Brief regering : Stand van zaken compensatieprojecten gemeenschap Hawija

Nr. 862
BRIEF VAN DE MINISTER VAN DEFENSIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 5 november 2021

Conform mijn eerdere toezegging aan de vaste commissie voor Defensie en in antwoord
op het verzoek van de vaste commissie voor Defensie van 30 september jl., informeer
ik u hierbij over de stand van zaken met betrekking tot de compensatieprojecten in
Hawija, Irak. In deze brief wordt ingegaan op de uitvoering van de opgestelde plannen,
de specifieke besteding van de toegezegde middelen, en de mate waarin slachtoffers
reeds zijn gecompenseerd.

Vergoeding getroffen gemeenschap Hawija

Op 15 december 2020 is de Kamer geïnformeerd (Kamerstuk 27 925, nr. 766) dat door een tweetal gerenommeerde organisaties in opdracht van Nederland projecten
zullen worden uitgevoerd ten gunste van de gemeenschap in Hawija, die in de nacht
van 2 op 3 juni 2015 is getroffen door een Nederlandse wapeninzet. Het betreft projecten
van de International Organization for Migration (IOM) en het United Nations Development Programme (UNDP) – Funding Facility for Stabilization (FFS). In totaal wordt $ 5.398.323 (€ 4.424.855) aan de projecten van IOM en UNDP
besteed, waarvan $ 3.640.777 aan IOM en $ 1.757.546 aan UNDP.

Met deze projecten geef ik namens het kabinet uitvoering aan de gewijzigde motie van
de leden Belhaj en Voordewind (Kamerstuk 27 925, nr. 671).

Project IOM

Het contract met IOM is in april jl. ondertekend en in mei is het project gestart.
Het project heeft een looptijd tot en met 31 oktober 2022. De hoofddoelstelling van
het project is bij te dragen aan het post-conflict herstel van het district Hawija,
door de infrastructuur te herstellen ter bevordering van het economisch herstel, het
scheppen van werkgelegenheid en het herstel van basisvoorzieningen. De lokale gemeenschap
en autoriteiten worden nauw bij iedere stap van het proces betrokken, om het project
zo goed mogelijk te laten aansluiten op de behoeften van de begunstigden.

In het eerste projectkwartaal van 1 mei t/m 31 juli 2021 heeft IOM meerdere focusgroepen
en key informant interviews georganiseerd om de behoeften van de gemeenschap te identificeren. Ook zijn voorbereidingen
getroffen voor de daadwerkelijke herstelwerkzaamheden. Zo is een begin gemaakt met
de inventarisatie van de relevante te herstellen infrastructuur. Daarnaast is een
verwervingsproces doorlopen voor het benodigd materieel voor de werkzaamheden, waaronder
een crusher machine voor puinruiming. Tot slot is IOM een partnerschap aangegaan met het bedrijf Tectra
Tech, een bedrijf gespecialiseerd in onder andere ontmijning en decontaminatie.

Project UNDP

Het contract met UNDP/FSS is in juli 2021 ondertekend. De projectuitvoering is daaropvolgend
gestart. De hoofddoelstelling van het project is het elektrische distributienetwerk
van Hawija te verbeteren, ten gunste van het industriegebied en de omliggende woonwijk.
Het project heeft een looptijd tot in ieder geval augustus 2022.

De industriële zone van Hawija werd verwoest tijdens het conflict met IS. De industriële
zone was ooit een belangrijke inkomstenbron voor de gemeenschap van Hawija. De zone
wordt gevoed door het Hawija-onderstation1, dat tevens het zuidelijk deel van Hawija bedient. Het onderstation is zwaar beschadigd
geraakt en vereist uitgebreide herstelwerkzaamheden. Hoewel een deel van het onderstation
wordt hersteld met financiering van de Irakese regering, zal dit onvoldoende elektriciteit
leveren aan de omliggende industriële zone en woonwijken. Om de capaciteit van het
onderstation te verhogen, zal UNDP/FFS binnen dit project een extra mobiel onderstation
installeren om zo de levering van elektriciteit te vergroten. Daarnaast verricht UNDP/FFS
werkzaamheden om het elektriciteitsdistributienetwerk in en rond de industriële zone
te herstellen, inclusief de gebieden die worden bediend door het Hawija-onderstation
en het aangrenzende mobiele onderstation. Met het herstel van deze zone wordt beoogd
de economische activiteit in Hawija te bevorderen en de werkgelegenheid te stimuleren.

Gedurende het eerste projectkwartaal, van juli tot en met september 2021, heeft UNDP
met name voorbereidend werk verricht. Dit omvatte de aanbestedingsprocessen, beoordeling
van ingediende offertes en selectie van de aannemer. Er zijn bovendien twee eindgebruikerscommissies
opgesteld, één met betrekking tot het onderstation en één met betrekking tot het netwerkherstel.
UNDP heeft de aanbesteding van het mobiele onderstation gegund en het contract hiervoor
is ondertekend. De werkzaamheden aan het elektriciteitsnet starten medio oktober en
de werkzaamheden voor het mobiele onderstation zullen naar verwachting kort daarna
volgen.

De vaste commissie heeft tevens verzocht een update te ontvangen over de mate waarin
slachtoffers reeds zijn gecompenseerd. Uw Kamer is hierover op 2 oktober 2020 geïnformeerd
(Kamerstuk 27 925, nr. 753).

Overeenkomend met mijn eerdere toezegging aan de vaste commissie van Defensie zal
ik u na deze brief, namens het kabinet, halfjaarlijks informeren over de uitvoering
van de projecten en zo vaak als er relevante ontwikkelingen zijn.

De Minister van Defensie,
H.G.J. Kamp