Brief regering : Reactie op het verzoek van het lid Leijten, gedaan tijdens de Regeling van Werkzaamheden van 6 juli 2021, over de reden waarom het aanvullend dossier van Blankestijn en Weekers nog niet gepubliceerd is in het register van stukken naar aanleiding van Ongekend Onrecht, waarom het archief van de ADR pas in het najaar kan worden geopenbaard en een verklaring waarom er nog een rechtszaak loopt van de journalisten van Trouw en RTLnieuws inzake het wob-verzoek dat zij 2 jaar geleden deden over Caf11

Nr. 61 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 7 juli 2021

Op 6 juli jl. (Handelingen II 2020/21, nr. 97, Regeling van Werkzaamheden) heeft het
lid Leijten mij verzocht om een brief over de publicatie van de aanvullende dossiers
van de heer Blankestijn en de heer Weekers en het archief van de ADR op het Informatiepunt
Kinderopvangtoeslag1. Ook heeft zij verzocht om in te gaan op de rechtszaak van journalisten van Trouw
en RTL nieuws inzake hun Wob-verzoek uit 2019 over CAF.

Informatiepunt kinderopvangtoeslag

In de kabinetsreactie op het rapport «Ongekend onrecht» van 15 januari jl.2 heeft het kabinet toegezegd dat stukken die gerelateerd zijn aan de gebeurtenissen
rondom de kinderopvangtoeslag centraal worden gepubliceerd op het Informatiepunt Kinderopvangtoeslag.
Op 15 januari is gestart met het plaatsen van documenten die rechtstreeks samenhangen
met de parlementaire ondervraging. Dit proces is inmiddels vergevorderd. Het archief
van de stukken die door departementen aan de Parlementaire Ondervragingscommissie
Kinderopvangtoeslag (POK) geleverd zijn, is op het informatiepunt geplaatst. Tevens
zijn stukken gepubliceerd die niet onder de ingediende informatievorderingen vielen
en door medewerkers van de Belastingdienst naar aanleiding van de openbare verhoren
zijn aangeleverd. Deze stukken vormen geen onderdeel van het archief van de POK en
zijn alleen (informeel) met de griffie van de ondervragingscommissie per mail gedeeld.
Verder zijn alle basisvoorbereidingsdossiers, die zijn verstrekt aan de getuigen van
de POK, op de website gepubliceerd. Dit geldt ook voor de aanvullende voorbereidingsdossiers,
met uitzondering van (onderdelen van) de aanvullende dossiers van de heer Blankestijn
en de heer Weekers. Deze dossiers zal ik hieronder nader toelichten.

Het kabinet heeft toegezegd om op het informatiepunt ook documenten te publiceren
die niet rechtstreeks samenhangen met de parlementaire ondervraging, maar die wel
betrekking hebben op de problemen bij toeslagen. Dit betreft bijvoorbeeld eerder gepubliceerde
Wob-besluiten over dit onderwerp en de documenten die het ministerie heeft verstrekt
aan de Adviescommissie Uitvoering Toeslagen en de Auditdienst Rijk voor hun respectievelijke
onderzoeken naar de problemen bij toeslagen. Het gaat hier om een zeer omvangrijke
verzameling documenten. Voor al deze documenten geldt dat zij beoordeeld worden en
dat eventuele passages die waren gelakt als «persoonlijke beleidsopvatting» ongelakt
worden verstrekt. De afgelopen periode is hier veel werk verzet. Inmiddels is een
deel van de eerder gepubliceerde besluiten op Wob-verzoeken die raken aan de gebeurtenissen
rondom de kinderopvangtoeslag opnieuw bekeken en gepubliceerd. Het gaat om de Wob-besluiten:
besluit op Wob-verzoek FSV, Eerste deelbesluit op het Wob-verzoek over adviescommissie
uitvoering toeslagen, Eerste deelbesluit op het Wob-verzoek over adviescommissie uitvoering
toeslagen - archief, tweede deelbesluit op het Wob-verzoek over adviescommissie uitvoering
toeslagen en het besluit op Wob-verzoek betreffende notulen van het MT Toeslagen en
ARO-documenten Passages. Met de resterende Wob-besluiten is een start gemaakt, deze
zullen zodra ze opnieuw zijn bekeken ook ontdaan van «persoonlijke beleidsopvatting»
worden gepubliceerd. Op korte termijn is de publicatie voorzien van: Wob-besluit CAF-11;
Wob-besluit Belastingdienst aanpak facilitators (2016); Wob-besluiten KOT en matiging
eigen bijdrage en Wob-besluit MT Belastingdienst (2013–2015). Daarnaast zal het informatiepunt
worden aangevuld met de documenten die zijn aangereikt aan de ADR. Dit omvat niet
dossiers en administraties die de ADR enkel heeft ingezien en waarover de ADR niet
beschikt.

Aanvullende dossiers Blankestijn & Weekers en de aan de ADR aangereikte documenten

Het lid Leijten heeft verzocht om specifiek in te gaan op de aanvullende dossiers
van de heer Blankestijn en de heer Weekers en de aan de ADR aangereikte documenten.
Het aanvullende voorbereidingsdossier van de heer Weekers en de aan de ADR aangereikte
documenten zijn omvangrijk. Omdat het niet lukt om alle informatie gelijktijdig te
ontsluiten, heeft het ministerie besloten om te starten met de publicatie van minder
omvangrijke dossiers. Deze keuze is gemaakt om snel stukken openbaar te kunnen maken.

Het dossier van de heer Blankestijn bevat stukken van derden. De publicatie van deze
documenten vraagt daarom extra stappen. Individuele burgers mogen immers verwachten
dat hun correspondentie met de Belastingdienst en Toeslagen in beginsel vertrouwelijk
blijft. Voor de publicatie van deze stukken moet het Ministerie van Financiën daarom
zienswijzen vragen aan betrokkenen. Dit vergt enige tijd. Daarom is prioriteit gegeven
aan de publicatie van voorbereidingsdossiers waarvoor geen zienswijzen gevraagd hoefden
te worden. Deze zomer zal zienswijze worden gevraagd aan derden. Wanneer er geen bezwaar
volgt, kan dit aanvullende dossier na de zomer worden geüpload op het informatiepunt.

Het deel van het aanvullende voorbereidingsdossier van dhr. Blankestijn waar geen
zienswijzen voor moeten worden gevraagd is, met uitzondering van één gesprekverslag
van personeelsvertrouwelijke aard3, reeds openbaar. Het gaat om de verslagen van het MT Toeslagen uit zijn periode als
directeur Toeslagen bij de Belastingdienst. Deze zijn eerder bij de beslissing van
10 november 2020 op het verzoek op grond van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob)
openbaar gemaakt en zijn reeds beschikbaar via www.rijksoverheid.nl. Verder staat op het informatiepunt kinderopvangtoeslag reeds de levering van het
Ministerie van Financiën naar aanleiding van de informatievordering van de POK die
ziet op het memorandum over de CAF-11 zaak uit 2017 van de vaktechnisch coördinator.
Enkele van deze stukken zijn tevens aanvullend verstrekt aan dhr. Blankestijn.4

De publicatie van de resterende aanvullende voorbereidingsdossiers en de aan de ADR
aangereikte documenten zijn uiterlijk dit najaar voorzien. Ik zie de vragen van uw
Kamer als een oproep om hier voortvarend mee door te gaan.

Beroepszaak Trouw en RTL nieuws

Het lid Leijten vraagt mij verder een verklaring te geven waarom er nog een rechtszaak
loopt van de journalisten van Trouw en RTL nieuws inzake het Wob-verzoek dat zij 2
jaar geleden deden over Caf11. Op 15 november 2019 is een besluit genomen op het Wob-verzoek
van RTL nieuws en Trouw. Met dit besluit is het verzoek deels toegewezen en zijn de
550 documenten die binnen het verzoek van RTL nieuws en Trouw vallen openbaar gemaakt,
voor zover er geen uitzondering op grond van de Wob van toepassing was. Omdat Trouw
en RTL nieuws zich niet konden vinden in dit besluit, hebben zij bezwaar gemaakt.
Er is op 14 september 2020 een besluit genomen op het bezwaarschrift. Trouw en RTL
nieuws hebben vervolgens op 23 oktober 2020 beroep ingesteld bij de rechtbank. Dit
is een recht voor een Wob-verzoeker om een onafhankelijk oordeel van de rechter te
vragen. De keuze hiervoor ligt bij de verzoeker. Over dit beroep is destijds met RTL
nieuws en Trouw contact geweest. Er is naar aanleiding van dit contact nog een aanvullend
pakket documenten gepubliceerd waar RTL nieuws en Trouw om hadden gevraagd. Dit betrof
documenten die pas na de beslissing op bezwaar aan de orde zijn gesteld, maar die
wel onder de reikwijdte vielen van het verzoek.

In recente publicaties5 van Trouw en RTL nieuws wordt gesteld dat er meer documenten zouden moeten zijn die
onder de reikwijdte van het verzoek zouden moeten vallen. Hierbij verwijzen Trouw
en RTL nieuws naar een notitie waarin er over de afhandeling van het Wob-verzoek verantwoording
wordt afgelegd. In deze notitie is te lezen dat er in het softwareprogramma ZyLAB
in dit dossier meer dan 1.000 stukken aanwezig zijn die betrekking hebben op dit Wob-verzoek.
ZyLAB is het softwareprogramma dat het Ministerie van Financiën gebruikt om te beoordelen
welke stukken daadwerkelijk onder het verzoek vallen en om te beoordelen of een document
vertrouwelijke passages bevat die op grond van de Wob onleesbaar gemaakt moeten worden.
In het softwareprogramma zijn inderdaad meer documenten geüpload, dan de documenten
die uiteindelijk onder de reikwijdte van het verzoek zijn geschaard, namelijk 1.097
documenten inclusief de inventarislijsten en de hiervoor genoemde aanvullingen. Het
is gebruikelijk dat het aantal documenten dat wordt beoordeeld, (veel) groter is dan
het aantal documenten dat uiteindelijk verstrekt wordt. Dit komt omdat er vaak eerst
een brede zoekslag plaatsvindt en vervolgens per document wordt beoordeeld of dit
document daadwerkelijk onder de reikwijdte van het verzoek valt. De documenten die
niet verstrekt zijn, betroffen documenten die meerdere keren in Zylab waren geplaatst,
zoals opvolgende e-mailwisselingen en documenten die niet onder de reikwijdte van
het verzoek vielen. Dit verklaart het verschil.

Aan Trouw en RTL nieuws is aangeboden om het beroep te bespreken. In dit gesprek zal
het verschil worden toegelicht en zal de gevaagde inventarislijst waarop alle 1097
documenten vermeld staan worden overhandigend. Het is vervolgens aan RTL Nieuws en
Trouw om te beslissen of zij het Wob-besluit van Financiën willen laten toetsen door
de rechter.

De Staatssecretaris van Financiën, A.C. Van Huffelen