Brief regering : Rapportage Inspectie Justitie en Veiligheid over ''Risicobeheersing op de BES-eilanden''

Nr. 218
BRIEF VAN DE MINISTER VAN JUSTITIE EN VEILIGHEID

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 16 juni 2021

Hierbij bied ik u in overeenstemming met artikel 71 van de Veiligheidswet BES het
rapport van de Inspectie Justitie en Veiligheid (IJenV) aan over het onderzoek naar
de uitvoering van preventieve taken door de brandweer op Bonaire, Sint Eustatius en
Saba1.

De IJenV heeft de uitvoering van preventieve taken door het brandweerkorps Caribisch
Nederland (BKCN) onderzocht. BKCN is conform de Veiligheidswet BES verantwoordelijk
voor het voorkomen van, voorbereiden op en bestrijden van (brand)gevaar en ongevallen
op zowel eilandelijk gebied als op de luchthaventerreinen. De bestuurscolleges van
de drie eilanden zijn belast met de brandweerzorg op hun respectievelijke eilanden
en maken daarbij gebruik van BKCN. Het korpsbeheer van BKCN is ondergebracht bij de
Minister van Justitie en Veiligheid.

De hoofdvraag van het onderzoek is welke taken op het gebied van risicobeheersing
voert BKCN uit, welke doelen stelt BKCN zich daarbij en worden deze bereikt.

Conclusies van de Inspectie

Gezaghebbers en de lokaal commandanten BKCN onderschrijven de ambities van BKCN die
zijn opgenomen in het beheersplan 2020–2023 met als doel om o.a. de komende vier jaren
risicobeheersing «meer op de kaart te zetten».

De vertaling van het beheersplan en de jaarplannen van het BKCN in drie concrete lokale
eilandelijke plannen – nodig voor de brandweer om een aantoonbaar goede invulling
aan de taakuitvoering te geven – ontbreekt grotendeels.

Ondanks het ontbreken van lokale plannen voert BKCN een groot deel van de door IJenV
onderzochte risicobeheersingstaken, te weten advisering bij de verlening van bouwvergunningen,
advisering bij evenementen en voorlichting, al wel uit. De manier waarop en de mate
waarin verschilt per eiland. Over de uitvoering van deze taken en de samenwerking
hierbij bestaat, zo geven partijen aan, over en weer wel tevredenheid.

Of hetgeen lokaal uitgevoerd wordt, het goede of goed genoeg is, wordt niet door brandweer
of openbaar lichaam gemeten of bijgehouden. Dat kan ook niet, omdat lokale plannen
en daarmee lokale doelen en eisen niet voorhanden zijn. Een gerichte bijsturing is
daardoor ook niet mogelijk.

Naar aanleiding van het onderzoek concludeert IJenV dat BKCN zijn voornemen om meer
aan risicobeheersing te gaan doen tot nu toe slechts ten dele heeft kunnen waarmaken.
Om BKCN de ruimte te geven zijn ambities op het gebied van risicobeheersing waar te
maken en zijn taakuitvoering te verbeteren, vraagt IJenV, net als in 2017 bij het
rapport over de repressieve brandweerzorg2, om meer aandacht en inzet van de openbare lichamen voor de brandweer(zorg) op hun
eiland.

Aanbevelingen en beleidsreactie

De IJenV doet aanbevelingen richting de openbare lichamen en aan BKCN en de korpsbeheerder.
De openbare lichamen wordt aanbevolen om de uitvoering van de taken op het gebied
van risicobeheersing te versterken/verbeteren. Daartoe dienen de plannen zoals vastgelegd
in het beheersplan van BKCN zo snel mogelijk vertaald te worden in lokale plannen
waarin het openbaar lichaam zijn wensen en eisen voor de uitvoering van preventieve
taken door de brandweer op zijn eiland vastlegt. Als nodig kan aan BKCN of aan/via
de korpsbeheerder voor ondersteuning bij het (op korte termijn) opstellen van de benodigde
plannen worden gevraagd.

Aan BKCN en korpsbeheerder wordt aanbevolen om als nodig (meer) actief ondersteuning
aan te bieden aan de openbare lichamen bij het opstellen van de benodigde plannen.
Indien concrete wensen en eisen van de openbare lichamen op het gebied van risicobeheersing
zijn vastgesteld, dient de uitvoering gemonitord worden door BKCN en tezamen met elk
openbaar lichaam afzonderlijk gekeken worden of de ondernomen acties op het eiland
het beoogde doel/resultaat hebben of waar nodig bijgesteld moeten worden.

In 2018 heb ik in de kaderbrief aan BKCN groen licht gegeven voor de uitbreiding van
financiële middelen en formatie om o.a. de ambities op het gebied van risicobeheersing
te kunnen realiseren. BKCN heeft hierin stappen ondernomen en voert taken op het gebied
van risicobeheersing uit, zo blijkt uit het rapport. De uitvoering van deze taken
gebeurt op eigen initiatief van BKCN, met instemming en vaak in samenwerking met openbare
lichamen. Van de openbare lichamen is echter meer aandacht en inzet voor de brandweer(zorg)
op hun eiland nodig. De vertaling van het beheersplan BKCN naar lokale eilandelijke
planvorming door openbare lichamen is nodig om aantoonboor goede invulling aan de
taakuitvoering van risicobeheersing door BKCN te geven.

In mijn reguliere overleg in juni 2021 met de gezaghebbers van de eilanden, het Beheeroverleg
brandweer, zal ik dit met hen bespreken. BKCN heeft zich bereid getoond bij de nadere
planvorming vanuit haar expertise ondersteuning te bieden aan de openbare lichamen
waar dit nodig blijkt en zal hierover in overleg treden met de openbare lichamen.

De Minister van Justitie en Veiligheid,
F.B.J. Grapperhaus