Brief regering : Verslag van de ingelaste JBZ-raad van 31 augustus 2021

Nr. 706 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN JUSTITIE EN VEILIGHEID

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 8 augustus 2021

Hierbij bied ik uw Kamer het verslag aan van de ingelaste buitengewone Raad Justitie
en Binnenlandse Zaken die op 31 augustus jl. plaatsvond.

Deze ingelaste JBZ-Raad stond volledig in het teken van de ontwikkelingen in Afghanistan
en mogelijke implicaties voor de EU op het gebied van asiel, migratie en veiligheid.
De Europese Commissie, de Europese Dienst voor Extern Optreden (EDEO), en de agentschappen
(Frontex, EASO en Europol) stonden in hun interventies stil bij de laatste ontwikkelingen
en schetsten, hoewel de situatie veranderlijk en moeilijk te voorspellen is, mogelijke
wegen voorwaarts. Commissaris Johansson wees op de noodzaak om een humanitaire crisis
in Afghanistan te voorkomen om zo ook een mogelijke migratiecrisis te vermijden. Daarbij
lag de focus op het bieden van humanitaire hulp aan Afghanen in Afghanistan, steun
aan landen in de regio met het oog op duurzame opvang. Commissaris Johansson kondigde
voorts aan dat de Commissie voornemens is op korte termijn een aparte hoogambtelijke
bijeenkomst te beleggen inzake de mogelijke bijdragen op het gebied van hervestiging.
Ook werd ingegaan op veiligheidsdreigingen, waarbij de nadruk lag op terrorisme en
georganiseerde criminaliteit. De Commissie benadrukte dat UNHCR nog geen toename ziet
van vluchtelingen vanuit Afghanistan naar de buurlanden, maar blijft de situatie nauwlettend
monitoren.

Tijdens de daaropvolgende discussie waren de lidstaten eensgezind over het belang
van steun o.a. door middel van humanitaire hulp aan de Afghaanse bevolking, (financiële)
ondersteuning aan de buurlanden van Afghanistan, en het versterken van de EU-buitengrenzen.
Ook Nederland onderstreepte het belang van deze punten.

Nederland benoemde tijdens de tafelronde dat opvang in eerste instantie duurzaam in
de regio dient plaats te vinden, waarbij de EU de regio dient te ondersteunen. Het
riep, net als een aantal andere lidstaten, de Commissie op met een actieplan Afghanistan
te komen en hiervoor de nodige financiering vrij te maken. De Commissie zegde dit
toe. Nederland stelde voorts dat de EU als geheel zich – op de midden- en lange termijn
– ook dient voor te bereiden op een scenario waarbij irreguliere migratie naar de
EU wel zal toenemen. In dit verband werd het belang van crisisvoorbereiding, maar
ook het op orde hebben van de buitengrenzen, veiligheidsscreenings en registratie
van asielzoekers in EURODAC benadrukt. Nederland onderstreepte daarbij, net als enkele
andere lidstaten, het belang van snelle voortgang in de onderhandelingen over het
migratie- en asielpact, met bijzondere aandacht voor de Screeningverordening. Zoals
ook door Commissaris Johansson genoemd, onderstreepte Nederland ook het belang om
landeninformatie over Afghanistan meer met elkaar te delen om zo de verschillen in
inwilligingspercentages van Afghaanse asielaanvragen aan te pakken. Dat zal ook bijdragen
aan het voorkomen van irreguliere secundaire migratie binnen het Schengengebied. Tot
slot benoemde Nederland het belang van goede monitoring van de veiligheidssituatie
en van goede informatie-uitwisseling op het terrein van contra-terrorisme.

Tot slot nam de Raad een gezamenlijke verklaring aan. Deze is te vinden op de website
van de Raad1.

De Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid,
A. Broekers-Knol