Brief regering : Opzet Beleidsdoorlichting Geluid

Nr. 67 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR EN WATERSTAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 20 augustus 2021

In de brief van mijn ambtsvoorganger van 11 september 2020 (Kamerstuk 32 861, nr. 62) is aangegeven dat in 2022 een beleidsdoorlichting van beleidsartikel 20 (Lucht en
Geluid) van de begroting van Infrastructuur en Waterstaat (HXII) zal plaatsvinden
voor het onderdeel geluid. Hierbij informeer ik u over de opzet van deze beleidsdoorlichting.
Dit is conform de wens van de Kamer om voorafgaand aan de uitvoering van elke beleidsdoorlichting
hierover geïnformeerd te worden1.

Ik zal achtereenvolgens ingaan op:

• de doelstelling en het budgettaire beslag voor zover betrekking hebbend op het artikel,

• de reikwijdte van deze beleidsdoorlichting, en

• de onderzoeksvragen, aanpak, organisatie en planning.

Doelstelling beleidsdoorlichting en budgettaire beslag

Geluid is op een hoorbare en dus heel directe manier van invloed op de kwaliteit van
de leefomgeving. Naast (ernstige) hinder kan blootstelling aan hoge geluidniveaus
de gezondheid negatief beïnvloeden. Het geluidbeleid richt zich op het voorkomen of
beperken van (ernstige) hinder en gezondheidseffecten. Voor bestaande situaties waar
reeds sprake is van te hoge geluidbelastingen door verkeerslawaai, is een saneringsoperatie
in uitvoering.

Doelstelling van de beleidsdoorlichting is het bepalen van de doeltreffendheid en
doelmatigheid van de geluidsanering bij wegen in beheer bij provincies, gemeenten
en waterschappen. Het gaat om drukke wegen met een hoge geluidbelasting, zoals N-wegen
en doorgaande wegen binnen de bebouwde kom.

Onderstaande tabel toont het budgettaire beslag van het geluidbeleid op basis van
de begroting IenW 2021. De eerste rij bedragen betreft de uitvoeringskosten van de
bijdrageregeling voor de sanering verkeerslawaai, en de tweede rij het budget voor
de bijdrageregeling (Subsidieregeling sanering verkeerslawaai).

Bedragen in k€

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

Uitvoering geluidsanering

2.937

2.818

2.786

2.979

3.692

3.891

3.171

Bijdrage aan medeoverheden, Uitvoering geluidsanering

23.941

21.285

21.635

17.480

22.552

21.452

22.042

Reikwijdte van deze beleidsdoorlichting

In 2015 heeft het RIVM een eerste beleidsdoorlichting uitgevoerd voor het onderdeel
geluid van artikel 20, hoofdstuk XII van de rijksbegroting. Hieruit zijn aanbevelingen
voortgekomen die in de afgelopen jaren zijn uitgewerkt. Een belangrijke rol was daarbij
weggelegd voor de nieuwe geluidregels onder de Omgevingswet. Begin 2021 is deze nieuwe
regelgeving, het Aanvullingsspoor geluid Omgevingswet, afgerond met de publicatie
van de Aanvullingsregeling geluid Omgevingswet2.

Ook de beleidsdoorlichting van 2022 zal zich richten op het onderdeel geluid van artikel
20, hoofdstuk XII van de rijksbegroting. Voor het onderdeel lucht op dit beleidsartikel
is een beleidsdoorlichting uitgevoerd over het Nationaal Samenwerkingsprogramma Lucht
in 2019 (Kamerstuk 30 175, nr. 340).

De beleidsdoorlichting geluid beperkt zich in hoofdzaak tot de resultaten die bereikt
zijn in de periode 2015–2021 onder het bestaande recht (Wet geluidhinder), en de doelmatigheid
en doeltreffendheid daarvan. Deze resultaten worden ieder jaar ook samengevat in het
Jaarverslag over de begroting van IenW (HXII). Voor zover beschikbaar wordt bij de
evaluatie ook betrokken de wijze waarop invulling is gegeven aan de aanbevelingen
uit 2015. In ieder geval wordt ingegaan op verwerking van de aanbevelingen in de nieuwe
geluidsaneringsregels onder de Omgevingswet. Een doorlichting gericht op evalueren
van de werking van het nieuwe stelsel voor geluidsanering is voorzien in 2027, in
lijn met de voor dat moment geplande bredere evaluatie van de Omgevingswet in overeenstemming
met artikel 23.9 Omgevingswet.

De beleidsdoorlichting gaat niet over de geluidsaneringsplannen voor rijkswegen en
hoofdspoorwegen. De geluidsanering langs rijksinfrastructuur wordt uitgevoerd op basis
van de Wet milieubeheer en valt onder de begrotingsartikelen 14 (Wegen en Verkeersveiligheid)
en 16 (Openbaar Vervoer en Spoor). Financiering vindt plaats uit het Infrastructuurfonds.
De doeltreffendheid en doelmatigheid van de budgetten voor naleving van geluidproductieplafonds
en geluidmaatregelen die in het kader van weg- en spoorprojecten worden getroffen,
vallen eveneens niet onder artikel 20 en daarmee niet onder deze doorlichting. Voor
rijkswegen zijn de sanering en de naleving van geluidproductieplafonds opgenomen in
de Beleidsdoorlichting Wegen en Verkeersveiligheid van 2017 (Kamerstuk 32 861, nr. 27). Voor hoofdspoorwegen zijn geluidmaatregelen opgenomen in de Beleidsdoorlichting
spoorbeleid van 2018 (Kamerstuk 32 861, nr. 41). De budgetten voor de sanering bij rijksinfra zullen ook bij de eerstvolgende evaluaties
betrokken worden. Voor Wegen en Verkeersveiligheid is deze gepland voor 2023/2024;
voor Openbaar Vervoer en Spoor is deze nog niet gepland.

Onderzoeksvragen, aanpak, organisatie en planning

De beleidsdoorlichting zal, gezien de beperkte scope, door het departement in eigen
beheer worden uitgevoerd. Er zal een begeleidingscommissie voor het onderzoek worden
ingesteld, met deelname van het RIVM en van een onafhankelijke deskundige buiten de
overheid. Met deze commissie wordt het plan van aanpak voor de beleidsdoorlichting
besproken. Ook zal de commissie worden gevraagd commentaar te geven op twee versies
van het conceptrapport, en om aanbevelingen te formuleren voor IenW. Hiermee wordt
de kwaliteit en onafhankelijkheid van het onderzoek geborgd.

De doorlichting zal uitmonden in een rapportage die antwoord geeft op de onderzoeksvragen
zoals beschreven in de Regeling Periodiek Evaluatieonderzoek. Aanvullend wordt de
vraag beantwoord hoe de aanbevelingen uit de vorige beleidsdoorlichting zijn opgevolgd.

Het onderzoek zal gebruik maken van beschikbare evaluatierapporten uit de periode
2015–2021. Beschikbaar zijn in ieder geval een evaluatie van de blootstelling aan
geluid van de woningen die onder de saneringsregeling vallen en evaluaties van de
beschikbaarheid, effecten en kosten van geluidmaatregelen. Net als in de vorige beleidsdoorlichting
zullen de gegevens die Bureau Sanering Verkeerslawaai over de sanering bijhoudt, worden
geanalyseerd op kosten en effectiviteit van maatregelen. Daarbij worden de gemiddelde
saneringskosten per woning bepaald en zo mogelijk nader verklaard.

Ik verwacht het eindrapport en het oordeel van de onafhankelijke deskundige eind 2022
aan uw Kamer te kunnen aanbieden, voorzien van een kabinetsreactie.

De Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, S.P.R.A. van Weyenberg