waarin producenten
een 90% doelstelling voor glas niet haalden, ook bevestigd. De toezichthouder in deze
is de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT).

Concreet betekent dit dat de ILT middels een last onder dwangsom producenten in het
uiterste geval kan dwingen maatregelen te nemen of te onderzoeken, die er aannemelijkerwijs
voor zorgen dat de wettelijke doelstelling in de toekomst dichter benaderd wordt.
In het genoemde geval van het niet behalen van de glasdoelstelling heeft de ILT producenten
opgedragen 800 glasbakken bij te plaatsen. Voor statiegeld is een vergelijkbare last
denkbaar, bijvoorbeeld gericht op het bijplaatsen van een x-aantal statiegeldmachines,
al dan niet op gespecificeerde locaties. Het is aan de ILT om in een voorkomend geval
te bepalen welke last er wordt opgelegd.

De Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat,
V.L.W.A. Heijnen