Brief regering : Reactie op het verzoek van 21 april 2021 inzake het onderbrengen van de vermist-kind-alertering bij Burgernet

Nr. 59
BRIEF VAN DE MINISTER VAN JUSTITIE EN VEILIGHEID

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 3 mei 2021

Op 21 april 2021 ontving ik het verzoek van uw Kamer om, in navolging op het controversieel
verklaren van mijn brief van 1 april 2021 (Kamerstuk 29 668, nr. 57), geen onomkeerbare stappen te zetten inzake het AMBER Alert en deze functionaliteit
niet stop te zetten per 22 juli 2021. Aan het verzoek om geen onomkeerbare stappen
te zetten kan ik evenwel geen gehoor geven, hetgeen ik als volgt toelicht.

Achtergrond en voorgeschiedenis

Sinds 2011 verzorgt Netpresenter B.V. voor de politie op basis van een commercieel
contract de uitvoering van de dienstverlening rondom vermist-kind-altertering. Netpresenter
doet dit onder de merknaam AMBER Alert, waarvan de eigenaar van Netpresenter merkhouder
in Nederland is1. Na enkele jaren diende dit betreffende commerciële contract op grond van aanbestedingswetgeving
openbaar te worden aanbesteed. In 2017 heeft de politie Netpresenter daarvan op de
hoogte gesteld. Ook uw Kamer is destijds geïnformeerd over het voornemen tot het starten
van een openbare Europese aanbesteding van het commerciële contract voor de technische
ondersteuning van vermist-kind-alerteringen2. Uiteraard was Netpresenter in de gelegenheid om, net als andere partijen, deel te
nemen in deze aanbesteding.

Na diverse gesprekken met de politie heeft Netpresenter er uiteindelijk voor gekozen
zich tegen de voorgenomen aanbesteding te verzetten met o.a. een bodemprocedure en
daaropvolgend hoger beroep. In afwachting van de door Netpresenter aangespannen juridische
procedures is de voorgenomen aanbesteding aangehouden en is, ten behoeve van de continuïteit
van de vermist-kind-alertering, het contract met Netpresenter conform de in dat contract
vastgelegde bepalingen jaarlijks verlengd3. Deze vertraging in de voorgenomen aanbesteding is aan uw Kamer gemeld, meest recent
in juni 20194. Na de uitspraak in hoger beroep in februari 2020 resteren voor de politie geen juridische
belemmeringen meer voor een andere invulling van de functionaliteit vermist-kind-alertering5.

Daarnaast speelt het feit dat de politie al in 2017, mede naar aanleiding van een
verzoek daartoe van uw Kamer6, heeft onderzocht of de functionaliteit vermist-kind-alertering zou kunnen worden
ondergebracht bij Burgernet. Op dat moment bleek dat geen haalbare optie, omdat Burgernet
toen nog niet geschikt was voor integratie met de functionaliteit vermist-kind-alertering.
Met het vernieuwde Burgernet 2.0, dat vanaf 2020 operationeel is, is de optie van
integratie wel mogelijk geworden. Burgernet 2.0 beschikt over de mogelijkheid om berichten
landelijk te versturen en om beeldmateriaal mee te zenden. Daarnaast is het bereik
door het gebruik van de app en de sociale media aanzienlijk vergroot.

De politie heeft deze optie technisch, organisatorisch en juridisch nader onderzocht.
Op basis van deze totale analyse is besloten de functionaliteit vermist-kind-alertering
in Burgernet 2.0 te integreren. Op 1 april jl. is dan ook in een gesprek en schriftelijk
aan Netpresenter medegedeeld dat het contract, dat per 22 juli 2021 van rechtswege
eindigt, niet opnieuw verlengd zal worden en dat per die datum de vermist-kind-alertering
via Burgernet zal verlopen. Dit is op 1 april jl. eveneens aan uw Kamer gemeld7. Verlenging van dit contract zou zonder meer onrechtmatig zijn in het licht van de
aanbestedingswetgeving.

De berichten krijgen een eigen onderscheidende titel en in het oog springende weergave
(met foto van het kind), waardoor de ontvanger direct ziet dat het om een vermist
kind gaat. Ook kiest de politie bij een landelijke vermist-kind-alertering voor landelijke
verspreidingskanalen, zoals de landelijke media, of bijvoorbeeld voor de inzet van
de matrixborden boven snelwegen wanneer er een concreet voertuig en eventueel kenteken
bekend is waarnaar uitgekeken moet worden.

De vermist-kind-functionaliteit komt met deze integratie in Burgernet in eigen beheer
van de politie. De politie maakt zich daarmee in dit belangrijke proces los van commerciële
partijen zodat zij meer controle heeft over alertering, alerteringssystematiek en
de privacyaspecten rondom alertering en opsporingsberichtgeving. Integratie van de
vermist-kind-functionaliteit binnen Burgernet past daarnaast binnen het beleid om
alerteringsfunctionaliteiten waar mogelijk te bundelen, alertering technisch beter
in te richten en vanuit een landelijk operationeel concept te laten functioneren en
alerteringsfuncties te laten beheren door de Landelijke Meldkamer Samenwerking (LMS).

Concluderend

Ik onderschrijf, net als uw Kamer, dat vermist-kind-alertering van grote waarde is
om ontvoerde of in levensgevaar verkerende kinderen terug te vinden. Er is dan ook
geen sprake van het beëindigen van de vermist-kind-alertering door de politie. Het
besluit van de politie kent een lange voorgeschiedenis, is op zorgvuldige wijze tot
stand gekomen en heft een onrechtmatige situatie op. Ik ben daarom van mening dat
de politie een juiste stap heeft gezet. Omwille van de continuïteit van de vermist-kind-alerteringen
dient vertraging in de voorbereiding van de integratie van de functionaliteit vermist-kind-alertering
in Burgernet bovendien voorkomen te worden. De politie zal dan ook verder moeten gaan
met de voorbereiding van de integratie in Burgernet, zodat dit systeem per 22 juli
2021 gereed is voor ingebruikname.

Samen met de politie ben ik ervan overtuigd dat de politie met de integratie in Burgernet
een kwalitatief goed en toekomstbestendig product zal neerzetten, waarbij het belang
van vermiste kinderen voorop blijft staan.

Tegelijk met deze brief zend ik uw Kamer de antwoorden op de 3 sets schriftelijke
vragen van respectievelijk de leden Van der Werf en Smeets (beiden D66) (Aanhangsel
Handelingen II 2020/21, nr. 2591), de leden Kathmann (PvdA) en Van Nispen (SP) (Aanhangsel Handelingen II 2020/21,
nr. 2595) en het lid Yeşilgöz-Zegerius (VVD) (Aanhangsel Handelingen II 2020/21, nr. 2596) over het integreren van de functionaliteit vermist-kind-alertering in het alerteringssysteem
Burgernet.

De Minister van Justitie en Veiligheid,
F.B.J. Grapperhaus