Brief regering : Reactie op verzoek commissie over informatie betreffende de concept Wijziging Subsidieregeling donatie bij leven

Nr. 113
BRIEF VAN DE MINISTER VOOR MEDISCHE ZORG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 15 juni 2021

In de commissievergadering dd. 26 mei jl. heeft u besloten om een overzicht te vragen
van de in totaal te verwachten kostenstijging ten gevolge van de aanpassingen in de
wijziging van de desbetreffende subsidieregeling Donatie bij leven.

Navolgend wil ik u uitleggen welke kosten precies te verwachten zijn door de voorgenomen
aanpassingen in de betreffende regeling. Alle berekeningen zijn gebaseerd op het gemiddelde
aantal donoren in de periode 2016–2019, namelijk 545 donoren per jaar (nier en lever).
Het jaar 2020 is qua aantallen niet meegenomen omdat deze aantallen sterk beïnvloed
zijn door het gedeeltelijke stopzetten van de reguliere (planbare) zorg als gevolg
van de COVID-19 pandemie. Donatie bij leven behoort tot de planbare zorg en bij nier-
en levertransplantaties door levende donoren ging het in 2020 om een afname van 25%
(390 procedures; ter vergelijking in 2019: 523).

1. Indexatie eenmalige vergoeding en normbedrag etmaalvergoeding

Met de eenmalige vergoeding voor kleine zorgkosten kunnen verschillende kleinere uitgaven
bekostigd worden, zoals parkeerkosten of gebruiksartikelen voor een verblijf in het
ziekenhuis. Deze vergoeding is sinds de laatste wijziging in 2016 niet meer aangepast
en daarmee in sommige gevallen te laag om kostendekkend te zijn. Vandaar is besloten
om de vergoeding te verhogen met een indexatie van 2% per jaar over de jaren 2016–2020.
Dit leidt effectief tot een verhoging van de vergoeding van 10% ten opzichte van 2016.

Als een persoon niet in Nederland woont en speciaal om te kunnen doneren naar Nederland
komt, dan kan deze persoon een vaste vergoeding per dag voor eten aanvragen. De dagen
die deze persoon in het ziekenhuis ligt, worden vergoed door de zorgverzekeraar van
de ontvanger van het gedoneerde orgaan.

Deze zogenoemde etmaalvergoeding wordt aangepast met eenzelfde berekening als voor
de eenmalige vergoeding.

2. Verhoging maximaal bedrag hotelkosten voor donor uit het buitenland en bijstander
donor uit Nederland

In principe wordt ervan uitgegaan dat een donor uit het buitenland tijdens het verblijf
in Nederland bij familie of vrienden logeert, en dat de bijstander van een donor uit
Nederland thuis kan blijven slapen. Indien dit niet mogelijk is, kan een vergoeding
aangevraagd worden voor 5 overnachtingen in een hotel. Het normbedrag van € 50,– voor
een hotelovernachting is sinds de laatste wijziging in 2016 niet meer aangepast en
blijkt in veel gevallen niet kostendekkend te zijn. Daarom is besloten om het bedrag
te verhogen naar € 99,–, maar is tevens bepaald dat dit louter ziet op de hotelovernachting,
inclusief ontbijt.

Er is geen sprake meer van forfaitaire bedragen; slechts de daadwerkelijke hotelkosten
voor overnachting en ontbijt kunnen worden vergoed, tot het maximum van € 99,– per
overnachting.

Tabel 1: Samenvatting aanpassingen incl. berekening budgetimpact

Voor wie

Besluit

Reden aanpassing

Nieuwe situatie

Budgetimpact (maximum)

Alle nier donoren1

Verhoging vergoeding met 36 euro

Indexatie (nu: 345 euro)

381,– euro

€ 18.648,00

Alle lever donoren2

Verhoging vergoeding met 40 euro

Indexatie (nu: 385 euro)

425,– euro

€ 1.080,00

Niet- donoren3

Verhoging vergoeding met 10 euro

Indexatie (nu: 100 euro)

110,– euro

€ 100,00

Donor buitenland

Verhoging vergoeding

Indexatie (nu: 8 euro)

9,– euro

€ 250,00

Donor buitenland4

Verhoging hotelkosten naar 99,– euro

Huidige 50 euro ontoereikend

99,– euro

€ 1.000,00

Bijstander donor binnenland5

Verhoging hotelkosten naar 99,– euro

Huidige 50 euro ontoereikend

99,– euro

€ 30.736,00

€ 51.814,00

X Noot

1

95% van alle donaties betreft een nier = gemiddeld 518 personen per jaar

X Noot

2

5% van alle donaties betreft een lever = gemiddeld 27 personen per jaar

X Noot

3

Bij < 1% van alle donaties is het donatieproces opgestart, maar vindt donatie uiteindelijk
niet plaats = gemiddeld 10 personen per jaar

X Noot

4

Minder dan 1% van de donoren uit het buitenland maakt gebruikt van een hotelovernachting
in Nederland.

X Noot

5

Gemiddeld maakt 20% van de bijstanders gebruik van een hotel, voor gemiddeld 4 nachten.
In de berekening is uitgegaan van een licht aanzuigende werking, waardoor de percentage
uitkomt op 25% en zijn dus 4 nachten als basis voor de doorrekening gebruikt.

De aanpassingen in de regeling leiden per 1 september 2021 tot extra kosten van ongeveer
€ 18.000,–. Hiervoor is dekking binnen de begroting van de regeling. Vanaf 2022 bedragen
de verwachte extra jaarlijkse kosten € 51.814,–. Deze vallen binnen het jaarlijkse
geraamde budget voor de subsidieregeling van € 800.000,–.

Ik hoop u door middel van deze brief voldoende te hebben geïnformeerd.

De Minister voor Medische Zorg, T. van Ark